Tiến sĩ Bhavana Pathak, Viện Ung thư MemorialCare tại Trung tâm Y tế Orange Coast (Mỹ) giải thích: "Lý do rõ ràng bao gồm vận động ít hơn, tập thể dục ít hơn và ăn nhiều thực phẩm chế biến sẵn". 

Tuy nhiên, trong khi tỷ lệ mắc ung thư ở người trẻ gia tăng, Hiệp hội Ung thư Mỹ cho biết, khả năng tử vong đã giảm. "Tỷ lệ tử vong đã giảm 32% sau 28 năm (năm 1991 và 2019). Sự sụt giảm này dường như liên quan đến gia tăng tỷ lệ người mắc ung thư phổi sống lâu hơn, một phần do nhiều người được chẩn đoán ở giai đoạn đầu của bệnh". 

Lý do số ca ung thư tăng

Tiến sĩ Anton Bilchik, Giám đốc Chương trình Nghiên cứu Đường tiêu hóa tại Viện Ung thư Saint John (Mỹ) chia sẻ: "Có nhiều lý do nhưng có một mối quan hệ rõ ràng giữa lối sống ít vận động, béo phì, hút thuốc và thực phẩm chế biến sẵn. Tất cả những yếu tố này được coi là tiền viêm nhiễm, dẫn đến sự gián đoạn hệ vi sinh vật và hệ miễn dịch”. Sự gián đoạn đó có thể loại bỏ tác dụng của một số tế bào ngăn ngừa ung thư và kích thích các tế bào khác hình thành ung thư. 

Lý do khác là nhờ kỹ thuật y khoa và giáo dục cộng đồng, nhiều bệnh nhân trẻ tuổi được sàng lọc dẫn đến phát hiện nhiều ca ung thư hơn. Chúng ta cũng hiểu rõ hơn về tầm quan trọng của tiền sử gia đình và các gene có thể dẫn đến ung thư ở độ tuổi trẻ hơn.

Tuy nhiên, theo Eatthis, ung thư vẫn là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu dù nhiều phương pháp điều trị hơn. Tiến sĩ Pathak giải thích: "Việc điều trị đã được cải thiện để trở nên cá nhân hóa và tập trung hơn. Tuy nhiên, dân số đang già hóa và việc sửa chữa tế bào ung thư gặp khó khăn hơn khi chúng ta lớn tuổi”. 

Tiến sĩ Bilchik bổ sung: "Nhiều loại ung thư có thể điều trị được nhưng những bệnh khác như ung thư tuyến tụy tiếp tục kháng hóa trị. Số lượng bệnh nhân gia tăng, đặc biệt khi còn trẻ, nên dễ dàng hiểu được ung thư tiếp tục là nguyên nhân gây tử vong cao thứ 2”. 

Nữ y tá Sean Marchese, Trung tâm Ung thư trung biểu mô, hơn 20 năm kinh nghiệm, cho biết: "Ung thư có thể điều trị nhiều hơn so với những năm trước, nhưng thực tế chúng ta vẫn chưa có cách chữa cho hầu hết các bệnh ung thư chính”.

Cách giảm nguy cơ 

Theo Tiến sĩ Bilchik, hiện nay, khoa học đã chứng minh tập thể dục, chế độ ăn uống cân bằng lành mạnh với rau quả, tránh hút thuốc và béo phì, ăn ít thịt đỏ và thực phẩm chế biến sẵn đều làm giảm nguy cơ phát triển ung thư.

Mọi người cũng có thể đề phòng bằng cách nhận thức tiền sử gia đình, môi trường, lối sống của họ có thể dẫn đến ung thư như thế nào. Quan tâm tới sức khỏe tim mạch và kiểm soát bệnh tiểu đường cũng ngăn ngừa ung thư. Hãy cảnh giác với các hóa chất hoặc vật liệu nguy hiểm trong môi trường sống của bạn như radon, amiăng, khói. 

Tiến sĩ Bilchik cảnh báo: "Tỷ lệ ung thư đang gia tăng chủ yếu ở những người dưới 50 tuổi. Đây không phải là bệnh của riêng người già. Do đó, cần chú ý nhiều hơn đến lối sống, tập thể dục và dinh dưỡng khi còn trẻ". 

Loại thực phẩm liên quan tới nguy cơ mắc một số bệnh ung thư

Nghiên cứu của Bệnh viện Brigham and Women ở Boston (Mỹ) xuất bản trên tạp chí Nature Reviews Clinical Oncologycho thấy: "Trong vài thập kỷ qua, tỷ lệ mắc ung thư khởi phát sớm (người lớn dưới 50 tuổi), đã tăng lên ở nhiều quốc gia. Trong đó bao gồm các loại ung thư vú, đại trực tràng, nội mạc tử cung, thực quản, túi mật, đầu và cổ, thận, gan, tủy xương, tuyến tụy, tuyến tiền liệt, dạ dày và tuyến giáp”. 

Tiến sĩ Bhavana Pathak, Viện Ung thư MemorialCare tại Trung tâm Y tế Orange Coast (Mỹ) giải thích: "Lý do rõ ràng bao gồm vận động ít hơn, tập thể dục ít hơn và ăn nhiều thực phẩm chế biến sẵn". 

Tuy nhiên, trong khi tỷ lệ mắc ung thư ở người trẻ gia tăng, Hiệp hội Ung thư Mỹ cho biết, khả năng tử vong đã giảm. "Tỷ lệ tử vong đã giảm 32% sau 28 năm (năm 1991 và 2019). Sự sụt giảm này dường như liên quan đến gia tăng tỷ lệ người mắc ung thư phổi sống lâu hơn, một phần do nhiều người được chẩn đoán ở giai đoạn đầu của bệnh". 

Lý do số ca ung thư tăng

Tiến sĩ Anton Bilchik, Giám đốc Chương trình Nghiên cứu Đường tiêu hóa tại Viện Ung thư Saint John (Mỹ) chia sẻ: "Có nhiều lý do nhưng có một mối quan hệ rõ ràng giữa lối sống ít vận động, béo phì, hút thuốc và thực phẩm chế biến sẵn. Tất cả những yếu tố này được coi là tiền viêm nhiễm, dẫn đến sự gián đoạn hệ vi sinh vật và hệ miễn dịch”. Sự gián đoạn đó có thể loại bỏ tác dụng của một số tế bào ngăn ngừa ung thư và kích thích các tế bào khác hình thành ung thư. 

Lý do khác là nhờ kỹ thuật y khoa và giáo dục cộng đồng, nhiều bệnh nhân trẻ tuổi được sàng lọc dẫn đến phát hiện nhiều ca ung thư hơn. Chúng ta cũng hiểu rõ hơn về tầm quan trọng của tiền sử gia đình và các gene có thể dẫn đến ung thư ở độ tuổi trẻ hơn.

Tuy nhiên, theo Eatthis, ung thư vẫn là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu dù nhiều phương pháp điều trị hơn. Tiến sĩ Pathak giải thích: "Việc điều trị đã được cải thiện để trở nên cá nhân hóa và tập trung hơn. Tuy nhiên, dân số đang già hóa và việc sửa chữa tế bào ung thư gặp khó khăn hơn khi chúng ta lớn tuổi”. 

Tiến sĩ Bilchik bổ sung: "Nhiều loại ung thư có thể điều trị được nhưng những bệnh khác như ung thư tuyến tụy tiếp tục kháng hóa trị. Số lượng bệnh nhân gia tăng, đặc biệt khi còn trẻ, nên dễ dàng hiểu được ung thư tiếp tục là nguyên nhân gây tử vong cao thứ 2”. 

Nữ y tá Sean Marchese, Trung tâm Ung thư trung biểu mô, hơn 20 năm kinh nghiệm, cho biết: "Ung thư có thể điều trị nhiều hơn so với những năm trước, nhưng thực tế chúng ta vẫn chưa có cách chữa cho hầu hết các bệnh ung thư chính”.

Cách giảm nguy cơ 

Theo Tiến sĩ Bilchik, hiện nay, khoa học đã chứng minh tập thể dục, chế độ ăn uống cân bằng lành mạnh với rau quả, tránh hút thuốc và béo phì, ăn ít thịt đỏ và thực phẩm chế biến sẵn đều làm giảm nguy cơ phát triển ung thư.

Mọi người cũng có thể đề phòng bằng cách nhận thức tiền sử gia đình, môi trường, lối sống của họ có thể dẫn đến ung thư như thế nào. Quan tâm tới sức khỏe tim mạch và kiểm soát bệnh tiểu đường cũng ngăn ngừa ung thư. Hãy cảnh giác với các hóa chất hoặc vật liệu nguy hiểm trong môi trường sống của bạn như radon, amiăng, khói. 

Tiến sĩ Bilchik cảnh báo: "Tỷ lệ ung thư đang gia tăng chủ yếu ở những người dưới 50 tuổi. Đây không phải là bệnh của riêng người già. Do đó, cần chú ý nhiều hơn đến lối sống, tập thể dục và dinh dưỡng khi còn trẻ". 

Loại thực phẩm liên quan tới nguy cơ mắc một số bệnh ung thư

Không hấp thụ đủ vitamin D

Theo MedlinePlus,vitamin D rất quan trọng để xây dựng và duy trì sức mạnh của xương, đồng thời cũng đóng vai trò quan trọng đối với hệ thần kinh, cơ và hệ miễn dịch. Các nghiên cứu đã tìm thấy mối liên hệ giữa vitamin D và sức khỏe não bộ.

Michael Dominello, nhà ung thư học bức xạ tại Viện Ung thư Karmanos (Mỹ) khuyên: “Một phân tích tổng hợp gần đây cho thấy duy trì mức vitamin D đầy đủ làm giảm đáng kể nguy cơ phát triển bệnh Alzheimer. Loại vitamin này cũng đảm bảo nhận thức của bạn được tối ưu hóa hằng ngày". 

"Bạn có thể tăng mức vitamin D bằng chế độ ăn các loại thực phẩm giàu vitamin D, tiếp xúc với ánh nắng mặt trời trong khoảng thời gian nhất định và sử dụng thực phẩm chức năng". 

Không hoạt động thể chất

Một lối sống ít vận động có hại cho sức khỏe của bạn ở nhiều mặt. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), lối sống ít vận động làm tăng tất cả các nguyên nhân gây tử vong, tăng gấp đôi khả năng mắc các bệnh tim mạch, tiểu đường, béo phì, ung thư ruột kết, huyết áp cao, loãng xương, rối loạn lipid, trầm cảm và lo lắng. 

Khoảng 2 triệu ca tử vong mỗi năm được cho là do lười vận động, khiến WHO đưa ra cảnh báo rằng lối sống đó rất có thể nằm trong số 10 nguyên nhân gây tử vong và tàn tật hàng đầu trên thế giới. 

Science Daily cho biết: “Các nhà nghiên cứu phát hiện ít vận động có liên quan đến sự mỏng đi ở các vùng não quan trọng đối với sự hình thành trí nhớ”.

Nhà ung thư học Dominello khuyên: “Hãy bắt đầu mục tiêu tăng nhịp tim của bạn bằng các hoạt động thể chất (đi xe đạp, chạy, bơi lội hoặc đi bộ nhanh) tối thiểu 10 phút mỗi ngày. Không cần phải là một buổi tập luyện kéo dài, chỉ cần cam kết ít nhất 10 phút mỗi ngày và kiên định”. 

Thiếu ngủ

Ngủ trưa có thể tăng cường trí não nhưng bạn vẫn cần có một giấc ngủ ngon vào ban đêm. Chuyên gia Dominello khẳng định, có rất nhiều dữ liệu chứng minh con người cần ngủ tối thiểu 7 tiếng mỗi ngày. 

Brain & Lifeđưa tin: “Dữ liệu gần đây cho thấy tình trạng thiếu ngủ liên tục có thể gây ra thiệt hại đáng kể cho não bộ. Các chuyên gia đánh giá giấc ngủ chất lượng rất quan trọng đối với chức năng nhận thức, đặc biệt trong ngắn hạn”.

Các nghiên cứu cho thấy tình trạng thiếu ngủ cản trở việc học, làm suy giảm hiệu suất nhận thức và làm chậm thời gian phản ứng. Giới chuyên môn cũng liên kết giấc ngủ và khả năng lưu trữ trí nhớ.

Bất ngờ phát hiện bệnh não rất nhiều người Việt bị chỉ qua cơn đau đầu

Chỉ nặng hơn 1 kg nhưng bộ não của con người có khả năng lưu trữ không giới hạn và tốc độ thông tin lên đến 400 km/h. Bởi vậy, cơ quan này xứng đáng để bạn dành công sức bảo vệ và giữ gìn. 

Áp dụng lối sống lành mạnh tốt cho não bộ nên là một phần thói quen hằng ngày của bạn. Ngoài ra, bạn cũng nên tránh một số việc có thể làm tổn thương não. 

Không hấp thụ đủ vitamin D

Theo MedlinePlus,vitamin D rất quan trọng để xây dựng và duy trì sức mạnh của xương, đồng thời cũng đóng vai trò quan trọng đối với hệ thần kinh, cơ và hệ miễn dịch. Các nghiên cứu đã tìm thấy mối liên hệ giữa vitamin D và sức khỏe não bộ.

Michael Dominello, nhà ung thư học bức xạ tại Viện Ung thư Karmanos (Mỹ) khuyên: “Một phân tích tổng hợp gần đây cho thấy duy trì mức vitamin D đầy đủ làm giảm đáng kể nguy cơ phát triển bệnh Alzheimer. Loại vitamin này cũng đảm bảo nhận thức của bạn được tối ưu hóa hằng ngày". 

"Bạn có thể tăng mức vitamin D bằng chế độ ăn các loại thực phẩm giàu vitamin D, tiếp xúc với ánh nắng mặt trời trong khoảng thời gian nhất định và sử dụng thực phẩm chức năng". 

Không hoạt động thể chất

Một lối sống ít vận động có hại cho sức khỏe của bạn ở nhiều mặt. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), lối sống ít vận động làm tăng tất cả các nguyên nhân gây tử vong, tăng gấp đôi khả năng mắc các bệnh tim mạch, tiểu đường, béo phì, ung thư ruột kết, huyết áp cao, loãng xương, rối loạn lipid, trầm cảm và lo lắng. 

Khoảng 2 triệu ca tử vong mỗi năm được cho là do lười vận động, khiến WHO đưa ra cảnh báo rằng lối sống đó rất có thể nằm trong số 10 nguyên nhân gây tử vong và tàn tật hàng đầu trên thế giới. 

Science Daily cho biết: “Các nhà nghiên cứu phát hiện ít vận động có liên quan đến sự mỏng đi ở các vùng não quan trọng đối với sự hình thành trí nhớ”.

Nhà ung thư học Dominello khuyên: “Hãy bắt đầu mục tiêu tăng nhịp tim của bạn bằng các hoạt động thể chất (đi xe đạp, chạy, bơi lội hoặc đi bộ nhanh) tối thiểu 10 phút mỗi ngày. Không cần phải là một buổi tập luyện kéo dài, chỉ cần cam kết ít nhất 10 phút mỗi ngày và kiên định”. 

Thiếu ngủ

Ngủ trưa có thể tăng cường trí não nhưng bạn vẫn cần có một giấc ngủ ngon vào ban đêm. Chuyên gia Dominello khẳng định, có rất nhiều dữ liệu chứng minh con người cần ngủ tối thiểu 7 tiếng mỗi ngày. 

Brain & Lifeđưa tin: “Dữ liệu gần đây cho thấy tình trạng thiếu ngủ liên tục có thể gây ra thiệt hại đáng kể cho não bộ. Các chuyên gia đánh giá giấc ngủ chất lượng rất quan trọng đối với chức năng nhận thức, đặc biệt trong ngắn hạn”.

Các nghiên cứu cho thấy tình trạng thiếu ngủ cản trở việc học, làm suy giảm hiệu suất nhận thức và làm chậm thời gian phản ứng. Giới chuyên môn cũng liên kết giấc ngủ và khả năng lưu trữ trí nhớ.

Bất ngờ phát hiện bệnh não rất nhiều người Việt bị chỉ qua cơn đau đầu

5 nhóm chính sách bảo hiểm y tế dự kiến được điều chỉnh

Tôi tham gia bảo hiểm y tế từ năm 2015, thường đi khám cơ sở tư nhân ít dùng thẻ BHYT. Nay tôi sắp kết hôn, muốn khám sức khỏe tiền hôn nhân, khám tổng quát... thì có được thanh toán BHYT không vì chi phí này tôi thấy cũng nhiều? (Lệ Đài, TP.HCM)

Bảo hiểm xã hội Việt Nam trả lời:

Theo quy định tại khoản 3 Điều 23 Luật Bảo hiểm y tế, chi phí khám sức khỏe thuộc một trong các trường hợp không được hưởng BHYT.

Khám tiền hôn nhân là một trường hợp khám sức khỏe không thuộc phạm vi thanh toán của quỹ BHYT và người bệnh sẽ phải tự thanh toán.

Tại Điều 21 Luật Bảo hiểm y tế quy định, người tham gia BHYT được Quỹ BHYT chi trả các chi phí khám bệnh, chữa bệnh, phục hồi chức năng khi không may ốm đau và chi phí khám thai định kỳ, sinh con.

Ngoài khám sức khỏe, có 11 trường hợp khác không được hưởng BHYT dù đi khám chữa bệnh đúng tuyến gồm:

- Chi phí trong trường hợp khám bệnh để sàng lọc, chẩn đoán sớm một số bệnh; Khám bệnh, chữa bệnh, phục hồi chức năng, khám thai định kỳ, sinh con; Vận chuyển người bệnh từ tuyến huyện lên tuyến trên... mà đã được ngân sách nhà nước chi trả (tại khoản 1 Điều 21 Luật BHYT).

- Điều dưỡng, an dưỡng tại cơ sở điều dưỡng, an dưỡng.

- Xét nghiệm, chẩn đoán thai không nhằm mục đích điều trị.

- Sử dụng kỹ thuật hỗ trợ sinh sản, dịch vụ kế hoạch hóa gia đình, nạo hút thai, phá thai, trừ trường hợp phải đình chỉ thai nghén do nguyên nhân bệnh lý của thai nhi hay của sản phụ.

- Điều trị lác, cận thị và tật khúc xạ của mắt, trừ trường hợp trẻ em dưới 6 tuổi.

- Khám bệnh, chữa bệnh, phục hồi chức năng trong trường hợp thảm họa.

- Sử dụng dịch vụ thẩm mỹ.

- Sử dụng vật tư y tế thay thế bao gồm chân tay giả, mắt giả, răng giả, kính mắt, máy trợ thính, phương tiện trợ giúp vận động trong khám bệnh, chữa bệnh và phục hồi chức năng.

- Khám bệnh, chữa bệnh nghiện ma túy, nghiện rượu hoặc chất gây nghiện khác.

- Giám định y khoa, giám định pháp y, giám định pháp y tâm thần.

- Tham gia thử nghiệm lâm sàng, nghiên cứu khoa học.

5 nhóm chính sách bảo hiểm y tế dự kiến được điều chỉnh