Vô số nghiên cứu trong quá khứ, bao gồm cả nghiên cứu của Đại học Tây Bắc Evanston và Trung tâm Y Tế Tây Bắc Evanston, đã chỉ ra sự khác biệt giữa hai giới khi bắt đầu học một ngôn ngữ mới.
Thế truyền lại ngôn ngữ thì sao? Giới tính đóng vai trò thế nào trong việc dạy trẻ em học nói? "Tiếng mẹ đẻ" thường được định nghĩa là ngôn ngữ đầu tiên chúng ta nói, và hầu hết trẻ em tiếp thu ngôn ngữ từ mẹ mình, nhưng suy nghĩ đó đang dần trở nên lạc hậu.
Một nhóm các nhà nghiên cứu tại Phòng thí nghiệm Nhân chủng học đương đại của Đại học Fudan do Menghan Zhang dẫn đầu đã phát hiện cả bố và mẹ đều ảnh hưởng tới quá trình tiếp thu của trẻ nhỏ, và ảnh hưởng lên những lĩnh vực ngôn ngữ khác nhau.
Người ta từng cho rằng con trẻ chỉ tiếp nhận ngôn ngữ từ mẹ - nhưng điều này hoàn toàn không đúng.
Năm 1997, các nhà nghiên cứu cũng từng đưa ra một lý thuyết trái ngược với khái niệm "tiếng mẹ đẻ'', đề ra một giả thiết rằng trẻ em cũng học ngôn ngữ từ cha chúng.
Trái ngược với "Giả thuyết tiếng mẹ đẻ", "Giả thuyết tiếng bố đẻ" cho rằng con người có khuynh hướng tiếp thu ngôn ngữ của bố chứ không phải mẹ.
Estella Poloni và các nhà nghiên cứu khác tại Đại học Geneva đã tiến hành một nghiên cứu dựa trên Giả thuyết tiếng bố đẻ để xem xét mối tương quan giữa đa dạng ngôn ngữ và gene di truyền từ cả bố và mẹ.
Người đứng đầu nghiên cứu, Estella Poloni xác nhận rằng đa dạng ngôn ngữ có tương quan với nhiễm sắc thể Y từ người bố và không hề tương ứng với DNA ty thể chỉ có ở người mẹ.
![]() |
Ty thể mẹ di truyền cho trẻ có thể giải thích lí do tại sao trẻ cố gắng bắt chước âm thanh của mẹ, chứ không phải từ vựng mẹ chúng sử dụng. Ảnh: warapong chodokmai/Shutterstock |
Tuy nhiên, thuật ngữ 'tiếng mẹ đẻ' không hoàn toàn sai, vì những người mẹ có ảnh hưởng lớn tới cách trẻ em tiếp nhận ngôn ngữ như thế nào.
Trước tiểu thành niên, trẻ em thường ở cùng mẹ hơn là ở cùng bố, thực tế, chúng đã bắt đầu học 'tiếng mẹ đẻ' trước cả khi được sinh ra.
Lúc này, trẻ em đã có thể phân biệt được 'tiếng mẹ đẻ' và ngoại ngữ, và có thể nhận biết tới 800 từ.
Không phải ngẫu nhiên mà trẻ em song ngữ có thể nhanh chóng nhận ra âm thanh của hai ngôn ngữ khác nhau.
Về cơ bản, người mẹ không chỉ truyền đạt lời nói, mẹ cũng truyền đạt cả truyền thống, hành vi, trách nhiệm và tất cả mọi thứ cấu tạo nên một nền văn hóa.
Về bản chất, người mẹ không chỉ truyền lại ngôn ngữ cho con, mà còn truyền lại cả nền văn hóa.
![]() |
Nhóm nghiên cứu của tiến sĩ Zhang cho hay nhiễm sắc thể Y của bố có thể là lý do tại sao trẻ em có xu hướng học từ vựng từ cha mình. Ảnh: Picsea / Unsplash |
Để trả lời câu hỏi hóc búa: "Ngôn ngữ được truyền lại do bố hay mẹ?", đội ngũ nghiên cứu của tiến sĩ Zhang đã thực hiện một nghiên cứu ngôn ngữ di truyền trong 34 quần thể Ấn-Âu, tập trung vào liên kết giữa từ vựng và nhiễm sắc thể Y của bố, cũng như mối quan hệ giữa âm thanh và DNA ty thể từ mẹ.
Khác với những nghiên cứu trước, lần này các nhà nghiên cứu đã phân loại ngôn ngữ dựa trên hệ thống từ vựng (từ ngữ) và ngữ âm (âm thanh) riêng biệt.
Kết quả nghiên cứu cho thấy chúng ta bắt chước phát âm của mẹ mình, nhưng đã học được vốn từ vựng từ bố - một phát hiện hoàn toàn trái ngược với những tư tưởng về tiếp nhận ngôn ngữ từ xưa tới nay.
Những nhà nghiên cứu đã đưa ra kết luận rằng có một mối liên hệ chặt chẽ giữa gen của cha và đặc điểm từ vựng; tương tự, có bằng chứng chứng minh gen từ mẹ liên quan tới đặc tính ngữ âm.
Bằng cách hợp nhất hai Giả thuyết về 'tiếng mẹ đẻ' và 'tiếng bố đẻ', các nhà nghiên cứu đã bác bỏ được cả 2 giả thuyết này.
Hà Dung (Theo Bussiness Insider)
Chúng ta có thể trau dồi từ vựng ngoại ngữ trong giấc ngủ sâu; từ vựng học được trong giấc ngủ có thể được bộ não vô thức ghi nhận khi ta thức dậy.
" alt=""/>Trẻ em học nói từ bốViệc xây dựng và công bố danh sách nội dung “đã được xác thực” - White List và nội dung “đen” (Black List) của Việt Nam là một trong những giải pháp của Bộ TT&TT nhằm tăng cường công tác quản lý hoạt động quảng cáo trên Internet.
Theo Cục PTTH&TTĐT, White List gồm các báo điện tử, tạp chí điện tử, trang thông tin điện tử tổng hợp, mạng xã hội được cấp giấy phép hoạt động và tiếp tục được mở rộng cho các website, tài khoản, kênh nội dung đăng ký thông tin để khuyến khích các nhãn hàng, doanh nghiệp cung cấp dịch vụ quảng cáo trên những website này.
Cùng với đó, Bộ TT&TT, trực tiếp là Cục PTTH&TTĐT sẽ công khai các nhãn hàng, đại lý quảng cáo, nền tảng phát hành quảng cáo, trang thông tin điện tử vi phạm (bao gồm: website, tài khoản mạng xã hội, kênh nội dung, trang cộng đồng) và khuyến cáo các tổ chức, doanh nghiệp không hợp tác quảng cáo với những đối tượng này.
Những năm gần đây, quảng cáo trên mạng phát triển nhanh chóng, trở thành xu thế tất yếu nhờ khả năng tiếp cận khách hàng lớn, chi phí linh hoạt, hiệu quả cao. Tuy nhiên, quảng cáo xuyên biên giới cũng tiềm ẩn nhiều nguy cơ với doanh nghiệp và cơ quan quản lý nhà nước.
Nhận định quảng cáo trên mạng còn nhiều bất cập, hồi cuối tháng 12/2022, khi đánh giá tổng kết hoạt động thông tin điện tử trong năm, đại diện Cục PTTH&TTĐT đã chỉ rõ những tồn tại như: người kinh doanh dịch vụ quảng cáo nước ngoài chưa nghiêm túc kiểm duyệt nội dung, nghiêm túc tuân thủ quy định pháp luật Việt Nam; cơ chế quản lý nội dung, bật kiếm tiền cho kênh, tài khoản mạng xã hội lỏng lẻo, chạy theo lợi nhuận, chưa coi trọng việc đảm bảo an toàn cho thương hiệu và tuân thủ quy định pháp luật…
Cùng với đó, nhiều nhãn hàng, doanh nghiệp cung cấp dịch vụ quảng cáo, người phát hành quảng cáo Việt Nam chưa chủ động kiểm soát quảng cáo, không sử dụng hoặc không cập nhật thường xuyên danh sách loại trừ hiển thị quảng cáo khỏi vị trí vi phạm.
Trong phát biểu kết luận hội nghị chuyên đề về hoạt động quảng cáo trên mạng Internet hồi tháng 11/2022, Thứ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Thanh Lâm khẳng định, để bảo vệ sự an toàn cho các thương hiệu, hướng tới xây dựng môi trường kinh doanh quảng cáo lành mạnh, cạnh tranh bình đẳng giữa doanh nghiệp trong và ngoài nước, thời gian tới Bộ TT&TT sẽ tiếp tục triển khai nhiều giải pháp.
Mục tiêu của các giải pháp được Bộ TT&TT triển khai là ủng hộ, ưu tiên quảng cáo trên các nền tảng truyền thông số Việt Nam nói riêng và các nền tảng tuân thủ quy định của pháp luật Việt Nam nói chung.
Nhấn mạnh quan điểm các doanh nghiệp, nhãn hàng quảng cáo càng lớn càng phải có trách nhiệm tuân thủ luật pháp Việt Nam, giữ gìn uy tín thương hiệu, đại diện Bộ TT&TT cho biết sẽ xử lý nghiêm các đại lý, nhãn hàng quảng cáo hợp tác với những nền tảng không thực hiện thông báo với Bộ theo quy định.
Trong năm nay, Cục PTTH&TTĐT sẽ tiếp tục phối hợp với các cơ quan, đơn vị tăng cường rà soát và xử lý vi phạm của các chủ thể tham gia vào hoạt động quảng cáo xuyên biên giới như: Facebook, Google, Ad Network nước ngoài; đại lý quảng cáo, nhãn hàng, người phát hành quảng cáo Việt Nam (trang thông tin điện tử tổng hợp, mạng xã hội trong nước).
Đồng thời, Cục PTTH&TTĐT cũng phối hợp với các Sở TT&TT và lực lượng công an để tổ chức đoàn thanh, kiểm tra đối với các đại lý quảng cáo và nền tảng phát hành quảng cáo có nhiều vi phạm.