Phong trào được triển khai thực hiện ở 2 nội dung: Xây dựng nhà vệ sinh và nhà vệ sinh sạch, đẹp, thân thiện. Về xây dựng nhà vệ sinh, các nhà trường có kế hoạch, dự toán kinh phí, bố trí vị trí xây dựng phù hợp khi sử dụng; nhà vệ sinh phải đảm bảo đúng theo tiêu chuẩn quy định và có tính thẩm mỹ. Các tiêu chí cụ thể về nhà vệ sinh sạch, đẹp, thân thiện tại các cơ sở giáo dục công lập sẽ được Sở Giáo dục và Đào tạo hướng dẫn. 

UBND các huyện, thị xã, thành phố ưu tiên bố trí nguồn kinh phí từ ngân sách theo phân cấp để thực hiện phong trào, đặc biệt quan tâm hỗ trợ các cơ sở giáo dục công lập vùng khó khăn; Phối hợp với Ủy ban MTTQ, các đoàn thể cùng cấp tuyên truyền, phát động phong trào đến các tập thể, cá nhân, doanh nghiệp và các mạnh thường quân đóng trên địa bàn; vận động tài trợ để thực hiện phong trào đạt hiệu quả cao nhất.

Chương trình sức khỏe học đường giai đoạn 2021-2025được ban hành nhằm duy trì, đẩy mạnh hoạt động giáo dục, chăm sóc, bảo vệ và quản lý sức khỏe trẻ em, học sinh trong trường học nhằm bảo đảm sự phát triển toàn diện về thể chất, tinh thần cho học sinh. Chương trình đặt mục tiêu 100% trường học có nhà vệ sinh cho học sinh, trong đó 50% trường học có đủ nhà vệ sinh cho học sinh theo quy định và 80% nhà vệ sinh bảo đảm điều kiện hợp vệ sinh.

Tại buổi khám, học sinh trường THCS Liên Bảo được bác sĩ khám sàng lọc các bệnh lý về mắt, đo thị lực, soi bóng đồng tử, đo khúc xạ. Kết quả, khoảng 60% học sinh được phát hiện mắc các bệnh về tật khúc xạ mắt như: Cận thị, loạn thị, viễn thị,… trong đó có khoảng 20% được phát hiện mới và 20% học sinh đeo kính sai số, gây ra tình trạng nhìn kém, tăng độ cận, suy giảm thị lực.

Bác sĩ cũng hướng dẫn cho các em về cách chăm sóc, bảo vệ đôi mắt. Những trường hợp học sinh được chẩn đoán tật khúc xạ mắt được giải thích, tư vấn điều trị phù hợp.

Chương trình khám, tư vấn các bệnh lý về mắt giúp các em học sinh ý thức được vai trò quan trọng của việc chăm sóc, giữ gìn đôi mắt, điều chỉnh chế độ sinh hoạt, học tập, nghỉ ngơi hợp lý để bảo vệ đôi mắt sáng, khỏe, nâng cao khả năng học tập và chất lượng cuộc sống cho các em.

Tật khúc xạ học đường là một trong những vấn đề đáng lo ngại hiện nay ở lứa tuổi học sinh, nhất là lứa tuổi từ 11 - 15 tuổi, trong đó phổ biến nhất là cận thị. Chương trình Sức khỏe học đường giai đoạn 2021-2025 đặt mục tiêu 100% học sinh được tuyên truyền, giáo dục về sức khỏe và nâng cao kiến thức phòng, chống bệnh, tật học đường.

Bếp được vệ sinh thường xuyên. Tất cả bếp ăn bán trú các trường có đầy đủ dụng cụ và trang thiết bị phục vụ chế biến, nấu nướng, ăn uống, sử dụng bằng các vật liệu dễ làm vệ sinh. Về nguyên liệu thực phẩm sử dụng đều có hồ sơ chứng minh nguồn gốc.

Các trường mầm non được kiểm tra cho thấy đã thực hiện ký hợp đồng các công ty cung cấp thực phẩm. Các trường tiểu học đều ghi chép sổ kiểm thực 3 bước và lưu mẫu thức ăn theo quy định...

Đoàn kiểm tra ghi nhận một số bất cập trong đảm bảo an toàn thực phẩm. Đối với cấp học mầm non, nhân viên nuôi dưỡng đều là lao động hợp đồng ngắn hạn không thực sự yên tâm công tác.  

Đoàn kiểm tra đề xuất, kiến nghị UBND các cấp tiếp tục chỉ đạo các cơ quan liên quan tăng cường kiểm tra giám sát công tác nuôi ăn bán trú; đầu tư, nâng cấp, cải tạo cơ sở vật chất cho các trường trên địa bàn quản lý.

Đối với ngành Giáo dục và Đào tạo, đoàn kiểm tra đề nghị nghiên cứu đề xuất tham mưu với cơ quan cấp trên bổ sung biên chế cho ngành, đặc biệt là cán bộ y tế, cán bộ dinh dưỡng trong các trường học.

Trước đó, trong tháng 8/2023, Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm tỉnh Nam Định đã phối hợp với ngành giáo dục tổ chức tập huấn kiến thức cho 2.450 cán bộ, giáo viên, nhân viên các trường mầm non, tiểu học, trung học cơ sở, trường khuyết tật… công lập và ngoài công lập trên địa bàn 9 huyện của tỉnh. Thời gian tới, Chi cục sẽ tiếp tục triển khai kiểm tra, tuyên truyền nhằm tăng cường đảm bảo an toàn thực phẩm đối với bếp ăn tập thể trường học trên địa bàn.

Hoàng Linh

PGS.TS Mai Duy Tôn thăm khám cho bệnh nhân đột quỵ 

Hay trường hợp nữ bệnh nhân 60 tuổi ở Hà Nội, được chuyển vào viện sau hơn 1 ngày bị đột quỵ. Một buổi sáng khi dậy sớm chuẩn bị ra công viên tập thể dục, bà đột ngột thấy yếu nhẹ và tê bì nửa người phải, kèm méo miệng.

Phỏng đoán bị trúng gió, bà tự vào giường nghỉ ngơi. Cùng ngày, con gái gọi bác sĩ châm cứu đến điều trị, giúp bà tập luyện nhưng qua 24 giờ vẫn không cải thiện. Sau khi họp bàn, gia đình quyết định đưa bà đến bệnh viện.

PGS.TS Mai Duy Tôn cho biết, cả hai trường hợp nói trên đều đến viện quá muộn, lỡ mất thời gian vàng “cứu não” nên chịu cảnh tàn phế suốt đời.

Mỗi năm Việt Nam có khoảng 230.000 ca mắc mới đột quỵ, trong đó gần 50% số ca đột quỵ sẽ tử vong, 90% để lại di chứng do hầu hết bệnh nhân đột quỵ đều đến viện khi đã qua khung giờ vàng.

Tỷ lệ bệnh nhân đột quỵ đến trước 6 giờ tại nước ta trung bình chỉ khoảng 3,5%, riêng các bệnh viện lớn như Bạch Mai, tỷ lệ này ở mức 5-7%.

PGS Tôn cho biết, thời gian vàng để dùng thuốc tiêu sợi huyết là 4-5 giờ từ khi khởi phát. Cơ hội để can thiệp lấy huyết khối chỉ trong 6-8 giờ đầu, ngoại trừ một số trường hợp đặc biệt có thể tới 24 giờ.

Tế bào não sẽ chết chỉ trong vài phút nếu không được cấp máu hoặc oxy. Đối với đột quỵ thiếu máu não, khi mạch máu lớn trong não bị tắc, cứ mỗi giây trôi qua có 32.000 tế bào não chết và cứ mỗi phút trôi qua sẽ có 1,9 triệu tế bào não “ra đi” và mỗi giờ trôi qua, số tế bào não chết tương ứng mất đi 3,6 năm tuổi thọ của người bình thường.

“Nếu đến viện càng sớm, tỷ lệ điều trị thành công càng cao. Các triệu chứng cần nghĩ ngay tới đột quỵ là méo miệng một bên, nói ngọng, thất ngôn, yếu liệt hoặc tê bì tay chân một bên, mất thị lực đột ngột một hoặc hai mắt... Chúng ta không được phép để mất một giây phút nào nằm bất động đợi chờ tự hồi phục hay tự điều trị theo phương pháp dân gian truyền miệng”, PGS Tôn khuyến cáo.

Ba sai lầm cần bỏ ngay

PGS Tôn nhấn mạnh, khi phát hiện bệnh nhân đột quỵ, không được cho người bệnh uống bất kỳ loại thuốc nào, ngay cả aspirin.

Aspirin có tác dụng làm loãng máu, song cục máu đông chỉ là một trong vô số nguyên nhân dẫn đến đột quỵ não. Bên cạnh thể nhồi máu não, đột quỵ còn do vỡ mạch máu não (thể xuất huyết não). Để xác định chính xác, các bác sĩ phải chụp chiếu, xét nghiệm cẩn trọng. Do đó, người dân không nên tùy tiện dùng thuốc.

Thực tế, đã có nhiều sự cố vô cùng đáng tiếc khi người thân tự ý cho bệnh nhân uống An cung ngưu hoàng hoàn khiến xuất huyết trầm trọng hơn, bệnh nhân rơi vào nguy kịch.

Thứ hai, bệnh nhân bị đột quỵ thường bị méo miệng, liệt một bên, rối loạn nuốt. Vì vậy không cho bệnh nhân ăn, uống bất cứ thứ gì để tránh nghẹn, sặc đường thở dẫn đến suy hô hấp, viêm phổi, thậm chí tử vong.

Các bước hồi sinh tim phổi cho bệnh nhân

Thứ ba, không cho người bệnh tự đi xe đến bệnh viện. Các triệu chứng đột quỵ não rất khó nhận biết ngay từ đầu khiến người bệnh chủ quan. Nếu tiếp tục vận động mạnh, bệnh nhân có thể bị ngã, bệnh nặng thêm.

Khi phát hiện người đột quỵ, cần đảm bảo thông thoáng đường thở, nếu có răng giả nên tháo ra, kiểm tra xem trong miệng có đờm dãi hay không, nếu có cần lấy sạch và để bệnh nhân nằm nghiêng nhằm tránh sặc và giúp lưu lượng máu đến não tốt hơn.

Người dân nên tránh các biện pháp xoa bóp, bấm huyệt, chích nặn máu. Tốt nhất gọi ngay cấp cứu 115 để chuyển bệnh nhân đến các cơ sở y tế gần nhất càng sớm càng tốt.

Lưu ý, khi gọi 115 cần nói rõ nghi ngờ bệnh nhân bị “đột quỵ não”. Nhân viên cấp cứu 115 sẽ chuẩn bị phương tiện y tế phù hợp và chọn bệnh viện chuyên điều trị đột quỵ não trước khi họ chuyển bệnh nhân.

Trong khi chờ xe cứu thương đến hãy hỏi người bệnh càng nhiều thông tin càng tốt. Hỏi về tất cả các loại thuốc mà người bệnh đang dùng, tình trạng sức khỏe, có dị ứng không. Ghi lại tất cả các triệu chứng bao gồm: Thời điểm đột quỵ, tiền sử bệnh tật của người bệnh như tăng huyết áp, bệnh tim, ngừng thở khi ngủ, tiểu đường... Những thông tin này rất hữu ích cho bác sĩ điều trị.

Nếu người bệnh đang ngồi hoặc đứng, hãy khuyến khích họ nằm nghiêng với tư thế đầu cao.

Khi bệnh nhân bất tỉnh, nếu bạn không thể bắt được mạch, hãy bắt đầu thực hiện hô hấp nhân tạo để hồi sinh tim phổi. Cố gắng giữ bình tĩnh thực hiện hà hơi thổi ngạt và ép tim cho bệnh nhân trong suốt quá trình chờ cứu thương 115 đến.

Thúy Hạnh

Hơn 1.000 ca đột quỵ nhập viện, 4 nguyên tắc phòng tránh

Số ca mắc đột quỵ ngày rét tăng 20-30%, tại Bệnh viện Bạch Mai mỗi ngày tiếp nhận 35-50 ca nhập viện.