Cẩn thận với trò đùa tinh quái mới trên Facebook

Nhưng cũng có thể, rất có thể, những bộ phim, những game, những mạng xã hội đình đám nhất sẽ quy tụ về một mối.

Ý tưởng về các sản phẩm trải khắp các nền tảng phân phối không hề mới. Chúng ta thấy một game có thể lên nhiều hệ máy, hay việc các siêu anh hùng của Marvel vừa có thể xuất hiện trên màn bạc dưới dạng phim rạp, trên màn hình TV dưới dạng series truyền hình, hay trên màn hình máy tính dưới dạng game, v.v… 

Nhưng trong những năm qua, chúng ta thấy xu hướng cung cấp nội dung giải trí theo kiểu mang mọi thứ tới cho bạn, chỉ yêu cầu bạn bỏ thời gian ra nhiều nhất có thể. Đây là màn đánh cược của các công ty giải trí hàng đầu, là chọn ra một hướng đi duy nhất để giữ được sự chú ý của người dùng được lâu nhất.

Ở thời điểm hiện tại, có hai lựa chọn lớn nhất: hoặc bạn bị một đa vũ trụ nhiều nội dung cuốn hút, hoặc bạn sẽ bay vào vũ trụ ảo metaverse.

Thông thường, chuyến du hành vào vũ trụ mới sẽ khởi đầu với một trò chơi điện tử. Hơn 10 năm trước, Riot công bố Liên Minh Huyền Thoại, game chiến thuật 5v5 cho phép người chơi điều khiển một vị tướng quyền năng, phối hợp với 4 người chơi khác trong nỗ lực phá hủy "nhà chính" của đối phương. So sánh với những game cùng thể loại và cùng thời khác, đơn cử như Dota 2 của Valve, LMHT không sở hữu nhiều điểm khác biệt.

Nhưng ngày nay, mọi thứ đã khác. Game LMHT cơ bản vẫn vậy, nhưng hệ sinh thái nó sản sinh ra đã rẽ nhiều nhánh. Người hâm mộ dòng game này đã có thể đọc truyện tranh liên quan tới các nhân vật, xem một series Netflix với bối cảnh trong game. LMHT có tất cả 3 ban nhạc ảo có tác phẩm trên Spotify, với thể loại đa dạng từ metal cho tới K-pop, thậm chí có nhân vật trong game "khởi nghiệp" từ Instagram. Bằng công nghệ thực tế tăng cường, ban nhạc đã có thể hiện diện trên sân khấu và biểu diễn trước hàng chục triệu khán giả tại giải đấu LMHT cấp thế giới.

Fortnite cũng trải qua chặng đường phát triển tương tự. Ngày đầu, Fortnite là một game thất bại trong hầu hết chế độ chơi, chỉ trừ mục Battle Royale cho phép cả trăm người chơi tìm cách trở thành người sống sót duy nhất. Chỉ với chế độ chơi miễn phí này, Fortnite trở thành hiện tượng toàn cầu, đã là một phần của văn hóa đại chúng. Hiện tại, Fortnite đã tổ chức quảng bá cho hàng loạt phim bom tấn (như Star Wars, John Wick, v.v…), tổ chức cả sự kiện âm nhạc ảo trong game cho những nghệ sĩ hàng đầu như Travis Scott, BTS hay Ariana Grande.

Fortnite nổi đến mức nhà phát triển Epic phải thêm vào game một khu vực "phi bạo lực", cho phép người chơi thoải mái chơi đùa. Đây cũng là cách Epic phát triển một phần nhỏ của metaverse: là một thế giới ảo, một nền tảng ảo cho phép người dùng có thể có mọi thứ họ muốn.

Những khái niệm như nội dung trên mọi nền tảng hay thế giới ảo đã tồn tại nhiều năm, nhưng khi công nghệ có thể phát triển được cao như hiện tại mang tới một loạt dự án thành công, chúng ta thấy những khái niệm "khoa học viễn tưởng" nổi hơn bao giờ hết. Trong bối cảnh đại dịch ép nhiều người phải ở nhà, khiến số người thưởng thức nội dung tại gia cũng như lượng người online tăng cao chưa từng có, chúng ta thấy cách tương tác giữa người với người, cách tiêu thụ nội dung đã khác nhiều so với trước.

Bước vào thế giới ảo. Hình minh họa của Micha Huigen.

Những thành công của game và truyện tranh trong thời đại mới đã làm thay đổi cách tiếp cận khách hàng của các tập đoàn lớn. Công ty nào cũng sản xuất những sản phẩm hàng đầu nhằm cạnh tranh với nhau, và để có thể "giữ ghế", công ty nào cũng tìm cách làm nhiều nội dung nhất có thể.

Amazon làm game không chỉ để kiếm lợi nhuận, mà còn để đa dạng hóa nội dung mình sản xuất, sẽ sử dụng game New World trở thành bàn đạp để sản xuất những series phim liên quan. Netflix đang có ý đồ phát triển game, còn Riot và Ubisoft lại tìm cách phát triển các series truyền hình. Facebook tái cấu trúc thương hiệu xoay quanh một công nghệ metaverse, với cả phần cứng và phần mềm đều còn đang trong trứng nước.

Trong tương lai gần, người dùng sẽ thấy nhiều dự án khác liên quan tới metaverse, multiverse được công bố. Các công ty đang đổ ngày một nhiều tài nguyên và nguồn lực vào các dự án mới. Ai cũng hứng thú với những nội dung thú vị sắp được trình chiếu, nhưng những điểm bất cập đã bắt đầu hiện hữu.

Nội dung trên Netflix quá nhiều, người dùng có thể kéo cả ngày mà chưa tìm thấy phim hợp "gu".

Disney bắt đầu tung ra rạp những bộ phim chi phí bom tấn nhưng nội dung không tới tầm. Netflix sản xuất quá nhiều nội dung, khiến người xem không thể theo dõi hết mà chỉ có thể tập trung vào xu hướng chung của cộng đồng. Game phát hành dưới dạng dịch vụ trực tuyến ra tiền đến độ các nhà phát triển không tập trung vào sản phẩm chất lượng, mà tìm cách ứng dụng mô hình kiếm tiến vào nhiều game nhất có thể.

Vấn đề nằm ở đây: khi nội dung giải trí lớn tới mức nuốt chửng tất cả, sẽ chẳng còn chỗ cho những thứ khác phát triển.

Với tốc độ phát triển hiện tại, quy mô các dự án sẽ ngày một lớn tới mức khổng lồ. Bạn sẽ sớm (?) được sử dụng một bản thể - avatar ảo để tương tác với bạn bè tại một bãi cỏ ảo, cùng nhau thưởng thức một bộ phim chiếu trên nền trời đầy sao, chiêm ngưỡng Kratos so tài cùng Son Goku, trong khi dó cơ thể vật lý của bạn vẫn đang ngồi yên trên ghế, thoải mái nằm dài và tiêu thụ đồ vặt.

Đây sẽ là một loại vũ trụ hoàn toàn mới, nơi metaverse và multiverse hòa vào làm một, và cũng là nơi thời gian rảnh của bạn sẽ không còn hiện hữu nữa.

(Theo Pháp luật & Bạn đọc, The Verge)

Metaverse - Không chỉ là trải nghiệm, đây là thế giới Facebook muốn chúng ta sống trong đó

Để xây dựng một vũ trụ kỹ thuật số nơi người dùng có thể sống, vui chơi và làm việc trong đó, Facebook - giờ có tên Meta - sẵn sàng chi đến hàng chục tỷ USD cho nó.

Các bài đăng ban đầu của những tài khoản này thường có nội dung vui vẻ, ca ngợi thành tựu của Trung Quốc. Ảnh: Graphika.

“Việc xóa mạng lưới tài khoản này có lẽ không hiệu quả lắm vì theo thông báo, dường như các tài khoản bị xóa được đăng ký từ cùng một nhóm người, thậm chí có nhiều tài khoản chỉ là ảo, không có bạn bè hay người theo dõi”, King-wa Fu, phó giáo sư của Đại học Hong Kong chia sẻ. Ông Fu cũng nhận xét Trung Quốc giờ đây đã chủ động truyền bá góc nhìn sai lệch của mình về những vấn đề liên quan đến chính trị trên toàn cầu.

Reuters dẫn lời Nathaniel Gleicher, Giám đốc an ninh mạng Facebook cho biết đây là lần đầu tiên Facebook gỡ bỏ các tài khoản được đăng ký tại Trung Quốc vì cho rằng những tài khoản này cố gắng can thiệp vào nền chính trị của Mỹ.

Graphika, một công ty phân tích mạng xã hội đồng thời là đối tác của Facebookcho biết những hội nhóm và trang tin trên Facebook được liên kết với Trung Quốc thường có chung quản trị viên.

Mặc dù các tài khoản quản trị nằm ở nhiều nước, nghiên cứu chỉ ra chúng thực tế đều đến từ Trung Quốc. Ảnh: Graphika.

Trước đó, một trang tin có tên “Những điều cần biết về eo biển Đài Loan” được lập ra vào năm 2016 là điểm khởi đầu cho sự bành trướng của Trung Quốc trên mạng xã hội. Từ những video về gấu trúc đăng tải trong những ngày đầu tiên, trang tin này sau đó đã đăng nhiều bình luận nhằm ca ngợi sức mạnh của Trung Quốc và đả kích vào lãnh đạo Đài Loan, bà Tsai Ing-wen.

Các bài đăng của những nhóm này thường xuyên thay đổi dựa trên tình hình ngoại giao giữa Trung Quốc và các nước khác. Năm 2019, khi biểu tình tại Hong Kong lan rộng, những trang trong mạng lưới đã bôi nhọ người biểu tình.

Tuyên truyền không hiệu quả

Các trang tin và tài khoản xã hội có liên kết với Trung Quốc hết mực ca ngợi Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte, người cho đến nay vẫn duy trì quan hệ hữu nghị với Bắc Kinh. Một số trang tin ủng hộ vị ông Duterte thu hút tới hàng chục nghìn người theo dõi. Các trang nói về tình hình Biển Đông thu hút khoảng 10.000 người theo dõi. Số lượng người quan tâm tới các vấn đề khác như Tổng thống Mỹ Donald Trump thì ít hơn.

“Những nỗ lực kiểm soát mạng xã hội của Trung Quốc trong giai đoạn này dường như không diễn ra theo đúng ý muốn vì họ đang phải đối mặt với sự phản đối từ Twitter và Facebook”, Yim Chan Chin, Giáo sư tại trường Đại học Xian Jiaotong-Liverpool ở Tô Châu, Trung Quốc cho biết.

Bà Chin tin rằng chính phủ Trung Quốc đã cố gắng thuê những công ty bên thứ ba nhằm tăng độ phủ sóng của mình trên quốc tế. Tuy nhiên, những bên thứ ba thường sử dụng nhiều tài khoản ảo hoặc tài khoản giả mạo, vi phạm vào chính sách của Facebook và Twitter.

Các tài khoản này sử dụng công cụ AI để tạo ra những khuôn mặt mới (bên trái). Khi chồng các ảnh vào nhau, có thể thấy mắt của mọi ảnh ở cùng vị trí, dấu hiệu cho thấy chúng là ảnh tạo ra bằng máy chứ không phải ảnh thật. Ảnh: Graphika.

“Đối với Chính phủ Trung Quốc, họ không mấy quan tâm là những chiến dịch tuyên truyền có diễn ra hiệu quả hay không. Mục đích của các chiến dịch này là cho thấy có sự trung thành với Bắc Kinh. Họ quan tâm tới những gì Chính phủ Trung Quốc nghĩ hơn là những gì mà thế giới đang nghĩ về họ”, ông Fang Kecheng nhận xét.

Gần đây, các bài viết dường như đang cố gắng tỏ ra đa chiều. Facebook tìm thấy nhiều bài viết được đăng tải tại khu vực Đông Nam Á với nội dung cả khen lẫn chê về Trung Quốc, trong khi nội dung hướng tới thị trường Mỹ thì đưa ra nhiều quan điểm khác nhau về Tổng thống Trump và ứng viên tổng thống Joe Biden.

Để che giấu thân phận, các tài khoản hoặc trang thường sử dụng cách đăng ký qua VPN và lấy những hình ảnh phổ biên trên mạng xã hội về làm ảnh riêng của mình. Sau đó, trong quá trình hoạt động, một số tài khoản đã sử dụng thêm công nghệ AI để tạo ra những khuôn mặt mới. Để che giấu sự giả tạo, các bức ảnh thường có độ phân giải thấp, bị cắt gọt.

Mặc dù vậy, bằng nhiều phương pháp khác nhau, các chuyên gia của Facebook vẫn có thể tìm ra được nơi mà các tài khoản giả mạo được đăng ký.

Tuy nhiên, các nhà phân tích cũng cảnh báo rằng Facebook không chỉ đang nhắm đến mỗi Trung Quốc mà họ còn mở rộng phạm vi điều tra trên toàn cầu.

Ông Fang Kecheng cho biết: “Trước khi xóa một số tài khoản được đăng ký tại Trung Quốc, Facebook đã làm điều tương tự tại Mỹ và Nga. Tuy nhiên, Mark Zuckerberg cần đưa ra các cơ chế minh bạch hơn”.

“Facebook nên có một chính sách và tiêu chuẩn nhất quán đối với những thông tin sai lệch áp dụng cho các bên khác nhau”, Giáo sư Yim Chan Chin nói thêm.

Theo Zing

Thái Lan khởi kiện Facebook vì không chịu gỡ bài

Thái Lan vừa có hành động pháp lý chống lại Facebook và Twitter vì phớt lờ yêu cầu gỡ bỏ nội dung. Đây là lần đầu tiên quốc gia này làm như vậy đối với các hãng Internet lớn.