“Đây là nghiên cứu lớn nhất so sánh dấu ấn sinh học giữa nhóm có tuổi thọ đặc biệt cao và những người có tuổi thọ ngắn hơn. Đồng thời, chúng tôi cũng xem xét mối liên hệ giữa các chỉ số và cơ hội trở thành một người sống trăm tuổi”, Phó giáo sư dịch tễ học Karin Modig (Viện Karolinska, Thụy Điển) chia sẻ. 

Các tác giả xem xét dữ liệu của 44.000 người Thụy Điển từ 64 tuổi trở lên. Trong đó, 1.224 người sống đến 100 tuổi (2,7%). 85% những người sống trên trăm tuổi là nữ.

Mười hai dấu ấn sinh học dựa trên máu liên quan đến tình trạng viêm, chuyển hóa, chức năng gan và thận cũng như tình trạng suy dinh dưỡng, thiếu máu tiềm ẩn, chức năng trao đổi chất bao gồm cholesterol, glucose... Tất cả những điều này đều có liên quan đến lão hóa hoặc tử vong. 

Họ phát hiện ra rằng những người sống thọ 100 tuổi thường có mức glucose, creatinine và axit uric thấp hơn khi bước qua tuổi 60. Ví dụ những người có nồng độ axit uric thấp nhất có 4% cơ hội sống đến 100 tuổi trong khi nhóm có nồng độ axit uric cao nhất chỉ có 1,5% sống đến 100 tuổi.

Axit uric liên quan đến tình trạng viêm. Đây là một chất thải trong cơ thể sinh ra từ quá trình tiêu hóa một số loại thực phẩm. Trong khi đó, creatinine có liên quan đến chức năng thận. 

Các dấu ấn sinh học khác của nhóm người sống thọ không có sự khác biệt đáng kể nhưng thường ở mức trung bình, hiếm khi cực cao hoặc cực thấp. 

Ví dụ, rất ít người hơn 100 tuổi có mức đường huyết trên 6,5 mmol/L hoặc mức creatinine trên 125 µmol/L.

Điều đó cho thấy mối liên hệ tiềm ẩn giữa trao đổi chất, dinh dưỡng và tuổi thọ. 

Nghiên cứu này không đưa ra kết luận yếu tố lối sống hoặc gene nào chịu trách nhiệm cho dấu ấn sinh học. Tuy nhiên, theo The Conversation, thật hợp lý khi nghĩ rằng các yếu tố như dinh dưỡng và uống rượu cũng đóng một vai trò nào đó. Thực tế cho thấy, sự khác biệt về dấu ấn sinh học được ghi nhận ở những người cao tuổi. 

Bạn nên theo dõi các chỉ số về thận và gan cũng như lượng glucose và axit uric khi bạn già đi. 

Thói quen ăn uống 'linh hoạt và vui vẻ' của bác sĩ 103 tuổi

Lời khuyên của chuyên gia: 

- Bóng bàn và cầu lông có cường độ thấp, khối lượng vận động có thể đa dạng nên phù hợp hơn với người cao tuổi, trẻ em.

- Môn quần vợt đòi hỏi sức bền cao, thích hợp với thanh niên và trung niên, không chỉ có thể vận động toàn thân mà còn rèn luyện sự phối hợp của tiểu não, trì hoãn sự lão hóa của đại não, nhưng không phù hợp với người già có loãng xương và cứng khớp.

- Để thực hiện bài tập cầm vợt, bạn phải khởi động trước, tập trung vào khớp cổ tay và khớp cổ chân. Khi tập nên tích cực chạy, không đứng yên một chỗ, chỉ vung vợt. Tập 2-3 lần/tuần, mỗi lần một giờ, có thể tăng cường sức khỏe tim và não.

Bơi lội

Các nghiên cứu đã chỉ ra bơi lội có thể làm giảm 28% nguy cơ tử vong chung và 41% nguy cơ tử vong do bệnh tim mạch.

Bơi lội có thể cải thiện tuần hoàn máu và chức năng hô hấp, ngăn ngừa người già mắc các bệnh tim mạch như xơ cứng động mạch, trì hoãn sự suy giảm chức năng của cơ quan hô hấp. Các nghiên cứu y học thể thao hiện đại đã xác nhận rằng bơi lội có tác dụng tốt trong việc chống lại các bệnh mạn tính.

Nhiều bác sĩ đã bắt đầu sử dụng bơi lội như một phương pháp điều trị bổ trợ cho các bệnh mạn tính như khí phế thũng, bệnh tim mạch vành, tăng huyết áp, thấp khớp và suy nhược thần kinh, đồng thời điều trị phục hồi chức năng đột quỵ và các bệnh về hệ vận động. Bơi lội đặc biệt phù hợp với người béo và người mắc các bệnh về khớp.

Lời khuyên của chuyên gia:

- Người mới bắt đầu nên học bơi từng bước và theo động tác chuẩn. Giai đoạn đầu không nên tập luyện quá sức. Không bơi khi bụng đói và luôn mang theo kẹo bên mình để tránh hạ đường huyết.

- Tắm trước và sau khi bơi để rửa sạch hoàn toàn chất khử trùng bể bơi còn sót lại trên cơ thể. Người có thể lực tốt có thể dần dần thử sức với các kiểu bơi “vất vả” như bơi tự do, bơi bướm.

- Người cao tuổi nên bơi tùy theo khả năng của mình, tốt nhất nên chọn bơi ếch, bơi ngửa và các kiểu bơi không đòi hỏi gắng sức nhiều, khi bơi nên có người đi cùng. Người cao tuổi mắc bệnh tim mạch và mạch máu não không nên thử khi chưa được phép, cần tham khảo ý kiến ​​bác sĩ trước.

Các môn tập trong nhà: Thể dục nhịp điệu, yoga, zumba 

Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng các chương trình thể dục trong nhà như thể dục nhịp điệu, zumba và yoga có thể giảm 27% nguy cơ tử vong chung và 36% nguy cơ tử vong do bệnh tim mạch.

Trong số đó, thể dục nhịp điệu và zumba là các bài tập aerobic trong nhà ngắt quãng, nhịp điệu của bài tập được điều chỉnh bằng cách thay đổi nhịp độ, để nhịp tim tăng dần trong phạm vi tương đối an toàn, hiệu quả đốt cháy calo cao.

Nhịp điệu âm nhạc có thể nâng cao khả năng phối hợp và cảm nhận nhịp điệu, đồng thời huy động tối đa các cơ trên toàn cơ thể, để eo, bụng và tứ chi đạt được hiệu quả tập luyện tốt nhất. 

Yoga là một loại hình rèn luyện thể chất và tinh thần, có thể cải thiện các chức năng toàn diện về sinh lý, tâm lý, tình cảm và tinh thần, đồng thời có tác dụng chữa bệnh về thể chất và tinh thần.

Lời khuyên của chuyên gia:

- Để tập aerobic tại phòng gym, bạn nên đặt mục tiêu tập luyện, cường độ, thời gian và tần suất tập luyện phù hợp với độ tuổi và thể trạng của mình.

- Nên tập ít nhất 30 phút mỗi ngày, 5 ngày/tuần. Tránh chọn phòng tập thể dục mở dưới lòng đất để không hít quá nhiều không khí cũ. 

- Tốt nhất bạn nên mặc áo khoác thể thao rộng rãi, màu sắc rực rỡ để tâm trạng phấn chấn hơn, đi giày thể thao đế mềm để đảm bảo an toàn. 

- Nên ăn chế độ ăn giàu protein, ít calo sau khi tập thể dục, chẳng hạn như các sản phẩm từ đậu nành, các sản phẩm từ sữa, cá, thịt gà,…

Hà Vũ

Giảm nguy cơ mắc 7 loại ung thư nếu thực hiện hành động này mỗi ngày