Cuốn sách Xin chào AI!Học và chơi cùng trí tuệ nhân tạogồm 3 chương:

Chương 1 - AI là gì thế nhỉgiúp độc giả trả lời những câu hỏi: AI là gì, AI có thể làm được những gì, vì sao AI có thể thông minh như thế, làm thế nào để phân biệt AI với các ứng dụng công nghệ khác?

Chương 2 - Phiêu lưu cùng AI đưa người đọc khám phá những ứng dụng AI thân thiện với trẻ em. 

Chương 3 - Đánh thức sáng tạo cùng ChatGPTgồm những câu hỏi: ChatGPT là gì? Chơi cùng ChatGPT và sử dụng ChatGPT để tư duy sáng tạo như thế nào? Làm thế nào các em có thể khai thác được lợi ích, tự bảo vệ mình khỏi những rủi ro khi sử dụng Chat GPT và các ứng dụng AI trên mạng?

Đặc biệt trong cuốn sách , tác giả đề cao một trong những điều mà chỉ con người mới sở hữu, đó chính là các giá trị nhân văn. Trong cuộc sống này sẽ có những quyết định, lựa chọn mà chúng ta phải đưa ra, không phải dựa trên thông tin, trí óc mà dựa vào trái tim. 

VietNamNet đã có cuộc trao đổi với tác giả Uyên Phương về những vấn đề liên quan đến việc phát triển AI tại Việt Nam.

-Ở Việt Nam các trường học ít ứng dụng AI hơn các doanh nghiệp, nguyên nhân là gì thưa chị?

Các doanh nghiệp, điều gì mang lại tính hiệu quả, tiết kiệm chi phí, tối ưu lợi nhuận là họ nhanh chóng áp dụng. Ngoài ra, các doanh nghiệp được tự chủ và toàn quyền quyết định việc lựa chọn công cụ để giải quyết vấn đề của mình, miễn là không trái quy định của pháp luật. Trong khi đó, giáo dục bị ràng buộc bởi nhiều quy định, điều kiện pháp lý. Sản phẩm giáo dục thường tác động tới sự phát triển của học sinh, cho nên việc ứng dụng công nghệ tại trường học đòi hỏi sự thận trọng. 

Ngoài những yếu tố khách quan, tôi thấy có một điểm nữa khiến ứng dụng AI trong nhà trường bị chậm so khối với kinh doanh là việc đầu tư phát triển con người. Tôi từng làm ở những tổ chức chuyên đào tạo cho doanh nghiệp và nhận thấy ngân sách đào tạo nhân sự từ kỹ năng mềm đến việc bắt kịp những kiến thức mới, xu hướng mới trên thế giới được chi rất đều đặn. 

Tuy nhiên, khái niệm đào tạo phát triển bản thân đối với giáo viên và nhân sự ngành giáo dục lại không được coi trọng. Có một câu nói là giới hạn của thầy cô chính là giới hạn của học sinh. Nếu thầy cô cứ khu trú ở một phạm vi nào đó khả năng sáng tạo của học sinh cũng bị hạn hẹp. 

Nếu giáo dục không đổi mới để bắt kịp với những thách thức rất lớn của thời đại mà AI là một tác nhân thúc đẩy quan trọng rất có thể con em chúng ta sau 10, 15 năm nữa sẽ không thể tìm thấy chỗ đứng của mình trong thời đại đó

-Theo chị, làm thế nào để thay đổi tư duy con người phải học cách chỉ huy máy móc chứ không phải làm theo và phụ thuộc vào các thiết bị công nghệ?

Đầu tiên, muốn làm chủ được điều gì đó, trước hết phải hiểu một cách sâu sắc đó là cái gì, mặt trái và mặt phải của nó. Đến giờ, vẫn có những tranh luận về chuyện nên cho học sinh làm quen với AI không hay là cấm? Nếu cứ sợ hãi, cấm đoán thay vì chủ động tìm hiểu mãi mãi chúng ta không có tư thế làm chủ. Nỗi sợ là hợp lý nhưng nó không được cản trở việc tìm hiểu, đi sâu phân tích và tìm một chỗ đứng riêng cho mình trong cuộc cách mạng máy móc.

Nhiều thập kỷ trước, khi máy tính bỏ túi ra đời đã từng có những cuộc biểu tình của các giáo viên toán. Họ cho rằng nếu học sinh có máy tính thì các em không học toán. Nhưng rồi máy tính bỏ túi trở thành một phần trong cuộc sống của con người và môn toán học vẫn có giá trị riêng. 

Năng lực làm chủ máy móc đến từ một tâm thế chủ động vững vàng, sẵn sàng đón nhận làn sóng công nghệ mới, đi cùng với sự kiểm soát và giới hạn một cách khôn ngoan nhằm đảm bảo những lợi ích và cả sự công bằng, bình đẳng của con người

-Những mặt trái và hệ lụy do AI mang lại thì sao? Chị có đưa ra cảnh báo về điều này trong cuốn sách 'Xin chào AI'?

Thứ nhất, tuyệt đối không chia sẻ thông tin cá nhân, riêng tư của mình khi sử dụng các công cụ AI. Bởi những hành lang pháp lý và đạo đức liên quan đến trí tuệ nhân tạo còn rất mỏng nên không thể biết thông tin người dùng chia sẻ được sử dụng ra sao, cho mục đích gì? Tôi thấy nhiều bạn trẻ bất cẩn khi sử dụng các app quét dữ liệu khuôn mặt, hãy nhớ rằng AI có thể làm ra hình ảnh y chang một người thân quen cho mục đích lừa đảo. 

Thứ hai là luôn luôn có tư duy kiểm chứng và phân tích những gì mà AI đưa đến. Muốn vậy, mỗi người phải tự trang bị kiến thức về trí tuệ nhân tạo. Lối viết của tôi không phải chỉ là hướng dẫn học sinh biết sử dụng công cụ AI một cách đơn thuần mà tôi giới thiệu các công cụ đó với các em nhưng trên nền tảng tích hợp kiến thức cơ bản. Ví dụ khi tìm hiểu công cụ AI hát nhép, tạo ra những ca khúc từ việc lip-sync, tôi sẽ đề nghị các em thử tranh biện: hát nhép là tốt hay xấu? Kiến thức nền tảng sẽ giúp chúng ta có thể thẩm định thông tin AI mang tới là đúng hay không?...

Tôi muốn giới thiệu một lát cắt để mọi người hình dung ra cách tiếp cận về giáo dục AI. Bởi nhiều người vẫn nghĩ giáo dục AI như là một môn khoa học công nghệ, kiểu như những môn STEM đưa thêm vào 1-2 giờ trong nhà trường hoặc là môn về khoa học máy tính, học với robot… Những cách tiếp cận đó thiên về kỹ thuật và rất hẹp. Thực ra giáo dục AI là làm thế nào giúp con em có được tư duy mới, kỹ năng mới để có thể là người chủ động dẫn dắt những đổi thay, song hành với AI, thay vì là một người bị động, chịu ảnh hưởng.

-Chị mong muốn các bậc cha mẹ sẽ thay đổi cách giáo dục con em để có thể bắt kịp và không bị đào thải bởi AI, vậy chị áp dụng điều này như thế nào trong gia đình mình?

Rất may mắn là con gái và người thân là những người ủng hộ cho câu chuyện AI và làm thế nào để thế hệ tương lai trở thành những người làm chủ AI mà tôi nêu ra trong cuốn sách. 

Điều quan trọng nhất để lan tỏa tinh thần đó đến với những người xung quanh chính là việc bản thân làm gương như thế nào. Tìm hiểu AI thực ra không phải là tìm hiểu công nghệ mà là tìm hiểu một trong những làn sóng mới sẽ thay đổi căn bản cách xã hội đang vận hành. Hiểu để tìm ra chỗ đứng cho mình trong làn sóng đó. Nếu mỗi người lớn không cầu thị ham học hỏi rất khó để con em chúng ta và những người thân cảm thấy cái sự cần thiết của việc thay đổi đó. 

Tác giả Nguyễn Thúy Uyên Phương - người tiên phong trong việc đưa các mô hình giáo dục tiến bộ về Việt Nam. Cô là người sáng lập TOMATO Children’s Home; Giám đốc Quốc gia tại Việt Nam của Design for Change. Uyên Phương cũng là người đưa về Việt Nam Trường học Kiến tạo (I Can School), các chương trình Cha mẹ hiệu quả P.E.T, Giáo viên hiệu quả (T.E.T).

Hiện cô là Nghiên cứu sinh Tiến sĩ tại Đại học Illinois (Hoa Kỳ), chuyên ngành Learning Design and Leadership, với trọng tâm là thiết kế và dẫn dắt các mô hình học tập mới cho tương lai.

Mấy ngày trên tàu dài như mấy năm trong quân ngũ, rồi sân ga cuối của chặng đường về quê cũng tới. Ra khỏi sân ga, tôi rảo bước nhanh về nhà như chưa bao giờ có bước chân nhanh như vậy. Trời rét mà mồ hôi vẫn chảy. 

Đi xa để trở về

Thành Nam vẫn thế, chẳng thay đổi, những thân hình gầy gò trên những chiếc xe đạp cũ kỹ đang vội vã, mải miết về nhà trong đêm đông trên con phố rải đá gồ ghề. 

Tôi về đến nhà lúc xẩm tối, nhẹ nhàng bước vào, nhìn thấy bố mẹ mỗi người một góc đang bóc lạc thuê dưới ngọn đèn điện lờ mờ. 

Tôi chào bố mẹ. Nghe tiếng tôi, mẹ bật dậy chạy ra ôm chầm, làm đổ cả rổ lạc nhân vừa bóc. Mẹ khóc, hết cầm chân, cầm tay tôi rồi sờ đến mặt, mãi mới nói được một câu: “Con về đấy à, đúng là con rồi, vẫn còn lành lặn”. 

Bố tôi ngồi đấy, chẳng nói câu nào, chỉ nhìn 2 mẹ con, lần đầu tiên tôi thấy bố khóc, nhưng nước mắt của người đàn ông từng trải không thành tiếng mà chảy thành dòng. Đến giờ, tôi vẫn day dứt tại sao lúc đó tôi lại không biết chạy ra ôm lấy bố. May mà, tôi còn hỏi được một câu: “Bố mẹ có khỏe không?”.  

Gia đình tôi sống ở thành phố nhưng không kín cổng cao tường như bây giờ, nhà nọ có thể nói với sang nhà kia. Bác hàng xóm thấy nhà tôi ồn ào hỏi vọng sang: “Cháu đã về đấy à?”. Chỉ một lúc sau, hàng xóm rủ nhau qua hỏi thăm, mẹ tôi nhờ người anh trong xóm báo tin cho anh chị tôi ở gần đó. Các anh chị nghe tin bỏ cả bát cơm ăn dở chạy sang gặp thằng em vừa ở chiến trường trở về sau mấy năm xa cách, mừng mừng tủi tủi.

Tết năm đó nhà tôi vui lắm. Có lẽ, đó là cái Tết vui nhất mà tôi được chứng kiến. Nhớ nhung dồn nén mấy năm, nay được thỏa nỗi chờ mong. Bữa cơm tất niên chiều 30 và tân niên sáng mùng 1 thật đầm ấm, rất nhiều món truyền thống của gia đình Việt, nhưng mẹ tôi không quên làm món rau cần xào thịt bò mà tôi thích lúc còn ở nhà.

Các cháu tôi chạy tung tăng, anh chị cười nói rôm rả, hỏi đủ thứ chuyện, bố tôi ngắm nhìn niềm hạnh phúc của cả nhà và nói với tôi: “Mấy Tết trước con đi vắng nên cũng buồn, nhất là mẹ con cứ hỏi: Sao không thấy tin tức của thằng út?”. 

Mẹ ngồi cạnh tôi, chẳng ăn gì cả, thấy tôi ăn hết lại gắp thức ăn cho, rồi ngồi nhìn tôi với một tình thương bao la, thi thoảng cầm vạt áo cánh nâu thấm nước mắt. Các ngày sau đó, bố tôi bảo Tết này em nó về, nên cả nhà mỗi ngày đến từng nhà các anh, chị và ăn cơm ở đó, như muốn bù đắp cho tôi những Tết qua vắng nhà. Tôi cũng rất cảm động, bố mẹ tôi vui lắm, ở tuổi ngoài 60 như vậy là hạnh phúc rồi. 

Mấy ngày Tết đi qua thật nhanh, kỳ nghỉ phép của tôi kết thúc. Bữa cơm chia tay, vẫn đầy đủ như hôm nào, nhưng không khí trầm hơn. Ai cũng vậy thôi, khi mà khúc ruột của mình còn ở xa, nhất là chiến sự ngoài biên giới chưa được bình an.

Tôi lại tạm biệt thành Nam, gia đình, bạn bè trở lại đơn vị. Mọi người ra sân ga tiễn và cầu mong cho tôi khỏe mạnh, sẽ không còn chiến tranh và tôi mau trở về nhà. 

Ngày còn bé chỉ biết rằng nhà có đông đủ mọi người là vui, nhưng khi lớn lên tôi mới hiểu hết ý nghĩa về gia đình, về hương vị tình thân, tình thương yêu của mỗi con người.

Đoàn tàu rú lên hồi còi, rồi rời sân ga. Gia đình tôi khuất dần trong bóng chiều mùa xuân. Lòng tôi trống vắng, suy nghĩ bộn bề, nhưng tôi tin ở tương lai tốt đẹp, đi xa để trở về.   

Trần Đăng Long

Chuyện 'chấn động' ở vùng đất trung du thập niên 60

Gợi ý những món ăn sáng 'ăn hoài không chán' khi lang thang Sài Gòn

Món ngon mỗi ngày

Thịt ba chỉ chiên sả lạ mà ngon

Thịt ba chỉ chiên sả có cách làm và nguyên liệu đơn giản nhưng lại mang đến món ăn vô cùng hấp dẫn. Từng miếng thịt giòn rụm quyện vị thơm của đủ loại gia vị đảm bảo sẽ khiến cả gia đình bạn thích mê.

Ngoài ra, nhiều khán giả cũng cho rằng trong MV Vụn vỡcó phân đoạn nữ diễn viên bị lộ ngực. Về điều này, Hồ Quang Hiếu chia sẻ: “Chúng tôi đã rà soát lại kỹ MV sau khi có phản hồi từ khán giả. Phân đoạn đó diễn viên nữ có mặc trang phục lót bên trong, chứ không hề nude như nhiều khán giả nhận định. Nếu có cảnh nào phản cảm, chúng tôi sẵn sàng cắt bỏ”.

Theo Hồ Quang Hiếu, khi yêu chúng ta dễ mù quáng và không kiểm soát được bản thân. Chính ca sĩ thừa nhận, anh từng đau khổ và trầm cảm vì chuyện tình cảm. Song may mắn anh vượt qua và mạnh mẽ bước tiếp. Trải qua những đổ vỡ, giọng ca Con bướm xuânnhìn nhận, tình cảm là chuyện hòa hợp từ hai phía. Vì vậy, khi yêu không nên miễn cưỡng, ép buộc dễ dẫn đến những hậu quả khó lường. Đó là lý do nam ca sĩ ra mắt Vụn vỡ.

Theo thông tin được đăng tải trên Insider, một nhân viên bán hàng của Lucid Motors cho hay: “Khi một khách hàng yêu cầu hủy đơn đặt hàng, nhân viên phụ trách sẽ phải gọi điện cho khách trong vòng 24 giờ để cố gắng cứu vãn đơn hàng này”.

Nếu không liên lạc được với khách hàng, đơn hàng này sẽ được chuyển tới một quản lý khác của hãng. Người này sẽ phải xem xét lại toàn bộ quy trình trước đó và gọi thêm 3 lần trong những ngày tiếp theo. Trong trường hợp khách hàng vẫn “im hơi lặng tiếng”, 5 cuộc gọi khác sẽ được thực hiện trong những ngày sau đó.

Nếu vẫn chưa “cứu vãn” được đơn hàng, trường hợp này sẽ tiếp tục được đưa lên một quản lý vùng khác và việc gọi điện sẽ tiếp tục trong những ngày tới. Trong 2 tuần, nếu không thể thay đổi được ý định của khách hàng, đơn hàng này mới được hủy bỏ.

Như vây, nếu khách hàng hủy đặt mua xe điện Lucid thì họ có thể sẽ bị gọi điện làm phiền mỗi ngày trong vòng 2 tuần với khoảng 14 cuộc gọi.

Mặc dù đây được xem là nỗ lực tăng doanh số bán hàng của hãng xe điện Lucid nhưng đối với một số khách hàng, hành động này không khác gì “khủng bố” tinh thần của họ. Nhiều người cũng không tỏ ra đồng tình với cách làm quá mức này của hãng.

Cũng theo Insider, trong 3 quý đầu năm nay, Lucdi đã sản xuất được tổng cộng 3.687 xe, thấp hơn đáng kể so với mục tiêu đề ra đầu năm của hãng. Trong khi đó, số lượng đơn đặt hàng xe điện của Lucid cũng liên tục giảm mạnh trong thời gian gần đây, từ 37.000 xe trong quý II xuống còn 34.000 xe trong quý III.

Minh Nhật (Theo Insider)

Mời bạn đọc chia sẻ video, thông tin tới Ban Ô tô xe máy theo email: otoxemay@vietnamnet.vn. Các nội dung phù hợp sẽ được đăng tải. Xin cảm ơn!

Có thể chúng ta khắt khe với nghệ sĩ hơn các đối tượng khác vì chúng ta yêu, trân trọng và mong nghệ sĩ trở thành những tấm gương tốt, chuyên chở ở những giá trị tốt đẹp, chân – thiện – mỹ đến cho xã hội. Nhất là trong bối cảnh xã hội ngày nay, nhiều điều lệch chuẩn, không phù hợp thậm chí là xuống cấp đạo đức đang làm vẩn đục bầu không khí trong lành của xã hội, chúng ta lại càng cần nghệ sĩ phát huy vai trò làm gương của mình, để từ đó chúng ta hình thành nên môi trường văn hóa lành mạnh, giúp ích cho sự phát triển đạo đức của mỗi cá nhân và toàn xã hội", ông Bùi Hoài Sơn chia sẻ.

Chia sẻ với VietNamNet, Thượng tọa Thích Thanh Thắng, Chánh Thư ký Ban trị sự tỉnh Hải Dương cho biết ông đang tìm hiểu sự việc và sẽ nhắc nhở chùa cẩn trọng hơn trong việc đưa các tiết mục vào biểu diễn. 

Clip trích màn trình diễn ăn mặc trang phục nghiêm túc của nghệ sĩ Xuân Hinh:

Clip: Nguyễn Nhị