Chị Nguyễn Quỳnh – chủ một nhà hàng chuyên phục vụ các món đặc sản ở TP Ninh Bình cho biết, để làm gỏi nhệch ngon đòi hỏi quy trình chế biến kỳ công.

Đầu tiên, phải chọn những con cá nhệch vừa được đánh bắt về, còn tươi sống, nặng khoảng 3 - 4 lạng. Sau đó, người ta làm sạch nhớt cá nhệch bằng nước vôi loãng hoặc tro bếp, dùng khăn ấm lột bỏ lớp da, ruột, đầu, đuôi. Phần xương và thịt được lọc khéo léo, để riêng.

“Công đoạn lọc thịt rất quan trọng. Người làm phải thao tác nhanh tay nhưng đảm bảo khéo léo để thịt cá không bị nát, xương dăm không dính vào thịt. Tiếp đó, lau phần thịt đã lọc bằng khăn, giấy khô để thịt cá không bị đọng nước, rồi dùng dao sắc thái thành các lát mỏng, dài vừa ăn”, chị Quỳnh nói.

Trước đây, người địa phương thường bóp nhệch với nước cốt chanh, sau đó vắt ráo rồi trộn đều với thính gạo, làm thành gỏi. Sau này, gỏi nhệch được trộn cùng gia vị, thêm riềng xay nhỏ, sả thái mỏng và thính gạo để riêng.

Khi ăn, tùy sở thích mà thực khách có thể trộn thính vào sau. Cách chế biến này giúp nhệch giữ được độ tươi, ngọt tự nhiên và làm món ăn thêm đậm đà, dậy hương vị.

Ngoài phần nguyên liệu được chuẩn bị kỳ công, món gỏi nhệch còn "hút" khách bởi loại nước chấm đặc sánh có tên đọc “trẹo miệng”. Đó chính là chẻo.

Chẻo chấm gỏi nhệch phải được làm từ xương cá giã nhuyễn, trộn với thịt ba chỉ, mẻ chua, trứng gà cùng một số gia vị rồi đun chín lên. Hỗn hợp chẻo thu được có màu vàng đậm, đặc sánh, vị béo ngậy và dậy mùi thơm.

Ngoài nước chấm, các nguyên liệu ăn kèm gỏi nhệch cũng được chuẩn bị cầu kỳ, gồm cả chục loại lá thơm khác nhau. Tùy khẩu vị từng người và văn hóa từng vùng mà người ta có thể ăn gỏi cùng các loại lá như: Lá sung, lá ổi, lá lộc vừng, lá mơ, húng quế, mùi tàu, đinh lăng, rau má, bạc hà, chuối xanh, cúc tần…

Khi ăn, du khách lấy lá sung (hoặc lá ổi) cuộn thành hình cái phễu rồi lần lượt cho các loại lá thơm và gỏi nhệch vào giữa, sau đó rưới chẻo chấm lên trên. Nếu ai thích có thể cho thêm riềng, hành khô, ớt vào cùng và thưởng thức.

Một số thực khách nhận xét, gỏi nhệch tuy là món “ăn tươi nuốt sống”, chưa qua công đoạn làm chín nào nhưng mùi vị không tanh, ngược lại còn rất hấp dẫn.

Thưởng thức một miếng gỏi nhệch, du khách sẽ cảm nhận được phần thịt nhệch dai giòn, xen lẫn vị chát của các loại lá thơm, tiếp đến là vị béo ngậy đậm đà của chẻo chấm. Tất cả hương vị hòa quyện lại với nhau, tạo thành thứ đặc sản thơm ngon nổi tiếng Ninh Bình.

Nhắc tới đặc sản Ninh Bình, ngoài những cái tên quen thuộc như thịt dê, cơm cháy… còn có một món ăn không kém phần nổi tiếng, được nhiều thực khách yêu thích. Đó là gỏi cá nhệch.

Đúng như tên gọi, món gỏi này được chế biến từ nguyên liệu chính là cá nhệch. Đây là loài cá da trơn, không chân không vây, khỏe và khá dữ. Thoạt nhìn, chúng khá giống lươn nhưng kích thước lớn hơn, da trơn trượt, lưng và bụng màu nâu nhạt.

Cá nhệch sinh sống cả trong môi trường nước mặn, nước ngọt và nước lợ, đặc biệt xuất hiện nhiều ở các khu vực đầm phá ven biển, cửa sông.

Chị Nguyễn Quỳnh – chủ một nhà hàng chuyên phục vụ các món đặc sản ở TP Ninh Bình cho biết, để làm gỏi nhệch ngon đòi hỏi quy trình chế biến kỳ công.

Đầu tiên, phải chọn những con cá nhệch vừa được đánh bắt về, còn tươi sống, nặng khoảng 3 - 4 lạng. Sau đó, người ta làm sạch nhớt cá nhệch bằng nước vôi loãng hoặc tro bếp, dùng khăn ấm lột bỏ lớp da, ruột, đầu, đuôi. Phần xương và thịt được lọc khéo léo, để riêng.

“Công đoạn lọc thịt rất quan trọng. Người làm phải thao tác nhanh tay nhưng đảm bảo khéo léo để thịt cá không bị nát, xương dăm không dính vào thịt. Tiếp đó, lau phần thịt đã lọc bằng khăn, giấy khô để thịt cá không bị đọng nước, rồi dùng dao sắc thái thành các lát mỏng, dài vừa ăn”, chị Quỳnh nói.

Trước đây, người địa phương thường bóp nhệch với nước cốt chanh, sau đó vắt ráo rồi trộn đều với thính gạo, làm thành gỏi. Sau này, gỏi nhệch được trộn cùng gia vị, thêm riềng xay nhỏ, sả thái mỏng và thính gạo để riêng.

Khi ăn, tùy sở thích mà thực khách có thể trộn thính vào sau. Cách chế biến này giúp nhệch giữ được độ tươi, ngọt tự nhiên và làm món ăn thêm đậm đà, dậy hương vị.

Ngoài phần nguyên liệu được chuẩn bị kỳ công, món gỏi nhệch còn "hút" khách bởi loại nước chấm đặc sánh có tên đọc “trẹo miệng”. Đó chính là chẻo.

Chẻo chấm gỏi nhệch phải được làm từ xương cá giã nhuyễn, trộn với thịt ba chỉ, mẻ chua, trứng gà cùng một số gia vị rồi đun chín lên. Hỗn hợp chẻo thu được có màu vàng đậm, đặc sánh, vị béo ngậy và dậy mùi thơm.

Ngoài nước chấm, các nguyên liệu ăn kèm gỏi nhệch cũng được chuẩn bị cầu kỳ, gồm cả chục loại lá thơm khác nhau. Tùy khẩu vị từng người và văn hóa từng vùng mà người ta có thể ăn gỏi cùng các loại lá như: Lá sung, lá ổi, lá lộc vừng, lá mơ, húng quế, mùi tàu, đinh lăng, rau má, bạc hà, chuối xanh, cúc tần…

Khi ăn, du khách lấy lá sung (hoặc lá ổi) cuộn thành hình cái phễu rồi lần lượt cho các loại lá thơm và gỏi nhệch vào giữa, sau đó rưới chẻo chấm lên trên. Nếu ai thích có thể cho thêm riềng, hành khô, ớt vào cùng và thưởng thức.

Một số thực khách nhận xét, gỏi nhệch tuy là món “ăn tươi nuốt sống”, chưa qua công đoạn làm chín nào nhưng mùi vị không tanh, ngược lại còn rất hấp dẫn.

Thưởng thức một miếng gỏi nhệch, du khách sẽ cảm nhận được phần thịt nhệch dai giòn, xen lẫn vị chát của các loại lá thơm, tiếp đến là vị béo ngậy đậm đà của chẻo chấm. Tất cả hương vị hòa quyện lại với nhau, tạo thành thứ đặc sản thơm ngon nổi tiếng Ninh Bình.

Ông Cường cho biết trưa 11/3, con trai ông ăn cơm gà xé, rau và sốt bơ… được mẹ mua tại cửa tiệm trên đường Bà Triệu. Vào buổi tối, con trai ông xuất hiện triệu chứng đau bụng, nôn ói, tiêu chảy nhiều. Gia đình tìm đủ cách, cho con uống thuốc song tình trạng này vẫn không thuyên giảm. Hôm sau, con ông trở nặng, mệt mỏi, sốt cao, tiêu chảy liên tục nên gia đình đưa đến bệnh viện.

Tại cơ sở y tế này, nhiều người được đưa đến cấp cứu như con ông Cường, trong đó có cả người già, trẻ em và du khách, nghi ngộ độc sau khi ăn cơm tại cửa tiệm trên đường Bà Triệu. 

“Lúc đầu, tôi nghĩ rằng ngộ độc do ăn rau nên không đưa cháu đi viện, nào ngờ bệnh lại chuyển biến nhanh, nặng như thế”, ông Cường kể. Người cha cho biết con trai của ông vốn có sức khỏe tốt, tập thể hình mỗi ngày song bị ngộ độc khiến cơ thể yếu đi.

Là một trong số 222 bệnh nhân nhập viện nghi ngộ độc sau khi ăn cơm gà, chị Hòa An (19 tuổi, ở Lâm Đồng) sức khỏe đã tốt dần, không còn sốt nhiều. Chị và 6 người thân đã xuất viện, trở về nhà tại Lâm Đồng (ngày 13/3).

Chị An cùng 6 người trong gia đình tới du lịch Nha Trang ngày 11/3. Trưa đó, họ vào tiệm cơm gà, thực đơn gồm 3 suất gà chiên, 3 phần gà luộc, sốt bơ trứng, súp, rau chua. Món ăn không có mùi lạ. Các thành viên đều ăn hết.

Sau khi dùng bữa, họ tiếp tục hành trình tham quan trong thành phố, ăn thêm món bò, rồi trở về khách sạn. Đến tối 11/3, mọi người đều đau bụng, tiêu chảy nhiều, nôn mửa…

Sáng 12/3, cả nhà có biểu hiện mệt lả, sốt cao nên quyết định nhập viện điều trị. Theo chị An, lúc đầu, họ nghĩ do ăn thịt bò nên xuất hiện các triệu chứng trên, nhưng sau đó đọc thông tin thì mới biết nhiều người rơi vào tình trạng tương tự do ăn cơm gà.

Quán cơm gà lên tiếng xin lỗi khách hàng

Trao đổi với P.VVietNamNet, ông Nguyễn Thanh Hà, Chánh Văn phòng UBND tỉnh Khánh Hòa cho biết, đến chiều 14/3, ghi nhận có 222 người nhập viện nghi do ăn cơm ở quán gà. Trong đó, có 157 ca điều trị tại 12 bệnh viện, trung tâm y tế địa phương; số còn lại được cho về nhà theo dõi.

Ông Trịnh Ngọc Hiệp, Phó Giám đốc Sở Y tế Khánh Hòa, cho hay, sau khi được điều trị, bệnh nhân có dấu hiệu sinh tồn ổn định; một số ca vẫn còn triệu chứng buồn nôn, sốt, tiêu chảy và đau bụng. Các ca nặng chủ yếu là người già, trẻ em đã được các cơ sở y tế chuyển tới Bệnh viện Đa khoa tỉnh tiếp tục điều trị.

Theo báo cáo, quán cơm gà có Giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh, Giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm. Tuy nhiên, chủ cơ sở không xuất trình được hợp đồng mua bán và các giấy tờ khác liên quan đến nguyên liệu thực phẩm. Cơ sở không tiến hành kiểm thực ba bước và lưu mẫu thức ăn theo quy định.

Cơ sở này bị tạm đình chỉ hoạt động. Cơ quan chuyên môn đã lấy mẫu bệnh phẩm, mẫu thức ăn tại quán  để tìm nguyên nhân, đang chờ kết quả.

Đại diện quán cơm gà Trâm Anh gửi lời xin lỗi, nhận trách nhiệm về sự cố vừa xảy ra. Họ cũng chủ động tìm tới các bệnh viện, trung tâm y tế để thăm hỏi và đưa ra hướng giải quyết với người bệnh.

Tiệm cơm gà Trâm Anh hỗ trợ gần 500 triệu đồng cho các bệnh nhân nghi ngộ độc

Thực đơn bữa cơm nghi gây ngộ độc

Sáng 15/3, ông Mạnh Cường, 57 tuổi, lộ rõ vẻ mệt mỏi khi nhiều ngày túc trực tại Bệnh viện Đa khoa Sài Gòn - Nha Trang, để chăm sóc con trai 27 tuổi, nghi ngộ độc. Hiện, con trai ông vẫn còn đau bụng, tiêu chảy, mệt mỏi nên phải tiếp tục điều trị.

Ông Cường cho biết trưa 11/3, con trai ông ăn cơm gà xé, rau và sốt bơ… được mẹ mua tại cửa tiệm trên đường Bà Triệu. Vào buổi tối, con trai ông xuất hiện triệu chứng đau bụng, nôn ói, tiêu chảy nhiều. Gia đình tìm đủ cách, cho con uống thuốc song tình trạng này vẫn không thuyên giảm. Hôm sau, con ông trở nặng, mệt mỏi, sốt cao, tiêu chảy liên tục nên gia đình đưa đến bệnh viện.

Tại cơ sở y tế này, nhiều người được đưa đến cấp cứu như con ông Cường, trong đó có cả người già, trẻ em và du khách, nghi ngộ độc sau khi ăn cơm tại cửa tiệm trên đường Bà Triệu. 

“Lúc đầu, tôi nghĩ rằng ngộ độc do ăn rau nên không đưa cháu đi viện, nào ngờ bệnh lại chuyển biến nhanh, nặng như thế”, ông Cường kể. Người cha cho biết con trai của ông vốn có sức khỏe tốt, tập thể hình mỗi ngày song bị ngộ độc khiến cơ thể yếu đi.

Là một trong số 222 bệnh nhân nhập viện nghi ngộ độc sau khi ăn cơm gà, chị Hòa An (19 tuổi, ở Lâm Đồng) sức khỏe đã tốt dần, không còn sốt nhiều. Chị và 6 người thân đã xuất viện, trở về nhà tại Lâm Đồng (ngày 13/3).

Chị An cùng 6 người trong gia đình tới du lịch Nha Trang ngày 11/3. Trưa đó, họ vào tiệm cơm gà, thực đơn gồm 3 suất gà chiên, 3 phần gà luộc, sốt bơ trứng, súp, rau chua. Món ăn không có mùi lạ. Các thành viên đều ăn hết.

Sau khi dùng bữa, họ tiếp tục hành trình tham quan trong thành phố, ăn thêm món bò, rồi trở về khách sạn. Đến tối 11/3, mọi người đều đau bụng, tiêu chảy nhiều, nôn mửa…

Sáng 12/3, cả nhà có biểu hiện mệt lả, sốt cao nên quyết định nhập viện điều trị. Theo chị An, lúc đầu, họ nghĩ do ăn thịt bò nên xuất hiện các triệu chứng trên, nhưng sau đó đọc thông tin thì mới biết nhiều người rơi vào tình trạng tương tự do ăn cơm gà.

Quán cơm gà lên tiếng xin lỗi khách hàng

Trao đổi với P.VVietNamNet, ông Nguyễn Thanh Hà, Chánh Văn phòng UBND tỉnh Khánh Hòa cho biết, đến chiều 14/3, ghi nhận có 222 người nhập viện nghi do ăn cơm ở quán gà. Trong đó, có 157 ca điều trị tại 12 bệnh viện, trung tâm y tế địa phương; số còn lại được cho về nhà theo dõi.

Ông Trịnh Ngọc Hiệp, Phó Giám đốc Sở Y tế Khánh Hòa, cho hay, sau khi được điều trị, bệnh nhân có dấu hiệu sinh tồn ổn định; một số ca vẫn còn triệu chứng buồn nôn, sốt, tiêu chảy và đau bụng. Các ca nặng chủ yếu là người già, trẻ em đã được các cơ sở y tế chuyển tới Bệnh viện Đa khoa tỉnh tiếp tục điều trị.

Theo báo cáo, quán cơm gà có Giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh, Giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm. Tuy nhiên, chủ cơ sở không xuất trình được hợp đồng mua bán và các giấy tờ khác liên quan đến nguyên liệu thực phẩm. Cơ sở không tiến hành kiểm thực ba bước và lưu mẫu thức ăn theo quy định.

Cơ sở này bị tạm đình chỉ hoạt động. Cơ quan chuyên môn đã lấy mẫu bệnh phẩm, mẫu thức ăn tại quán  để tìm nguyên nhân, đang chờ kết quả.

Đại diện quán cơm gà Trâm Anh gửi lời xin lỗi, nhận trách nhiệm về sự cố vừa xảy ra. Họ cũng chủ động tìm tới các bệnh viện, trung tâm y tế để thăm hỏi và đưa ra hướng giải quyết với người bệnh.

Tiệm cơm gà Trâm Anh hỗ trợ gần 500 triệu đồng cho các bệnh nhân nghi ngộ độc

Nhấn mạnh dữ liệu là nguồn nguyên liệu số quan trọng và quý báu trong kỷ nguyên thông tin, Thượng tá Nguyễn Đình Đỗ Thi, Phó Trưởng phòng Tham mưu, Cục An ninh mạng và Phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (A05, Bộ Công an) cũng cho biết: Hoạt động tấn công mạng để đánh cắp thông tin, dữ liệu, bí mật nhà nước diễn ra phổ biến trên nhiều lĩnh vực.

Tình trạng mua bán, khai thác trái phép thông tin, dữ liệu cá nhân diễn ra tràn lan trên không gian mạng Việt Nam, nhất là các trang mạng xã hội, diễn đàn ngầm, hội nhóm kín... Hàng trăm tệp dữ liệu của hàng chục triệu người Việt Nam được phân loại chi tiết để rao bán.

Các đối tượng phân loại dữ liệu của người dùng Việt Nam theo thu nhập, độ tuổi, ngành nghề, thuộc nhiều lĩnh vực tài chính, ngân hàng, y tế, giáo dục, bảo hiểm...

“Trong các tệp dữ liệu được rao bán, có đầy đủ thông tin cơ bản và nhạy cảm của người dùng như họ tên, ngày tháng năm sinh, địa chỉ, email, điện thoại, số căn cước công dân, chứng minh nhân dân, tài khoản ngân hàng...”, ông Nguyễn Đình Đỗ Thi cho hay.

Đại diện A05 cũng chỉ rõ có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng lộ dữ liệu cá nhân. Trong đó có việc nhiều cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp chưa có biện pháp bảo vệ chặt chẽ, tương xứng trong quá trình thu thập, khai thác, chuyển giao dữ liệu của khách hàng hoặc người sử dụng.

Cùng với đó, việc quản lý, kiểm soát thông tin, dữ liệu có nơi, có lúc còn lỏng lẻo, tạo kẽ hở cho việc chiếm đoạt, mua bán trái phép thông tin, dữ liệu cá nhân. Chẳng hạn như việc bên thứ ba hay nhân viên bán thông tin, dữ liệu khách hàng để trục lợi.

“Thiếu hành lang pháp lý về bảo vệ thông tin, dữ liệu cá nhân cũng là một nguyên nhân đưa đến tình trạng lộ, mất dữ liệu cá nhân. Hiện nay, Nghị định 13 mới ban hành, chưa xây dựng Luật bảo vệ dữ liệu cá nhân, còn thiếu các chế tài xử phạt hoặc mức phạt chưa đủ sức răn đe...”, đại diện A05 thông tin thêm.

Lời giải nào để doanh nghiệp tuân thủ quy định bảo vệ dữ liệu cá nhân?

Tại hội thảo, ông Nguyễn Đình Đỗ Thi cũng đã giới thiệu đến các doanh nghiệp, tổ chức về những điểm chính của Nghị định 13 về bảo vệ dữ liệu cá nhân.

Cụ thể, bên cạnh việc làm rõ thêm về đối tượng áp dụng, các khái niệm dữ liệu cá nhân, bảo vệ dữ liệu cá nhân, xử lý dữ liệu cá nhân, sự đồng ý của chủ thể dữ liệu..., ông Thi cũng nhấn mạnh đến 8 nguyên tắc bảo vệ dữ liệu cá nhân, quy định xử lý vi phạm, quyền và nghĩa vụ của chủ thể dữ liệu, yêu cầu với các tổ chức, cá nhân có liên quan đến xử lý dữ liệu cá nhân...

Tuy nhiên, từ thực tế hỗ trợ các đơn vị, ông Robert Trần, Phó Tổng giám đốc, Lãnh đạo dịch vụ an toàn thông tin và rủi ro công nghệ của Công ty TNHH Dịch vụ an toàn thông tin EY Việt Nam nêu ra hàng loạt thách thức chung trong việc tuân thủ quy định bảo vệ dữ liệu cá nhân như: Chưa có mô hình tổ chức, vai trò trách nhiệm trong việc bảo vệ dữ liệu cá nhân; chưa có các hướng dẫn cụ thể về cách thu thập, xử lý và bảo vệ dữ liệu cá nhân trong doanh nghiệp; khó khăn trong quản lý rủi ro từ đối tác, bên thứ ba xử lý dữ liệu cá nhân; hay khó khăn triển khai đánh giá tác động xử lý dữ liệu cá nhân và chuyển dữ liệu ra nước ngoài…

Xem xét ở khía cạnh pháp lý, bà Nguyễn Thị Thu Quỳnh, Chủ nhiệm Công ty Luật EY Việt Nam phân tích những khó khăn các doanh nghiệp có thể gặp trong việc tuân thủ quy định bảo vệ dữ liệu cá nhân, đơn cử như: Chưa có một quy chuẩn chung về các quy định nội bộ cần có để quản lý và đảm bảo tuân thủ về bảo vệ dữ liệu; thiếu nguồn chi phí để bổ nhiệm bộ phận và nhân sự bảo vệ dữ liệu cá nhân; nhân viên chưa có hiểu biết sâu về các quyền và nghĩa vụ của mình với tư cách là chủ thể dữ liệu...

Từ thực tế đó, đại diện EY Việt Nam đề xuất giải pháp xây dựng khung bảo vệ dữ liệu cá nhân để hiểu hơn về các khả năng cần thiết nhằm đáp ứng các yêu cầu về bảo vệ dữ liệu theo Nghị định 13 cũng như các luật bảo vệ dữ liệu cá nhân khác trên thế giới.

Ở góc độ của doanh nghiệp công nghệ, NCS đã cho ra mắt giải pháp NCSOC giám sát an ninh mạng 24/7, với kỳ vọng đưa ra lời giải kỹ thuật cho các doanh nghiệp, tổ chức, nhất là các doanh nghiệp vừa và nhỏ có thể đáp ứng yêu cầu của Nghị định 13 về bảo vệ dữ liệu cá nhân.

Là bộ giải pháp tổng thể gồm từ phần mềm nền tảng, hạ tầng công nghệ đến dịch vụ vận hành, NCSOC giám sát tất cả sự kiện diễn ra trên hệ thống, phân tích, đánh giá để qua đó phát hiện sớm và ngăn chặn nguy cơ tấn công mạng.

Giải pháp giúp các doanh nghiệp có thể phòng, chống nguy cơ bị xâm nhập, cài mã độc gián điệp, lấy cắp cơ sở dữ liệu khách hàng, tài liệu nội bộ, mã hoá dữ liệu quan trọng…

Theo Giám đốc Kỹ thuật Công ty NCS Vũ Ngọc Sơn, với NCSOC, đơn vị có hệ thống quy mô dưới 100 máy chủ sẽ không phải trả phí bản quyền phần mềm và không phải đầu tư hạ tầng máy chủ giám sát, lưu trữ. Các doanh nghiệp sẽ chỉ phải trả phí sử dụng dịch vụ theo các gói cơ bản và nâng cao.

“Chúng tôi mong rằng với việc không thu phí bản quyền và hạ tầng, sản phẩm mới này nhanh chóng tiếp cận được số lượng lớn các khách hàng doanh nghiệp ở phân khúc vừa và nhỏ tại Việt Nam”, ông Vũ Ngọc Sơn chia sẻ.

Hàng trăm tệp dữ liệu của hàng chục triệu người Việt bị rao bán

Ngày 23/11, Cục An ninh mạng và phòng chống tội phạm công nghệ cao (Bộ Công an) phối hợp với NCS, EY Việt Nam tổ chức hội thảo hướng dẫn và giải đáp thắc mắc về Nghị định bảo vệ dữ liệu cá nhân (Nghị định 13).

Nhấn mạnh dữ liệu là nguồn nguyên liệu số quan trọng và quý báu trong kỷ nguyên thông tin, Thượng tá Nguyễn Đình Đỗ Thi, Phó Trưởng phòng Tham mưu, Cục An ninh mạng và Phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (A05, Bộ Công an) cũng cho biết: Hoạt động tấn công mạng để đánh cắp thông tin, dữ liệu, bí mật nhà nước diễn ra phổ biến trên nhiều lĩnh vực.

Tình trạng mua bán, khai thác trái phép thông tin, dữ liệu cá nhân diễn ra tràn lan trên không gian mạng Việt Nam, nhất là các trang mạng xã hội, diễn đàn ngầm, hội nhóm kín... Hàng trăm tệp dữ liệu của hàng chục triệu người Việt Nam được phân loại chi tiết để rao bán.

Các đối tượng phân loại dữ liệu của người dùng Việt Nam theo thu nhập, độ tuổi, ngành nghề, thuộc nhiều lĩnh vực tài chính, ngân hàng, y tế, giáo dục, bảo hiểm...

“Trong các tệp dữ liệu được rao bán, có đầy đủ thông tin cơ bản và nhạy cảm của người dùng như họ tên, ngày tháng năm sinh, địa chỉ, email, điện thoại, số căn cước công dân, chứng minh nhân dân, tài khoản ngân hàng...”, ông Nguyễn Đình Đỗ Thi cho hay.

Đại diện A05 cũng chỉ rõ có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng lộ dữ liệu cá nhân. Trong đó có việc nhiều cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp chưa có biện pháp bảo vệ chặt chẽ, tương xứng trong quá trình thu thập, khai thác, chuyển giao dữ liệu của khách hàng hoặc người sử dụng.

Cùng với đó, việc quản lý, kiểm soát thông tin, dữ liệu có nơi, có lúc còn lỏng lẻo, tạo kẽ hở cho việc chiếm đoạt, mua bán trái phép thông tin, dữ liệu cá nhân. Chẳng hạn như việc bên thứ ba hay nhân viên bán thông tin, dữ liệu khách hàng để trục lợi.

“Thiếu hành lang pháp lý về bảo vệ thông tin, dữ liệu cá nhân cũng là một nguyên nhân đưa đến tình trạng lộ, mất dữ liệu cá nhân. Hiện nay, Nghị định 13 mới ban hành, chưa xây dựng Luật bảo vệ dữ liệu cá nhân, còn thiếu các chế tài xử phạt hoặc mức phạt chưa đủ sức răn đe...”, đại diện A05 thông tin thêm.

Lời giải nào để doanh nghiệp tuân thủ quy định bảo vệ dữ liệu cá nhân?

Tại hội thảo, ông Nguyễn Đình Đỗ Thi cũng đã giới thiệu đến các doanh nghiệp, tổ chức về những điểm chính của Nghị định 13 về bảo vệ dữ liệu cá nhân.

Cụ thể, bên cạnh việc làm rõ thêm về đối tượng áp dụng, các khái niệm dữ liệu cá nhân, bảo vệ dữ liệu cá nhân, xử lý dữ liệu cá nhân, sự đồng ý của chủ thể dữ liệu..., ông Thi cũng nhấn mạnh đến 8 nguyên tắc bảo vệ dữ liệu cá nhân, quy định xử lý vi phạm, quyền và nghĩa vụ của chủ thể dữ liệu, yêu cầu với các tổ chức, cá nhân có liên quan đến xử lý dữ liệu cá nhân...

Tuy nhiên, từ thực tế hỗ trợ các đơn vị, ông Robert Trần, Phó Tổng giám đốc, Lãnh đạo dịch vụ an toàn thông tin và rủi ro công nghệ của Công ty TNHH Dịch vụ an toàn thông tin EY Việt Nam nêu ra hàng loạt thách thức chung trong việc tuân thủ quy định bảo vệ dữ liệu cá nhân như: Chưa có mô hình tổ chức, vai trò trách nhiệm trong việc bảo vệ dữ liệu cá nhân; chưa có các hướng dẫn cụ thể về cách thu thập, xử lý và bảo vệ dữ liệu cá nhân trong doanh nghiệp; khó khăn trong quản lý rủi ro từ đối tác, bên thứ ba xử lý dữ liệu cá nhân; hay khó khăn triển khai đánh giá tác động xử lý dữ liệu cá nhân và chuyển dữ liệu ra nước ngoài…

Xem xét ở khía cạnh pháp lý, bà Nguyễn Thị Thu Quỳnh, Chủ nhiệm Công ty Luật EY Việt Nam phân tích những khó khăn các doanh nghiệp có thể gặp trong việc tuân thủ quy định bảo vệ dữ liệu cá nhân, đơn cử như: Chưa có một quy chuẩn chung về các quy định nội bộ cần có để quản lý và đảm bảo tuân thủ về bảo vệ dữ liệu; thiếu nguồn chi phí để bổ nhiệm bộ phận và nhân sự bảo vệ dữ liệu cá nhân; nhân viên chưa có hiểu biết sâu về các quyền và nghĩa vụ của mình với tư cách là chủ thể dữ liệu...

Từ thực tế đó, đại diện EY Việt Nam đề xuất giải pháp xây dựng khung bảo vệ dữ liệu cá nhân để hiểu hơn về các khả năng cần thiết nhằm đáp ứng các yêu cầu về bảo vệ dữ liệu theo Nghị định 13 cũng như các luật bảo vệ dữ liệu cá nhân khác trên thế giới.

Ở góc độ của doanh nghiệp công nghệ, NCS đã cho ra mắt giải pháp NCSOC giám sát an ninh mạng 24/7, với kỳ vọng đưa ra lời giải kỹ thuật cho các doanh nghiệp, tổ chức, nhất là các doanh nghiệp vừa và nhỏ có thể đáp ứng yêu cầu của Nghị định 13 về bảo vệ dữ liệu cá nhân.

Là bộ giải pháp tổng thể gồm từ phần mềm nền tảng, hạ tầng công nghệ đến dịch vụ vận hành, NCSOC giám sát tất cả sự kiện diễn ra trên hệ thống, phân tích, đánh giá để qua đó phát hiện sớm và ngăn chặn nguy cơ tấn công mạng.

Giải pháp giúp các doanh nghiệp có thể phòng, chống nguy cơ bị xâm nhập, cài mã độc gián điệp, lấy cắp cơ sở dữ liệu khách hàng, tài liệu nội bộ, mã hoá dữ liệu quan trọng…

Theo Giám đốc Kỹ thuật Công ty NCS Vũ Ngọc Sơn, với NCSOC, đơn vị có hệ thống quy mô dưới 100 máy chủ sẽ không phải trả phí bản quyền phần mềm và không phải đầu tư hạ tầng máy chủ giám sát, lưu trữ. Các doanh nghiệp sẽ chỉ phải trả phí sử dụng dịch vụ theo các gói cơ bản và nâng cao.

“Chúng tôi mong rằng với việc không thu phí bản quyền và hạ tầng, sản phẩm mới này nhanh chóng tiếp cận được số lượng lớn các khách hàng doanh nghiệp ở phân khúc vừa và nhỏ tại Việt Nam”, ông Vũ Ngọc Sơn chia sẻ.