Vợ của ông B. cho biết, chồng liên tục có các biểu hiện lạ. Ban đầu, ông B. xuất hiện nhiều nốt dưới da lổn nhổn như những hạt ngô và hay đau đầu. Người đàn ông mạnh mẽ rơi nước mắt vì cơn đau. Ông than với vợ con "đau muốn chết". 

Cả nhà đưa ông B. đi khám từ bệnh viện huyện lên tới Bệnh viện Đa khoa tỉnh Thanh Hóa. Hình chụp CT cho thấy nhiều ổ sán rải rác khắp não. Bác sĩ đã chuyển viện cho ông B. tới Bệnh viện Đặng Văn Ngữ để tiếp tục khám và điều trị.

Mỗi lần đến viện, ông B. không thể tự đi mà phải có hai người dìu hoặc ngồi xe lăn. Bản thân ông B. không ngờ căn bệnh từ những món ngon lại có hậu quả ghê gớm như vậy.

Ông B. điều trị được 1 tháng, các triệu chứng đau đầu giảm, không còn co giật, sùi bọt mép như trước. Các bác sĩ đã cảnh báo bệnh nhân không được ăn tiết canh, thịt sống, gỏi cá… Ông B. về làm đúng lời dặn nhưng vài năm sau, bệnh lại tái phát. Mỗi lần ông B. ôm đầu kêu đau là vợ con vội vàng đưa ra bệnh viện điều trị. Năm 2023, lần thứ 3, ông tái phát sán não.

Thạc sĩ, bác sĩ Đặng Thị Thanh - Bệnh viện Đặng Văn Ngữ cho biết, hình ảnh phim chụp của ông B. có sán ở cả cơ và não. 

Mất cả trăm triệu đồng vì sán

Theo bác sĩ Thanh, hiện nay, bệnh nhân bị sán não đến điều trị ngày càng tăng. Nhiều bệnh nhân đau đầu nhưng đi khám ở các nơi không tìm ra bệnh.

Điển hình như bệnh nhân B.V.Đ (31 tuổi, trú tại Bắc Giang) đi khám suốt 3 tháng nhưng không ra bệnh. Trong một lần, bác sĩ tư vấn anh Đ. đi kiểm tra ký sinh trùng, kết quả xác nhận bị sán não. Anh Đ. cho biết, anh không hay ăn tiết canh, không ăn thịt sống nên không rõ nguyên nhân bị sán não.

Một bệnh nhân khác sinh năm 1979 đã điều trị tại Bệnh viện Đăng Văn Ngữ suốt 3 tháng. Anh chia sẻ đã tốn cả trăm triệu đồng vì chứng đau đầu không rõ nguyên nhân. Trước khi vào bệnh viện trên, anh từng chi 25 triệu đồng chụp PET/CT toàn thân chỉ mong tìm được thủ phạm khiến mình đau đầu. Khi biết bị sán, bệnh nhân vào cơ sở y tế chuyên ngành điều trị. Hiện, các triệu chứng giảm dần.

Theo bác sĩ Thanh, nguyên nhân nhiễm ấu trùng sán dây lợn do ăn uống không đảm bảo vệ sinh, ăn thực phẩm sống, chưa nấu chín như tiết canh, nem chạo, nem thính hoặc các loại rau sống nhiễm sán từ chất thải của lợn hoặc nguồn nước nhiễm bẩn.

Sán não khiến bệnh nhân bị suy giảm trí nhớ. Nhiều người nhập viện trong tình trạng "nhớ nhớ, quên quên" hoặc co giật. Đặc biệt, những cơn co giật có thể xuất hiện không báo trước rất nguy hiểm, nhất là khi người bệnh tham gia giao thông. Để phòng bệnh, bác sĩ Thanh khuyến cáo tốt nhất không ăn thịt tái, sống, tiết canh; nên tạo thói quen ăn chín, uống sôi và tẩy giun sán 6 tháng/lần. Động vật nuôi trong gia đình cần quản lý chất thải tốt tránh trứng sán thải ra môi trường. 

Nhiều người cho rằng, khi ăn tiết canh chỉ cần uống rượu hay ăn thịt tái thì vắt chanh sẽ diệt giun sán ký sinh. Song theo bác sĩ Thanh, quan niệm này hoàn toàn không đúng, vì ấu trùng khi vào ruột vẫn có thể phát triển được, sau đó đi vào trong máu và gây tổn thương ở các cơ quan khác.

Trong trường hợp vắt chanh lên thịt tái, nước chanh sẽ chỉ bao phủ bề mặt trên miếng thịt và không giúp diệt ấu trùng sán bên trong thịt. Do vậy, khi ăn thì vẫn có thể nhiễm bệnh.

Hiện nay, phòng khám tại Bệnh viện Đặng Văn Ngữ hoạt động cả thứ 7 để người dân có dấu hiệu của bệnh ký sinh trùng có thể đến kiểm tra.

Quyền được thông tin

Được giải thích về tình trạng sức khỏe, các lựa chọn điều trị và kết quả sau điều trị bằng ngôn ngữ mà bạn có thể hiểu được (với sự hỗ trợ của thông dịch viên vào bất cứ khi nào có thể). Được giải thích đầy đủ về các khoản viện phí ước tính trước khi thực hiện các khảo sát chẩn đoán, điều trị hay nhập viện.

Được biết danh tính của bác sĩ điều trị cũng như tên của các thành viên khác trong đội ngũ chăm sóc sức khỏe cho bạn. Được cung cấp thông tin về các loại thuốc điều trị, tác dụng thông thường và tác dụng phụ tiềm ẩn của thuốc.

Được hướng dẫn những chăm sóc cần thiết sau khi xuất viện. Được biết về quy trình để khiếu nại, trình bày các xung đột, bất đồng ý kiến cũng như bày tỏ sự khen ngợi và góp ý.

Quyền tham gia quyết định điều trị

Quyết định thành viên nào trong gia đình sẽ tham gia hoặc không tham gia thảo luận về việc điều trị cho bạn; được yêu cầu tham khảo thêm ý kiến của một chuyên gia khác.

Quyền chấp thuận hoặc rút lại chấp thuận điều trị. Quyền từ chối nhập viện, thực hiện các khảo sát chẩn đoán hoặc điều trị.

Quyền chấm dứt quá trình điều trị, từ chối dịch vụ chăm sóc giảm nhẹ, không hoặc không tiếp tục điều trị để kéo dài sự sống. Quyền chấp thuận hoặc từ chối tham gia vào bất kỳ dự án nghiên cứu nào.

Quyền hưởng các dịch vụ y khoa

Được đánh giá đúng cách về tình trạng sức khỏe và kiểm soát cơn đau; được điều trị kịp thời trong mọi trường hợp khẩn cấp; được chăm sóc liên tục.

Không bị cầm giữ hay cách ly trừ trường hợp có chỉ định y khoa về việc bạn có thể gây hại cho chính mình hoặc người khác.

Trách nhiệm cung cấp thông tin

Cung cấp càng nhiều thông tin càng tốt về tình trạng sức khỏe hiện tại, bệnh sử, các lần nằm viện, các điều trị đã thực hiện, dị ứng và các chi tiết liên quan khác.

Cung cấp đầy đủ và chính xác thông tin cá nhân bao gồm họ tên, địa chỉ, số điện thoại liên lạc và ngày tháng năm sinh; thông báo cho bác sĩ những thay đổi về sức khỏe, và/hoặc tình trạng bệnh lý.

Trách nhiệm tuân thủ quá trình điều trị

Tuân thủ kế hoạch điều trị đã được chỉ định và thỏa thuận, và làm theo các hướng dẫn chăm sóc sức khỏe; hãy hỏi ngay nếu bạn không hiểu các chẩn đoán, kế hoạch chăm sóc hay điều trị.

Chịu trách nhiệm về hậu quả của việc bạn từ chối điều trị hoặc rời khỏi phạm vi bệnh viện trái với lời khuyên của bác sĩ; hãy thông báo với bệnh viện nếu bạn gặp phải bất kỳ trở ngại nào khi thực hiện kế hoạch điều trị.

Trách nhiệm tuân thủ các quy định

Tuân thủ những nội quy và quy định của bệnh viện dành cho bệnh nhân và khách tới thăm; tôn trọng và cư xử lịch sự với nhân viên bệnh viện, các bệnh nhân khác và khách tới thăm; đến bệnh viện đúng lịch đã hẹn hoặc thông báo trước khi muốn hủy hẹn.

Tôn trọng quyền riêng tư và bảo mật thông tin của các bệnh nhân khác; có trách nhiệm giữ gìn và bảo quản đúng mực tài sản và tiện nghi của bệnh viện; thực hiện nghĩa vụ tài chính đối với bệnh viện.