"Nhiều sinh viên tốt nghiệp chỉ muốn tìm việc ở các thành phố lớn. Tìm mãi mà không được, tất họ phải tìm về những vùng cần đến họ. Cũng có một số sinh viên được đào tạo kém chất lượng, không đáp ứng yêu cầu công việc. Họ sẽ phải tự đào tạo lại" - ông Phương khẳng định. "Đó chính là tác dụng của cơ chế thị trường".

Theo ông Phương, nhìn rộng ra thế giới, hiện tượng cử nhân thất nghiệp là khá phổ biến. "Ở Trung Quốc, năm 2011, có 7 triệu sinh viên tốt nghiệp không kiếm được việc làm. Mỗi năm lại bổ xung thêm 2 triệu người nữa" - ông Phương cho hay.

Từ đó, ông Phương cho rằng, ông không đồng tình với quan điểm cho rằng, giáo dục ĐH Việt Nam hiện nay đã phát triển quá thừa, cần phải hạn chế lại.

"Đúng là có một số ngành đào tạo vượt nhu cầu cần phải điều chỉnh, như sư phạm chẳng hạn, nhưng bên cạnh đó, rất nhiều doanh nghiệp lại không kiếm được đủ kỹ sư. Số thanh niên đăng ký học các ngành kỹ thuật công nghệ ở nước ta chiếm tỷ lệ quá thấp. Nguyên nhân vì đâu?" - ông Phương nêu câu hỏi.

Việt Nam đang trong giai đoạn đẩy mạnh công nghiệp hóa. Nhìn vào những nước đi trước như Hàn Quốc, Đài Loan, họ đã phải trải qua 20 – 30 năm phát triển rất mạnh ĐH-CĐ mới vươn lên được trình độ công nghiệp hóa. Vì vậy, Việt nam cũng không thể thoát khỏi lộ trình đó.

Ông Phương cũng cho rằng, tỉ lệ người có trình độ ĐH-CĐ ở Việt nam vẫn còn thấp so với các nước. Nếu chuyển sang thời đại tri thức thì sẽ nảy ra bất cập. Hơn nữa, việc một người tốt nghiệp ĐH vài năm chưa kiếm được việc làm thích hợp thì chưa lo gì lãng phí.

Lâu nay, việc hướng dẫn việc hướng dẫn thanh niên chọn nghề để học chưa được chú trọng. Xã hội đang cần loại nghề gì, trình độ nào, bao nhiêu, ở đâu? Đang thừa loại nghề gì, trình độ nào, bao nhiêu, ở đâu? "Các bộ ngành cần cơ cơ quan nghiên cứu hướng dẫn cho thanh niên về việc này" - ông Phương khẳng định.

Ông Đinh Ngọc Hiện, Hiệu trưởng Trường ĐH Thành Tây cũng cho rằng, không thể chỉ nhìn vào con số 200.000 cử nhân thất nghiệp để trách hệ thống giáo dục được vì điều đó rất "vô duyên".

Theo ông Hiện, hiện tượng thừa người thiếu việc như hiện nay là do cơ cấu kinh tế của Việt Nam không tạo ra được việc làm cho những người tốt nghiệp các trường ĐH, CĐ. Các nhà đầu tư vào Việt Nam đều nhắm vào nhân công rẻ tiền thì sẽ không thể có việc làm cho người tốt nghiệp ĐH, CĐ.

Ông Hiện cũng đề xuất không thể ngăn cản phát triển giáo dục đại học đồng thời cũng không thể phân luồng một cách chủ quan. "Nhà nước chỉ tập trung đào tạo dăm ba ngàn người giỏi còn lại để cho học sinh tự lựa chọn. Nhà nước nên tập trung đầu tư vào con người" - ông Hiện đề xuất.

"Vì sao học tư thục thì không được nhà nước đầu tư hỗ trợ trong khi học trường công lập thì nhà nước đầu tư cơ sở vật chất, còn có chính sách miễn, giảm học phí?" - ông Ngọc nói. Từ đó, ông Hiện đề xuất nhà nước hướng tới việc đầu tư vào con người chứ không phân biệt trường công hay trường tư.

Lê Văn

Nhìn lịch trình một buổi dạy của nữ giảng viên trẻ Nguyễn Diệu Hoa (Trung tâm Tiếng Anh giao tiếp Langmaster, Hà Nội), hẳn nhiều người sẽ thốt lên: “Hay đó, nhưng thời gian đâu mà tổ chức ngần này hoạt động?”. Trong vỏn vẹn 2 tiếng trên lớp, các học viên của Hoa sẽlần lượt được ôn lại bài cũ, học lý thuyết bài mới, thực hành thông qua thuyết trình, chơi trò chơi hoặc làm việc nhóm. Mỗi hoạt động đều được thiết kế theo các phương pháp khoa học như TPR (phản xạ toàn thân), ELC (học bằng trải nghiệm), NLP (lập trình ngôn ngữ tư duy) và PMS (hệ thống ý nghĩa cá nhân)… Điều đó đảm bảo cho học viên Langmaster học đến đâu, chắc đến đó; học đến đâu, dùng được đến đó.

Là một trong những trung tâm dạy tiếng Anh giao tiếp uy tín ở Hà Nội, Langmaster được đánh giá cao về môi trường học tập thân thiện và chuyên nghiệp. Trung tâmthiết lập được một hệ sinh thái toàn diện dành cho việc học ngoại ngữ (4CE) bao gồm các hội thảo chuyên sâu về ngôn ngữ, ứng dụng ôn tập trên điện thoại, CLB tiếng Anh, cuộc thi hùng biện,… nhằm tạo dựng môi trường hoàn hảo nhất để học viên được “tắm” tiếng Anh mỗi ngày.

Với Langmaster, học viên sẽ được “tắm” tiếng Anh mỗi ngày nhờ vào hệ sinh thái đặc biệt 4CE.

Thêm vào đó, trong suốt quá trình học tại đây, học viên được hỗ trợ thường xuyên, liên tục bởi cả giảng viên đứng lớp và đội ngũ trợ giảng. “Ngoài giờ dạy, chúng mình vẫn sẵn sàng giải đáp mọi thắc mắc về bài học cho các bạn.Đó cũng là cách giúp mình gắn bó nhiều hơn với học viên, đồng thời hiểu rõ tính cách, hoàn cảnh của từng bạn để hỗ trợ khi cần” - nữ giảng viênNgô Thùy Trang chia sẻ.

Trang vẫn nhớ cách đây chưa lâu, có một học viên đã ngoài 30 tuổi mắc bệnh liên quan đến trí nhớ nên rất khó khăn trong việc học tiếng Anh. Để có thể thực hiện được mục tiêu giao tiếp tốt bằng ngoại ngữ này, học viên này đã phải áp dụng một thời gian biểu đặc biệt: kết thúc lớp học, về đến nhà là ngay lập tức ngồi vào bàn ôn lại kiến thức đến 11 giờ đêm. Sáng hôm sau, chị lại dậy từ 5 giờ sáng để ôn lại lần nữa trước khi đi làm. Biết được quyết tâm của học viên, Trang chẳng nề hà việc làm ngoài giờ hay cuối tuần. Cứ mỗi khi chị nhắn tin là nữ giảng viên trẻ lại nhiệt tình chia sẻ các bí quyết học tiếng Anh hay sẵn sàng giải đáp các bài tập khó. Chỉ sau vài tháng, nữ học viên đó đã có thể hoàn thành cả3 cấp độ đầu tiên của trung tâm và sẵn sàng cho việc thi lấy tấm chứng chỉ TOEIC.

Không chỉ dạy kiến thức

Một điểm nhấn trong chương trình giảng dạy ở Langmaster là luôn cập nhật các kiến thức về kỹ năng mềm, mục tiêu cuộc sống, tầm nhìn,… để các bạn trẻ có thể tự tin vững bước trong một xã hội liên tục đổi thay.

Tham gia giảng dạy cho hàng trăm học viên trong gần 6 năm, Diệu Hoa luôn coi đây lànội dung quan trọng không kém các kiến thức về ngôn ngữ. Cô chủ động lồng ghép linh hoạt các kỹ năng vào những hoạt động trên lớp, giúp các học viên không cảm thấy khô cứng, giáo điều mà luôn tích cực, chủ động tiếp thu bài học.

Các buổi học tại Langmaster luôn được lồng ghép nhiều kiến thức về kỹ năng sống

Cách đây mấy năm, lớp của Diệu Hoa nhận một học viên có tính cách đặc biệt: bạnrất sợ giao tiếp với xung quanh. Trong những buổi học đầu tiên, em gần như không tương tác với mọi người. Nhận ra điều đó, nữ giảng viên chủ động tìm đến trao đổi nội dung bài với em. Hoa cũng kêu gọi cả lớp tìm cách kết nối nhiều hơn với bạn. Nhờ vậy, chỉ sau một thời gian ngắn, em đã trở nên tự tin và chủ động hơn trong giờ học. Sau này, nam sinh đó còn mạnh dạn ứng tuyển vào vị trí trợ giảng tại chính Langmaster.

Cũng có sự đổi thay “ngoạn mục” từ sau khóa học tại Langmaster, Trần Phương Thảo, cựu nữ sinh Học viện Tài chính đã tìm ra niềm đam mê ngôn ngữ của bản thân và quyết định rẽ hướng để trở thành một phiên dịch viên quốc tế. Hiện nay, Thảo là gương mặt quen thuộc tại nhiều sự kiện song ngữ ở Hà Nội. “Langmaster không chỉ là nơi để học mà còn giúp em trưởng thành hơn. Em đã học được rất nhiều kỹ năng mềm ở đây, đặc biệt là kỹ năng lãnh đạo, làm việc nhóm và quản lý thời gian. Sau khi học ở đây thì em nghĩ mình không cần đến bất cứ trung tâm nào khác nữa” - Thảo cho biết.

Trần Phương Thảo (váy trắng) phiên dịch cho TS. Alok - Cựu Phó Chủ tịch Canon Châu Á tại Hội thảo “Toàn cầu hóa - Dẫn đầu hay bị bỏ lại” của Langmaster

Clip Thảo chia sẻ về môi trường học tập lại Langmaster:

Chia sẻ của Thảo cũng là ý kiến của nhiều học viên khi tham gia các khóa học tại đây. “Với Langmaster, giảng viên không chỉ giảng dạy mà còn đồng hành với các bạn trên con đường phát triển bản thân” - bà Nguyễn Thạch Thảo, Giám đốc Đào tạo của Trung tâm tiếng Anh giao tiếp Langmaster khẳng định.

Doãn Phong

- VietNamNet có cuộc trao đổi với cô Dương Ngọc Yến, Tổ trưởng tổ văn, Trường THPT Trường Chinh, quận 12, TP.HCM xung quanh việc đưa bài hát “Ông bà anh” vào đề thi học kỳ

Cô có thể cho biết lý do vì sao đưu bài hát “Ông bà anh” vào đề thi học kỳ ?

Tiêu chí của chúng tôi ra đề thi cho học sinh phải là những đề các em chưa làm ở lớp, cũng chưa gặp trong các tình huống nào đã được học. Yêu cầu với các giáo viên làm đề phải tìm những văn bản mới, chứ không phải những văn bản trên mạng, đã có bài tập và có lời giải, để tạo sự công bằng cho học sinh. Khi giáo viên tìm văn bản này, tôi đã hỏi văn bản này đã ra chưa, hay như thế nào.Việc tìm văn bản này chỉ là sự ngẫu nhiên.

Lời bài hát "Ông bà anh" được đưa vào đề thi

Bài hát “Ông bà anh” được học sinh rất thích. Không chỉ các em, người lớn nghe cũng cảm nhận được âm điệu và ý nghĩa của bài hát. Dù bài hát thuộc thể loại nhạc trẻ nhưng đã có thông điệp rõ ràng. Vì điều đó chúng tôi chọn bài hát “Ông bà anh” vào đề thi để xem học sinh “ngân nga” bài hát nhưng ý sau lời các em đã hiểu chưa. 

Khi đề thi đưa lên mạng, có ý kiến cho rằng tại sao trường ra đề thi về tình yêu vì tuổi các em chưa chắc đã yêu. Có nhiều tác phẩm văn thơ về tình yêu, tại sao lại ra một bài hát như vậy, có theo trào lưu xu hướng hay không…

Chúng tôi nghĩ rằng giáo dục cần có sự đổi mới. Chúng ta phải thoáng ở cái đầu chứ không phải chuyện tình yêu thật sự.  Tình yêu trong bài hát là một tình yêu đẹp. Đây là tình yêu so sánh giữa ông bà xưa và hiện đại. Khi ông bà xưa yêu nhau vì cái tình chứ không phải vật chất. Đề thi cũng cảnh tỉnh các em trong việc quá lạm dụng công nghệ, thế giới ảo mà ngay cả bản thân người lớn cũng mắc phải. Đã có nhiều sự kiện đề cập buổi tối trong gia đình mỗi người mỗi góc, mỗi máy quên đi tình cảm. Đó là cách giáo dục để các em quay trở lại với thực tế. 

Chúng tôi chọn đề thi này trong phạm vi học sinh trường chúng tôi. Đó là các em hiểu vấn đề, còn nội dung câu hỏi đặt ra cũng dựa trên tiêu chí đọc hiểu.

Ở góc độ giải trí, bài hát “Ông bà anh” có độ nóng, hồn nhiên, dễ đi vào lòng người. Nhưng ở góc độ chất liệu văn học câu từ rất dễ dài, yếu tố nghệ thuật rất thấp, ý kiến của cô ra sao?

Tôi cho rằng đây là ý kiến phiến diện. Tuy nhiên đề chúng tôi ra như vậy còn dư luận như thế nào là quyền của dư luận. Chúng tôi chỉ nghĩ ở góc độ học sinh làm được, cảm thụ được là thành công. Dù được ca ngợi, phê bình chúng tôi vẫn ở trên tinh thần không sai kiến thức. Câu từ trong văn bản không thể nói không có chất văn. Ngôn ngữ văn chương bao gồm ngôn ngữ sinh hoạt. Ca từ trong văn bản hướng tới giá trị đẹp đó là lời cảnh tỉnh cho mọi người.

Cô có thể chia sẻ phản ứng của học sinh như thế nào khi làm đề thi này?

Tôi ở phòng hội đồng nhưng được các giáo viên báo rằng rất bất ngờ. Khi phát đề các em ồ lên, ngạc nhiên, rất vui và thích thú. Nhiều em vừa ngân nga bài hát và làm bài. Tôi nghĩ việc này cũng đánh thức các em ở một khía cạnh nào đó về đam mê văn học, thích thú với môn văn. Văn học là nhân học và gắn với cuộc sống, không có gì phải ngại.

Một phần đáp án được chia sẻ

Trong nhiều kì thi, kiểm tra gần đây nhiều vấn đề từ cuộc sống, mạng xã hội được đưa vào, cô nghĩ sao về vấn đề này? 

Đây là cách giáo dục tích hợp liên môn khi học sinh còn hạn chế về kỹ năng sống, đặc biệt là kỹ năng giáo dục giới tính chưa rõ ràng, bố mẹ không nói cho con hiểu. Ngay con tôi cũng cho con tôi cảm giác lo lắng khi yếu những kỹ năng này. Vì vậy nên có suy nghĩ thoáng hơn từ một tác động nào đó để các em suy nghĩ, cảm nhận, nhìn nhận và đánh giá vấn đề. Khi người lớn đọc những điều này sẽ hiểu được tâm tư của các em. Nếu đứng ở phương diện một chiều, suy nghĩ chỉ từ phía người lớn. Vì vậy nhiều đề thi đặc biệt là môn văn luôn có sự định hướng, gửi gắm thông điệp cho các em.

Bản thân cô là tổ trưởng tổ văn khi thấy các ý kiến phản đối đề thi, cô suy nghĩ ra sao? 

Tôi luôn nghĩ vấn đề ở hai mặt. Bản thân tôi nghĩ đề thi ra cho học sinh không sai về mặt kiến thức, bám cấu trúc của Bộ. Đề thi của trường tôi bám rất sát đề minh họa của Bộ năm 2017 sắp tới, việc này rất quan trọng nhất. Vì vậy  chúng tôi luôn rút kinh nghiệm để đạt mục tiêu.

Có ý kiến cho rằng khi đề thi sử dụng những vấn đề từ mạng xã hội, báo chí là xem nhẹ những tác phẩm văn học truyền thống. Ý cô ra sao?

Không phải vậy. Tôi khẳng định văn học rất phong phú nhưng cần mở rộng ra không chỉ ở văn học. Như bạn thấy Thơ cũng phổ ra nhạc còn con đường đến với công chúng nhiều nhất là nhạc. Điều đó không phải xem nhẹ văn chương mà đưa văn chương tới gần cuộc sống hơn.  Từ Sóng của Xuần Quỳnh, Hương Thầm của Phan Thị Thanh Nhàn và nhiều tác phẩm nữa đều được phổ ra bài hát, và được công chúng biết đến nhiều hơn. Hoặc những tác phẩm văn chương chuyển thể ra kịch, phim…đó là con đường đưa văn chương tới công chúng. 

Với việc ra đề như vậy, định hướng dạy và học môn Văn sắp tới ở trường sẽ như thế nào?

Chúng tôi vẫn bám sát theo cấu trúc của Bộ, môn văn sẽ có ba phần đọc hiểu, nghị luận xã hội, nghị luận văn học. Ngoài ra, chúng tôi tìm những thông tin rất gần cuộc sống và đa dạng gồm thơ, văn xuôi, truyện ngắn…Và con đường cuối cùng là giáo dục, truyền tải thông điệp và tình cảm tới các em.

Sau khi chấm bài cô có thể chia sẻ học sinh đã gửi gắm gì qua bài làm? 

Đề có những câu hỏi để học sinh trình bày chứng kiến, trên quan điểm bám vào yêu cầu đề. Có những câu hỏi chúng tôi thống nhất với tổ chấm hiểu theo cách nghĩ của các em nhưng không được lệch ý nghĩ. Nhiều chứng kiến rất phong phú.

Cảm ơn cô đã trao đổi!

Lê Huyền (thực hiện)