Kỳ họp lần thứ 36 (năm 2011) của Đại hội đồng Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của Liên hợp quốc (UNESCO) đã thông qua Tuyên ngôn Quốc tế về Tài liệu lưu trữ (Universal Declaration on Archives), ghi nhận vai trò của tài liệu lưu trữ trong việc cung cấp bằng chứng xác thực về mọi mặt hoạt động, bảo đảm nền hành chính minh bạch cũng như gìn giữ ký ức chung của xã hội loài người.

"Đảng và Nhà nước ta cũng khẳng định, tài liệu lưu trữ quốc gia là di sản của dân tộc, có giá trị đặc biệt đối với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Do đó, tôi hy vọng việc thay đổi cách tiếp cận, nhận thức về di sản nói chung, tài liệu lưu trữ nói riêng và về Luật Lưu trữ sẽ gợi mở giải pháp và định hướng hợp tác vì mục đích chung là nâng cao nhận thức của giới trẻ về bảo tồn, phát huy giá trị tài liệu lưu trữ và di sản tư liệu.

Di sản tư liệu là minh chứng hùng hồn để thế hệ trẻ có được niềm tự hào rằng mình trưởng thành từ một dân tộc anh hùng, từ đó bồi đắp khát vọng xây dựng đất nước hùng cường", ông Tùng bày tỏ.

Giám đốc Trung tâm Lưu trữ quốc gia I, bà Trần Thị Mai Hương đã chia sẻ những quan điểm và chương trình mà nhiều năm qua Trung tâm thực hiện nhằm mục đích “đánh thức” di sản, đồng thời lan tỏa và phát huy giá trị của di sản đến công chúng, đặc biệt là thế hệ trẻ.

Bà Nguyễn Thu Hoài, Phó Giám đốc Trung tâm Lưu trữ quốc gia I đánh giá, di sản tư liệu là một trong những loại hình di sản quan trọng của quốc gia do thế hệ cha ông để lại. Nhưng không giống với các loại hình di sản khác, di sản tư liệu luôn có tính chất và đặc điểm riêng biệt, thường là các loại tài liệu lưu trữ mang tính chất ghi chép thông tin, ký ức nên công chúng ít được biết đến hơn các di sản khác. Đặc biệt là giới trẻ càng ít có cơ hội tìm hiểu loại hình di sản này.

Ngành lưu trữ nói chung và Trung tâm Lưu trữ quốc gia I đang nỗ lực tìm ra nhiều hình thức, phương pháp phổ biến để công chúng hóa các tài liệu lưu trữ giúp giới trẻ dễ dàng tiếp cận và nghiên cứu. Qua đó, góp phần nâng cao kiến thức về lịch sử, nâng cao giá trị của di sản tài liệu quốc gia và lan tỏa rộng rãi hơn nữa các giá trị đến với công chúng trong nước và quốc tế.

Không diễn giải lịch sử theo cách truyền thống cho giới trẻ

Chia sẻ về các hoạt động tại Văn Miếu - Quốc Tử Giám đang được tổ chức với những cách thức sôi nổi và đạt hiệu ứng tích cực, bà Đường Ngọc Hà, Trưởng Phòng Giáo dục Truyền thông, Trung tâm Hoạt động Văn hóa Khoa học Văn Miếu - Quốc Tử Giám khẳng định: “Chúng tôi đã tổ chức các hoạt động thu hút người xem như triển lãm trưng bày kết hợp hình thức kể chuyện tránh sự khô khan; tổ chức tour đêm Văn Miếu... Đặc biệt còn áp dụng ứng dụng công nghệ thông tin, không diễn giải lịch sử theo cách truyền thống mà trình chiếu các nội dung về lịch sử theo cách hiện đại. Từ đó, dần dần chiếm được sự quan tâm của các bạn trẻ".

Theo TS. Cam Anh Tuấn, Trưởng Khoa Lưu trữ học và Quản trị văn phòng, Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia Hà Nội, tài liệu lưu trữ là di sản văn hóa đặc biệt của dân tộc gồm di chỉ khảo cổ, hiện vật bảo tàng, công trình khoa học… Vấn đề cốt lõi là tài liệu đó phải có giá trị thực tiễn với xã hội.

“Với sự phát triển của khoa học công nghệ, bất kỳ điều gì chúng ta viết ra đều có thể là di sản của một thời kỳ. Nhận thức được điều đó, các bạn trẻ sẽ có trách nhiệm hơn với những gì mình phát ngôn trong cuộc sống hay trên mạng xã hội”, ông Tuấn nói.

TS Cam Anh Tuấn cho rằng cần nâng cao nhận thức và có cách tiếp cận đa dạng để đưa giới trẻ tìm về văn hóa cội nguồn: “Trong lúc tìm hiểu, thực hành di sản, người trẻ sẽ tự tìm ra cách ứng xử phù hợp với di sản, cũng như phát huy giá trị di sản cho những thế hệ sau nữa. Điều này giống như một ngọn đuốc được truyền từ tay người này sang tay người khác”.

Không chỉ tiêm cho bản thân, người nhà bị đau đầu, mệt mỏi, nhớ nhớ quên quên, bà Ngọc cũng giới thiệu tiêm cùng. Mới đây, kiểm tra sức khỏe tổng thể, khi nghe bà cho biết thường tiêm bổ não tại nhà, bác sĩ khuyến cáo cẩn trọng vì bất cứ loại thuốc nào cũng có chống chỉ định hay tác dụng phụ, kể cả thuốc bổ. Không thấy cơ thể bị ảnh hưởng, người phụ nữ vẫn tiếp tục tiêm "không bổ ít cũng bổ nhiều", cho đến khi nhập viện do rối loạn tiền đình.

Linh, 32 tuổi, làm kế toán, cũng dùng sản phẩm bổ não do áp lực công việc, căng thẳng thần kinh, khiến cô thiếu tập trung, đôi khi đau đầu chóng mặt. Linh tham gia vào hội mạng xã hội chia sẻ kinh nghiệm thuốc bổ não - tăng cường trí nhớ, để tìm hiểu thông tin. Thấy nhiều người chia sẻ triệu chứng giống mình và dùng viên bổ não đã cải thiện, Linh mua loại viên uống có thương hiệu nước ngoài, giá 450.000 đồng, được quảng cáo "bổ não dành cho người hay bị đau đầu, mất ngủ, nhân viên văn phòng làm việc căng thẳng".

Mỗi ngày Linh uống 2 viên sau ăn, kiên trì uống 2 hộp nhưng tình trạng không cải thiện. Đi khám, Linh được bác sĩ chẩn đoán bị rối loạn tiền đình - căn bệnh chủ yếu ở tuổi trung niên và người già, song nay càng trẻ hóa. Đây là tình trạng tổn thương dây thần kinh số 8 và các đường kết nối của nó hoặc động mạch nuôi dưỡng não, làm gián đoạn quá trình dẫn truyền và xử lý thông tin của hệ thống tiền đình ở người trẻ tuổi. Kết quả là cơ thể người bệnh trở nên mất cân bằng, gây ra các triệu chứng như loạng choạng, hoa mắt, chóng mặt, ù tai, buồn nôn.

Linh sau đó được bác sĩ kê đơn thuốc điều trị và áp dụng một số phương pháp vật lý trị liệu nhằm cải thiện triệu chứng, hỗ trợ phục hồi chức năng tiền đình.

Đêm đến chị muốn quên đi hình ảnh chồng đã phản bội nhưng lại không thể. Nhiều lúc không chịu nổi sự dày vò, chị đã muốn ly hôn chồng (Ảnh minh họa)

Một ngày, chồng chị đi công tác và để quên cặp tài liệu ở nhà. Chị phát hiện ra và định chạy đến công ty đưa cho chồng nhưng không kịp vì anh đã lên xe đi công tác. Ngồi nhà buồn tay, chị lần giở tài liệu đó ra thì tá hỏa khi thấy giữa cặp tài liệu có 1 cuốn sổ nhỏ. Cuốn sổ này, chồng chị lưu lại số điện thoại của nhiều người đàn bà. Anh còn note rất chi tiết tên những người đàn bà này ở khách sạn và nhà nghỉ nào. Thậm chí, người nào bị bệnh phụ khoa hay các bệnh về đường sinh dục khác, chồng chị cũng đánh dấu nguy hiểm ra chiều phải cẩn trọng không được đi "chân không bắt giặc" mà không có vệ sĩ.

Lướt xem danh sách gái gọi chồng hay "ăn chả" mỗi khi tranh thủ đi công việc, chị đã hiểu ra, chính anh đã mang bệnh phụ khoa về nhà lây sang cho chị. Bao nhiêu tin yêu trong chị bỗng sụp đổ. Từ khi biết sự thật này, chị chỉ còn nỗi hận ngất trời với chồng. Trước đây, chị tôn trọng, tin yêu chồng bao nhiêu thì giờ chị căm ghét cái bản mặt lăng nhăng ấy bấy nhiêu. Cứ thế, chị luôn sống trong những tháng ngày chán ghét và u uất cũng như mất niềm tin hoàn toàn với anh. Mỗi lần nhớ lại chồng lừa dối chị, lòng chị đau thắt.

Còn anh, sau khi biết chị đã phát hiện ra sự thật thì rất ân hận. Anh cũng đã cố gắng bằng hành động để lấy lại niềm tin nơi vợ. Nhưng tất cả đã quá muộn. Với chị giọt nước đã tràn ly thì không sao lấy lại được nữa. Bất cứ lời nói và hành động của anh, chị không còn tin tưởng nữa.

Đêm đến chị muốn quên đi hình ảnh chồng đã phản bội nhưng lại không thể. Nhiều lúc không chịu nổi sự dày vò, chị đã muốn ly hôn chồng. Nhưng con chị vẫn còn quá nhỏ, hơn nữa chị vẫn yêu anh nhiều. Song cái cảm giác hận vì bị chồng cắm sừng cứ thôi thúc chị hành động.

Một ngày, nghe lời người bạn thân mách, chị lẳng lặng tìm đặt mua mấy lạng cao trăn cho anh ăn để trả thù. Chị nghe nói, cao trăn có thể làm yếu sinh lý của đàn ông. Nếu cho anh dùng nhiều, còn có thể làm anh liệt dương. Cứ thế, chị hả hê với đòn trả thù của mình với chồng. Mỗi ngày, chị đã bí mật cho anh ăn cao trăn.

Kết quả, gần 2 tháng sau, chị thấy sinh lý của anh bị giảm đi rõ rệt. Nỗi đau khổ bị chồng cắm sừng của chịcũng hả hê và giảm đi chút ít. Vì hàng ngày, ngoài giờ đi làm về, chồng chị cứ như cái bóng dật dờ trong nhà chơi với con.

Nhưng mỗi ngày nhìn thấy chồng, chị lại chỉ thấy người đàn ông như anh quá tệ. Vì thế, vỏ quýt dày cần có móng tay nhọn dù đòn trả thù của chị cũng độc ác. Bị chồng cắm sừng và lừa dối như chị, chị làm thế có gì quá đáng (Ảnh minh họa)

Có đôi lúc chị nghĩ, vợ chồng có với nhau 1 mặt con rồi. Nếu chị đã không thể tha thứ cho anh thì chia tay. Nếu vẫn có thể ở với nhau thì chị không nên làm thế nữa. Dù sao anh vẫn là chồng chị. Hại chồng như vậy là chị đã tự hại mình rồi. Khi chồng giảm ham muốn, gia đình chị có hạnh phúc không? Nhiều khi, chị cũng sợ hãi với chính lòng dạ đàn bà độc ác cứ nhen nhóm lên trong chị.

Nhưng mỗi ngày nhìn thấy chồng, chị lại chỉ thấy người đàn ông như anh quá tệ. Vì thế, vỏ quýt dày cần có móng tay nhọn dù đòn trả thù của chị cũng độc ác. Bị chồng cắm sừng và lừa dối như chị, chị làm thế có gì quá đáng. Nhưng sao, gần 2 tháng nay, chưa tối nào chị ngủ yên giấc thế này? Chị nâng lên được, giờ chị có nên bỏ xuống không?