Nhận định, soi kèo Al

Trong một video, chủ xe đã gọi vào số SIM trên xe và âm thanh bên trong xe được truyền tới điện thoại của anh mà không có dấu hiệu nào xuất hiện trên màn hình cảm ứng hay màn hình kỹ thuật số, cho thấy có cuộc gọi đang diễn ra.

Đáng lo ngại hơn là dường như không có cách nào ngắt cuộc gọi từ phía chiếc xe. Dấu hiệu duy nhất cho thấy có cuộc gọi là hệ thống âm thanh trên xe bị tắt và ngay cả khi tài xế tắt máy, cuộc gọi vẫn tiếp tục.

Vào tháng 1/2023, một bài viết đăng trên trang CarExpert cũng từng đề cập vấn đề này. Một chủ xe cho biết, không thể ngắt cuộc gọi chuyển hướng từ ô tô, ngay cả bằng cách mở ứng dụng điện thoại hoặc ấn vào nút tắt cuộc gọi trên vô-lăng. Thậm chí ngay cả khi tắt mạng di động, cuộc gọi vẫn có thể được thực hiện. Vì vậy tôi nhận thấy không có cách gì để một chủ xe BYD Atto 3 ở Australia, có được sự riêng tư trong chính chiếc xe của mình nếu như ai đó muốn theo dõi họ.

Mối lo ngại về những chiếc ô tô Trung Quốc là “máy do thám” ngày càng tăng. Nhiều cảnh báo đã được đưa ra.

Ngày 23/9 vừa qua, Bộ Thương mại Mỹ đã đề xuất cấm sử dụng phần mềm và phần cứng của Trung Quốc, trên các xe kết nối lưu thông tại Mỹ. Do lo ngại về an ninh quốc gia. Quy định dự kiến buộc các hãng sản xuất ô tô lớn của Mỹ phải loại bỏ phần mềm và phần cứng của Trung Quốc ra khỏi các phương tiện giao thông ở Mỹ trong những năm tới, đồng thời sẽ ngăn các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc thử nghiệm xe tự lái trên đường phố Mỹ. Động thái này của Mỹ có khả năng sẽ ngăn chặn tất cả các ô tô từ Trung Quốc xâm nhập vào thị trường nước này.

Washington đã bày tỏ những lo ngại về việc các công ty Trung Quốc thu thập dữ liệu từ người điều khiển phương tiện giao thông và hạ tầng ở Mỹ thông qua các xe kết nối, cũng như nguy cơ thao túng các xe được kết nối với Internet và hệ thống định vị. Hồi tháng 2, Nhà Trắng đã yêu cầu điều tra về những mối nguy hiểm tiềm tàng này.

Đáng lo ngại

Khi các đối thủ nước ngoài xây dựng phần mềm để chế tạo một chiếc xe có nghĩa là nó có thể được sử dụng để giám sát, có thể được điều khiển từ xa, đe dọa đến quyền riêng tư và sự an toàn của người Mỹ trên đường phố, Bộ trưởng Thương mại Mỹ Gina Raimondo nhận định. Còn cố vấn an ninh quốc gia Nhà Trắng Jake Sullivan tuyên bố, Mỹ có nhiều bằng chứng cho thấy Trung Quốc cài phần mềm độc hại vào hạ tầng quan trọng của nước này. Với hàng triệu phương tiện lưu thông trên đường, mỗi phương tiện có tuổi thọ từ 10 đến 15 năm, thì nguy cơ gián đoạn và phá hoại tăng lên đáng kể, ông Sullivan cho biết.

Vào cuối năm ngoái, Chính phủ Anh đã cảnh báo, những công nghệ tích hợp trong ô tô điện của Trung Quốc, có thể được sử dụng để thu thập lượng thông tin khổng lồ, bao gồm dữ liệu vị trí, các bản ghi âm và cảnh quay video, đồng thời chúng có thể bị can thiệp từ xa và thậm chí bị vô hiệu hóa.

Trung Quốc đang đi trước, tất cả những ưu thế tưởng chừng không liên quan, đang hội tụ vào những chiếc xe điện thông minh. Trung Quốc đã quen với việc xử lý hàng tỷ terabyte dữ liệu mỗi ngày. Từ dữ liệu của các mẫu xe điện Trung Quốc lăn bánh đường phố Mỹ, họ có thể tạo ra bức tranh phức tạp của cả khu vực lân cận, thậm chí các căn cứ quân sự trong đô thị, hay lịch trình của một bộ trưởng Nội các...

Nhiều năm nay Trung Quốc đã phát triển ngành công nghiệp xe hơi rất mạnh mẽ. Hiện Đông Nam Á, Trung Đông và châu Âu đang là thị trường xuất khẩu chính của ô tô Trung Quốc.

Ô tô Trung Quốc ngày càng thể hiện rõ tham vọng tại thị trường Việt Nam. Năm 2023 và 2024 một loạt hãng xe Trung Quốc đã gia nhập thị trường Việt Nam và sắp tới sẽ có thêm các hãng xe mới. Giới chuyên môn nhận xét, xe điện Trung Quốc sẽ là sản phẩm chiến lược tiếp cận thị trường Việt Nam.

Theo lộ trình của Chính phủ, đến năm 2040, sẽ hạn chế tiến tới dừng sản xuất, lắp ráp và nhập phương tiện sử dụng nhiên liệu hóa thạch. Như vậy, nhu cầu về ô tô điện sẽ tăng mạnh, thị trường rất tiềm năng, điều này trở nên hấp dẫn với các doanh nghiệp ô tô Trung Quốc. Khi ô tô điện Trung Quốc tràn vào Việt Nam ngày càng nhiều thì nỗi lo về những “chiếc máy dọ thám 4 bánh” cũng tăng lên.

Theo Diễn đàn doanh nghiệp

Nghĩ lại trước đây, thế hệ 7X của chúng tôi và các thế hệ lân cận, khi vào lớp 10, ai cũng đều bắt đầu phải lo tính đến việc thi Đại học ngành nào, chọn môn gì để thi vào ngành đó...? Đến năm lớp 12 thì tất cả đều phải học cật lực để chuẩn bị cho kỳ thi quan trọng nhất. Cuối năm 12, chúng tôi dự hai kỳ thi quyết định: một kì là thi tốt nghiệp, và sau đó hơn một tháng là thi vào Đại học.

Tất nhiên, những kỳ thi này rất cạnh tranh, tỷ lệ chọi có trường cao, trường thấp, nên học sinh thường rất cố gắng để học và tập trung tối đa cho các kỳ thi cuối cấp. Đa phần học để đậu tốt nghiệp trước, rồi sau đó mới đến Đại học. Thường thì học sinh tự học, tự ý thức là phải học, không cần thầy cô hay cha mẹ thúc ép. Đơn giản vì chúng tôi biết mình không được phép chểnh mảng.

Đến khi tôi làm giáo viên, tiếp xúc với những thế hệ học sinh mới sau này, tôi nhận thấy một điều rằng dù các em cũng cố gắng học như những thế hệ trước đó nhưng mức độ đã không bằng. Mỗi năm thi tốt nghiệp hay Đại học, có em đậu, cũng có những em không may mắn nên rớt. Những em không may mắn có thể nỗ lực tiếp để thi lại năm sau, hoặc có nhiều lựa chọn khác thay thế ngoài vào Đại học.

>> Những điểm 10 học bạ rỗng tuếch

Kể từ thi Bộ Giáo dục & Đào tạo áp dụng cộng điểm trung bình của năm học lớp 12 vào điểm thi tốt nghiệp để tính tổng điểm đạt tốt nghiệp, dường như ý thức phấn đấu của các em lớp 12 đã không còn như trước. Lý do duy nhất là tâm lý "kiểu gì cũng đậu". Vì sao như vậy? Bởi điều đơn giản nhất ai cũng biết là điểm trung bình năm học lớp 12 của các em học sinh rất cao, có những em gần như 10 phẩy, còn chuyên trên 8.0 là vô số.

Như vậy, khi đi thi, các em chỉ cần thi có kết quả 1, hoặc 2, hoặc 3 điểm là đậu tốt nghiệp. Vậy phấn đấu học để làm gì cho mệt sức? Còn vào Đại học thì nhiều trường chọn hình thức xét điểm học bạ, trong khi điểm học bạ đa phần quá đẹp rồi. Vậy có phải bệnh thành tích đang được khuyến khích?

Cá nhân tôi nhận thấy, lẽ ra kỳ thi Tốt nghiệp THPT và kỳ thi Đại học nên mang tính khích lệ tinh thần phấn đấu, nỗ lực thực chất cho những công dân chuẩn bị ra đời, thay vì đơn giản hóa theo kiểu phổ cập đại trà, cả làng cùng vui. Đã thi thì phải có đậu, có rớt, còn thi mà cầm chắc phần thắng rồi thì đâu cần tổ chức nữa cho tốn kém. Ít nhất, kỳ thi tuyển sinh vào 10 tôi còn thấy còn có ý nghĩa hơn thi tốt nghiệp THPT và Đại học.

Tôi cho rằng, quy chế cộng điểm trung bình của năm học 12 không đem lại giá trị. Điểm này chỉ để công nhận các em đã hoàn thành chương trình phổ thông, còn học sinh phải dự thi Tốt nghiệp THPT bằng thực lực và ai đủ điểm đậu mới được công nhận đã tốt nghiệp và đủ điều kiện tiếp tục bước đường vào Đại học.

Trên đây là những trăn trở của một người gắn bó nhiều năm trong ngành giáo dục. Tôi rất mong nhận được những ý kiến đóng góp của quý độc giả cũng như những người đứng đầu ngành Giáo dục để tìm ra một hướng đi phù hợp nhất, đảm bảo công bằng cho hoạt động thi cử.

Mặc Thế Nhân

>> Quan điểm của bạn thế nào? Gửi bài tại đây. Bài viết không nhất thiết trùng với quan điểm VnExpress.net.

Tôi ngồi ngẫm lại những câu từ rất thú vị của tiếng Việt như "Ngựa đá chứ không phải ngựa đá”, “Năm con mèo đến là năm con mèo đến chứ không phải năm con mèo đến”…

Ngồi so sánh với các thứ ngôn ngữ khác mà tôi biết như tiếng Anh, Pháp, Nga… và thấy các ngôn ngữ thường chỉ có một đại từ nhân xưng ở các ngôi như I, Je, Ia ở ngôi thứ nhất, You, Tu, Tưi ở ngôi thứ hai, He/She, Il/Elle, Ôn/Ana ở ngôi thứ ba nhưng tiếng Việt của chúng ta thì có rất nhiều từ để thể hiện. Ví dụ xưng ở ngôi thứ nhất có các từ như anh, em, con, tao, tôi, cháu, ông, bà, chú, bác, cô, dì, cậu, mợ...

Tôi ngồi nghĩ về một từ thôi - "chết". Chỉ một từ "chết" này mà tiếng Việt có biết bao nhiêu từ để miêu tả như: thân hoại mạng chung, mất, qua đời, từ trần, tạ thế, nhắm mắt xuôi tay, về cõi vĩnh hằng, yên giấc ngàn thu, về nơi suối vàng, về nơi nhàn cảnh, tỏi, toi...

Tôi ngồi ngẫm lại các cụm từ có chữ "ăn" mà chẳng liên quan gì đến việc ăn, tức là cho thức ăn vào miệng. Đây nhé: ăn chơi, ăn chia, ăn nằm, làm ăn, ăn mặc, ăn nhậu, ăn tiêu, ăn bớt, ăn bẩn, ăn chặn, ăn cắp, ăn Tết. Tôi đã tìm ra hơn 60 cụm từ “ăn” mà không liên quan đến ăn theo nghĩa đen của từ này.

Ngày nay, vì học ngoại ngữ rất quan trọng nên nhiều người có thể không để ý, không có thời gian khám phá, đi tìm cái hay, cái đặc biệt của tiếng Việt, nhưng ai để ý một chút sẽ thấy tiếng Việt của chúng ta đẹp lắm, khác biệt lắm, thú vị vô cùng.

Tôi ngồi và nhớ lại các sự kiện lịch sử của dân tộc ta và nhớ về năm 1945, sắc lệnh số 20 về việc học chữ Quốc ngữ bắt buộc được ban hành. Sắc lệnh quan trọng này đã đưa chữ Quốc ngữ trở thành hệ chữ viết chính thức hiện nay của tiếng Việt. May thay chúng ta chính thức dùng chữ Quốc ngữ và thật sự may mắn khi tôi học tiếng Pháp, tiếng Anh dễ dàng hơn nhiều so với các bạn Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc…

Tôi ngồi và nhớ lại mốc quan trọng của tiếng Việt: Khoa thi Hán học cuối cùng được tổ chức vào năm 1919. Đây có lẽ là mốc quan trọng khi chữ Nôm, chữ Hán chính thức rút lui, nhường chỗ cho chữ Quốc ngữ. Thật sự là tuyệt vời!

Lịch sử chữ Quốc ngữ không chỉ có 100 năm trở lại đây mà từ 400 năm trước, khi các giáo sĩ Dòng Tên tạo ra nó từ đầu thế kỷ thứ 17. Để thực hiện công cuộc truyền đạo tại Việt Nam, các giáo sĩ phương Tây với sự cộng tác của một số thầy người Việt đã tạo nên một lối chữ viết căn cứ trên mẫu tự Latin để có thể diễn tả ngôn ngữ Việt. Rõ ràng việc nghiên cứu lịch sử chữ viết tiếng Việt của chúng ta là một đề tài quan trọng, một vấn đề lớn và cần được quan tâm hơn nữa.

Hôm nay, tôi cầm trên tay 2 bản của cuốn sách Lịch sử chữ quốc ngữ 1620 - 1659của linh mục Đỗ Quang Chính vừa mới xuất bản chào mừng Ngày tôn vinh tiếng Việt. Sách do tủ sáchRa Khơiấn hành năm 1972, là tài liệu có giá trị trong ngành Ngữ học Việt Nam. Ấn phẩm có thêm một số sửa chữa của tác giả vào năm 2007. Cả bản sách phổ thông lẫn bản đặc biệt của cuốn sách làm tôi rất xúc động. Tôi ngồi đọc đi đọc lại và suy ngẫm rất nhiều.

Sách gồm có bốn chương: Chương 1 tổng hợp một số nhận xét của một số người Tây phương về tiếng Việt, chương 2 sơ lược giai đoạn thành hình chữ Quốc ngữ từ năm 1620 đến năm 1648, chương 3 nói về việc linh mục Đắc Lộ soạn thảo và cho xuất bản hai sách chữ Quốc ngữ đầu tiên năm 1651. Cuối cùng là phân tích những tài liệu viết tay năm 1659 của hai người Việt Nam là Igesico Văn Tín và Bento Thiện.

Tôi đang đặc biệt nhớ đến công lao của Francisco de Pina, người châu Âu đầu tiên nói thạo tiếng Việt và Alexandre de Rhodes, người đã soạn thảo và cho xuất bản hai cuốn sách chữ quốc ngữ đầu tiên. Tôi muốn nhìn thấy tận mắt và muốn có bản sao chép của 2 cuốn từ điển của Gaspar d’Amaral và Antonio Barbosa.

Ngay trong lúc này, tôi thành tâm muốn có mặt tại quê hương của Francisco de Pina là Guarda, Bồ Đào Nha và quê hương của Alexandre de Rhodes là Avignon, ở miền nam nước Pháp. Tôi cũng muốn đến ngay Thanh Chiêm, Quảng Nam, nơi khai sinh ra chữ Quốc ngữ để tìm lại những dấu tích cổ xưa, để biết ơn và trân trọng.

Ngay trong sáng hôm nay, tôi rất hạnh phúc khi hơn 8 giờ sáng, đúng ngày tôn vinh tiếng Việt và ngày phát hành sách Lịch sử chữ Quốc ngữ 1620 - 1659, Giáo sư Phan Văn Trường đã có mặt tại Đường Sách Nguyễn Văn Bình, quận 1, TP.HCM và đã chụp ảnh với cuốn sách này. Giáo sư đích thân ra mua sách ủng hộ, tham gia tôn vinh tiếng Việt và chữ Quốc ngữ.

Hạnh phúc còn hơn nữa khi GS Phan Văn Trường nhắn tin với mong muốn rất nhân văn: "... chúng ta tặng tất cả các đại sứ quán của các nước trên thế giới cuốn sách mà Thái Hà xuất bản. Bên cạnh cuốn sách, chúng ta có thể nói đôi dòng về nền văn hóa và văn học của nước Việt Nam".

Ngay lúc này, tôi đang rất thích thú với nhận xét của Alexandre de Rhodes rằng: “… nghe người Việt nói chuyện với nhau, nhất là giữa nữ giới, tôi có cảm tưởng như mình nghe chim hót…”. Tôi cũng cứ ngẫm suy mãi, tiếng Việt của chúng ta khi thể hiện qua âm nhạc thì luôn thật tuyệt vời. Và rõ ràng cần tôn vinh tiếng Việt nhiều hơn, mạnh hơn, cụ thể hơn ở trong nước, với 100 triệu đồng bào đang nói tiếng Việt, viết tiếng Việt.

TS Nguyễn Mạnh Hùng 

- Sau 30 năm, cậu bé ngày nào đã trở thành cha của một đứa trẻ. Tuy nhiên, ước vọng giải oan cho mẹ và nỗi nhớ dành cho người cha đang sống cô đơn buồn tủi nơi góc làng đã thôi thúc anh tìm ra sự thật …

Nhớ về một câu chuyện cảm động mà người trong cuộc đã từng chia sẻ trong thời gian gặp gỡ tại Trung tâm phân tích ADN và công nghệ di truyền, bà Nguyễn Thị Nga - Giám đốc Trung tâm cho biết, đó là câu chuyện giải oan của người đàn ông tên Kiên.

Khi đến trung tâm, Kiên dẫn theo một bé trai chừng 3 tuổi. Anh nói với bà Nga rằng, anh thấy thằng bé rất giống một người... nhưng không dám kết luận. Vì thế, anh cần kết quả khoa học để có thể khẳng định việc này.

“Nghe giãi bày của Kiên, tôi liếc nhìn cháu bé rồi lại nhìn Kiên. Rõ ràng, đó là hai gương mặt không có nhiều nét giống nhau. Kiên có sống mũi cao, đôi mắt hai mí và khuôn mặt vuông chữ điền. Tuy nhiên, thằng bé lại có đôi mắt một mí và sống mũi tẹt… Thế nhưng, khoa học không kết luận dựa trên vẻ bên ngoài. Tôi chỉ nghĩ, có lẽ Kiên đang nghi ngờ vợ mình nên mới cần bằng chứng để vạch trần sự dối trá” - bà Nga nói.

Sau 30 năm sống trong uất hận, cuối cùng Kiên quyết định tìm đến Trung tâm ADN

4 ngày sau, Kiên lại xuất hiện ở trung tâm để nhận kết quả. Kết quả xét nghiệm cho thấy Kiên và đứa trẻ là quan hệ cha con.

“Kiên đọc kết luận nhưng lại không dám tin đó là sự thật. Cậu ấy cứ đi quanh trung tâm để hỏi đi hỏi lại. Đến khi tôi khẳng định, đây là kết quả chính xác thì cậu ấy lại chuyển sang một câu hỏi mới. Rằng, “đứa trẻ là con cháu, nó lại giống bố cháu như lột. Vậy nó là cháu nội của bố cháu phải không cô?

Tôi nghe câu hỏi của cậu ấy, thấy rất hài hước nên bảo: Thằng bé là con ruột của cháu thì đương nhiên là cháu nội của bố cháu rồi. Điều ấy có gì lạ mà cháu phải thắc mắc ?” - bà Nga nhớ lại.

Sau câu hỏi ấy, bà Nga cho biết, Kiên chững lại chừng 10 giây rồi hét lên sung sướng. Cậu bắt đầu kể về một câu chuyện dài. Kiên bảo, anh đã trải qua 30 năm thù hận…

Mẹ anh là một người đàn bà đẹp. Trước khi lấy bố anh, bà được rất nhiều thanh niên nhòm ngó tán tỉnh. Trong đó, người thanh niên đẹp trai nhất làng đã lọt vào mắt xanh của bà. Họ ngấm ngầm thích nhau chừng 3 tháng. Sau đó, phát hiện người thanh niên kia không chung thủy, mẹ anh chấm dứt mối quan hệ với người đàn ông này.

Khi kết hôn với bố anh Kiên, trong lúc vợ chồng vui vẻ, ông hỏi bà về những mối tình đã qua. Bà thật thà kể lại chuyện người thanh niên nọ. Không ngờ từ đó ông trở nên ghen tuông quá mức.

Ngày anh Kiên ra đời, nhìn gương mặt đứa trẻ không hề có nét giống mình, ông càng nổi giận. Ông đổ cho mẹ Kiên tội lăng loàn rồi đuổi hai mẹ con ra khỏi nhà.

“Mẹ Kiên phải dựng tạm túp lều trên đê rồi lặng lẽ nuôi con. Đến năm Kiên 4 tuổi, vì không thể chịu đựng được tiếng người đời mỉa mai dè bỉu, bà gửi con cho một người thân rồi gieo mình xuống sông tự vẫn. Người họ hàng ấy mang Kiên giao lại cho bố anh nhưng ông dứt tình và không nhìn mặt Kiên. Vì thế, Kiên được đưa về cho ông bà ngoại nuôi…”- bà Nga nói.

Sau khi mẹ Kiên mất, người làng lại đổ xô ánh mắt nghi ngờ về phía bố Kiên. Họ tẩy chay và không giao lưu với ông nên ông phải sống trong cô đơn và buồn tẻ mấy chục năm trời.

Tuy vậy, ông vẫn nhất quyết không nhận Kiên. Ngày cưới Kiên, ông kiên quyết không xuất hiện dù Kiên đã đến và thông báo với ông. Thế rồi 1 tháng trước ngày Kiên đến trung tâm, ông ốm nặng, bác sĩ bảo, bệnh của ông không sống được lâu. Kiên đã gạt đi mọi uất ức mà đưa vợ con về thăm ông.

“Vừa về đến nhà, vừa nhìn thấy con trai anh Kiên, ông khựng người lại như thể ông cũng phát hiện ra thằng bé giống ông như lột. Tuy nhiên, ông vẫn nhất định không nhận con nhận cháu. Ông bảo với Kiên, “chắc gì thằng bé đã là con anh?” - Bà Nga kể.

“Thế nhưng, trong cuộc gặp gỡ ít ỏi ấy, Kiên vẫn nhận ra ông có tình cảm đặc biệt gì đó với thằng bé. Vì thế, anh ấy mới đưa con đi xét nghiệm ADN để khẳng định thằng bé là con mình”- bà Nga nói tiếp.

Bà cũng cho biết, nghe Kiên nói vậy, bà đã thắc mắc về lý do Kiên không làm xét nghiệm trực tiếp giữa mình và cha. Tuy nhiên, Kiên cho biết, bố anh không nhận anh nên không cho anh tiếp xúc. Chỉ khi Kiên ngỏ ý muốn làm xét nghiệm cho mình và con trai thì ông đồng ý ngay.

“Bẵng đi một thời gian Kiên lại điện cho tôi” - bà Nga nhớ lại. Bà cho biết, trong cuộc điện thoại ấy, Kiên tỏ ra vô cùng hạnh phúc vì sau khi nhận kết quả ADN, bố anh đã giải tỏa nghi ngờ và quyết định nhận lại con cháu. Kiên còn cho biết, anh cũng đã đón được bố về sống chung với mình. Tiếng oan bao nhiêu năm của mẹ anh cũng đã được xóa bỏ.

Bố anh đã đứng trước ban thờ mẹ và nói lời xin lỗi. Ông cũng xin lỗi anh Kiên vì đã quá ghen tuông mà làm khổ cuộc đời của mẹ và khiến anh thiếu thốn tình cảm cha con…

Bí mật khó tin sau chuyện cháu nội không cho ông bà xoa đầu

Hoang mang vì đứa trẻ không cho ông bà nội xoa đầu, người ông đã đưa cháu đến trung tâm xét nghiệm ADN. Tuy nhiên, kết quả ADN lại khiến ông phát hiện ra một bí mật đầy cảm động…