“Chúng tôi đang sáng tạo để cải thiện cuộc sống của 3 tỷ người mỗi năm” Đại diện của Messe Berlin Group đơn vị tổ chức IFA đã phát biểu như vậy trong cuộc họp báo giới thiệu IFA 2018 mới đây.

Mọi thiết bị sẽ được kết nối, tức là chúng sẽ thông minh hơn. Chúng cung cấp cho chúng ta thông tin về sức khỏe cá nhân một cách tự nhiên. Từ chiếc bàn chải đánh răng, chiếc đèn ngủ theo dõi giấc ngủ hay một chiếc máy làm sạch không khí. Kết nối và cảnh báo, đó là việc làm của những thiết bị chăm sóc sức khỏe tại nhà mà Phillip, nhà sản xuất thiết bị gia dụng lớn tại Châu Âu đưa ra.

Sự thay đổi của Phòng khách gia đình qua từng thập kỷ, hình ảnh mà Sharp đưa ra trong cuộc họp báo cho thấy chiếc TV luôn là điểm nhấn của thiết bị giải trí gia đình. Tất nhiên kích thước của chiếc TV thay đổi một cách đáng kể. Nếu như ở thập kỷ 70 thế kỷ 20, chiếc TV 19inche được coi là phổ thông thì sau năm 2018 TV trên 60Inche mới là thời thượng. Sharp sẽ mang tới IFA 2018 Seri TV 8K kích thước 70 inche đầu tiên trên thế giới. Chiếc TV này sẽ có độ phân giải lớn gấp 16 lần chiếc TV full HD. Nếu bạn là fans của các chương trình thể thao đỉnh cao. Hãy chuẩn bị 11 ngàn ++ euro để sắm chiếc TV mang mã hiệu LV-70X500E này.

AI hay trí tuệ nhân tạo đang dần trở thành động lực của ngành công nghiệp khi nó giúp con người phát hiện ung thư, lái xe và dự đoán thiên tai,…Thế nhưng chúng ta đều không hay biết rằng, quá trình đào tại AI cũng gây ra những hệ lụy cho môi trường.

Theo một nghiên cứu mới đây của các nhà khoa học Mỹ, mô hình đào tạo AI phổ biến có thể phát thải ra hơn 283,9 tấn CO2. Con số này nhiều hơn 5 lần số lượng khí thải trung bình mà một chiếc xe tại Mỹ phát thải ra môi tường trong suốt vòng đời của nó, tính bao gồm cả công đoạn sản xuất xe hơi.

Hầu như các nhà nghiên cứu AI đều tỏ ra bất ngờ với những tác động tiềm tàng của AI đối với môi trường.

Việc giúp máy móc có thể hiểu được ngôn ngữ là hành vi gây hại cho môi trường?

Theo Interesting Engineering, nghiên cứu trên tiến hành tìm hiểu quá trình xử lý ngôn ngữ tự nhiên hoặc lập trình ngôn ngữ tư duy (NLP). Cộng đồng nghiên cứu NLP đã đóng góp khá nhiều cho công nghệ trong thời gian quan, bao gồm việc dịch máy và hoàn thành câu.

Tuy nhiên để đánh đổi những cải tiến trong thời gian qua trên nhiều ứng dụng, việc đào tạo AI hiểu được ngôn ngữ của con người đòi hỏi một lượng dữ liệu khổng lồ được thu thập từ Internet. Đặc biệt việc chuyển đổi các bộ dữ liệu này thành một chương trình đào tạo cần tới một nguồn năng lượng máy tính khổng lồ.

Nguồn năng lượng đó đền từ đâu?

Tất nhiên điện năng được lấy từ nhà máy điện và để tạo ra điện, con người cần tới các nguồn tài nguyên như nhiên liệu hóa thạch, hạt nhân,…và đó chỉ là một trong số ít những nguyên nhân gây ra biến đổi khí hậu và ô nhiễm môi trường.

Bốn mô hình được các nhà nghiên cứu sử dụng để xác định tác động của quá trình đào tạo AI đối với môi trường gồm Transformer, ELMo, BERT và GPT-2. Để tìm ra mức độ phát thải CO2 của các mô hình này, nhóm nghiên cứu tiến hành đào tạo từng mô hình một, dựa trên một GPU duy nhất trong vòng tối đa 1 ngày. Hoạt động này nhằm đo lượng điện tiêu thụ của AI.

Sau đó, họ sử dụng số giờ đào tạo các mô hình để tính tổng điện năng mà toàn bộ quá trình đào tạo có thể tiêu thụ. Con số này sau đó sẽ được chuyển đổi thành khối lượng CO2 phát thải. Kết quả cho thấy, chi phí đào tạo AI và tác động của nó với môi trường tỷ lệ thuận với quy mô của mô hình huấn luyện AI.

Bước cuối cùng và cũng là tốn kém nhất chính là cải thiện độ chính xác của AI. Mặc dù vậy đây cũng là bước gây ra tác động lớn nhất đối với môi trường.

Với các mô hình loại bỏ bước cuối cùng, lượng phát thải CO2 ước tính chỉ vào khoảng 635kg CO2. Con số này tương đương với lượng CO2 của một chuyến bay vòng quanh nước Mỹ áp dụng cho một người.

Điều tồi tệ hơn là khi các nhà nghiên cứu khẳng định, đây chỉ là những con số khiêm tốn vì các nhà nghiên cứu chỉ đào tạo mô hình AI với mức tiêu thụ điện năng tối thiểu. Hầu hết các chương trình đào tạo AI thực tế sẽ cần một lượng điện năng khổng lồ hơn thế.

Tác động từ việc huấn luyện AI là rất lớn. Đó là lý do nhóm nghiên cứu đề xuất chuyển hoạt động nghiên cứu AI ra khỏi các học viện và áp dụng chỉ trong nội bộ một không gian riêng. Có thể thấy, chi phí để phát triển AI thực tế rất lớn vì nó không chỉ tốn tài nguyên mà còn gián tiếp gây ô nhiễm môi trường.

Mặc dù AI đang thúc đẩy sự phát triển của nhiều ngành công nghiệp như quốc phòng, y tế, giáo dục. Nhưng rõ ràng việc theo dõi và giám sát sự phát triển của AI sẽ ngày càng khó khăn hơn nếu như các nguồn tài nguyên dần cạn kiệt.

Tiến Thanh

Thời điểm đó, những hãng điện thoại nội địa từng nắm phần lớn thị phần tại Ấn Độ. Tuy nhiên, mọi chuyện đã thay đổi từ khi các nhà sản xuất smartphone Trung Quốc tấn công vào thị trường này.

Giữa tháng 5, Quartz đưa tin Intex - thương hiệu di động nội địa từng sở hữu thị phần lớn thứ 2 tại Ấn Độ - chuẩn bị rút lui khỏi thị trường. Công ty có trụ sở tại New Delhi đã không tung ra bất cứ chiếc smartphone mới nào kể từ tháng 1/2016. Đồng thời, hãng cũng hạn chế xuất xưởng những mẫu điện thoại cơ bản đã ra mắt trước đó.

“Công ty đang tìm kiếm những hướng đi mới, bao gồm cả việc liên doanh hoặc rút lui khỏi thị trường”, Keshav Bansal - Giám đốc cấp cao của Intex - chia sẻ với báo Economic Times.

Nhiều cái tên biến mất

Trên thực tế, Intex chỉ là một trong số nhiều thương hiệu di động tại Ấn Độ đang phải vật lộn để tồn tại. Năm 2015, Samsung là thương hiệu smartphone bán chạy nhất tại Ấn Độ khi nắm giữ 24% thị phần. Theo sau ngay đó là 4 cái tên nội địa gồm Micromax, Intex, Lava và Karbonn, tổng cộng nắm giữ hơn 40% thị phần.

Đại diện Intex cho biết công ty đang tìm kiếm những hướng đi mới, bao gồm cả việc liên doanh hoặc rút lui khỏi thị trường. Ảnh: The Techolic.

Tuy nhiên, đến năm 2016, khi các nhà sản xuất điện thoại thông minh Trung Quốc đồng loạt tấn công thị trường Ấn Độ, hoạt động kinh doanh cho các thương hiệu nội địa bắt đầu suy giảm.

Xiaomi thâm nhập thị trường Ấn Độ vào năm 2014 và sớm gây được tiếng vang với hàng loạt sản phẩm giá rẻ cùng nhiều tính năng hấp dẫn. Năm 2016, hãng smartphone Trung Quốc đã tăng gấp đôi thị phần, khiến hoạt động kinh doanh của những thương hiệu nội địa như Micromax, Intex và Lava dần bị thu hẹp.

Theo số liệu của Counterpoint, đến quý I/2019 các hãng smartphone Trung Quốc chiếm 66% thị phần tại thị trường Ấn Độ, tăng 20% so với cùng kỳ năm 2018. Trong khi đó, thị phần của Micromax chỉ đạt vỏn vẹn 1,1%, Intex 0,1%, Lava 1,2% và Karbonn 0,2%.

“Phân khúc giá rẻ từng là miếng bánh của những thương hiệu nội địa. Tuy nhiên, sự cạnh tranh ngày càng gay gắt về giá của những hãng di động Trung Quốc đã khiến công ty nội địa sụp đổ”, Anshika Jain - nhà phân tích của Counterpoint - nhận định.

Theo Quartz, bên cạnh giá bán, các hãng smartphone Ấn Độ dần bị thất thế trên chính sân nhà vì sản phẩm của họ thiếu sự đổi mới trong công nghệ và tính năng.

“Với những sản phẩm từ Trung Quốc, khách hàng luôn được cung cấp hàng loạt tính năng mới mẻ, công nghệ hấp dẫn cùng với giá bán phải chăng”, Vinod Gidel, một nhà phân phối smartphone có trụ sở tại New Delhi, phân tích với Quartz.

Thị phần smartphone tại Ấn Độ quý I/2019.

Tuy nhiên, các nhà phân tích vẫn đặt nhiều kỳ vọng vào sự hồi sinh của các thương hiệu nội địa tại Ấn Độ. “Micromax và Lava còn cơ hội để trở lại thị trường”, ông Jain nói.

Ông Vikas Jain, đồng sáng lập Micromax cho biết rằng năm 2018 công ty đã phát triển tương đối tốt ở các thị trấn và thành phố nhỏ tại Ấn Độ. “Chúng tôi đã đạt được một số thành công ở các thành phố nhỏ", ông khẳng định.

"Chúng tôi sẽ tiếp tục đầu tư nhiều công nghệ, tính năng mới vào những chiếc điện thoại giá rẻ, đồng thời đa dạng hóa sản phẩm để phục vụ các nhu cầu từ người dùng", Vikas Jain nhấn mạnh.

Shobhit Srivastava - nhà nghiên cứu tại Counterpoint - nhận định thị trường Ấn Độ sẽ chứng kiến sự biến mất của một số thương hiệu smartphone nội địa trong năm nay. Bên cạnh đó, một số khác sẽ có sự thay đổi lớn trong chiến lược để tiếp tục tồn tại.

Miếng bánh giá rẻ là trọng tâm phát triển

“Người dùng tại Ấn Độ đang nâng cấp smartphone của họ nhanh hơn so với người dùng tại các khu vực khác. Dự kiến phân khúc tầm trung sẽ tiếp tục trở thành chiến trường cạnh tranh của các hãng sản xuất smartphone trong thời gian tới”, Tarun Pathak - Phó giám đốc Counterpoint Research - dự báo.

Cũng theo thống kê của Counterpoint Research, Xiaomi Redmi 6A là chiếc smartphone bán chạy nhất trong quý I/2019 tại Ấn Độ. Tiếp theo đó là Xiaomi Note 6 Pro, Redmi Y2, Samsung Galaxy M20, và Galaxy A50. Tất cả chúng đều thuộc phân khúc giá rẻ, tầm trung.

Smartphone giá rẻ là phân khúc được các nhà sản xuất tập trung phát triển. Ảnh: Smartprix.

Hiện tại, dù giảm 2% so với cùng kỳ năm trước nhưng Xiaomi vẫn tiếp tục duy trì vị trí dẫn đầu với 29% thị phần. Tiếp sau đó là Samsung với 23% thị phần và Vivo ở vị trí thứ 3 với 12% thị phần.

Counterpoint Research nhận định việc tập trung vào các sản phẩm giá rẻ với chủ lực là dòng Redmi Note 7 đã giúp Xiaomi duy trì được vị trí dẫn đầu. Tuy nhiên, hãng đang gặp phải sự cạnh tranh ngày càng gay gắt từ các nhà sản xuất khác.

Ngay cả Samsung cũng phải thay đổi thể không bị bỏ lại trong cuộc đua với các hãng sản xuất smartphone Trung Quốc. Gã khổng lồ Hàn Quốc tỏ rõ tham vọng muốn dẫn đầu thị trường khi liên tục ra mắt các sản phẩm giá rẻ thuộc dòng Galaxy A và M tại Ấn Độ. Vivo cũng áp dụng chiến lược tương tự với dòng V15 để cạnh tranh với Xiaomi.

Trong số những cái tên xuất hiện trong báo cáo của Counterpoint Research, Realme được xem là cái tên đáng chú ý nhất. Thương hiệu này được thành lập vào năm 2018, nhưng đã nhanh chóng chiếm được 7% thị phần smartphone tại Ấn Độ ngay trong quý I/2019.