Bệnh nhân đột quỵ chuyển đến Bệnh viện Bạch Mai cấp cứu chiều 12/1. Ảnh: T.Hạnh

Với trường hợp này, các bác sĩ đã cấp cứu tích cực suốt 8 giờ nhưng tiên lượng khó qua khỏi, gia đình sau đó đã xin về tử vong tại nhà.

Theo TS Phương, bệnh nhân có thể mắc tăng huyết áp nhưng chưa từng khám sức khoẻ nên không phát hiện ra.

Huyết áp tăng cao 230/130 khiến thành mạch quá sức chịu đựng, vỡ gây xuất huyết não, ngoài ra có thể gây suy tim cấp, phù phổi cấp.

TS Phương cho biết, bệnh nhân trên chỉ là một trong số rất nhiều người trẻ mắc đột quỵ được chuyển đến trung tâm. Trong hơn 2.000 bệnh nhân nhập viện 2 tháng qua, có khoảng 10% là người trẻ dưới 44 tuổi, bệnh nhân trẻ nhất mới 14 tuổi, nhiều trường hợp 18-20 tuổi. Ở người trẻ, hầu hết là đột quỵ chảy máu não.

Theo nghiên cứu của trung tâm, phần lớn người trẻ bị đột quy do có bất thường mạch não như dị dạng, phình mạch não. Một số khác có sử dụng chất kích thích, yếu tố di truyền kèm theo.

Dị dạng mạch máu não thường do bẩm sinh hoặc hình thành sau nhiều năm. Sự phát triển bất thường của mạch máu não có thể gây nên những túi phình – với thành mạch máu mỏng, là nguyên nhân có thể gây xuất huyết não hoặc mạch máu có thể bị bóc tách gây hẹp, tắc mạch – nhồi máu não.

Đa số dị dạng mạch máu não không có triệu chứng, rất nhiều trường hợp phát hiện ra khi đi khám sức khoẻ định kỳ hoặc thăm khám điều trị bệnh khác. Một số ít có biểu hiện đau đầu tái diễn trước khi vỡ.

Khi bị vỡ dị dạng mạch não, các triệu chứng khá ồ ạt với biểu hiện đau đầu dữ dội, buồn nôn và nôn, có thể rối loạn ý thức, liệt nửa người... Một số trường hợp có thể đột tử trước khi đến viện.

Dị dạng mạch não gồm nhiều loại với nhiều vị trí, kích thước, tuỳ từng ca cụ thể bác sĩ sẽ có chỉ định can thiệp khác nhau.

Ngoài ra, do lối sống thay đổi, làm việc căng thẳng, ăn nhiều thực phẩm chế biến sẵn, lạm dụng rượu bia, lười vận động, béo phì, tăng huyết áp… nên người trẻ cũng phải đối mặt nguy cơ xơ vữa mạch máu như người già, là yếu tố nguy cơ gây đột quỵ.

Đáng lưu ý, phần lớn người trẻ nhập viện muộn do chủ quan, không biết các dấu hiệu đột quỵ và không nghĩ đột quỵ có thể xảy ra ở người trẻ, làm mất đi cơ hội hồi phục trong giờ vàng. Trong cấp cứu đột quỵ, não, tế bào não sẽ chết chỉ trong vài phút nếu không được cấp máu hoặc oxy.

Để phát hiện sớm đột quỵ, TS Phương lưu ý 5 dấu hiệu:

Thứ nhất, đột ngột có cảm giác tê hay yếu liệt ở mặt, tay hoặc chân (các triệu chứng thường xảy ra ở một bên của cơ thể).

Thứ hai, đột ngột mất ngôn ngữ, giọng bị méo hoặc nói khó.

Thứ ba, thị lực một bên đột ngột bị mất.

Thứ tư, đau đầu dữ dội.

Thứ năm, cơ thể mất thăng bằng, chóng mặt.

Nếu ai có bất cứ triệu chứng nào như trên, thậm chí không rõ ràng, ngay lập tức gọi cấp cứu 115, vận chuyển người bệnh  an toàn tới bệnh viện gần nhất.

Thúy Hạnh

Thói quen người trẻ hay mắc gây đột quỵ và đau tim

Nghiên cứu mới chỉ ra, thức khuya, ngủ gián đoạn là nguyên nhân làm tăng nguy cơ đột quỵ và đau tim.  

Bên cạnh đó, 60% người cao tuổi được khám sức khỏe định kỳ ít nhất 1 lần năm tại các xã thuộc vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi. Ngoài ra, tăng thêm 60% người sử dụng dịch vụ dân số, kế hoạch hóa gia đình tại các xã có triển khai chiến dịch tại khu vực III thuộc vùng đồng bào dân tộc và miền núi; Thực hiện công tác truyền thông, tư vấn về bệnh Thalassemia tại khoa sản của các bệnh viện đa khoa tuyến tỉnh, tuyến huyện.

Với nhiệm vụ về sàng lọc trước sinh, sơ sinh, lãnh đạo ngành dân số tỉnh Bình Định đánh giá điểm đáng mừng là các huyện miền núi đã làm khá tốt. Đồng thời, tại các huyện miền núi, hoạt động quản lý thai, theo dõi thai kỳ cũng được giám sát, quản lý chặt chẽ hơn trước rất nhiều.

Tại huyện vùng cao An Lão, nơi có 3 dân tộc Kinh, Hre và Bana cùng sinh sống, trong đó 40/57 thôn là đồng bào dân tộc thiểu số, nhu cầu sàng lọc trước sinh, sơ sinh tăng lên sau khi triển khai Dự án 7.

Đại diện Khoa Ngoại Chăm sóc sức khỏe sinh sản, Trung tâm Y tế huyện An Lão, chia sẻ đầu năm 2023, huyện nhận 43 mẫu sàng lọc trước sinh, 48 mẫu sàng lọc sơ sinh. Người dân ở 8 xã thuộc khu vực 3 của huyện đều được thực hiện sàng lọc miễn phí, không chỉ riêng hộ nghèo, cận nghèo như trước. Do vậy, nhu cầu sàng lọc cũng nhiều hơn. 

Việc thực hiện sàng lọc trước sinh, sơ sinh miễn phí không chỉ giúp phụ nữ vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi, vùng khó khăn được tư vấn, sàng lọc, chẩn đoán, điều trị một số bệnh tật, mà còn tiếp cận các dịch vụ nâng cao chất lượng dân số khác.

Rối loạn tiền đình- nguyên nhân chóng mặt ở người cao tuổi
Tại sao rối loạn tiền đình hay tái phát?
Rối loạn tiền đình, 'hung thủ' gây chứng ù tai

Rối loạn tiền đình là căn bệnh ngày càng trẻ hóa và thường gặp ở giới văn phòng do tính chất công việc thường ngồi nhiều, ít vận động, lâu ngày làm co thắt động mạch cột sống thân nền, dẫn đến tình trạng thiếu máu nuôi vùng não bộ gây ra bệnh rối loạn tiền đình.

Người bị rối loạn tiền đình có thể sử dụng các phương pháp sau mà không cần dùng thuốc để điều trị bệnh:

Phương pháp day ấn huyệt

Hàng ngày bệnh nhân rối loạn tiền đình dùng ngón tay trỏ hoặc giữa tự day ấn các huyệt như ấn đường, hợp cốc, thần đình, bách hội, nội quan, túc tam lý, phong trì, tam âm giao...

Day ấn huyệt từ 5-10 phút/lần, mỗi ngày một vài lần

Phương pháp tự xoa bóp

- Xoa trán: Dùng 3 ngón tay trỏ giữa và áp úp chụm lại xoa toàn bộ trán qua lại xoa 20 - 30 lần, sau đó xoa miết, bóp dọc hai bên cung lông mày.

Công dụng: Điều hòa khí huyết thanh can giáng hỏa, định thần, trị chứng đau đầu chóng mặt buồn nôn.

- Xoa sau gáy: Dùng cả bàn tay úp lại xoa dọc lên xuống hai bên sau gáy, lên xuống 20 - 30 lần.

Công dụng: Thư giãn các cơ, tăng cường máu lên não.

- Xoa hai ổ mắt: Úp hai bàn tay lấy hai ngón tay trỏ và giữa xoa vòng quanh mắt theo chiều kim đồng hồ, xoa mỗi lần 20 - 30 vòng.

Công dụng: Làm cho mắt tinh, định thần, khai thông khí huyết tăng cường máu lên não...

- Xoa đỉnh đầu: Dùng ba ngón tay trỏ giữa kế út, úp lại ngón giữa để chính giữa đỉnh đầu (huyệt bách hội) hai ngón kế là huyệt tứ thần thông, bằng cách day ấn ngang dọc như hình dấu cộng mà huyệt bách hội làm chính giữa.

Mỗi ngày day ấn vài lần, mỗi lần 5 - 10 phút.

Tác dụng: Trị đau đầu tai ù, mắt hoa, hồi hộp, mất ngủ...

Xoa và đánh trống mang tai

Xoa tai: Xoa miết lên xuống ở các huyệt trước và sau tai 20 - 30 lần và sau xoa đều những huyệt xung quanh vành tai 20 - 30 lần. Tiếp đó lấy hai lòng bàn tay úp lên hai tai ấn 5 - 10 lần nghe như đánh trống trong tai.

Công dụng: Trị ù tai, tai điếc, đau đầu chóng mặt...

Tập vẩy tay

Cách làm: đứng thẳng người, hai bàn chân rộng bằng vai, mười đầu ngón chân bám chắc mặt nền nhà, ngậm kín miệng, lưỡi cong lên đụng nướu răng hàm trên, hai mắt nhìn trước, từ từ đưa hai tay ra phía trước hợp với thân mình một góc 30 độ, hai bàn tay song song với mặt nền, các ngón tay khép kín.

Vẩy mạnh hai tay ra sau hợp với thân mình một góc 60 độ, hai bàn tay vẩy lên trên và phải làm hết sức mình đồng thời nhíu hậu môn lại và thót lên được tính là một lần vẩy tay,  ngày nên tập hai lần và nên tập lúc đói.

Tác dụng giúp khí huyết lưu vận hành khắp cơ thể để nuôi dưỡng lục phủ ngũ tạng, đào thải lọc khí ra ngoài, phương pháp này chữa chóng mặt rất hiệu quả.

Ngâm chân bằng nước nóng

Ngâm chân trong nước nóng ở nhiệt độ khoảng 40 - 45 độ C ngày một vài lần, mỗi lần 20 - 30 phút.

Tác dụng dẫn hỏa quy nguyên dẫn hỏa đi xuống... trị chứng chứng đau đầu chóng mặt và các chứng hư hỏa khác.

Ngoài ra mọi người cần phải biết cách phòng ngừa bệnh rối loạn tiền đình:

Thứ nhất là phòng ngừa bằng cách thường xuyên đi khám sức khỏe để phát hiện những bệnh lý nội khoa gây chóng mặt như tăng huyết áp, đái tháo đường, bệnh lý về tri giác...

Thứ hai là tập thể dục bằng cách đi bộ và dang tay hít thở giúp người không bị mất thăng bằng, đặc biệt là tập aerobic, đây là phương pháp cực kỳ quan trọng và hiệu quả.

Tập luyện thường xuyên và nhẹ nhàng, nghỉ ngơi và thư giản đầy đủ phù hợp với sức khỏe.

Không nên ăn hoặc uống quá nhiều đồ dầu mỡ, cay, nóng thay vào đó là rau quả và đồ mát và không quá nhiều muối trong món ăn.

Không nên hút thuốc và sử dụng đồ uống có gas và cồn như rượu bia, cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng cho cơ thể và cho sự hoạt động của não.

Ngoài ra để tăng cường tuần hoàn đến não, mọi người có thể tập thêm yoga và một số môn thể dục nhẹ khác để giúp phòng tránh rối loạn tiền đình.

Khuê Minh

Trường hợp xuất trình thẻ BHYT chưa có ảnhthì phải xuất trình thêm một trong các giấy tờ tùy thân có ảnh do cơ quan, tổ chức có thẩm quyền cấp hoặc giấy xác nhận của công an cấp xã hoặc giấy tờ khác có xác nhận của cơ sở giáo dục nơi quản lý học sinh, sinh viên; các giấy tờ chứng minh nhân thân hợp pháp khác hoặc giấy tờ được định danh điện tử mức độ 2 theo quy định tại Nghị định số 59/2022 của Chính phủ; đối với trẻ em dưới 6 tuổi chỉ phải xuất trình thẻ BHYT.

Như vậy, so với quy định cũ, trong hướng dẫn mới này bổ sung phần "giấy tờ được định danh điện tử mức độ 2 theo quy định tại Nghị định số 59/2022 của Chính phủ" nếu người dân đi khám chữa bệnh xuất trình thẻ BHYT chưa có ảnh.

- Trường hợp cấp cứu, người tham gia BHYT được khám chữa bệnh tại bất kỳ cơ sở nào và phải xuất trình thẻ BHYT cùng với giấy tờ quy định trước khi ra viện. Khi hết giai đoạn cấp cứu, người bệnh được cơ sở khám chữa bệnh làm thủ tục chuyển đến khoa, phòng điều trị khác tại cơ sở đó để tiếp tục theo dõi, điều trị hoặc chuyển tuyến đến cơ sở khác thì được xác định là đúng tuyến. 

- Trường hợp chuyển tuyến điều trị, người tham gia BHYT phải có Giấy chuyển tuyến khám chữa bệnh BHYT theo mẫu mới (Nghị định 75/2023), hồ sơ chuyển viện của cơ sở khám chữa bệnh. Trường hợp giấy chuyển tuyến có giá trị sử dụng đến hết ngày 31/12 năm Dương lịch nhưng đợt điều trị chưa kết thúc thì được sử dụng giấy đó đến hết đợt điều trị.

- Trường hợp khám lại theo yêu cầu điều trị, người tham gia BHYT phải có giấy hẹn khám lại của cơ sở khám chữa bệnh (theo mẫu mới).

- Trường hợp vượt quá khả năng chuyên môn kỹ thuậtthì cơ sở khám chữa bệnh BHYT có trách nhiệm chuyển người bệnh kịp thời đến cơ sở khác theo quy định về chuyển tuyến chuyên môn kỹ thuật.  

Bộ Y tế cũng hướng dẫn người tham gia BHYT trong thời gian chờ cấp lại thẻ, đổi thẻ BHYT khi đến khám chữa bệnh phải xuất trình tờ khai tham gia, điều chỉnh thông tin BHXH, BHYT theo mẫu quy định và một loại giấy tờ chứng minh về nhân thân của người đó.

Đối với cơ sở khám chữa bệnh, cơ quan BHXH không được thêm thủ tục khám chữa bệnh BHYT ngoài các thủ tục quy định. Trường hợp cơ sở khám chữa bệnh, cơ quan BHXH cần sao chụp thẻ BHYT, các giấy tờ liên quan  của người bệnh để phục vụ cho công tác quản lý thì phải tự sao chụp, không được yêu cầu người bệnh sao chụphoặc chi trả cho khoản chi phí này.

Ai được tăng mức hưởng bảo hiểm y tế mà không cần đổi giấy tờ?