Nhận định, soi kèo ISPE FC vs Dagon FC, 16h30 ngày 4/11

Cơ thể chúng ta sử dụng việc đi tiểu để thải vi khuẩn ra ngoài qua nước tiểu. Khi nhịn tiểu quá lâu, vi khuẩn có thể phát triển mạnh mẽ trong bàng quang và di chuyển ngược dòng vào thận.

Đây là nguyên nhân chính gây ra viêm bể thận - một dạng nhiễm trùng thận nghiêm trọng.

Nhiễm trùng đường tiết niệu không chỉ gây ra các triệu chứng khó chịu như đau buốt khi tiểu, đau lưng, sốt, mà nếu không được điều trị kịp thời, nó có thể gây tổn thương vĩnh viễn đến thận.

Nghiên cứu của Viện Y tế Quốc gia Hoa Kỳ (NIH) cho thấy rằng, các trường hợp viêm bể thận kéo dài có thể gây ra sẹo ở thận, làm giảm khả năng hoạt động của thận và dẫn đến suy thận.

Nhịn tiểu và nguy cơ hình thành sỏi thận

Việc nhịn tiểu cũng làm tăng nguy cơ hình thành sỏi thận. Khi nước tiểu bị giữ lại quá lâu trong bàng quang, các khoáng chất và muối trong nước tiểu có cơ hội kết tinh, hình thành các viên sỏi nhỏ.

Theo thời gian, những viên sỏi này có thể di chuyển ngược lên thận và gây ra sỏi thận.

Một nghiên cứu của Đại học California (San Francisco) đã chỉ ra rằng, những người có thói quen nhịn tiểu thường xuyên có nguy cơ hình thành sỏi thận cao hơn 30% so với những người có thói quen đi tiểu đều đặn.

Sỏi thận không chỉ gây ra đau đớn khi di chuyển trong hệ tiết niệu mà còn có thể gây tắc nghẽn dòng chảy của nước tiểu, làm tổn thương thận nghiêm trọng nếu không được xử lý kịp thời.

Suy thận cấp và mối liên hệ với thói quen nhịn tiểu

Một trong những biến chứng nghiêm trọng nhất của thói quen nhịn tiểu là nguy cơ suy thận cấp tính. Suy thận cấp xảy ra khi thận đột ngột mất khả năng lọc các chất thải khỏi máu, dẫn đến tích tụ độc tố trong cơ thể.

Nhịn tiểu kéo dài và thường xuyên làm giảm lưu lượng máu đến thận, gây áp lực lớn lên cơ quan này và khiến thận không thể hoạt động đúng cách.

Nghiên cứu từ Bệnh viện Mayo Clinic (Hoa Kỳ) đã chỉ ra rằng, những người có thói quen nhịn tiểu trong thời gian dài có nguy cơ cao mắc suy thận cấp do sự căng thẳng kéo dài lên thận và bàng quang.

Nếu không được điều trị kịp thời, suy thận cấp có thể dẫn đến suy thận mãn tính và yêu cầu điều trị bằng phương pháp lọc máu hoặc thậm chí ghép thận.

"Lúc mới điều trị, mình cũng nghe mọi người nói là tóc sẽ rụng hết, trọc lốc, mình cũng đã chuẩn bị tinh thần rồi. Nhưng khi hiện thực xảy ra thì mình vẫn sốc. Vẫn biết, tóc rụng rồi sẽ mọc lên, nhưng những ngày qua lòng mình cứ nặng trĩu khi thấy mình trong gương. Mái tóc dày, đen nhánh giờ đã rụng gần hết, lộ những mảng trắng trên đầu. Thực sự, dù biết là bệnh, nhưng vẫn buồn, vẫn tự ti", chị N. kể.

Vì thế, chiều 19/10, khi được bác sĩ thông báo lên nhận tóc giả nhân dịp 20/10, chị N. đã ra từ sớm, ngồi đợi để được chọn mái tóc phù hợp nhất với khuôn mặt.

"Đúng là, đội tóc vào khác hẳn, mềm mại. Đúng hôm gió mùa mưa lạnh, đội vào càng thấy ấm áp. Mình không biết nói gì ngoài bày tỏ lòng biết ơn đến những nhà hảo tâm, đến những người xa lạ đã cắt đi mái tóc của mình để tặng bệnh nhân ung thư", chị N. xúc động nói.

Theo BS Nguyễn Bá Tĩnh, Trưởng phòng Công tác xã hội, Bệnh viện K, tác dụng phụ thường gặp trong quá trình hóa xạ trị ung thư là vấn đề rụng tóc. Hình ảnh mái tóc duyên dáng thưa rụng dần sau mỗi đợt điều trị có lẽ luôn khiến các chị em mặc cảm. Thấu hiểu tâm tư đó, Bệnh viện K, Quỹ Ngày mai tươi sáng phối hợp triển khai Chương trình "Tóc cho người bệnh ung thư" nhằm kêu gọi chị em phụ nữ chia sẻ mái tóc của mình để thiết kế thành những bộ tóc thật đẹp dành tặng chị em đang điều trị ung thư.

"Rất nhiều người đã đến với chúng tôi, từ những em bé lớp 4-5 tặng đi mái tóc dài nuôi từ khi còn thơ bé, đến những cán bộ y tế, sinh viên, học sinh, và cả những bệnh nhân sau điều trị ung thư khỏi, lặng lẽ kiên trì nuôi tóc để tặng những chị em khác", BS Tĩnh nói.

BS Tĩnh thông tin thêm, sau khi phát động chương trình vào tháng 9/2022, rất nhiều nhà hảo tâm, đơn vị tài trợ, các salon tóc đã cùng đồng hành, ủng hộ lan tỏa thông điệp ý nghĩa của chương trình. Đến nay chuỗi các salon tóc tại Hà Nội, Hồ Chí Minh... các tỉnh thành khác đã thực hiện cắt tóc tạo kiểu miễn phí cho những chị em cắt tóc tặng bệnh nhân ung thư. Cùng với đó họ cũng tham gia cắt tóc miễn phí cho người bệnh ung thư đang điều trị tại Bệnh viện K.

 Trong ngày 19/10, 75 bộ tóc đã trao tặng tới từng người bệnh ung thư. Trước đó, 88 bộ tóc cũng đã được trao tặng.

"Con số này còn rất khiêm tốn so với số 14.000 bệnh nhân ung thư đang điều trị nội trú tại Bệnh viện, với 50% là nữ. Vì thế, chúng tôi mong muốn thông điệp "Bao nhiêu sợi tóc - Bấy nhiêu sợi tình" tiếp tục được lan tỏa. Chị em có thể đăng kí cắt tóc tại Bệnh viện K, hoặc khi đi cắt tóc tại các salon, xin hãy tặng phần tóc ấy để chúng tôi tiếp nhận, cùng các nhà hảo tâm kết thành những mái tóc tặng người bệnh. Đó là món quà tiếp thêm tinh thần, nghị lực cho những chị em phụ nữ chiến thắng căn bệnh hiểm nghèo này", BS Tĩnh chia sẻ.

Theo cô, thử thách trong cuộc đời "đau hơn gấp trăm lần" so với việc bị bắn dây thun.

Dưới góc nhìn y khoa, bác sĩ đánh giá thử thách tưởng đơn giản này lại tiềm ẩn nhiều nguy cơ sức khỏe.

Nguy cơ tổn thương mạch máu

Trao đổi với phóng viên Dân trí,ThS.BS Đoàn Dư Mạnh, thành viên Hội Bệnh mạch máu Việt Nam cảnh báo, việc sử dụng dây thun cao su để bắn vào cổ tay có thể gây ra nhiều tổn thương nghiêm trọng, đến các mạch máu và mô mềm.

"Tôi bị choáng khi xem video này. Cổ tay là khu vực nhạy cảm với rất nhiều dây thần kinh, gân và mạch máu nằm ngay dưới bề mặt da.

Đặc biệt, động mạch quay nằm rất nông ngay dưới da cổ tay, chỉ cần một lực tác động mạnh là có thể gây ra chấn thương. Khi dây thun cao su bị kéo căng và bắn với lực mạnh, tác động trực tiếp lên vùng cổ tay có thể dẫn đến các chấn thương", BS Mạnh phân tích.

Theo chuyên gia này, người tham gia thử thách có thể đối mặt với các nguy cơ sức khỏe sau:

- Bầm tím và chảy máu dưới da: Lực va chạm mạnh từ dây thun cao su có thể gây bầm tím, chảy máu dưới da. Các mao mạch dễ bị vỡ khi chịu áp lực cao, dẫn đến xuất hiện các vết bầm tím hoặc mảng xuất huyết ngay lập tức.

BS Mạnh cho biết, trong trường hợp nhẹ, vùng cổ tay sẽ bị đỏ ửng lên, nhưng nếu lặp đi lặp lại, vùng tổn thương có thể trở nên nghiêm trọng hơn.

- Tổn thương dây thần kinh và đau dây thần kinh kéo dài: Cổ tay là nơi tập trung nhiều dây thần kinh quan trọng như: Dây thần kinh giữa (median nerve) và dây thần kinh trụ (ulnar nerve).

Nếu dây thun bắn trúng vị trí này, nó có thể gây đau tức thời hoặc thậm chí làm tổn thương dây thần kinh, dẫn đến tê, mất cảm giác hoặc yếu tay.

"Việc lặp lại hành động này có thể gây ra hội chứng đau mãn tính, khó điều trị", BS Mạnh chỉ rõ.

- Gây viêm, sưng nề: Tác động mạnh từ dây thun có thể gây viêm, sưng nề và ứ đọng máu trong các mô quanh vùng bị bắn. Viêm và sưng có thể kéo dài trong nhiều ngày, ảnh hưởng đến chức năng cầm nắm, hoạt động bình thường của tay, thậm chí làm giảm lưu thông máu, gây đau nhức kéo dài.

- Nguy cơ tắc mạch: BS Mạnh cảnh báo rằng, mặc dù tỷ lệ tắc mạch không cao, nhưng việc dây thun bắn liên tục vào cổ tay với lực mạnh có thể làm tổn thương động mạch quay, gây huyết khối và tắc mạch.

"Nếu tình trạng này xảy ra, nó có thể dẫn đến đau đớn dữ dội, giảm lưu thông máu và cần can thiệp y tế ngay lập tức. Trong video, có thể thấy rõ phần cổ tay của người tham gia đã đỏ ửng lên, điều này cho thấy nguy cơ bị tổn thương mạch máu và tiềm ẩn các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng", BS Mạnh nhấn mạnh.

Ảnh hưởng tâm lý, tạo hệ lụy xã hội

Ngoài những rủi ro về mặt thể chất, hành động bắn dây thun vào cổ tay người khác còn gây ra những ảnh hưởng tiêu cực về tâm lý.

BS Mạnh cảnh báo rằng, việc tham gia vào các thử thách đau đớn này không chỉ gây căng thẳng, lo lắng mà còn làm giảm khả năng nhận thức về nguy cơ có thể gây ra, khiến người tham gia dễ bị cuốn vào các hành động liều lĩnh khác.

"Đối với nhiều người, cảm giác đau đớn hoặc thậm chí là chấn thương nhẹ có thể gây sợ hãi, lo âu. Điều này ảnh hưởng đến tinh thần và có thể dẫn đến tình trạng căng thẳng tâm lý kéo dài, đặc biệt là với những người có tâm lý nhạy cảm", BS Mạnh chia sẻ.

Cũng theo chuyên gia này, TikTok là nền tảng với phần lớn người dùng trẻ tuổi, hành động bắn dây thun có thể bị xem nhẹ, không ý thức được mức độ nguy hiểm. Tham gia thử thách theo trào lưu mà không có sự chuẩn bị hoặc kiến thức y tế có thể dẫn đến những tai nạn đáng tiếc.

"Việc tham gia và lan truyền các thử thách như bắn dây thun vào người khác có thể tạo tiền lệ xấu, khuyến khích các hành vi bạo lực nhẹ trong cộng đồng. Điều này đi ngược lại với các giá trị về tôn trọng và bảo vệ sức khỏe bản thân lẫn người khác", BS Mạnh nêu quan điểm.

Trước tình trạng các thử thách nguy hiểm lan truyền trên mạng xã hội ngày càng phổ biến, ThS.BS Đoàn Dư Mạnh khuyến cáo, mọi người cần nâng cao ý thức bảo vệ sức khỏe, không tham gia hoặc cổ súy cho những hành động gây hại.

Những thử thách như bắn dây thun không chỉ gây ra đau đớn tức thời mà còn để lại nhiều hậu quả dài lâu cho sức khỏe.

"Người dân cần cân nhắc kỹ lưỡng trước khi tham gia vào các trào lưu mạng xã hội, đặc biệt là những hành động có thể gây chấn thương cho bản thân và người khác.

Đồng thời, mọi người cần tự trang bị kiến thức về sức khỏe, nhận biết các nguy cơ từ những hành động tưởng chừng như vô hại là cách tốt nhất để tự bảo vệ mình", chuyên gia khuyến cáo

Kiểm tra đại trực tràng thường xuyên là một trong những cách tốt nhất để phòng tránh ung thư. Polyp tiền ung thư thường không biểu hiện triệu chứng, có thể được tìm thấy qua nội soi đại tràng vài năm trước khi ung thư xâm lấn phát triển. Kiểm tra sàng lọc cũng tìm thấy được polyp tiền ung thư và cắt bỏ trước khi nó trở thành ung thư. Đây được xem là cách phòng bệnh cụ thể nhất.

Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ khuyến nghị nên bắt đầu tầm soát ở tuổi 45 đối với những người có nguy cơ mắc bệnh trung bình.

Ung thư đại tràng có thể phòng tránh được thông qua thói quen ăn uống lành mạnh. Có nhiều yếu tố nguy cơ mà mọi người có thể phòng tránh được như:

- Hạn chế ăn các loại thịt đỏ, các loại đồ chiên, nướng, thịt xông khói...

- Bổ sung các thức ăn chứa nhiều chất xơ (rau xanh, trái cây) giúp làm giảm nguy cơ mắc ung thư vì chất xơ giúp gia tăng tiêu thụ acid folic, gia tăng kết hợp chất xơ với các yếu tố sinh ung thư dẫn đến việc loại khỏi lòng ruột sớm vì giảm thời gian ứ đọng phân. Ngoài ra, chất xơ làm giảm pH trong lòng đại tràng và tăng sản xuất các acid béo chuỗi ngắn và yếu tố vi lượng chống hiện tượng oxy hóa.

- Hạn chế các loại nước uống chứa cồn, rượu bia, thuốc lá để giảm nguy cơ ung thư đại tràng. Sử dụng rượu có liên quan đến nguy cơ ung thư đại trực tràng cao hơn. Tốt nhất bạn không nên uống rượu. Nếu uống, bạn không quá 2 ly mỗi ngày đối với nam giới và 1 ly mỗi ngày đối với phụ nữ. 

- Hoạt động thể lực, vận động hay luyện tập thể dục sẽ làm giảm nguy cơ mắc ung thư đại tràng. Nếu bạn không hoạt động thể chất, bạn có thể có nhiều khả năng bị ung thư đại tràng. Việc tích cực vận động hơn có thể giúp giảm nguy cơ mắc bệnh. 

- Kiểm soát cân nặng

Thừa cân hoặc béo phì làm tăng nguy cơ mắc và tử vong do ung thư đại tràng. Ăn uống lành mạnh hơn và tăng cường hoạt động thể chất có thể giúp bạn kiểm soát cân nặng.

- Đừng hút thuốc

Những người đã hút thuốc trong một thời gian dài có nhiều khả năng phát triển ung thư đại tràng hơn những người không hút thuốc. 

Nghiên cứu cho thấy các thói quen liên quan đến chế độ ăn uống, cân nặng và tập thể dục có liên quan chặt chẽ đến nguy cơ ung thư đại tràng. Thay đổi một số thói quen lối sống này có thể khó. Nhưng thực hiện những thay đổi cũng có thể làm giảm nguy cơ mắc nhiều loại ung thư khác, cũng như các bệnh nghiêm trọng khác như bệnh tim và tiểu đường.