Đường huyết là gì?

Đường huyết là một thuật ngữ chỉ lượng đường trong máu, đường huyết của mỗi người biến động đáng kể trước và sau bữa ăn và sự biến động đường huyết (hạ đường huyết hay tăng đường huyết) đều tác động rất lớn đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống của chúng ta, trong đó việc tăng đường huyết đặc biệt nguy hiểm do những biến chứng nghiêm trọng của nó. 

Tăng đường huyết và bệnh đái tháo đường

Tăng đường huyết là có quá nhiều glucose trong máu, phản ánh sự dư thừa glucose tại các mô của cơ thể. Lượng đường trong máu ở mức từ 162 đến 180 mg/dl thì được coi là tăng đường huyết. 

Cơ quan có nhiệm vụ điều chỉnh và ổn định lượng đường trong máu là tuyến tụy, thông qua nội tiết tố in-su-lin. Nếu vì lý do nào đó mà in-su-lin không được bài tiết đủ hay hoạt động không hiệu quả để giữ lượng đường trong máu ổn định, ở mức cho phép, thì đường huyết cao hơn mức bình thường. Ngoài ra, do thiếu vận động, không tập luyện thể thao, ăn hoặc uống quá nhiều carbohydrate, căng thẳng và phấn khích đột ngột cũng gây nên tăng đường huyết. 

Bệnh đái tháo đường (ĐTĐ) được định nghĩa là tình trạng đường trong máu tăng cao do thiếu hụt in-su-lin. Chính tình trạng đường huyết tăng cao kéo dài sẽ dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm và không hồi phục như tai biến mạch máu não, nhồi máu cơ tim, mù đột ngột, đoạn chi do loét… cùng với cao huyết áp. 

Vì vậy bệnh ĐTĐ được mệnh danh là kẻ giết người thầm lặng do diễn tiến bệnh âm thầm, không báo trước nên người bệnh ĐTĐ cần được theo dõi đường huyết kỹ lưỡng, thường xuyên hàng ngày và tuân thủ điều trị. 

Triệu chứng và nguy hiểm của bệnh ĐTĐ 

Người bị ĐTĐ thường gặp phải các triệu chứng như khát nước thường xuyên, đi tiểu nhiều hơn bình thường, cảm thấy mệt mỏi, đau bụng, tính khí thay đổi và hay mất tập trung. 

Nguy hiểm nhất của tăng đường huyết là hiện tượng nhiễm toan ceton. Hiện tượng này xảy ra khi có quá ít in-su-lin trong cơ thể. Nếu không có đủ In-su-lin, glucose không thể đi vào các tế bào để sinh ra năng lượng. Cơ thể thiếu năng lượng để hoạt động, trong khi đó lượng đường trong máu tăng cao dẫn đến cơ thể tìm con đường khác để tạo năng lượng, đó là phá vỡ chất béo. 

Quá trình này tạo acid độc hại được gọi là ceton. Ceton dư thừa tích tụ trong máu, "tràn" vào nước tiểu làm thay đổi pH máu - thường gọi là nhiễm toan ceton. Nếu không được điều trị, nhiễm toan ceton có thể dẫn đến hôn mê hoặc gây tử vong. 

Theo các chuyên gia khuyến nghị, kiểm soát đường huyết bằng việc kết hợp chế độ ăn uống hợp lý và sử dụng thuốc sẽ giúp hạn chế biến chứng. Bên cạnh đó, người bệnh cần thường xuyên theo dõi đường huyết để giúp phát hiện kịp thời tình trạng không ổn định của đường huyết, một biến chứng rất nguy hiểm thường găp trên những bệnh nhân lớn tuổi, thừa ký hoặc sử dụng In-su-lin.

“Theo khuyến cáo của Liên đoàn Đái tháo đường Thế giới (IDF, 2005) việc theo dõi đường huyết thường xuyên đã trở thành một phần quan trọng trong điều trị bệnh đái tháo đường. Và để thực hiện tốt việc theo dõi đường huyết thường xuyên như lịch trình được khuyến cáo bởi các chuyên gia, cách tốt nhất là bệnh nhân được trang bị và thực hiện việc đo đường huyết tại nhà” ThS. Bs Diệp Thị Thanh Bình, Trưởng Khoa Nội Tiết, Bệnh viện Đại học Y Dược Tp. HCM tư vấn. 

Màu xanh là màu tạo cảm giác dễ chịu nhất cho mắt khi ở trong môi trường phẫu thuật nhiều ánh sáng đèn. Ảnh: Nguyễn Minh Tuấn/Zing

Theo bác sĩ chuyên về phẫu thuật này, có nhiều màu xanh được sử dụng trong phòng mổ, không chỉ ở các bệnh viện Việt Nam mà cả trên thế giới. Có nơi dùng màu xanh lá cây, có nơi xanh thẫm, xanh lục… nhưng đều là những màu cho mắt cảm giác dễ chịu nhất.

Thông tin thêm, bác sĩ Bình cho biết, trước kia các phòng mổ đã từng dùng ga trải, toan và quần áo bác sĩ màu trắng. Tuy nhiên, sau đó nhận thấy, màu đỏ của máu bệnh nhân tương phản rất lớn với màu trắng trong phòng mổ khiến kíp mổ nhanh mỏi mắt, gây căng thẳng, phân tán sự chú ý cho các bác sĩ, nhất là các ca phẫu thuật kéo dài.

Do đó, cho đến những năm 60 của thế kỷ 20, áo mổ và khăn trải mổ dần được đổi sang màu xanh lục hoặc xanh da trời - là màu giúp mắt của phẫu thuật viên được thư giãn hơn.

Chiếc áo blouse trắng này sẽ được thay bằng áo màu xanh khi bác sĩ Bình bước vào phòng phẫu thuật. Ảnh: Nguyễn Vũ/Zing

Nói về nguồn gốc của chiếc áo blouse màu trắng – biểu tượng của ngành Y, nhiều tài liệu cho biết: Vào thế kỷ 19, thế giới đã có sự tôn trọng đối với tính chính xác của khoa học, tương phản mạnh với tính "lang băm" và "mụ mị" của ngành y khoa thời bấy giờ.

Để đánh dấu sự chuyển tiếp khác biệt đến một nền y khoa hiện đại mang tính chất khoa học đó, các thầy thuốc đã nghĩ đến việc tự giới thiệu hình ảnh của mình như là những nhà khoa học. Và, họ bắt đầu mặc loại áo biểu tượng nhất cho các nhà khoa học, chiếc áo choàng trắng của phòng thí nghiệm (lab-coat). Cho đến sau này, hình ảnh chiếc áo choàng trắng (được gọi là áo blouse trắng) chính thức trở thành biểu tượng phổ biến của ngành Y trên thế giới.

Ban đầu, chiếc áo choàng trắng hiện đại đã được Bác sĩ George Armstrong (1855–1933) đưa vào sử dụng cho ngành y ở Canada. Ông nguyên là một phẫu thuật viên của Bệnh Viện Tổng Hợp Montreal và là chủ tịch của Hiệp Hội Y Khoa Canada.

Mắt đồng hành cùng bạn

Trên đường đi làm hay đi học, đó là lúc mắt thích thú vì được nhìn xa thư giãn,ngắm nhìn cảnh vật xung quanh. Nhưng điều mà mắt e ngại nhất là ánh nắng và bụibẩn, khiến mắt dễ ngứa và xốn. Việc tiếp xúc với ánh nắng trong thời gian dài làmột trong những nguyên nhân gây bệnh đục thủy tinh thể (bệnh cườm khô). Vì thế,bảo vệ mắt bằng kính mát là ưu tiên hàng đầu với kính chất lượng tốt và có lớptráng chống tia cực tím có hại.

Khi làm việc hay học tập, mắt luôn phải tập trung cao độ. Nhân viên công sởthường xuyên làm việc máy tính, đọc tài liệu nên mắt phải điều tiết liên tục.Học sinh, sinh viên với áp lực học tập thi cử, thời gian học kéo dài cũng khiếnmắt vô cùng mệt mỏi! Thế nên, cứ sau 20 phút tập trung, chúng ta cần rời mànhình hay sách vở, nhìn xa khoảng 20 giây để mắt được nghỉ ngơi hoặc mát-xa thưgiãn mắt. Đồng thời, cần đảm bảo góc đọc sách đủ ánh sáng, chú ý tư thế ngồithẳng lưng, giữ khoảng cách giữa mắt và sách, màn hình, các thiết bị kỹ thuậtsố… tối thiều 20 - 30cm.

Mắt sau một ngày dài

Suốt ngày dài làm việc và học tập căng thẳng, việc thư giãn trên sofa, xem TV,lướt web…là một điều tất yếu. Và, chúng ta vô tình tưởng rằng toàn bộ cơ thể đãđược nghỉ ngơi, nhưng - mắt vẫn đang tiếp tục làm việc để phục vụ cho nhưng hoạtđộng cuối ngày ấy. Hãy dành 1-2 phút mát-xa cho đôi mắt bằng cách dùng tay xoatròn quanh mắt để cơ quanh mắt được thư giãn.

Nâng niu đôi mắt

Bổ sung các thực phẩm giàu Vitamin giúp nuôi dưỡng đôi mắt là vô cùng cần thiết.Vitamin A có nhiều trong các loại rau củ quả màu đỏ. Chanh, bưởi, rong biển...rất giàu vitamin C. Thịt, sữa, lòng đỏ trứng, đậu nành… là nguồn cung cấpvitamin B dồi dào.

Song song với chế độ nghỉ ngơi và dinh dưỡng cần thiết, bạn nên tạo thói quenchăm sóc mắt hàng ngày cùng thuốc nhỏ mắt. Không chỉ có tác dụng vệ sinh mắt,tránh tình trạng gây kích thích mắt, đỏ mắt do khói bụi, nước hồ bơi, … thuốcnhỏ mắt còn chứa 1 số dưỡng chất cần thiết giúp nuôi dưỡng đôi mắt luôn khỏeđẹp.

(Nguồn Vrohto Việt Nam).