GS Phạm Phụ

GS Phạm Phụ:Cần phải có một quá trình khảo sát cụ thể để phân loại, phân bậc từng giáo viên sư phạm từ đó nhìn nhận khách quan hơn. Nhìn chung chất lượng giáo viên hiện nay có thể nói là thấp, chất lượng sinh viên đầu vào thấp, mô hình đào tạo chưa phù hợp, chương trình quá nặng nề mà họ không gánh vác nổi, và có thể nói cả chế độ cho giáo viên sau khi họ ra trường cũng thấp...

Không chỉ chất lượng GV thấp, mà chất lượng GD hiện nay nói chung cũng thấp nếu nhìn theo nhiều góc độ. Giáo dục không đáp ứng được nhu cầu của xã hội, chưa có được chiến lược phát triển rõ ràng, nhiều vấn đề chỉ nói cho có mà không có một kế hoạch cũng như nguồn lực để thực hiện.

Xin lấy một ví dụ, ở bậc GD đại học, phần lớn các trường đều nói là trường mình có định hướng nghiên cứu. Trong khi đó, trong điều kiện của Việt Nam đáng lẽ phải có 90% SV trở lên được học theo các chương trình định hướng nghề nghiệp.

Để có một trường ĐH định hướng nghiên cứu, chi phí đào tạo cho một SV rất lớn, có thể nói phải gấp 5 đến 7 lần con số trung bình hiện nay (khoảng 400 đến 500 USD/ sinh viên/năm) mới thực hiện được.

- Thưa GS, có ý kiến cho rằng thời gian đào tạo ngành Sư phạm 4 năm là hơi ít, cần phải tăng thời gian đào tạo sư phạm lên 5 năm để kéo dài thời gian thực tập cho sinh viên. Quan điểm của GS về vấn đề này như thế nào?

Về chất lượng của đội ngũ ngành Sư phạm hiện nay có nhiều vấn đề cần bàn luận. Việc tăng thêm thời gian đào tạo có nghĩa là có thêm thời gian để dạy dỗ đàng hoàng hơn, tất nhiên có thể tốt hơn một ít, nhưng đây không phải là giải pháp cơ bản để giải quyết vấn đề.

Việc giải quyết chất lượng ngành Sư phạm phải là một tập hợp những vấn đề rộng lớn hơn nhiều.

Trước hết, nói về mô hình đào tạo: mô hình đào tạo sư phạm hiện nay là “chen” nội dung sư phạm vào nội dung khoa học, nếu so với mô hình đào tạo gần giống như ở Trường ĐH tổng hợp cũ tức là SV vào học một ngành chuyên môn nào đó, sau đó nếu hoạt động trong ngành Sư phạm thì có thể học thêm một năm nghề nghiệp sư phạm.

Theo tôi, quá khứ cho thấy, sau khi ra trường 4 - 5 năm thì những sinh viên theo mô hình thứ 2 tỏ ra nổi trội hơn. Nếu tăng thời gian theo kiểu như vậy thì cũng có thể xem là hợp lý. Nhưng cần lưu ý rằng, tăng thời gian đào tạo có nghĩa là tăng chi phí đào tạo, cũng như giảm đi cơ hội một năm làm việc của người học, cần phải xem xét kĩ lương vấn đề này trước khi quyết định tăng thời gian đào tạo.

Tiếp theo, chương trình giáo dục phổ thông hiện nay quá nặng nề và hàn lâm. Đơn cử, môn Toán, giáo dục để sau này các em trở thành những nhà toán học; môn Ngữ Văn như là để các em sau này trở thành nhà ngôn ngữ học…

Trong khi trong xã hội hàng ngàn, hàng vạn em mới cần có một em như vậy. Đầu vào SV sư phạm lại thấp nên có thể nói cho dù học tăng thêm một năm nữa, phần lớn họ cũng không dạy tốt được chương trình mang tính chất hàn lâm như vậy.

Sau nữa, nhu cầu ngành sư phạm là một loại nhu cầu khá dễ dự báo chính xác, khác với các ngành nghề khác. Thế nhưng ngành GD đã không làm tốt được việc này, để xảy ra tình trạng đào tạo GV ra không có việc làm.

Tóm lại, việc tăng thời gian đào tạo ngành sư phạm lên có giải quyết được vấn đề hay không còn tùy thuộc những vấn đề như đã nêu ở trên.

Tăng thời gian học, mất cơ hội việc làm

- Theo GS, nếu tăng thời gian đào tạo sư phạm lên 5 năm thì cần phải có thêm những điều kiện gì?

Như tôi đã nêu ở trên, trước hết là phải tăng cơ sở vật chất, đội ngũ giảng viên, và nhiều chi phí khác, tất nhiên nguồn lực này phải từ ngân sách nhà nước chứ không thể bắt người học gánh chịu. Với người học, họ còn mất cơ hội làm việc thêm một năm, đó là một tổn thất cho người học cũng như xã hội nói chung.

Ngành sư phạm vốn dĩ đã không hấp dẫn, một khi các ngành khác học 4 năm đã ra làm việc có mức lương khá hơn, nếu ngành sư phạm học 5 năm thì chính sách lương bổng với nhà giáo phải được thay đổi. Điều đó có nghĩa toàn bộ vấn đề về ngân sách, tài chính, chế độ đều phải được tính đến trước khi ra quyết định về điều này.

- Để có được một đội ngũ sư phạm tốt, thu hút nhân tài cho sư phạm, GS có hiến kế gì cho việc đào tạo sư phạm của nước ta hiện nay?

Vấn đề chất lượng SV sư phạm đã tồn tại ba bốn mươi năm nay, chứ không phải là vấn đề gì mới mẻ. Nhưng chúng ta không có một chiến lược, được soạn thảo một cách bài bản, khoa học và có tính khả thi nên xảy ra tình trạng cứ nói mãi mà không giải quyết được vấn đề.

Tôi đã đọc hàng chục đề tài nghiên cứu về các vấn đề có liên quan nhưng thú thực chưa thấy một kết quả nào thực bài bản, khoa học và có tính khả thi.

- Xin cảm ơn Giáo sư!

• Lê Huyền(thực hiện)

Đề nghị xử lý sai phạm tại ĐH Kinh tế Quốc dân

GS đề nghị cách chức hiệu trưởng ĐH KTQD

ĐH Kinh tế Quốc dân lạm thu hơn 51 tỷ

Như đã phản ánh về sự chậm trễ trong xử lý sai phạm của ĐH Kinh tế Quốc dân,GS-TSKH-NGND, nguyên Hiệu trưởng ĐH Kinh tế quốc dân Lê Du Phong đã có thư đề nghị BộGD-ĐT kiên quyết xử lý những cá nhân sai phạm, trong đó trách nhiệm chính thuộc vềHiệu trưởng ĐH Kinh tế Quốc dân Nguyễn Văn Nam.

Ồ ạt bổ nhiệm, tách, nhập khoa phòng gây bất bình lớn

GS.TSKH.NGND Lê Du Phong khi trao đổi với chúng tôi đã chua xót nói rằng, cả cuộcđời làm khoa học, hết mình phấn đấu xây dựng nhà trường xứng đáng với niềm tin yêucủa nhân dân dành cho một trường kinh tế hàng đầu, cánh chim đầu đàn trong hệ thốnggiáo dục đại học quốc dân, vậy mà bây giờ nhìn nội bộ trường “rối ren”, cán bộ, giáoviên và đội ngũ quản lý đang dần mất niềm tin, nhụt chí phấn đấu, ông đau đớn vôcùng. Điều này ông và một số hiệu trưởng tiền nhiệm không thể lường tới.

GS Lê Du Phong cho hay, chính Thanh tra Bộ GD-ĐT tại Kết luận 1255 ngày 5/12/2012đã khẳng định Hiệu trưởng Nguyễn Văn Nam phải chịu trách nhiệm tới 17 vấn đề, chothấy cung cách quản lý hoặc là yếu kém, hoặc là chuyên quyền, coi thường pháp luậtcủa Hiệu trưởng Nguyễn Văn Nam. Trách nhiệm này thuộc Hiệu trưởng và Phòng Tổ chứccán bộ.

Cũng theo Thanh tra Bộ, Hiệu trưởng Nguyễn Văn Nam đã xử lý cán bộ một cách vộivàng, quyết liệt không cần thiết, không xem xét kỹ các tình tiết liên quan (trườnghợp ông Linh, ông Bình); bỏ qua, không xử lý triệt để (trường hợp ông Huệ và các cánhân, tổ chức liên quan đến vụ ông Huy); điều động bố trí cán bộ bất hợp lý, thựcchất là giáng chức cán bộ không có lý do, dẫn đến sự thiếu khách quan, thiếu côngbằng, phát sinh các ý kiến bất bình trong một số cán bộ, viên chức và gây ra dư luậnkhông tốt về trường. Thanh tra Bộ kết luận, để xảy ra sự việc trên, trách nhiệm thuộcvề Hiệu trưởng, Đảng ủy trường và Phòng Tổ chức cán bộ.

Trường Đại học Kinh tế Quốc dân (Hà Nội).

GS.TSKH.NGND Lê Du Phong còn cho hay, sai lầm nối tiếp sai lầm của Hiệu trưởngNguyễn Văn Nam là khi thực hiện kiểm điểm theo chỉ đạo của Bộ GD-ĐT, ông Nam đã giảitrình không thỏa đáng, không nghiêm túc nhận khuyết điểm, biện minh, thậm chí bóp méosự thật và bịa đặt.

GS Lê Du Phong phân tích, ông Nam là người trực tiếp phụ trách sau đại học nên đểxảy ra những sai phạm liên quan đến đào tạo sau ĐH, ông Nam phải chịu trách nhiệm.Vấn đề này gây ra hậu quả rất nghiêm trọng, không thể khắc phục được. Hơn nữa có 767người được cấp chứng chỉ sau đại học trái phép, trong đó có nhiều người sử dụng chứngchỉ này như một minh chứng của trình độ học vấn sau đại học để thăng quan tiến chức.Lẽ ra, Bộ GD-ĐT phải ra lệnh thu hồi những chứng chỉ đã cấp trái phép nói trên. Vậymà, ngay sau khi có kết luận thanh tra, ông Nam đã cho ký ban hành bản thành tích dài52 trang mà không có lấy một dòng nào gọi là khuyết điểm. Bản thành tích này được gửiđến tất cả giảng viên để làm cơ sở cho việc “thí điểm đánh giá hiệu trưởng”.

Có hay không dấu hiệu hình sự ở những sai phạm về thu chi tài chính và xây dựng cơbản?

GS.TS Nguyễn Văn Thường, nguyên Hiệu trưởng ĐH Kinh tế Quốc dân cũng chia sẻ rằng,các đồng chí trong Thường vụ Đảng ủy của trường đều là người tốt, nhưng điều đángtiếc là tập thể Thường vụ lại yếu về đấu tranh phê bình, đã để cho Bí thư, Hiệutrưởng mắc nhiều khuyết điểm, sai phạm lớn kéo dài từ năm 2009 đến nay.

Liên quan đến những sai phạm trong thu chi tài chính, xây dựng cơ bản, mà ngườiđứng đầu chịu trách nhiệm là Hiệu trưởng Nguyễn Văn Nam, dư luận đặt câu hỏi: nhữngtưởng, với một trường đại học đầu ngành trong cả nước, dạy sinh viên cách quản lýkinh tế theo pháp luật, thì việc quản lý đồng tiền sẽ phải được triển khai một cáchbài bản, nhưng Kết luận thanh tra của Bộ GD-ĐT đã chỉ ra rằng, ĐH Kinh tế quốc dân đãthu sai, thu vượt nhiều khoản như: thu kinh phí đào tạo thạc sĩ, tiến sĩ không cótrong quy định số tiền hơn 22,173 tỷ đồng; thu vượt quy định về học phí nâng điểm hệsố chính quy số tiền là hơn 3,073 tỷ đồng; thu vượt quy định lệ phí tuyển sinh các hệđào tạo, số tiền là hơn 7,906 tỷ đồng; thu ngoài quy định số tiền là hơn 18,407 tỷđồng…

Như vậy, số tiền trường ĐH Kinh tế quốc dân thu sai quy định lên đến hơn 51 tỷđồng.

Theo các chuyên gia kinh tế, về nguyên tắc thu sai thì phải hoàn trả cho người bịthu, trường hợp không trả lại được thì phải nộp ngân sách nhà nước. Tại sao Bộ GD-ĐTchỉ kiến nghị sung công quỹ 3 tỷ đồng. Theo giải thích của Kết luận thanh tra thì 48tỷ đồng đã được nhà trường chi hết cho các hoạt động - cũng là một điều vô cùng khóhiểu.

Cũng liên quan đến sai phạm về tài chính, Thanh tra Cục Thuế Hà Nội kết luận, đãcó quyết định truy thu và xử phạt, trong hai năm 2009 và 2011 đã là 7,067 tỷ đồng,mặc dù tính đến ngày 22/10/2012, trường đã khắc phục bằng cách nộp 5.774.542.960 tỷđồng. Dư luận đặt câu hỏi, đây có phải là hành vi trốn thuế, gian lận thuế…

Dư luận đang trông chờ một thái độ kiên quyết, dứt khoát cùng một hình thức xử lýkỷ luật nghiêm minh của lãnh đạo Bộ GD-ĐT đối với Hiệu trưởng Nguyễn Văn Nam và cáccá nhân liên quan nhằm thiết lập lại kỷ cương phép nước ở một trường ĐH Anh hùng…