Sau bao nhiêu năm tháng, tôi trưởng thành, đi làm, cưới vợ sinh con, giờ con tôi bướng bỉnh và quậy phá như tôi năm xưa. Giờ quá nhiều sách vở nói về việc dạy con không roi đòn, tôi đã thử và áp dụng nhưng đó chỉ là lý thuyết. Tôi quay về áp dụng đòn roi, con sợ vì đau ngay lúc ấy, vài ngày sau lại quên, tiếp tục bướng. Khi vợ tôi mang thai lần nữa, tối trước khi ngủ con mè nheo đủ thứ với mẹ. Tôi ở nhà nên thay vợ làm những việc con đòi hỏi, con không chịu, vậy là tôi lại dùng đòn roi.

Có vẻ cách tôi áp dụng như ông bà xưa không hiệu quả; hay là trẻ em bây giờ không nên dạy theo cách xưa ấy? Tôi thật bối rối, mong mọi người chia sẻ cùng tôi.

Quang Hòa

Nhưng Hoa gặp phải một vấn đề cá nhân, ngoài công việc, nhưng là hệ lụy trực tiếp từ tính chất của công việc, tôi gọi là bệnh nghề nghiệp: lúc nào cô cũng cảm thấy mệt, buồn ngủ và gần như không có thời gian gặp gỡ bạn bè, đi chơi đây đó. Chủ nhật và tất cả thời gian rảnh rỗi khác nếu có, cô đều muốn được ngủ, hoặc ít nhất nằm nghỉ ngơi trong căn phòng nhỏ cùng hai người bạn khác của mình.

Sáng sớm, 5h30, Hoa đã thức dậy để có mặt ở công ty lúc 5h55. Tối, 18h30 cô mới về đến nhà, tranh thủ tắm rửa, giặt giũ, nấu ăn cho buổi sáng mai. Thi thoảng Hoa cũng đi cà phê, ăn uống với bạn bè nhưng rất chốc lát. Đi chơi đâu đó xa một chút như Vũng Tàu, Phan Thiết là điều xa xỉ, không phải vì điều kiện tài chính mà là vấn đề thời gian. Một ngày nghỉ qua nhanh lắm, chưa đi đã phải về, rất cập rập. Số ngày nghỉ phép năm cô để dành, phòng khi bản thân, gia đình có việc mới dùng đến.

Vợ chồng tôi nhắc chuyện chồng con, Hoa nói: tối ngày ở công ty, có quen được ai đâu anh chị. Tuổi xuân của cô cứ trôi dần sau cánh cửa nhà máy. Tôi tin Hoa là một trong những người khiến tình trạng kết hôn muộn, sinh con muộn đang có xu hướng tăng ở Việt Nam.

Hoa nói với tôi, giá như mỗi tháng có thêm chỉ một ngày nghỉ, cô sẽ giải quyết được bao nhiêu việc. Cô có thời gian đi chơi cho biết đó biết đây, dù chỉ loanh quanh các tỉnh lân cận, rồi có thời gian tìm hiểu, hẹn hò... Nếu có thời gian dài hơn để nghỉ ngơi, nạp năng lượng, Hoa tin là cô và các đồng nghiệp sẽ làm việc hiệu quả hơn.

Luật lao động hiện hành quy định, mỗi tuần người lao động làm không quá 48 giờ. Nghĩa là người sử dụng lao động có thể yêu cầu người lao động làm ít nhất 6 ngày mỗi tuần, 8 giờ mỗi ngày. Đây là thời gian làm việc dành cho người lao động không phải công viên chức nhà nước.

Theo dữ liệu Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO) công bố, Việt Nam thuộc nhóm các nước có thời gian làm việc cao nhất thế giới và khu vực. Năm 2023, người Đông Nam Á làm việc trung bình 40,1 giờ/tuần. Tổng thời gian làm việc trong năm ở Việt Nam (đã trừ thời gian nghỉ lễ) là 2.320 giờ, cao hơn Indonesia 440 giờ, hơn Campuchia 184 giờ, hơn Singapore 176 giờ...

Cũng theo ILO, chỉ có hai nước có số giờ làm việc trên 48 giờ/tuần, một phần ba số quốc gia áp dụng làm 48 giờ giống Việt Nam và khoảng hai phần ba các nước có 48 giờ/tuần trở xuống.

Số ngày nghỉ lễ, tết của Việt Nam, 11 ngày, ở nhóm nước trung bình thấp so với các quốc gia trên thế giới và khu vực: Campuchia (là 28), Brunei (15), Indonesia (16), Malaysia (13), Myanmar (14), Philippines (19), Thái Lan (16), Lào (12), Trung Quốc (21), Nhật Bản (16).

Chỉ tính riêng trong nước, giờ làm của người lao động ở các tổ chức hoạt động theo luật doanh nghiệp cũng đã tụt hậu gần 30 năm so với khối công viên chức. Bởi từ 1999, công viên chức Nhà nước đã làm việc 5 ngày/tuần.

Với những người lao động văn phòng như chúng tôi, một trong những tiêu chí rất quan trọng khi tìm việc là công ty có ngày nghỉ thứ bảy được hưởng lương trong tháng. Chỉ một hai ngày trong tháng thôi cũng được. Như vậy chúng tôi sẽ được nghỉ ngơi, chăm sóc gia đình, mua sắm, du lịch và đặc biệt là để hồi phục năng lượng, sức khỏe nhằm làm việc tốt và năng suất hơn cho những ngày tiếp theo.

Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam mới đây đề xuất giảm giờ làm việc bình thường của người lao động xuống thấp hơn 48 giờ/tuần. Đây không phải lần đầu tiên vấn đề này được nêu ra. Việt Nam vẫn phải nhấc lên đặt xuống khi xem xét điều chỉnh, giảm bớt thời gian cho người lao động, vì đây là một chính sách có tác động lớn đến khả năng cạnh tranh của nền kinh tế, thu hút đầu tư nước ngoài. Cộng đồng doanh nghiệp lo ngại rằng, trong khi năng suất lao động của Việt Nam còn thấp, việc giảm giờ làm xuống dưới 48 giờ/ tuần sẽ khiến chi phí lao động tăng lên, ảnh hưởng đến sự phát triển của cả nền kinh tế. Xung đột lớn nằm ở chỗ: không dễ gì để vừa giảm giờ làm vừa tăng lương, hoặc thậm chí giữ nguyên lương cho người lao động.

Tuy nhiên, năng suất không phụ thuộc vào thời gian lao động. Năng suất lao động của một quốc gia phụ thuộc trước hết vào hiệu quả sử dụng lao động kết hợp với các yếu tố sản xuất khác, như máy móc và công nghệ. Một nghiên cứu của Trung tâm Nghiên cứu, Tư vấn Kinh tế và Kinh doanh (Đại học Kinh tế Quốc dân) cho thấy năng suất lao động của một quốc gia, đặc biệt là quốc gia đang phát triển như Việt Nam, chủ yếu bị ảnh hưởng bởi các yếu tố: Quy mô nền kinh tế; Quá trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế; Chất lượng nguồn nhân lực; Trình độ kỹ thuật và khoa học công nghệ; Trình độ tổ chức, quản lý và hiệu quả sử dụng các nguồn lực.

Những yếu tố này đều cần thời gian và nhiều nguồn lực để cải thiện, nhưng về lâu dài, chắc chắn không thể dựa mãi vào việc "bào mòn sức người" như một lợi thế cạnh tranh để thu hút đầu tư nước ngoài.

Đặng Quỳnh Giang

Trung Quốc vừa công bố báo cáo cho thấy mức tăng trưởng dân số thấp nhất kể từ đầu những năm 1960, mặc dù nước này đã bỏ chính sách một con vào năm 2015 để khuyến khích người dân sinh con nhiều hơn và ngăn chặn cuộc khủng hoảng nhân khẩu học đang rình rập.

Hôm 11/5, chính phủ nước này đã công bố kết quả cuộc điều tra dân số 10 năm, cho thấy dân số cả nước đã tăng lên 1,41178 tỷ người – tăng 5,38% trong vòng 10 năm, tức 0,53% mỗi năm. Mức tăng này giảm xuống so với mức tăng 0,57% trong 10 năm trước đó - từ 2000 đến 2010.

Sự tăng trưởng chậm lại này không gây bất ngờ, ngược lại còn tốt hơn dự đoán của một số nhà phân tích. Nhưng đây là một dấu hiệu cho thấy Trung Quốc vẫn chưa giải quyết thoả đáng các nguyên nhân dẫn đến việc ngày càng ít người muốn sinh con, bao gồm: kết hôn muộn, chi phí sinh hoạt cao và tính linh động của xã hội bị đình trệ.

Theo Cục Thống kê quốc gia, có 12 triệu trẻ em Trung Quốc được sinh ra vào năm 2020, ít hơn 2,65 triệu trẻ so với năm 2019 - tương đương giảm 18%. Dữ liệu sơ bộ được công bố vào đầu năm nay chỉ đưa ra mức giảm 15% so với cùng kỳ năm ngoái.

Dữ liệu này cho thấy Trung Quốc đã tránh được đỉnh dân số trước hạn - điều mà một số nhà phân tích lo ngại, nhưng cũng bỏ lỡ mục tiêu tăng trưởng đặt ra vào năm 2016 - tức là đạt 1,42 tỷ người vào năm 2020.

Cuộc điều tra dân số cũng cho thấy tỷ lệ công dân trên 65 tuổi của nước này tăng từ 8,9% vào năm 2010 lên 13,5% vào năm 2020, trong khi tỷ lệ trẻ em tăng 1,35% và dân số ở độ tuổi lao động vẫn ổn định. Những con số này cho thấy dân số già đi nhanh chóng của Trung Quốc và những lo ngại liên quan đến nền kinh tế.

Ông Ning Jizhe, phó trưởng nhóm điều tra dân số nhận định: “Số lượng phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ đang giảm, xuất hiện sự trì hoãn sinh đẻ, chi phí nuôi con cũng tăng lên. Tất cả yếu tố này là lý do dẫn đến sự sụt giảm số trẻ sơ sinh”.

Ông Ninh cho rằng đây là “kết quả tự nhiên của quá trình phát triển kinh tế và xã hội của Trung Quốc”, nhưng ông cũng thừa nhận rằng dân số già “tiếp tục gây áp lực” cho sự phát triển lâu dài.

Tỷ lệ công dân trên 65 tuổi của nước này tăng từ 8,9% vào năm 2010 lên 13,5% vào năm 2020. Ảnh: Reuters

Giữa cuộc tổng điều tra lần trước và lần này, chính phủ Trung Quốc đã loại bỏ chính sách một con khét tiếng của mình, nâng giới hạn lên 2 con, nhưng chính sách mới không có tác động nhiều.

Tiến sĩ Ye Liu, giảng viên cấp cao về phát triển quốc tế tại Đại học King’s College London cho rằng giới hạn 2 con là một “chính sách giá rẻ”.

“Chính phủ dỡ bỏ hạn ngạch sinh đẻ mà không đưa ra bất kỳ cam kết nào. Vì vậy, về cơ bản, họ đã chuyển trách nhiệm cho người dân, đặc biệt là phụ nữ”.

Với cam kết tăng tuổi nghỉ hưu, phụ nữ sẽ càng khó khăn hơn trong việc trông cậy vào ông bà trong việc hỗ trợ chăm sóc con cái.

Tiến sĩ Lu cũng đề xuất chấm dứt mọi giới hạn sinh đẻ, để “tự do hoá hoàn toàn và khuyến khích sinh con”, đồng thời tháo gỡ khó khăn cho phụ nữ.

Có một số điều không thể thay đổi. Bà Yen-hsin Alice Cheng, phó giáo sư tại Academica Sinica (Đài Loan) nhận định: “Đó là áp lực của cha mẹ đối với cuộc sống của thế hệ trẻ. Nhưng thế hệ trẻ lại cảm thấy họ đang phải đối mặt với một loạt bất ổn và rủi ro hoàn toàn khác, cũng như các rủi ro và sự cạnh tranh khó khăn từ thị trường lao động. Không phải họ không muốn có gia đình mà là mọi thứ ngày càng khó khăn”.

Cách duy nhất để giải quyết vấn đề này là thời gian khi mà người trẻ ở Đông Á vẫn cảm thấy cần phải hiếu thảo và không yên tâm khi đi ngược lại mong muốn của cha mẹ.

Dữ liệu điều tra dân số cũng cho thấy sự gia tăng dân số di cư từ nông thôn đến thành thị và giảm quy mô hộ gia đình trung bình xuống còn 2,62 người - cái mà bà Ning cho rằng phản ánh “sự di chuyển dân số ngày càng tăng” và cải thiện vấn đề nhà ở, cho phép người trẻ ra ở riêng.

Nhiều phụ nữ trẻ Trung Quốc chọn không sinh con hoặc sinh ít con vì các lý do kinh tế, xã hội. Ảnh: Xinhua

Giáo sư Carl Minzner, giáo sư luật tại ĐH Fordham, cho biết các dữ liệu phù hợp với tốc độ đô thị hoá nhanh chóng của Trung Quốc, nhưng cũng có những lo ngại về việc liệu bộ phận dân số di cư có trở thành “công dân hạng 2” hay không.

“Câu hỏi thực sự là liệu họ có được hưởng các dịch vụ xã hội và giáo dục bình đẳng với dân cư thành thị hay không?”

Antonia, một nhân viên pháp lý ở Thượng Hải nhận ra rằng cô không muốn sinh con khoảng 6-7 năm trước. Cô gái 34 tuổi này yêu trẻ con và khi còn trẻ, cô luôn tưởng tượng ra việc sẽ sinh ra những đứa con đáng yêu. Nhưng càng trưởng thành, cô càng thấy cuộc sống bất công. Cô bắt đầu gạt bỏ những áp lực của gia đình, xã hội và chính phủ về việc trở thành một bà mẹ.

“Càng ngày tôi càng nghĩ: Đây không phải là cuộc sống mà tôi muốn. Tôi đã có một lựa chọn”.

Antonia - người tự mô tả mình là một nhà nữ quyền và thuộc tầng lớp lao động - quyết định không sinh con vì những lý do liên quan đến các yếu tố đã được phân tích: Tính linh động của xã hội bị đình trệ, sinh hoạt phí cao, dịch vụ chăm sóc trẻ công lập hiếm hoi và phân biệt đối xử ở công sở.

Nhiều người phụ nữ như Antonia đang từ chối những hệ quả mà việc làm cha mẹ đặt lên cơ thể, sự nghiệp và cuộc sống riêng tư của họ nặng nề hơn so với người đàn ông.

“Thành thật mà nói, tôi nghĩ nếu chính phủ muốn người dân sinh thêm con, việc của họ là phải giúp chúng tôi có cuộc sống thoải mái hơn”.

“Sinh con không phải là nghĩa vụ của chúng tôi” - Antonia nói.

Nguyễn Thảo(Theo The Guardian)

Trung Quốc 'khốn đốn' vì dân số, giáo sư đề xuất chính sách 'một vợ nhiều chồng'

Trong 3 năm qua, Trung Quốc đã nỗ lực đảo ngược sự thiếu cân bằng giới tính nghiêm trọng gây ra bởi chính sách một con và đang khuyến khích các cặp đôi sinh nhiều con hơn.

Theo ông Đoàn Thành Dũng - quản lý của ca sĩ, Diệp Lâm Anh đã trình bày với HĐXX rằng, hơn một năm qua cô hạn chế hoạt động trong làng giải trí, dành thời gian chăm sóc, lo cho con ăn học. Cô cũng chứng minh thu nhập ổn định từ việc kinh doanh để lo đầy đủ vật chất cho hai bé, cam kết nếu được giao quyền nuôi các con sẽ tạo mọi điều kiện để chồng cũ và gia đình bên nội tham gia chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục.

Trong khi đó, chồng của Diệp Lâm Anh không chấp thuận, cho rằng cô hoạt động nghệ thuật nên giờ giấc không ổn định, không đảm bảo việc chăm sóc cùng lúc hai con nhỏ.

"Ban đầu không khí phiên tòa căng thẳng nhưng sau đó hai bên điềm tĩnh nghe quyết định của tòa", ông Dũng nói, thêm rằng Diệp Lâm Anh đã khóc nhiều khi nghe tòa tuyên cô được quyền nuôi dưỡng con gái - Boorin (ba tuổi), còn chồng cũ nuôi con trai B.Boy (hai tuổi). Cô đang làm việc với luật sư để kháng cáo, mong muốn nuôi cả hai con.

Ngày 28/6, FIFA gửi yêu cầu các bên liên quan cung cấp tài liệu chứng minh thông qua cổng thông tin pháp lý trên website của tổ chức này, để Phòng giải quyết tranh chấp xem xét.

Trở thành "chuột bạch" cho các thử nghiệm y tế là cách nhiều người eo hẹp tài chính ở Hàn Quốc có tiền trang trải cuộc sống. Ảnh: Korea Times.

Việc trả tiền để trở thành “chuột bạch” cho các buổi thử nghiệm y tế là điều được chấp nhận rộng rãi.

Ở Hàn Quốc, điều này còn thu hút lớp sinh viên, những lao động tự do và cả người thất nghiệp. Số tiền nhận được cao hơn khi đi rửa bát, cũng không yêu cầu kỹ năng và đỡ vất vả hơn nhiều so với công việc bưng bê, dọn dẹp.

Cách kiếm tiền này càng đông người lựa chọn hơn trong lúc tuyệt vọng khi tỷ lệ thất nghiệp ở thanh thiếu niên Hàn Quốc tăng lên do đại dịch làm suy yếu nền kinh tế.

Việc nhẹ lương cao trong vài ngày

“Bạn nằm đó 3 ngày 2 đêm, để cho các bác sĩ lấy máu và được trả một khoản. Hầu hết sẽ quay lại tham gia vài lần nữa”, Jeong Hyung Jun, chủ tịch của Liên đoàn các nhóm hoạt động y tế vì quyền sức khỏe Hàn Quốc, cho biết.

Quảng cáo làm “chuột bạch thí nghiệm” này được dán khắp các ga tàu điện ngầm Hàn Quốc và xuất hiện nhan nhản trên các trang web giới thiệu việc làm, hứa hẹn việc nhẹ lương cao trong thời gian ngắn.

Những buổi thử nghiệm lâm sàng giúp người tham gia kiếm được từ vài trăm đến vài nghìn USD. Ảnh:LA Times.

Jeong Hyung Jun cho biết mặc dù nguy cơ tác dụng phụ nghiêm trọng là rất ít, nhưng công việc này khiến ông nghĩ đến việc người nghèo từng phải bán máu để có thu nhập.

Park Hyo Seop (23 tuổi) xuất ngũ vào mùa hè năm ngoái và không tìm được công việc bán thời gian nào. Vị trí thu ngân cửa hàng tiện lợi anh nhắm tới cũng có đến 30 người khác cạnh tranh.

Khi nhìn thấy một bài đăng quảng cáo về việc làm “chuột bạch” đổi lại là 2.650 USD, Hyo Seop liền đăng ký ngay. Trước đó, chàng trai chỉ kiếm chưa đến 1.700 USD khi làm việc tại một kho hàng.

Dù lo lắng sức khỏe bị ảnh hưởng, Hyo Seop dần yên tâm khi bác sĩ nói rằng các nhân viên bệnh viện thỉnh thoảng vẫn tham gia thử nghiệm kiểu này. Anh nằm viện trong 9 ngày, tiêm thuốc trị viêm khớp và lấy máu hàng ngày.

Chàng trai nói dối bố mẹ, nói rằng anh đến một thành phố khác để phụ giúp việc kinh doanh của gia đình bạn.

Bên trong buồng tiêm vaccine phòng Covid-19 ở Seoul vào tháng 4. Ảnh: LA Times.

Có vi phạm đạo đức?

Ngoài thanh niên, những người trung niên ở Hàn Quốc thất nghiệp cũng kiếm tiền theo cách này, điều mà Hyo Seop gọi là “chấp nhận hy sinh cơ thể mình khi đã quá tuyệt vọng”.

Sau khi tham gia 10 nghiên cứu trong 10 năm qua, Terry Choi (30 tuổi) gọi đó là cảm giác “như người bị thương nằm trong bệnh viện dã chiến” nhưng nhờ đó anh mua được laptop hay có tiền đi chơi cùng bạn bè.

Ngoài cảm giác choáng váng và chóng mặt sau một lần lấy máu, Choi không gặp bất kỳ tác dụng phụ nào.

Kim Tae Kang (36 tuổi) tham gia thử nghiệm lâm sàng liên quan đến điều trị nghiện ma túy khi còn học đại học. Trong suốt 4 năm, người đàn ông góp mặt vào 5 nghiên cứu, từ thuốc điều trị huyết áp cho đến nhiễm trùng da.

“Học phí quá đắt đỏ, tôi không gánh xuể”, Kim kể lại. Với mỗi buổi đến bệnh viện trong 2-3 ngày, anh nhận về 500-700 USD.

Việc đánh vào tâm lý cần tiền của những người nghèo làm dấy lên vấn đề về đạo đức. Ảnh: LA Times.

Nhiều năm sau, vào năm 2018, Kim dựng một vở kịch dựa trên trải nghiệm năm xưa của mình.

“Một số có vẻ coi đó là cách dễ dàng để kiếm tiền, còn tôi muốn kể câu chuyện về xã hội nơi người trẻ chật vật mưu sinh, không kiếm được công việc xứng đáng”, anh nói.

Kim Nam Hee, giáo sư ngành lâm sàng tại Trường Luật Đại học Quốc gia Seoul, cho biết câu chuyện này làm dấy lên các vấn đề về đạo đức như lợi dụng người gặp khó khăn tài chính hay người tham gia có được tự do rút khỏi nghiên cứu nếu cảm thấy không an toàn hay không.

“Chính các công ty dược phẩm được hưởng lợi nhiều nhất ở đây”, bà nói.

Ho Jung với tình trạng viêm da mạn tính, cho biết cô đã ra trường được 3 năm và kết quả xin việc không mấy khả quan dù đi phỏng vấn nhiều nơi.

Cô gần đây đã tìm được công việc bán hàng tại siêu thị, làm việc 3 ngày/tuần. Cô gái vẫn thỉnh thoảng lướt qua các danh sách tìm người đăng ký thử nghiệm lâm sàng.

“Thông tin kêu gọi người đăng ký ở khắp nơi và số tiền kiếm được có thể giúp tôi bám trụ qua những ngày khó khăn”, cô nói.

Theo Zing

Xu hướng từ thiện trong giới siêu giàu Hàn Quốc

Ngày càng nhiều người giàu Hàn Quốc, nhất là các tỷ phú tự thân, tuyên bố dùng phần lớn tài sản làm từ thiện, điều hiếm thấy trước đây trong giới siêu giàu xứ kim chi.