Cảnh sát ngôn ngữ tại Pháp hoàn toàn bất lực trong việc ngăn chặn tiếng Anh và những từ ngữ pha trộn thâm nhập các công sở nước này. |
Nhiều nhân viên công sở Pháp sử dụng tiếng Anh do hiệu quả công việc. Ảnh: Alamy |
Anh ngữ đang tràn vào các công sở tại Pháp với tốc độ nhanh hơn bao giờ hết, bao gồm cả những thuật ngữ văn phòng như “workshop”, “ASAP” và “brainstorming”.
Trong khi đó, những nỗ lực của Viện hàn lâm Pháp trong việc ngăn chặn sự thâm nhập của những thuật ngữ tiếng Anh lại không hiệu quả.
Anh ngữ văn phòng hiện đang thống lĩnh các công ty của Pháp với những thuật ngữ “benchmarking”, “bullet points” và “burnout”, và một số lớn những từ pha trộn giữa Anh và Pháp như “overlooker”. Đây chính là nguyên nhân suy sụp của nhân viên bản ngữ Anh.
Theo cuốn từ điển “Dictionnaire du Nouveau Français” xuất bản tuần trước, có 400 từ mới thâm nhập vào tiếng Pháp nhưng chưa được liệt kê vào từ điển chính thức, và khoảng một nửa trong số đó là tiếng Anh.
Trong nhiều trường hợp, điều này chỉ đơn giản là “mượn” tiếng Anh. Chẳng hạn, người ta sẽ sử dụng “to-do-list” thay vì “liste de choses à faire”, hoặc là “deadline’’ thay vì “délai” theo tiếng Pháp.
Thực tế này khiến những người theo chủ nghĩa thuần tuý bực mình. Với sự tôn trọng tiếng Pháp, nhà ngôn ngữ học Alain Rey cho biết “Tôi thừa nhận rằng hoàn toàn vô lý khi dịch từ tiếng Pháp sang tiếng Anh”.
“Việc quản lý ngôn ngữ phổ quát tạo ra thứ tiếng Pháp pha tạp với tiếng Anh hoặc những từ tiếng Anh với ý nghĩa không rõ ràng”.
Nhà xã hội học Jean-François Amadieu cho biết xu hướng này ‘‘đang có chiều hướng gia tăng” bởi vì các công ty đang “bắt chước nhau” hoặc họ lấy những thuật ngữ này từ các hội nghị và tạp chí kinh doanh.
Thông thường, người Pháp không thạo sử dụng thuật ngữ tiếng Anh hay những từ pha trộn, ví dụ như “switcher” hay “forwarder”.
Theo ông Des Isnards, việc sử dụng Anh ngữ tại nơi làm việc là nhằm mục đích tạo hiệu quả cao.
Ông nói với The Local “Khi mọi người chịu áp lực công việc, họ sẽ nói những gì xuất hiện trong đầu họ. Họ không có thời gian dừng lại để phân tích hay suy nghĩ xem họ nên sử dụng từ gì”
“Đôi khi tiếng Anh được sử dụng vì nó có hiệu quả hơn. Ví dụ, sẽ tốn ít thời gian hơn nếu nói “ASAP” (as soon as possible) so với nói tiếng Pháp (“Le plus rapidement possible” hay “urgent”). Khó có thể tránh được tình trạng này với cường độ làm việc của chúng ta như hiện nay”.
Nhưng hiện tượng này rõ ràng không thể làm vừa tai người Pháp. Le Figaro gọi đó là “tai hoạ thật sự’’ và yêu cầu độc giả liệt nó vào danh sách những điều không thích.
Ngoài ra còn có 1 số từ: “conf call”, từ tiếng Pháp tương đương là “réunion de travail téléphonique’’, “drinker” – nghĩa là có một thức uống tại văn phòng, hay “one-to-one” thay vì “en tête à tête” hay “en aparté”.
Những thuật ngữ tiếng Anh tệ nhất được du nhập bởi những nhân viên văn phòng Pháp.
1. ASAP (càng sớm càng tốt): viết tắt của “as soon as possible”, được dùng để thay thế cho các từ tiếng Pháp có độ ngắn tương đương “urgent”, “TTU” (viết tắt của “très très urgent”). Rõ ràng thuật ngữ tiếng Anh được ưu tiên sử dụng hơn.
2. Brainstorm hay brainstorming (động não):khái niệm “on se prévoit un p’tit brainstorming” khá phổ biến mặc dù đã được thay thế bởi từ chính thống “remue-méninges” trong từ điển Académie Française
3. Bullet points (điểm nhấn):Phiên bản tiếng Pháp của Microsoft PowerPoint sử dụng cụm từ “listes à puces”. Nhưng đa số nhân viên công sở tại Pháp quen nghe câu "Tu me fais un compte rendu en quelques bullet points? Merci." (bạn có thể tóm tắt lại trong một vài gạch đầu dòng không? Cảm ơn)
4. Open space (không gian mở):hiếm khi nghe thấy người Pháp gọi không gian làm việc mà không có tách biệt, thuật ngữ chính thức “bureaux paysagers” - những văn phòng không có tường chắn đã bị lãng quên.
5. Deadline (hạn chót):trong khi người Pháp cũng có phiên bảng riêng của họ ‘‘delái’’, thì thuật ngữ tiếng Anh ‘‘deadline’’ có vẻ mang mối đe doạ lớn hơn với từ ‘‘dead’’ (trong tiếng Pháp là “échéance and date butoir”).
6. Burnout (kiệt sức):từ tiếng Anh đã xuất hiện trên tạp chí Nouvel Observateur tuần này và cho thấy rất nhiều nhân viên công sở Pháp đang trong tình trạng này. Trong tiếng Pháp sử dụng cụm từ “syndrome épuisement” nhưng ít gợi sự liên tưởng hơn.
Hương Quỳnh(Theo Telegraph)
" alt="Thuật ngữ Tiếng Anh tràn lan tại các công sở tại Pháp"/>
Thuật ngữ Tiếng Anh tràn lan tại các công sở tại Pháp
Trước sự khác biệt của văn hóa tẩy chay giữa showbiz Hàn và Việt, có ý kiến cho rằng sở dĩ khán giả Việt "giơ cao đánh khẽ" vì scandal của nghệ sĩ Việt cũng... nhẹ hơn xứ kim chi."Tỏi và án mạng đã đưa mình đến đây, có ai như mình không?" là nội dung một bình luận phía dưới một MV của Châu Việt Cường. Bình luận này được đăng tải vào năm 2018, thời điểm Châu Việt Cường vướng vòng lao lý với cáo buộc giết người.
 |
Châu Việt Cường từng vướng nhiều scandal trước khi bị bắt vì tội giết người. |
Sở dĩ khán giả này bình luận như vậy vì MV đã ra mắt cách đây 5 năm, nay người này mới có cớ để "tìm kiếm và nghe lại". Bình luận thu hút gần 300 lượt like (thích), không có ai bấm nút dislike.
Châu Việt Cường mới đây bị tuyên án 13 năm tù. Nhưng dạo một vòng mạng xã hội, không khó để nhận ra, "ngôi sao hội chợ" cũng chẳng bị mấy ai lên án, thậm chí có người vẫn chia sẻ những bài hát của anh, dù chính giới chuyên môn từng bình luận "âm nhạc như thế không thể coi là chất lượng".
Thực tế là, các MV của Châu Việt Cường trên mạng thậm chí còn tăng lượt nghe, tăng tương tác kể từ ngày giọng ca này bị bắt.
Trước đó, vào năm 2013, thời điểm Châu Việt Cường chưa hẳn là một "ngôi sao hội chợ", MV Love baby của ca sĩ này cũng từng lọt top một BXH âm nhạc. Đáng nói là chỉ vài tháng trước đó, anh bị tố cưỡng hiếp nữ sinh, lại là cưỡng hiếp không chỉ một lần.
Nhưng Châu Việt Cường không phải là câu chuyện duy nhất, cũng không phải là trường hợp duy nhất để chứng tỏ showbiz Việt chưa có văn hóa tẩy chay đúng nghĩa.
"Gạ tình thôi, không có bằng chứng, sao lại tẩy chay?"
Phía dưới bài viết "Vướng scandal, Seungri mất tất cả, tại sao Phạm Anh Khoa vẫn trở lại?" trên Zing.vn, một độc giả bình luận: "Anh Khoa mới chỉ ở mức độ quấy rối chưa kể không có bằng chứng rõ ràng. Đấy là áp lực công chúng khiến người ta nhận lỗi".
 |
Dù có vệ sĩ ở bên, Jung Joon Young vẫn bị đánh, xô đẩy, thậm chí bị giật tóc sau đó. |
"Nếu như ở Nhật mà tố cáo không có bằng chứng người ta thuê luật sư quy tội vu khống là ăn quả đắng ngay", người này khẳng định. Bình luận này hiện có hơn 70 người "thích", và 425 người "không thích".
Dù số độc giả không đồng tình áp đảo, nhưng nội dung bình luận này cũng nói lên một thực tế nhìn nhận của khán giả Việt về scandal của nghệ sĩ. Không ít người cho rằng chỉ nên quan tâm sản phẩm của nghệ sĩ thay vì đời tư hay đạo đức. Và, thay vì khắt khe nên bao dung với ca sĩ, diễn viên khi họ "vô tình" vướng phải scandal.
Nhưng như chính một nghệ sĩ từng bình luận: "Đôi khi sự bao dung đã trở nên dễ dãi". Nhất là khi, sự dễ dãi lại gắn với tâm lý tò mò, chóng quên. Dẫn chứng là trước khi vướng vòng lao lý, Châu Việt Cường của 5 năm trước đã bị tố cưỡng bức.
Nhưng nhạc của anh ta vẫn có người nghe, ca sĩ này cũng vẫn "đắt show". Phải chăng, vì vậy, Châu Việt Cường đã ngày càng ăn chơi, buông thả hơn?
Minh Béo trước khi bị bắt ở Mỹ cũng đã "năm lần bảy lượt" bị tố gạ tình, quấy rối tình dục đồng tính, có người cũng đã tung bằng chứng, nhưng danh tiếng của anh không mảy may bị ảnh hưởng.
Minh Béo vẫn đắt show, vẫn đóng quảng cáo, và vẫn xuất hiện dày đặc trên sóng truyền hình. Trước những lời tố cáo liên tiếp, Minh Béo thậm chí còn ngông cuồng phản bác: "Đừng mượn tên tuổi đàn anh, đàn chị chửi rủa để bấu víu hòng nổi tiếng. Với tôi, chuyện đi tố người khác sàm sỡ và dụ dỗ tình dục là trò rẻ tiền. Tôi nghĩ mình không cần thanh minh thêm gì cả".
Tương tự Minh Béo, Tăng Nhật Tuệ khi bị hai người liên tiếp tố gạ tình, cũng lên tiếng phủ nhận gay gắt trên trang cá nhân. Nhiều nghệ sĩ có tiếng, bao gồm cả diễn viên, ca sĩ, nhạc sĩ thậm chí vào bình luận ủng hộ, động viên Tăng Nhật Tuệ "bản lĩnh, vượt qua sóng gió, vượt qua sự ăn theo".
"Gạ tình thôi, không có bằng chứng, sao lại tẩy chay", nhiều người đã lý giải như vậy về việc không lên án những xấu xí trong showbiz. Nhưng như đã dẫn chứng trường hợp của Châu Việt Cường ở trên, thậm chí cả khi đã bị kết án tội giết người, số lượt xem những MV của nam ca sĩ này vẫn tăng mỗi ngày.
Hay như một diễn viên hài nổi tiếng ở miền Bắc từng vào tù vì tội liên quan đến ma túy, mới đây lại bị vợ cũ tố quỵt nợ, anh vẫn đắt show diễn tỉnh.
Showbiz Việt có văn hóa tẩy chay không?
Showbiz Hàn những ngày gần đây chấn động vì những giọng ca là thần tượng của giới trẻ cả châu Á nay vướng vòng lao lý với rất nhiều cáo buộc, trong đó có cáo buộc liên quan đến group chat tình dục, phát tán bất hợp pháp clip sex.
Làn sóng tẩy chay diễn ra dữ dội ở Hàn Quốc. Jung Joon Young - một trong những ca sĩ quay lén clip sex - thậm chí đã bị đám đông chửi bới, đánh đập, giật tóc ở sân bay khi trở về Hàn Quốc.
Công ty "đuổi", bản thân phải lên tiếng xin lỗi, rút khỏi làng giải trí, sự nghiệp với các ngôi sao này cũng coi như phải chấm dứt và không còn cánh cửa để có thể bước chân trở lại. Bởi lẽ, ở Hàn Quốc sự yêu mến, cuồng nhiệt có thể lên đến đỉnh điểm, được tung hô, được hò hét, được gọi là ngôi sao. Nhưng khi vướng scandal, khi đã bị tẩy chay ắt cũng nhanh chóng "xuống vực".
Câu chuyện của Hàn Quốc khiến nhiều người thắc mắc ở Việt Nam có văn hóa tẩy chay hay không khi mà nhiều gương mặt showbiz chẳng những không e ngại scandal mà còn "đổi trắng thay đen" hoặc lạm dụng scandal.
"Tôi nghĩ là có, bởi vậy tôi rất sợ scandal. Tôi luôn muốn giữ một hình ảnh sạch sẽ", ca sĩ Bảo Trâm nói như vậy với Zing.vn.
Nhiều nhà nghiên cứu văn hóa từng khẳng định rằng văn hóa Việt Nam là "chín bỏ làm mười", do vậy văn hóa tẩy chay từng không tồn tại. Thế nhưng, từ khi mạng xã hội phát triển, thái độ tẩy chay của khán giả Việt cũng đã xuất hiện.
Nói như đạo diễn Huỳnh Đông: "Khi mạng xã hội phát triển thì văn hóa tẩy chay của người Việt mới phát triển theo. Tất nhiên, nó vừa có lợi mà cũng vừa có hại". Huỳnh Đông được cho là người trong cuộc, khi phim Hạnh phúc của mẹ do anh đạo diễn cũng bị kêu gọi tẩy chay trước khi ra rạp vì scandal của Cát Phượng - Kiều Minh Tuấn.
Thực tế, thời gian gần đây, showbiz Việt cũng ít nhiều tồn tại thái độ tẩy chay. Minh Béo sau khi bị kết án ở Mỹ cũng đã bị truyền thông và công chúng quay lưng, không thể tham gia game show hay xuất hiện trên truyền hình. Những buổi biểu diễn của anh ta cũng vắng khán giả.
 |
Scandal PR bẩn, tình yêu dàn dựng của Kiều Minh Tuấn - An Nguy cũng đã khiến phim Chú ơi, đừng lấy mẹ con bị tẩy chay dữ dội và thua lỗ thảm hại. |
Hay mới đây, scandal PR bẩn, tình yêu dàn dựng của Kiều Minh Tuấn - An Nguy cũng đã khiến phim Chú ơi, đừng lấy mẹ con bị tẩy chay dữ dội và thua lỗ thảm hại. Trường hợp khác là ca sĩ Ngọc Luân sau scandal PR rẻ tiền bằng chuyện tình dục cũng đã buộc phải hạn chế xuất hiện vì sự tẩy chay của công chúng.
Công chúng Việt dường như cũng đã dần sử dụng quyền lực của mình bằng cách tẩy chay. Tất nhiên, chiêu trò lạm dụng scandal vẫn tồn tại, bởi lý giải như một nhà phê bình nghệ thuật "thị trường giải trí Việt vẫn tồn tại một bộ phận công chúng dễ dãi", kiểu như bình luận: "Tỏi và án mạng đã đưa mình đến đây, có ai như mình không?"
(Theo Zing)

Kiều Minh Tuấn: Sau bài học lớn, tôi sống tốt hơn, cẩn trọng hơn
Kiều Minh Tuấn mong khán giả chưa xem phim sẽ thay đổi cái nhìn với "Hạnh phúc của mẹ" còn đạo diễn Huỳnh Đông thì chỉ biết cầu nguyện cho phim có khán giả.
" alt="Gạ tình, PR bẩn hay cưỡng hiếp, quay clip nhạy cảm mới đáng bị tẩy chay?"/>
Gạ tình, PR bẩn hay cưỡng hiếp, quay clip nhạy cảm mới đáng bị tẩy chay?