Em Lê Thị Thảo Ngân (SN 2002, con gái thứ của ông bà) buồn rầu cho biết, hai chị em bị mù từ lúc lọt lòng, cuộc sống của mấy cha con đều dựa vào mẹ. "Mẹ em vốn là lao động chính, ngày nào cũng tất tả ngược xuôi vừa lo kiếm tiền, vừa chăm sóc chồng con. Mẹ còn chưa được an nhàn phút nào thì đã mắc bệnh nặng", Ngân đau khổ.

Cách đây gần 2 tháng, thấy trong người mệt mỏi khác thường, bà Lụa gom góp chút tiền đi khám thì được chỉ dẫn đến Bệnh viện Ung bướu kiểm tra. Qua các xét nghiệm, bác sĩ cho biết bà đã bị ung thư di căn phổi. Nghe tin dữ, người phụ nữ trung niên vô cùng suy sụp.

“Lúc đó tôi buồn lắm. Sợ mình đi rồi sẽ không ai lo cho chồng và 2 con bị mù…”, bà Lụa mếu máo.

Ngồi bên cạnh, ông Tuấn đưa tay lên mặt cố nén nỗi xúc động. Vợ ông giống như "đôi mắt" của cả nhà. Nhiều năm nay, ông và các con đi đâu cũng có bóng dáng vợ tảo tần bên cạnh. Vừa lo cho bản thân và con không còn chỗ dựa, ông Tuấn càng thêm thương người vợ đầu gối tay ấp bao nhiêu năm cực khổ, đến già lại gánh chịu nỗi đau bệnh tật.

Bà Lụa cho biết, do bệnh đã di căn nên không thể điều trị, chỉ uống thuốc theo liệu trình mà bác sĩ kê. Những loại thuốc này hầu hết nằm ngoài danh mục bảo hiểm chi trả, chi phí từ 15-20 triệu đồng/đợt. 

"Phải uống thuốc cầm cự mới kéo dài được mạng sống, ở bên gia đình lâu hơn một chút. Nếu không thì tôi chẳng biết mình sẽ 'đi' lúc nào",bà cúi mặt.

Từ ngày mẹ đổ bệnh, Thảo Ngân trở thành trụ cột kinh tế chính. Em từng học nghề massage ở trường Nguyễn Đình Chiểu, mỗi tháng chăm chỉ kiếm được khoảng 4 triệu đồng. Cùng với khoản trợ cấp khuyết tật 2,4 triệu đồng/tháng cho 3 người, gia đình sống lay lắt qua ngày.

"Số tiền đó nếu tiết kiệm thì đủ cho sinh hoạt phí của cả nhà, chứ tiền thuốc của tôi nhiều lắm, không lo nổi", bà Lụa gạt nước mắt. Ông Tuấn bán rong vỉa hè, ngày nào cũng đi 10-20km, chăm chỉ thì kiếm được 50-100 ngàn đồng/ngày. Gần đây, con trai út 12 tuổi cũng xin đi cùng bố. Hai cha con túc tắc bán, đến trưa thì tìm chỗ phát cơm từ thiện, chiều đi bộ hoặc may mắn nhờ được người chở về.

"Cháu kiếm được đồng nào là dành dụm không dám ăn, hỏi thì nó bảo 'để dành tiền chữa bệnh cho mẹ'. Nhưng ki cóp mãi cũng chỉ được đôi ba trăm ngàn", ông Tuấn kể. Con gái lớn lấy chồng cũng chẳng giúp đỡ được nhiều. Thu nhập không ổn định, cộng với hoàn cảnh khó khăn đã khiến không khí gia đình thêm gánh nặng lo toan…

Thời điểm hiện tại, do bệnh tình trở nặng, bà Lụa yếu hẳn. Nếu không uống thuốc đầy đủ, sức khoẻ sẽ càng thêm sa sút. Nhưng nghĩ đến khoản tiền mua thuốc quá lớn, bà không khỏi thở dài.

Bà Thái Thị Phi Lân – Phó Chủ tịch Uỷ ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam xã Hoà Khương (huyện Hòa Vang, Đà Nẵng) thông tin: Gia đình bà Lụa là công dân ở địa phương, có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn. Trước đây bà Lụa gồng gánh, là chỗ dựa cho chồng con mù loà. Nay bà mắc bệnh hiểm nghèo, người thân lực bất tòng tâm. 

“Chính quyền địa phương cũng nỗ lực đồng hành cùng gia đình bà Lụa. Rất mong bà có thêm sự ủng hộ, chia sẻ của các nhà hảo tâm để có thêm động lực chữa bệnh”,bà Lân nói.

An Nhiên - N.Hiền

Tiếp nối thành công năm 2023, ngày 01/10/2024, Trung tâm Thông tin du lịch, Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam và nhãn hàng Maggi vừa công bố chuỗi hoạt động 2024 với chủ đề “Khai phá nguyên liệu vàng, vang danh ẩm thực Việt”. Nếu năm 2023 là hành trình khám phá những món ăn nổi tiếng trên bản đồ ẩm thực Việt; thì trong năm 2024 chương trình tập trung khám phá những “viên ngọc thô” - các nguyên liệu địa phương độc đáo, ít người biết đến. 

Với văn hóa ẩm thực phong phú, bên cạnh những món ăn đặc sản đã nổi danh, vẫn còn nhiều nguyên liệu địa phương độc đáo, những công thức nấu ăn đậm bản sắc vùng miền chưa có cơ hội được quảng bá rộng rãi. Chủ đề “Khai phá nguyên liệu vàng, vang danh ẩm thực Việt” năm nay chính là dịp Maggi và Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam đồng hành lan tỏa nét đẹp và giá trị của những nguyên liệu địa phương với cộng đồng; từ đó góp phần tôn vinh sự đa dạng trong văn hóa ẩm thực Việt. Đây cũng chính là điểm nhấn đầu tiên của chuỗi hoạt động năm 2024.

Bên cạnh đấy, tiếp nối  thành công của bản đồ ẩm thực trực tuyến năm 2023, chương trình năm 2024 sẽ ra mắt phiên bản 2.0 với giao diện và tính năng nâng cấp. Bản đồ trực tuyến này kỳ vọng trở thành kho dữ liệu ẩm thực cập nhật liên tục, với nguyên liệu và công thức nấu ăn do chính người dân đóng góp, qua đó thúc đẩy khám phá ẩm thực đa dạng của các vùng miền không giới hạn thời gian địa điểm, giúp người dùng hiểu và trân trọng giá trị văn hóa Việt Nam.

Điểm nhấn tiếp theo của chương trình năm nay là sự tham gia của các nhà sáng tạo nội dung ẩm thực với chuỗi nội dung trải nghiệm thực tế, mang tới những câu chuyện thú vị về nguyên liệu và món ăn vùng miền. Những nhà sáng tạo sẽ đồng hành truyền cảm hứng và quảng bá văn hóa, ẩm thực, du lịch địa phương không chỉ tới cộng đồng trong nước mà cả bạn bè quốc tế; cũng như đưa ẩm thực vùng miền đến gần hơn với giới trẻ.

Ông Hoàng Quốc Hòa - Giám đốc Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam bày tỏ: “Giai đoạn đầu của đề án đã đạt được nhiều thành công tốt đẹp. Trong năm 2024 hai bên sẽ triển khai thêm nhiều hoạt động mới mẻ thông qua việc đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số và các hoạt động truyền thông trực tuyến, qua chuỗi nội dung kết hợp cùng người có sức ảnh hưởng trong lĩnh vực ẩm thực, du lịch để quảng bá mạnh mẽ giá trị văn hóa - ẩm thực Việt Nam tới công chúng. Qua đó, chúng tôi mong muốn thúc đẩy du lịch địa phương với những trải nghiệm hấp dẫn về ẩm thực, góp phần thu hút khách du lịch từ khắp nơi trên thế giới đến Việt Nam”. 

Ông Trần Duy Vũ - Giám đốc Ngành hàng Thực phẩm Công ty TNHH Nestlé Việt Nam chia sẻ: “Nhãn hàng Maggi không chỉ đồng hành cùng mọi bữa ăn Việt mà còn mong muốn góp phần nâng tầm trải nghiệm du lịch ẩm thực Việt Nam, lan tỏa những giá trị tích cực thông qua món ăn, nguyên liệu địa phương phong phú. Giai đoạn đầu của đề án “Biến tấu vạn nguyên liệu, nấu triệu món Việt” hợp tác Trung tâm Thông tin du lịch, Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam đã mang đến những kết quả rất tích cực... Chuỗi hoạt động năm nay sẽ có nhiều điểm nhấn sáng tạo để kêu gọi sự đóng góp và làm giàu bản đồ ẩm thực trực tuyến, từ đó đưa bản sắc ẩm thực Việt đến với người dân cả nước và thế giới; góp phần thúc đẩy tiềm năng du lịch của các tỉnh thành, định vị Việt Nam là một điểm đến đầy sắc màu và độc đáo trên bản đồ du lịch và ẩm thực thế giới”.

Hồng Nhung

Giáo viên ngoại tỉnh dạy trường chuyên của Bắc Ninh sẽ được hỗ trợ tiền mua nhà. Ảnh minh họa: website Trường THPT chuyên Bắc Ninh

Một nhà nghiên cứu giáo dục ở TP.HCM, cho rằng trường chuyên nên thu hút người tài, có tâm để dạy dỗ chứ đừng dựa vào người bằng cấp, vì thực sự nhiều người có bằng cấp không có trình độ thực sự mà chỉ bỏ ít công sức là có. Giáo viên giảng dạy giỏi và tiến sĩ, phó giáo sư là 2 khái niệm hoàn toàn khác nhau. Giáo viên có tâm huyết, thời gian giảng dạy lâu thì có kỹ năng giảng dạy tốt hơn 1 tiến sĩ mới ra trường một vài năm. Tất nhiên cũng không loại trừ một ít trường hợp thì tiến sĩ có thể dạy trường chuyên rất tốt và có tâm huyết...

Theo ông, nếu chi 1 tỷ lại bắt buộc người ta phải làm việc tới 10 năm thì chắc chắn không ai về, bởi tiến sĩ ở trường đại học đã thu thập khoảng 30 triệu/tháng chưa kể các khoản khác. Do vậy bỏ tiền ra thu hút như vậy chỉ có thể thu hút những những tiến sĩ giấy và giáo sư “dởm”.

“Để thu hút được giáo viên giỏi về trường chuyên, thì phải thu hút bằng thu nhập cao và điều kiện làm việc tốt cho giáo viên dạy trường chuyên. Vì giáo viên trường chuyên có nhiều vấn đề cần giải quyết khi học sinh giỏi hỏi chứ không như bình thường các học sinh khác hỏi. Mặt khác, điều kiện làm việc cho giáo viên quan trọng nhất. Nếu trường chuyên mà bắt giáo viên phải làm việc bình thường như soạn giáo án, làm kế hoạch sinh hoạt tổ bộ môn, họp thi đua .... thì “thua”.

Do vậy các trường nên cho các giáo viên sáng tạo ra những cách thức để làm việc hiệu quả hơn như cách thức để sinh hoạt lớp, cách thức để quản lý học sinh, không nên gò bó họ bằng những thủ tục hành chính theo khuôn mẫu”- ông nói.

'Dụng nhân như dụng mộc'

Ông Nguyễn Văn Ngai, nguyên Phó Giám đốc Sở GD-ĐT TP.HCM, cho rằng chủ trương thu hút giáo viên giỏi về các cơ sở giáo dục và đặc biệt trường chuyên là cần thiết nhưng thu hút có mang lại hiệu quả như mong muốn không là câu chuyện khác.

Học sinh thi tuyển vào trường chuyên (ảnh: Thanh Tùng)

Ông Ngai phân tích, Thông tư 20, văn bản hợp nhất của Bộ GD-ĐT ngày 30/8/2014, ban hành quy chế tổ chức và hoạt động trường THPT chuyên, tại Điều 2 có nêu rõ mục tiêu mục tiêu của trường chuyên là phát hiện những học sinh có tư chất thông minh, đạt kết quả xuất sắc trong học tập và phát triển năng khiếu của các em về một số môn học trên cơ sở đảm bảo giáo dục phổ thông toàn diện, giáo dục các em thành người có lòng yêu nước, tinh thần vượt khó, tự hào, tự tôn dân tộc; có khả năng tự học, nghiên cứu khoa học và sáng tạo; có sức khỏe tốt để tiếp tục đào tạo thành nhân tài đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước.

Như vậy nói nôm na, mục tiêu trường chuyên là tuyển vào học sinh giỏi, có năng khiếu ở bộ môn nào đó để đào tạo trở thành thành nhân tài của đất nước, đương nhiên phải đảm bảo kiến thức… Vì vậy khi tuyển giáo viên về để đào tạo những học sinh này phải là một sự cân nhắc. Trong khi đó mỗi cấp học ngoài kiến thức, phương pháp cơ bản, khi chuyên sâu thì mỗi giáo viên được đào tạo theo yêu cầu riêng.

“Thu hút giáo viên giỏi về trường chuyên là cần thiết và lúc nào cũng cần nhưng không nhất thiết phải là giáo sư, tiến sĩ, thạc sĩ”. Sinh thời Bác Hồ luôn căn dặn: “dụng nhân như dụng mộc” tức là “dùng người cũng như dùng gỗ”, đã con người thì có mặt mạnh, mặt yếu, quan trọng là biết sử dụng như thế nào để có hiệu quả, khắc phục mặt yếu ra sao”- ông Ngai nói.
 
Theo ông Ngai, dù trường chuyên nhưng vẫn thuộc cấp THPT, do vậy không cần người có học hàm, học vị to tát mà chỉ cần giáo viên thực sự giỏi, có trình độ kiến thức chuyên môn lĩnh vực mình phụ trách, có năng lực sư phạm, nắm được tâm sinh lý học trò của mình. Vì vậy thay vì chính sách đưa ra 1 tỷ để mời GS thì nên chăng phải nắm vững mục tiêu, đánh giá đúng, toàn diện hoạt động dạy học, kết quả nhà trường hiện nay so với mục tiêu. Trên cơ sở này phải xác định nguyên nhân, hạn chế nếu có để đưa ra giải pháp căn cơ phù hợp, toàn diện, đồng bộ và có bước đi phù hợp.
 
Thông tư 20, đã quy định giáo viên trường chuyên được tuyển dụng bằng hình thức kết hợp thi tuyển (chủ yếu đối với các năng lực chuyên môn) và xét tuyển (chủ yếu đối với ý thức trách nhiệm, đạo đức nhà giáo). Trong đó, ưu tiên trong tuyển dụng những người có kết quả tốt nghiệp đại học xếp loại giỏi; có học vị tiến sĩ, thạc sĩ; là giáo viên giỏi ở các trường THPT khác; đã từng là thành viên đội tuyển tham dự kỳ thi học sinh giỏi quốc gia, quốc tế, ngoài ra có thể thỉnh giảng. Vì vậy, các trường chuyên phải đánh giá đội ngũ hiện tại, mạnh dạn sàng lọc đối với thầy cô không đáp ứng yêu cầu, hoặc không nỗ lực phấn đấu và bổ sung lực lượng theo quy định này chứ không nhất thiết phải giáo sư, phó giáo sư… Cần thiết có thể tuỳ theo từng giai đoạn thực hiện mời thỉnh giảng với những giáo viên giỏi có trình độ thạc sĩ, tiến sĩ. 
 
Còn về lâu dài Sở GD-ĐT nên tham mưu với tỉnh, tuyển những người đã từng tốt nghiệp loại giỏi ở trường chuyên nếu theo nghiệp sư phạm, đưa đi học tập, sau đó về làm giáo viên ở ngay chính ngôi trường của mình.  

Lê Huyền

TS Toán học nói cách để có giáo viên giỏi cho trường chuyên

Theo các nhà giáo dục, để thu hút giáo viên giỏi về trường chuyên tiền là một lẽ, nhưng nếu chỉ bỏ tiền thì sẽ không bao nhiêu cho đủ.