Nhưng nguyên nhân sâu xa của các quy định chặt chẽ nhằm vào thị trường tiền mã hóa, cũng như các công ty công nghệ khổng lồ, là vấn đề kinh niên của Trung Quốc trong hàng chục năm qua.

Nguồn vốn bốc hơi

Trước đây, giới thượng lưu Trung Quốc thường né tránh việc kiểm soát vốn bằng việc mua bất động sản tại nước ngoài, linh hoạt các loại hoá đơn trong thương mại quốc tế, thậm chí là buộc các nhân viên phải chuyển tiền tới các tài khoản ngoại quốc.

Bất chấp việc Trung Quốc đã áp dụng nhiều biện pháp hà khắc để hạn chế tình trạng chảy máu nguồn vốn, nhiều chuyên gia cho rằng trong giai đoạn 2009 – 2018, lượng vốn thoát khỏi đất nước này còn tăng lên đáng kể, đến mức có thời điểm, PBOC đã dừng công khai thống kê vốn xuất ngoại của nước này (giai đoạn 2015-2016, gần 1.000 tỷ USD rời bỏ đại lục).

Với Bitcoin, tình trạng này càng trở nên khó kiểm soát, khi không chỉ giới nhà giàu, mà giờ đây người dân có thể sở hữu các tài sản ở nước ngoài dễ dàng hơn. Tất cả là nhờ vào đặc tính phi tập trung và chỉ cần Internet để giao dịch của Bitcoin và nhiều đồng tiền mã hóa dựa trên blockchain khác.

Mối đe dọa về dòng chảy vốn tiếp tục là ưu tiên của PBOC khi nền kinh tế Trung Quốc bước vào giai đoạn hồi phục sau đại dịch Covid -19, nhất là trong bối cảnh Trung Quốc triển khai chiến dịch “thịnh vượng chung”, chương trình kinh tế mang tính hướng nội khi khuyến khích người dân đầu tư trong nước, đánh thuế thu nhập cao hơn với giới nhà giàu để phân bổ lại của cải xã hội.

Cựu cố vấn Li Daokui của PBOC đã cảnh báo rằng tốc độ hồi phục nhanh của nền kinh tế Mỹ có thể thu hút các dòng vốn, khi người dân Trung Quốc có xu hướng mua sắm tài sản tại Mỹ để đảm bảo an toàn tài chính.

Theo quan điểm của PBOC, các giao dịch tiền điện tử đã làm trầm trọng thêm vấn đề dịch chuyển vốn, căn bệnh mãn tính tại Trung Quốc. Với chương trình thịnh vượng chung, Trung Quốc đặt mục tiêu hạn chế chảy máu nguồn vốn và khuyến khích luân chuyển của cải trong nước. Và việc triển khai chương trình này sẽ gặp khó khăn nếu không cấm triệt để các hoạt động liên quan tiền điện tử.

Theo Chainalysis Blockchain, nền tảng theo dõi dữ liệu, trong giai đoạn 2019-2020, đã có hơn 50 tỷ USD tiền mã hoá rút khỏi khu vực Đông Á, và phần lớn trong số đó là từ Trung Quốc.

Chainalysis ghi nhận phần lớn lượng vốn thoát khỏi Đông Á là đồng Tether (USDT), đồng mã hoá neo giá với USD. Tether trở nên phổ biến trong năm 2017 sau khi PBOC cấm giao dịch crypto tại Trung Quốc. Giao dịch từ Bitcoin sang Tether cũng bị cấm, nhưng người mua vẫn có thể bí mật trao đổi với các môi giới hoặc sử dụng tài khoản ngân hàng nước ngoài.

Theo cựu giám đốc nghiên cứu của Grayscale, Philip Bonello, Tether đặc biệt phổ biến ở Trung Quốc vì giá trị của nó ổn định từ việc neo giá với đồng USD, giúp người dùng dễ dàng chuyển đổi sang đồng pháp định.

Cấm tiền điện tử, nhưng thúc đẩy NFT

Cũng được phát triển dựa trên công nghệ blockchain, nhưng các mã hoá thông báo không thể thay thế (NFT) và tiền mã hóa lại có số phận trái ngược tại Bắc Kinh.

Tháng 1/2022, Blockchain Services Network (BSN), 1 công ty quốc doanh của Trung Quốc đã lên kế hoạch ra mắt nền tảng hạ tầng cho phép cá nhân và doanh nghiệp trong nước sản xuất, mua bán NFT..

He Yifan, giám đốc điều hành Red Date Technology, công ty hỗ trợ kỹ thuật cho BSN, khẳng định NFT sẽ “không gặp vấn đề pháp lý tại Trung Quốc” nếu không dính líu tới tiền điện tử như Bitcoin.

Giám đốc này cũng cho biết Trung Quốc đã cấm tất cả các blockchain như Ethereum, vốn được sử dụng như 1 sổ cái “mở” để hỗ trợ và theo dõi các giao dịch NFT. Do đó, BSN áp dụng mạng lưới kết hợp chuỗi khối từ Ethereum và 9 nền tảng khác để đáp ứng các yêu cầu từ nhà chức trách, như đảm bảo xác định danh tính người dùng và cho phép nhà nước can thiệp nếu xuất hiện các “hoạt động trái phép”.

Đến nay, lĩnh vực NFT của Trung Quốc có vẻ như đang là vùng xám. Hiện người dùng tại quốc gia này có thể sử dụng đồng NDT thay cho các đồng tiền mã hoá, để mua loại sản phẩm này trong nước.

Tháng 6/2021, gã thương mại khổng lồ Alibaba ra mắt bộ sưu tập 16.000 tác phẩm nghệ thuật NFT và bán hết veo chỉ trong vòng vài phút, qua hệ thống thanh toán di động Alipay. Đồng thời, đại diện công ty này cho rằng bản chất của NFT và Bitcoin có sự khác nhau.

“NFT không thể hoán đổi cho nhau cũng như không thể bị chia nhỏ, khiến nó khác về bản chất so với các đồng tiền mã hoá như Bitcoin”, người phát ngôn của AntChain, chi nhánh blockchain của Ant Group, thuộc tập đoàn Alibaba cho biết.

Trong những tháng tiếp theo, Alibaba cùng các gã khổng lồ công nghệ khác như Tencent, nền tảng truyền thông xã hội, Bilibili, công ty phát sóng video trực tuyến, và JD.com, công ty thương mại điện tử đã đổi tên các dịch vụ NFT thành “các bộ sưu tầm kỹ thuật số”, động thái mà các chuyên gia đánh giá là 1 nỗ lực tránh giám sát của nhà chức trách tại đây.

Dù vậy, các công ty công nghệ lớn nhất tại Trung Quốc vẫn chưa thể thu lời bất chấp nhu cầu NFT tăng cao, do người mua NFT tại đây chưa được phép bán lại bộ sưu tập của mình.

Vấn đề này hứa hẹn sẽ sớm được giải quyết, khi BSN đang hướng tới xây dựng một thị trường NFT trong nước, quy tụ và kết nối được các công ty tư nhân riêng lẻ đang sở hữu NFT khác.

Vinh Ngô

Mỹ cấm bán chip AI sang Trung Quốc

Các công ty như NVIDIA và AMD được yêu cầu dừng bán một số card đồ họa phục vụ trí tuệ nhân tạo (AI) cho các khách hàng tại Trung Quốc.

Hình ảnh sán lá gan nhỏ bám trong ống mật chủ của người bệnh

Khi nội soi đường mật, bác sĩ tiếp tục phát hiện đoạn thấp ống mật chủ có nhiều nốt khuyết thuốc cản quang, dùng bóng kéo sỏi khảo sát ống mật chủ, kết quả lấy được ra hơn 50 con sán lá gan nhỏ.

Sau can thiệp, bệnh nhân hồi phục tốt, đang điều trị chống nhiễm trùng và điều trị đặc hiệu diệt sán lá gan nhỏ.

Gia đình cho biết, ông C. thường xuyên ăn gỏi hải sản tươi sống, tần suất 2-3 lần/tháng. Đây chính là nguyên nhân khiến bệnh nhân nhiễm sán lá gan.

BS Chu Mạnh Tường, khoa Ngoại, Bệnh viện Bãi Cháy cho biết, sán lá gan là một trong các nguyên nhân gây bệnh lý về đường mật như sỏi mật, sỏi gan, ung thư đường mật.

Bác sĩ thăm khám lại cho bệnh nhân sau khi nội soi 

Trong đường mật, miệng hút của sán bám sâu vào thành đường mật gây tình trạng viêm loét đường mật, tắc đường mật, viêm loét, hoại tử túi mật, nhiễm trùng đường mật.

Một số trường hợp ấu trùng sán sinh sôi có thể xâm nhập vào các cơ quan thiết yếu trong cơ thể như não, tim, phổi… đe dọa tính mạng người bệnh.

Trường hợp bệnh nhân C. có nhiều sán lá gan trong ống mật chủ là nguyên nhân chính dẫn đến tắc mật và nhiễm trùng đường mật.

“Nếu không điều trị kịp thời, bệnh nhân có thể gặp biến chứng nguy hiểm như: Áp xe gan, huyết khối tĩnh mạch cửa, viêm phúc mạc mật, hẹp đường mật, ung thư đường mật… Nguy hiểm nhất là nhiễm trùng huyết dẫn đến suy gan, suy thận cấp, sốc nhiễm trùng nặng có nguy cơ tử vong”, BS Tường cảnh báo.

Bệnh sán lá gan nhỏ rất phổ biến ở Việt Nam, lưu hành tại hơn 20 tỉnh, thường gặp ở vùng nuôi cá bằng phân tươi và có tập quán ăn gỏi cá.

Sán lá gan nhỏ ký sinh ở các ống mật nhỏ trong gan, khi nhiều sán, chúng phá hủy nhu mô gan và ký sinh ở tổ chức gan. Sán sống bằng cách thẩm thấu các chất dinh dưỡng từ dịch mật.

Để phòng tránh bệnh sán lá gan và các bệnh ký sinh trùng khác, các bác sĩ khuyến cáo người dân nên thực hiện ăn chín, uống sôi, không nên ăn các loại thực phẩm tươi sống chưa qua chế biến; hạn chế ăn rau sống, chỉ ăn khi mua ở nơi đảm bảo và vệ sinh rửa rau sạch đúng quy trình; tăng cường vệ sinh môi trường, giữ gìn nơi ở sạch sẽ; tẩy giun định kỳ 6 tháng một lần…

Thúy Hạnh

Hay ăn bò tái, người đàn ông kéo ra con sán dài 5m

Sau cơn đau bụng dữ dội, người đàn ông phát hiện có gì đó chạm vào mông mình, khi kéo ra là con sán dài 5 m.  

Bếp được vệ sinh thường xuyên. Tất cả bếp ăn bán trú các trường có đầy đủ dụng cụ và trang thiết bị phục vụ chế biến, nấu nướng, ăn uống, sử dụng bằng các vật liệu dễ làm vệ sinh. Về nguyên liệu thực phẩm sử dụng đều có hồ sơ chứng minh nguồn gốc.

Các trường mầm non được kiểm tra cho thấy đã thực hiện ký hợp đồng các công ty cung cấp thực phẩm. Các trường tiểu học đều ghi chép sổ kiểm thực 3 bước và lưu mẫu thức ăn theo quy định...

Đoàn kiểm tra ghi nhận một số bất cập trong đảm bảo an toàn thực phẩm. Đối với cấp học mầm non, nhân viên nuôi dưỡng đều là lao động hợp đồng ngắn hạn không thực sự yên tâm công tác.  

Đoàn kiểm tra đề xuất, kiến nghị UBND các cấp tiếp tục chỉ đạo các cơ quan liên quan tăng cường kiểm tra giám sát công tác nuôi ăn bán trú; đầu tư, nâng cấp, cải tạo cơ sở vật chất cho các trường trên địa bàn quản lý.

Đối với ngành Giáo dục và Đào tạo, đoàn kiểm tra đề nghị nghiên cứu đề xuất tham mưu với cơ quan cấp trên bổ sung biên chế cho ngành, đặc biệt là cán bộ y tế, cán bộ dinh dưỡng trong các trường học.

Trước đó, trong tháng 8/2023, Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm tỉnh Nam Định đã phối hợp với ngành giáo dục tổ chức tập huấn kiến thức cho 2.450 cán bộ, giáo viên, nhân viên các trường mầm non, tiểu học, trung học cơ sở, trường khuyết tật… công lập và ngoài công lập trên địa bàn 9 huyện của tỉnh. Thời gian tới, Chi cục sẽ tiếp tục triển khai kiểm tra, tuyên truyền nhằm tăng cường đảm bảo an toàn thực phẩm đối với bếp ăn tập thể trường học trên địa bàn.

Hoàng Linh

Nhiều bệnh viện trên cả nước gần đây tiếp nhận không ít trường hợp nguy kịch do nhiễm khuẩn liên cầu lợn sau khi ăn tiết canh hoặc giết mổ lợn, nấu ăn có món thịt lợn. Đây là bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, thường xuất phát từ thói quen ăn tiết canh và ăn thịt lợn ốm, chết, thịt chưa được nấu chín hoặc tiếp xúc với lợn bị bệnh… 

“Một bệnh nhân bị liên cầu lợn thể viêm màng não mủ phải nằm viện điều trị ít nhất là 3 tuần, có những bệnh nhân nhiễm khuẩn huyết phải điều trị đến 2 tháng, chi phí hàng trăm triệu, tùy thuộc di chứng có trầm trọng hay không. Một số bệnh nhân quá nặng không thể qua khỏi”, bác sĩ Nguyễn Trung Cấp, Phó Giám đốc Bệnh viện Bệnh nhiệt đới Trung ương, cho biết.

Chủ động phòng tránh bệnh liên cầu lợn

Theo Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế), bệnh liên cầu khuẩn lợn do Streptococcus suis (S.suis) gây nên. Người mắc bệnh có các đặc điểm lâm sàng như sốt cao, đau đầu, buồn nôn, nôn, ù tai, điếc, cứng gáy, rối loạn tri giác…; xuất huyết đa dạng ở một số nơi trên cơ thể. 

Một số trường hợp xuất hiện các triệu chứng nhiễm khuẩn, nhiễm độc tiêu hoá như sốt, đi cầu nhiều lần, phân lỏng, cơ thể lạnh, run... trước khi có biểu hiệu của viêm màng não.

Trường hợp nặng, bệnh nhân có thể bị sốc nhiễm độc, trụy mạch, cơ thể lạnh, tụt huyết áp, nhiễm khuẩn huyết cấp tính, rối loạn đông máu nặng, suy hô hấp, suy đa phủ tạng... hôn mê và tử vong.

Về nguồn truyền nhiễm, thông tin từ Cục An toàn thực phẩm cho thấy ổ chứa vi khuẩn có thể đến từ lợn nhà, có thể cả lợn rừng, ngựa, chó, mèo và chim. 

S.suis có thể lây truyền qua người khi tiếp xúc với lợn bệnh hay lợn mang vi khuẩn qua các tổn thương nhỏ, trầy xước trên da của những người giết mổ, chế biến và ăn thịt lợn bệnh hay lợn mang vi khuẩn nấu không chín.   

Theo các chuyên gia an toàn thực phẩm, để chủ động phòng tránh bệnh liên cầu lợn, người dân nên:

- Chọn mua thịt lợn đã qua kiểm định của cơ quan thú y.

- Tránh mua thịt lợn có màu đỏ khác thường, xuất huyết hoặc phù nề.

- Nấu chín thịt lợn là điều rất quan trọng, trong đó  Tổ chức Y tế Thế giới khuyến cáo trên 70 độ C.

- Không ăn lợn chết, không ăn các món ăn tái, đặc biệt là tiết canh lợn trong thời gian có dịch.

- Những người có vết thương hở phải đeo găng tay khi tiếp xúc với thịt lợn tái hoặc sống.

- Phải giữ các dụng cụ chế biến ở nơi sạch sẽ, rửa sạch tay và các dụng cụ chế biến sau khi tiếp xúc,chế biến thịt lợn. Dùng riêng các dụng cụ chế biến thịt sống và thịt chín.

Khi sốt cao (40-41 độ C) sau khi tiếp xúc với lợn (nhất là lợn ốm hoặc chết), xuất hiện các bất thường ở da nên đến bệnh viện để được chẩn đoán và điều trị sớm.

Hoàng Linh

“Khi tiêu thụ quá nhiều đồ uống có đường, vấn đề cốt lõi là quá trình tăng đường huyết nhanh nên sẽ tăng nhanh insulin, từ đó kéo theo hàng loạt hậu quả phía sau: tim mạch, thận, đái tháo đường, rối loạn mỡ máu”, bác sĩ Phương Anh phân tích.

Bác sĩ Phương Anh cũng bày tỏ lo ngại về nếu như trước đây, mắc bệnh đái tháo đường ở tuổi 40 được xem là trẻ, thì nay, người 20-30 tuổi mắc bệnh này ngày càng phổ biến.

“Kết cục là hàng loạt hệ luỵ về sức khoẻ, chất lượng sống, kinh tế với cá nhân, gia đình, an sinh xã hội, kéo dài đến suốt đời người bệnh”, bác sĩ nói.

Do đó, bác sĩ Phương Anh đề xuất cần sớm có các giải pháp hiệu quả để kiểm soát việc tiêu thụ quá nhiều đồ uống có đường. Điều này đặc biệt quan trọng với đối tượng trẻ nhỏ, học sinh, giới trẻ.

Tăng nhận thức, hạn chế quảng cáo, áp thuế tiêu thụ đặc biệt

Theo bác sĩ Phương Anh, quan sát thực tế cho thấy thể tích đựng đồ uống có đường hiện nay đã tăng gấp đôi, gấp ba thậm chí hơn thế, so với trước đây. Nhu cầu tiêu thụ đồ uống này rất cao có lý do của tâm lý, nhận thức, thói quen…

Để giảm lượng tiêu thụ, bác sĩ Phương Anh cho rằng cần nhắm đến người cung cấp với các quy định cụ thể để giảm thể tích đồ uống có đường bán ra cho mỗi người mua (ví dụ giới hạn các loại ly, chai, lon đựng đồ uống có đường tối đa 500ml..).

Tại nơi bán đồ uống có đường cần có những khuyến cáo vì sức khoẻ người tiêu dùng: thông báo hàm lượng đường có trong chai/lon/ly đồ uống bán ra; khuyến cáo về lượng đường tối đa mà cơ thể nên tiêu thụ mỗi ngày…

“Những cảnh báo giúp tăng nhận thức của người tiêu dùng về sức khoẻ và giới hạn được lượng tiêu thụ. Tất nhiên, đó là một quá trình lâu dài”, bác sĩ Phương Anh nói. Thực tế, trung bình một người Việt đang tiêu thụ 46,5g đường một ngày, gần gấp đôi mức khuyến nghị để có lợi hơn cho sức khỏe của WHO.

Tổ chức Y tế Thế giới khuyến nghị các quốc gia cần kết hợp 3 giải pháp để kiểm soát tiêu thụ đồ uống có đường: giáo dục truyền thông, hạn chế quảng cáo đồ uống có đường đối với trẻ em và áp thuế đối với đồ uống có đường. 

Ông Mark Goodchild, chuyên gia của Tổ chức Y tế Thế giới tại Geneva, cho biết gánh nặng y tế của Việt Nam cũng như nhiều quốc gia khác đang ngày càng gia tăng do các bệnh không lây nhiễm. Một trong các nguyên nhân là do chế độ dinh dưỡng không hợp lý.

Theo ông Mark, đường tự do trong đồ uống có đường hầu như không có giá trị dinh dưỡng. Các sản phẩm này lại được tích cực quảng bá và tiếp thị cho giới trẻ, nhóm có nguy cơ cao mắc các bệnh không lây nhiễm liên quan đến chế độ ăn trong tương lai.

Do đó, ông khuyến nghị áp dụng thuế tiêu thụ đặc biệt đối với đồ uống có đường, giải pháp được xem là mạnh mẽ và hiệu quả nhất để giảm tiêu thụ đồ uống này. Hiện, 115 quốc gia và vùng lãnh thổ đã áp thuế tiêu thụ đặc biệt với đồ uống có đường.

"Việt Nam có cơ hội ngăn chặn nhiều bệnh không lây nhiễm liên quan đến chế độ ăn uống trong tương lai. Thuế tiêu thụ đặc biệt đối với đồ uống có đường sẽ là một phần trong gói can thiệp đó", ông Mark Goodchild nói.

Theo đó, Bộ TT&TT sẽ không cấp phép trang thông tin điện tử tổng hợp, mạng xã hội có tên miền sử dụng những từ ngữ có thể gây nhầm lẫn là cơ quan báo chí. Bộ cũng đề nghị doanh nghiệp làm cam kết không sản xuất tin bài, hoạt động báo chí trên trang tin tổng hợp hoặc mạng xã hội của mình.

Các Sở TT&TT và các cơ quan đơn vị chức năng thuộc Bộ đã lập danh sách, tăng cường rà soát, theo dõi thường xuyên các trang tin tổng hợp và mạng xã hội có biểu hiện “báo hóa”.

Cơ quan chức năng cũng sẽ tổ chức các đoàn thanh, kiểm tra hoạt động của một số trang thông tin điện tử tổng hợp, mạng xã hội có dấu hiệu “báo hóa” nghiêm trọng, xử lý vi phạm, xem xét đình bản hoặc thu hồi giấy phép nếu tiếp tục vi phạm.

Trong thời gian qua, Bộ TT&TT đã tổ chức định kỳ 6 tháng/lần giao ban với các trang thông tin tổng hợp, mạng xã hội, tập trung mời các trang tin điện tử và mạng xã hội có dấu hiệu báo hóa tham gia. 

Bộ cũng đã thiết lập hệ thống kết nối trực tuyến qua ứng dụng với các trang thông tin điện tử tổng hợp và mạng xã hội, qua đó, thường xuyên nhắc nhở, cảnh báo, chấn chỉnh, nêu rõ xu hướng, biểu hiện “báo hóa”. Cùng với đó là việc công bố kết quả xử lý những trường hợp “báo hóa” trang tin và mạng xã hội để răn đe, cảnh báo.

Song song với đó, đã có nhiều hệ thống thu thập, đánh giá thông tin vi phạm trên môi trường mạng được đưa vào hoạt động như: Trung tâm Giám sát an toàn không gian mạng quốc gia, Trung tâm xử lý tin giả Việt Nam, Hệ thống các đường dây nóng (hotline) và các phương tiện CNTT (email, ứng dụng nhắn tin,…).

Bộ TT&TT đã phối hợp với các bộ, ban, ngành, địa phương để quản lý, xử lý theo thẩm quyền đối với những hành vi sai phạm trên không gian mạng. Đặc biệt trong số này là các hành vi tung tin giả, tin sai sự thật, xúc phạm danh dự, nhân phẩm của tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân, sử dụng ngôn ngữ phản cảm, vi phạm thuần phong mỹ tục, quảng cáo các sản phẩm, dịch vụ bất hợp pháp…

Thống kê cho thấy, trong 9 tháng đầu năm 2022, các đơn vị chức năng của Bộ TT&TT đã phối hợp với các Sở TT&TT xử lý 134 tên miền gây nhầm lẫn với cơ quan báo chí, 14 tên miền có dấu hiệu cung cấp thông tin quảng cáo cho các dịch vụ trò chơi điện tử có tính chất cờ bạc.

Các đơn vị chức năng thuộc Bộ đã ban hành 114 quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với các vi phạm trong hoạt động cung cấp trang thông tin điện tử, mạng xã hội với tổng số tiền trên 1,9 tỷ đồng.

Theo Bộ TT&TT, công tác phối hợp để xử lý các sai phạm trên không gian mạng sẽ được thực hiện theo hai hướng.

Các tỉnh chủ động xử lý vi phạm hành chính nếu xác định được nhân thân đối tượng vi phạm trên địa bàn. Trong trường hợp đối tượng vi phạm nhiều lần, nghiêm trọng, có dấu hiệu hình sự, Sở TT&TT sẽ phối hợp với các cơ quan chức năng, cơ quan Công an tại địa phương, củng cố chứng cứ để có thể xử lý ở mức cao hơn (xử lý hình sự).

Nếu không xác định được danh tính, nhân thân của đối tượng vi phạm, các tỉnh có thể gửi nội dung vi phạm đến Bộ TT&TT, Bộ Công an để sử dụng các biện pháp kỹ thuật, hoặc yêu cầu các nhà cung cấp dịch vụ phối hợp ngăn chặn.

Trọng Đạt