Từ xe tăng tốt nhất thế giới đến cơn ác mộng mang tên Hamas

Trước tháng 10/2023, trong ấn tượng trực quan của bất kỳ ai, xe tăng chiến đấu chủ lực Merkava của Israel là những con quái vật bọc thép khổng lồ với lớp giáp dày, có khả năng bảo vệ tốt và rất khó tiêu diệt.

Thiết kế độc đáo của nó, chẳng hạn như động cơ phía trước, độ nghiêng lớn của giáp tháp pháo, đều là bằng chứng cho thấy các nhà thiết kế đặc biệt chú trọng đến khả năng phòng thủ.

Cùng với hệ thống phòng thủ tích cực Trophy được lắp trên phiên bản Merkava IV, tăng cường thêm khả năng bảo vệ, giúp nó được công nhận là xe tăng "tốt nhất trên toàn thế giới".

Tuy nhiên, sau tháng 10 năm nay, mọi thứ đã thay đổi. Trong cuộc đột kích mang tên "Cơn hồng thủy Aqsa", các tay súng của Hamas đã sử dụng UAV dân sự bốn cánh quạt, mang đầu đạn súng chống tăng SPG-9 để thả từ trên không và sử dụng súng phóng lựu chống tăng RPG-7 để bắn ở cự ly gần, đã tiêu diệt một số lượng đáng kể xe tăng Merkava, khiến thế giới sửng sốt.

Lực lượng vũ trang Hezbollah ở Li Băng cũng sử dụng tên lửa chống tăng "nhái phiên bản Kornet" của Nga ở khu vực biên giới với Israel, tiêu diệt một số lượng không nhỏ xe tăng Merkava, bao gồm cả hai phiên bản tân tối tân Merkava III và Merkava IV.

Điều đáng chú ý là những chiếc Merkava này không tổn thất khi chúng ở trạng thái tạm dừng nghỉ ngơi, mà bị bắn trúng gây hư hại hoặc phá hủy trong quá trình chiến đấu. Nói cách khác, xe tăng Merkava bị phá hủy bởi các loại vũ khí chống tăng trong cuộc đối đầu trực diện, phủ bóng mờ lên xe tăng chiến đấu chủ lực của Israel.

Truyền thông làm nên "thương hiệu" Merkava

TheoSina, trên thực tế, xe tăng Merkava không liên quan gì đến "màn trình diễn xuất sắc" của lực lượng thiết giáp Israel. Vì ra đời tương đối muộn, nên những chiếc Merkava đầu tiên chỉ kịp tham gia cuộc Chiến tranh Trung Đông lần thứ 5 (hay còn gọi là chiến dịch Hòa bình Galilee năm 1982 ở Li Băng), số lượng tham gia là vô cùng hạn chế.

Loại xe tăng tham gia nhiều trong cuộc chiến này của Israel là xe tăng Magach, được nâng cấp dựa trên xe tăng M48 và M60 mà Mỹ viện trợ.

Thành tích chiến đấu của xe tăng Merkava cũng rất bí ẩn, Israel cho rằng, Merkava đã phá hủy 9 xe tăng T-72 của Syria nhưng không có minh chứng. Thậm chí là với những chiếc T-55 và T-62 cũng không có. Nhưng vấn đề là, cuộc chiến đã kết thúc với phần thắng thuộc về Israel, và chiến trường cuối cùng lại do Israel kiểm soát.

Thật khó để tưởng tượng rằng quân đội Syria - khi đó thua trận và đã mất một lượng vũ khí hạng nặng đáng kể - lại dành thời gian thu hồi những chiếc xe tăng bị phá hủy của mình trong một cuộc di tản vội vàng.

Vì vậy, nhiều nhà sử học quốc tế cho rằng, cái gọi là "huyền thoại" Merkava tiêu diệt T-72, giống như tiêu diệt T-62 hay thậm chí là T-55 cũng chỉ là việc xây dựng hình ảnh cho loại xe tăng mới này của Israel.

Tuy nhiên hình ảnh về chiếc Merkava I chịu tổn thất trong Chiến tranh Trung Đông lần thứ 5 lại có hình ảnh minh chứng rõ ràng. Đội cơ động săn tăng của quân đội Syria sử dụng tên lửa chống tăng Milan đã tiêu diệt xe tăng Merkava I.

Như vậy, hiệu suất của xe tăng Merkava I trong cuộc xung đột thông thường có vẻ như là không đạt yêu cầu.

Kể từ phiên bản Merkava II, họ xe tăng này thực sự đã được sử dụng làm phương tiện chiến đấu đặc chủng cho chiến tranh chống du kích. So với các loại vũ khí khác do Israel sản xuất, không có mẫu Merkava nào được xuất khẩu.

Theo hồ sơ, khách hàng chỉ giới hạn trong Quân đội Israel, nên số lượng sản xuất cũng rất thấp, chỉ có một hoặc hai trăm xe mỗi phiên bản.

Bắt đầu từ phiên bản Merkava III, pháo nòng trơn 120mm đã thay thế pháo nòng xoắn 105mm làm vũ khí chính. Hệ thống điều khiển hỏa lực với tính năng ổn định trên 2 mặt phẳng cũng thay thế hệ thống điều khiển hỏa lực đơn giản trước đó, bắt kịp xu hướng thế giới.

Cùng với vẻ ngoài khá hiện đại, Merkava tạo cho người ta ấn tượng trực quan về một "xe tăng chiến đấu chủ lực tiên tiến". Ngoài ra, năng lực truyền thông của Israel luôn rất khéo léo, họ nhấn mạnh vào thiết kế động cơ phía trước của Merkava, là "coi trọng mạng sống của kíp xe" và được truyền thông phương Tây ca ngợi, khiến người ta dễ lầm tưởng là Merkava là "bất bại".

"Ảo ảnh" của Merkava sụp đổ

Ảo ảnh của Merkava sụp đổ ngay từ đầu năm 2002, khi xe tăng Merkava III đã bị thiệt hại trong trận đánh đầu tiên.

Khi đó, lực lượng vũ trang Hamas đã sử dụng chiến thuật gài bom ven đường (IED), đã phá hủy một chiếc Merkava III của quân đội Israel và chỉ 1 trong 4 thành viên kíp xe sống sót, nhưng đôi chân của anh ta bị cắt cụt. Tại thời điểm này, Merkava IV vừa được đưa vào sử dụng nhưng mới chỉ là phiên bản thử nghiệm

Trong chiến dịch chống Hezbollah năm 2006, cả Merkava III và Merkava IV đều được ghi nhận là do Hezbollah tiêu diệt bằng tên lửa chống tăng "nhái" tên lửa TOW của Mỹ do Iran sản xuất, thậm chí một số còn bị Hezbollah phá hủy bằng súng phóng lựu RPG-7 sử dụng đầu đạn xuyên lõm.

Hơn nữa, trong thực tế chiến đấu, người ta nhận thấy sở dĩ dòng Merkava đặt động cơ ở phía trước xe, thực chất là vì họ lo lắng về lớp giáp composite phía trước mỏng, nên phải bố trí động cơ phía trước, mang lại cảm giác an toàn cho người ngồi trong xe.

Nhưng vấn đề là động cơ đặt phía trước cũng đồng nghĩa với việc động cơ dễ bị phá hủy. Một khi tình huống này xảy ra, chiếc xe tăng sẽ không còn khả năng chiến đấu.

Bản thân động cơ phía trước không có gì lạ và nhiều xe tăng hạng nhẹ, xe chiến đấu bọc thép cũng sử dụng cách bố trí này. Tuy nhiên với Merkava, với tư cách là một xe tăng chiến đấu chủ lực 60 tấn, việc áp dụng thiết kế này "hơi dị".

Việc bố trí động cơ ở phía trước cũng bộc lộ một số điểm yếu nữa như xe không cân so với bố trí ở phía sau; dấu hiệu bộc lộ hồng ngoại lớn và thân xe cao hơn.

Lớp giáp phản ứng nổ Sweatshirt của Merkava gồm một cấu trúc nhiều lớp, được làm từ các tấm kim loại mỏng và các tấm sợi thủy tinh, sau đó được liên kết bằng cao su, trộn với chất nổ dẻo bên trong.

Nếu gặp vũ khí luồng xuyên phản lực như đạn nổ lõm, chất nổ trong cao su sẽ phát nổ, khiến tấm kim loại mỏng bị hất văng, làm chệch luồng xuyên. Về lý thuyết cũng có tác dụng nhất định đối với đạn xuyên giáp.

Tuy nhiên, hiệu quả của Sweatshirt trên thực tế kém hơn rất nhiều, trong xung đột với Hezbollah năm 2006, tên lửa chống tăng sử dụng đầu đạn song song vẫn chọc thủng thân xe Merkava" III/IV và phá hủy nó.

Trong cuộc đột kích "Cơn hồng thủy Aqsa" vừa qua, Hamas đã sử dụng UAV 4 trục cánh quạt để thả đầu đạn RPG-7 từ trên cao xuống phía trên tháp pháo, làm xe hư hỏng và khiến kíp chiến đấu phải bỏ xe rút lui.

Lực lượng Hamas đã sử dụng súng ĐKZ 73mm SPG-9 và súng phóng lựu RPG-7 sử dụng đạn xuyên giáp song song tự chế, có thể chọc thủng thân xe Merkava III và Merkava IV.

Ngay cả đạn tên lửa chống tăng AT-3 cải tiến (sử dụng đầu đạn xuyên giáp song song) cũng có thể phá hủy tháp pháo Merkava IV từ bên cạnh. Hệ thống phòng hộ chủ động Trophy khó đánh chặn đạn xuyên giáp của ĐKZ SPG-9 và có thể không đánh chặn được đạn RPG-7 ngay cả trong phạm vi 50m.

Nói cách khác, hệ thống phòng thủ tích cực Trophy, là "cấu hình tiêu chuẩn" của xe tăng thế hệ mới, không thể đảm bảo an toàn trước các loại vũ khí chống tăng bộ binh thông thường nhất trong thời điểm hiện nay, điều này sẽ có tác động tiêu cực đến tương lai.

Đây chắc chắn sẽ là đòn giáng mạnh vào một trong những sản phẩm chủ lực của Israel trên thị trường thương mại quân sự quốc tế.

Đối mặt với những nguy cơ, Israel cũng bắt đầu học hỏi cách tiếp cận của Nga trong xung đột Nga - Ukraine, bổ sung một tấm giáp lồng kiểu "mái nhà" phía trên tháp pháo của xe tăng Merkava để chống lại các loại vũ khí chống tăng có thể được thả từ UAV bốn cánh quạt.

Điều lý thú là khi Nga lần đầu tiên sử dụng "mũ sắt" trên nóc xe tăng, họ đã bị một số "chuyên gia quân sự" ở phương Tây mỉa mai. Tuy nhiên, khi cuộc chiến ở Ukraine tiếp tục diễn ra, lực lượng vũ trang Kiev cũng đã nhanh chóng học theo, đội "mũ sắt" cho xe tăng và xe bọc thép của mình.

Gia đình xe tăng Merkava mới có thành viên mới nhất là Merkava V (còn được gọi là Barak, có nghĩa là Tia chớp), mới xuất hiện vào tháng 9/2023. Bộ Quốc phòng Israel tuyên bố đó là xe tăng chiến đấu chủ lực thế hệ thứ tư của Israel. Nếu nhìn hình dáng bên ngoài, không có nhiều khác biệt giữa Merkava V và Merkava IV cải tiến.

Quân đội Israel tuyên bố rằng hệ thống điều khiển hỏa lực của Merkava V tiên tiến hơn và đã tích hợp kính ngắm thực tế ảo (VR) vào hệ thống điều khiển hỏa lực nên việc quan sát và ngắm bắn mục tiêu có thể được thực hiện thông qua kính VR gắn trên mũ công tác, đồng thời có thể thực hiện trao đổi thông tin chiến trường theo thời gian thực với các nền tảng có người lái và không người lái khác...

Quân đội Israel có kế hoạch cung cấp những chiếc Merkava V đầu tiên cho Lữ đoàn xe tăng Sinbat vào năm 2025.

Nhưng phải nói rằng, lực lượng xe tăng của Israel là rất nhỏ, một tiểu đoàn xe tăng chỉ có hai đại đội sẵn sàng chiến đấu và một đại đội dự bị, với tổng số 20 xe. Trong đó, những chiếc M60 được nâng cấp lên phiên bản Magach được biên chế thành đại đội xe tăng dự bị.

Tổng số xe tăng Merkava III/IV đang hoạt động chỉ là 600 (460 chiếc Merkava IV và 140 Merkava IIID), cộng thêm chưa đến 300 chiếc Magach 7. Với số lượng dưới 1.000 xe tăng, đơn giản là không đủ để chiến đấu trên các chiến trường cường độ cao như xung đột Nga - Ukraine.

Cuộc tiến quân của Israel vào Dải Gaza mặc dù đang đạt kết quả nhất định, tuy nhiên, theo nhiều nguồn tin từ khi xung đột bùng nổ từ ngày 7/10 đến nay, có khoảng 50 chiếc xe tăng Merkava của Israel đã bị phá hủy.

Theo các nhà nghiên cứu, nhiều bảo tàng trong nước có nguồn tư liệu phong phú, quý báu. Chẳng hạn, Bảo tàng Hà Nội hiện lưu giữ 70.000 tài liệu hiện vật, tư liệu nhiều giai đoạn, từ thời đồ đá cho đến hiện đại. Tuy nhiên, nguồn tài sản này bị giảm giá trị vì không được nhiều người biết đến.

Họa sĩ Xuân Bính cho biết từng chứng kiến nhiều trường tổ chức cho học sinh đến bảo tàng một cách "phản cảm": "Có những lúc 10, 20 xe khách cùng đỗ xuống, các cháu ùa vào một lúc rồi đi ra. Thậm chí không có ai hướng dẫn học sinh". Họa sĩ đánh giá cách làm này không hiệu quả. Vì thế, trên giấy tờ, số lượng khách là thiếu niên đến thăm có thể đông, nhưng không thực chất.

Ông nêu thêm việc nhiều họa sĩ, ban quản lý các bảo tàng chưa quan tâm đến việc thiết kế không gian trưng bày đẹp, đặc sắc, thu hút người xem. Đa số chỉ có những phòng trưng bày cố định, hết họa sĩ này đến họa sĩ khác cùng triển lãm trong không gian giống hệt nhau.

Họa sĩ cho rằng khán giả tương lai của các bảo tàng là giới trẻ, người nước ngoài. "Người xem phải có cảm giác thích thú, muốn được chụp ảnh. Từng chi tiết nhỏ từ cổng vào, toilet đều cần đẹp đẽ, tươm tất. Ngoài ra, vấn đề con người cũng cần được phát triển. Khách đến tham quan cần được tiếp đón, hướng dẫn", ông nói.

Trong số phát sóng mới nhất của chương trình Ghép đôi thần tốc online, MC Cát Tường đã tạo ra một “cuộc tình tay ba” hết sức gay cấn khi mai mối cô gái Lan Phương (22 tuổi) - nữ nhân viên marketing đang sống và làm việc tại TP.HCM, với 2 chàng giám đốc Hà thành đẹp trai: Anh Đức (30 tuổi) kinh doanh thực phẩm, và Tài Tuấn (25 tuổi) kinh doanh nhà hàng và trung tâm tư vấn du học Hàn Quốc.

Nữ chính Lan Phương gây ấn tượng ngay từ đầu với khuôn mặt xinh đẹp, mái tóc đen dài, nụ cười rạng rỡ cùng bộ váy rất cá tính. Cô nàng bị bạn thân tiết lộ là "fan" K-pop, rất mê đắm nhóm nhạc nam BTS. Trẻ trung, năng động nhưng Lan Phương cũng thuộc tuýp phụ nữ truyền thống khi rất thích nấu ăn và quan tâm đến mọi người.

Hai chàng trai được mai mối cho Lan Phương cũng sở hữu “profile" khủng, khiến MC Cát Tường liên tục phải xuýt xoa. Cụ thể, Anh Đức ghi điểm với ngoại hình bảnh bao, hoạt ngôn và còn là chủ một nhà hàng thực dưỡng tại Hà Nội. Chàng CEO 30 tuổi này đặc biệt tự tin khi sở hữu giọng nói có khả năng “giảm stress”, điểm mạnh rất hiểu tâm lý con gái và có khả năng nói chuyện với mọi thế hệ.

“Nghe là hấp dẫn rồi đó, tôi nghe cái giọng cũng thấy thôi miên, giảm stress sau giờ làm việc vất vả rồi đó” - bà mối Cát Tường phấn khích.

“Em có một mối tình 8 năm từ lúc em đi du học. Yêu xa thì hứa hẹn anh sẽ chờ em, em sẽ chờ anh và sau một thời gian cũng không cánh mà bay. Mối tình sau của em các bạn ấy phần lớn là những khách hàng của em. Sau một thời gian ăn cơm, từ khách hàng trở thành người yêu, rồi khi chia tay em cũng mất đi một nguồn thu nhập” - Anh Đức tiết lộ về tình trường.

Anh Đức rất hoạt ngôn, đẹp trai và hài hước.

Trong khi đó, Tài Tuấn lại có phần ít nói hơn, nhưng cũng giỏi giang chẳng kém gì đối thủ. Từng du học Hàn Quốc, anh hiện đang là giám đốc của một trung tâm tư vấn du học Hàn. Nhưng Tài Tuấn có đường tình duyên khá lận đận.

Mối tình đầu của anh kết thúc do phải “yêu xa”. Chuyện tình thứ hai bắt đầu bên Hàn Quốc cũng kết thúc sau hơn 4 tháng bên nhau. Tài Tuấn chia sẻ về bản thân: “Từ lúc về nước, em không có thêm một mối tình nào. Khi xác định lập gia đình thì em sẽ chỉ yêu một người. Công việc em đã phát triển được 5 năm rồi, ổn định và có định hướng trong tương lai. Em đã đủ hành trang để lập gia đình rồi ạ”.

Sau khi lắng nghe những chia sẻ của 2 chàng giám đốc trẻ tuổi, bà mối Cát Tường cũng “đau đầu” thay cho bạn gái: “Hai anh, anh nào cũng ngon lành, anh nào cũng là chủ của nhà hàng, anh du học bên Hàn, anh du học bên Singapore. Khó lắm nha Phương”.

Trong khi đó, Lan Phương chia sẻ mẫu hình lý tưởng khi đăng ký Ghép đôi thần tốc onlinelà một anh chàng trưởng thành, điềm tĩnh và đặc biệt thu hút ở nụ cười và giọng nói. Điều này khá phù hợp với cả hai chàng trai, càng khiến Lan Phương khó đưa ra quyết định.

Để “tiếp sức” cho nhà gái, bà mối Cát Tường đã nhờ đến sự hỗ trợ của bạn thân cô nàng. Sau khi bật mí Lan Phương khá mê “idol Hàn Quốc”, cô bạn đặt luôn câu hỏi tình huống: “Hai anh nghĩ sao khi bạn gái bỏ bê bạn trai để theo đuổi thần tượng?”. 

Với sự hoạt ngôn, Anh Đức táo bạo nhận mình là thành viên của một nhóm nhạc nổi tiếng ở Hàn Quốc: “Thật ra thì em cũng mới nhuộm màu tóc hồng của Blackpink và em là thành viên thứ 5; em còn là fan boy của nhóm 2PM. Sở thích của mỗi người nên tôn trọng”.

Còn Tài Tuấn lại điềm tĩnh cho biết: “Anh thì cũng đang còn trẻ, có lúc cũng thần tượng người này người khác. Một số chương trình âm nhạc bên Hàn Quốc và ở Việt Nam anh đều tham gia. Anh thấy điều đó rất bình thường, đó cũng là niềm vui của hai người. Nếu có đi offline hoặc đi với thần tượng nào, thì chắc chắn cũng kéo em đi theo thôi”. 

Màn tìm hiểu càng trở nên gay cấn khi Anh Đức còn mô tả Lan Phương dù chưa được chính thức gặp mặt: “Anh nghe giọng là ưng rồi mà, sẽ là cô gái tóc đen. Ăn mặc một nửa văn phòng một nửa phá cách một tí, rồi thích đọc sách, ngắm mưa rồi uống trà...”. Mô tả của anh chàng khiến Lan Phương tròn mắt bất ngờ và xác nhận đúng đến 80%. 

Thế nhưng, khi đưa ra lựa chọn người sẽ cùng cô tìm hiểu nhau sâu hơn, Lan Phương lại chọn Tài Tuấn. Quyết định này khiến Anh Đức “bật khóc”: “Anh rất vui khi gặp em, có gì muốn nói với anh không? Tại sao em không chọn anh vậy, anh đau lòng lắm có biết không?”.

Nhưng cuối cùng Lan Phương lại chọn Tài Tuấn.

Tạm biệt anh chàng CEO 30 tuổi hài hước, Lan Phương và Tài Tuấn chính thức được kết nối với nhau. Vừa thấy mặt, cả hai đều cảm thấy thích thú bởi có sự tương đồng về ngoại hình, tính cách cho đến quan điểm sống. Không mất nhiều thời gian, cả hai đã nhanh chóng mở lòng trao nhau cơ hội, chính thức bắt đầu mối quan hệ nghiêm túc. 

Kết quả mỹ mãn này khiến bà mối Cát Tường như vỡ òa và lên tiếng: “Tụi em là biểu tượng cho những người trẻ tích cực, có hướng nội, hướng ngoại và biết nghĩ đến gia đình. Chắc chắn tụi em sẽ có ích cho xã hội”.

Đăng Dương

Vừa công khai giới tính, chàng trai được Cát Tường mai mối thành công

Mai mối cho 3 bạn trẻ đặc biệt - đều thuộc giới LGBT, MC Cát Tường bất ngờ khi kết quả thành công ngoài mong đợi.