Nhận định, soi kèo Al

Trong những tháng đầu năm nay, hiện tượng hàng loạt doanh nghiệp bị hacker và phần mềm độc hại tấn công hệ thống qua email đã gióng lên hồi chuông cảnh báo về tình trạng bảo mật và an toàn thông tin tại Việt Nam. Theo Cục An toàn thông tin (Bộ TT&TT), Việt Nam là một trong những nước đứng đầu trên thế giới về tỷ lệ máy tính bị lây nhiễm mã độc, với tỷ lệ máy tính lây nhiễm mã độc trong năm 2015 là khoảng 66%.

Sau khi tải xuống một tập tin lạ với nội dung “Bản scan hợp đồng”, chị H - nhân viên một công ty du lịch, đã vô tình kích hoạt virus độc hại đính kèm. Ngay lập tức, virus này được phát tán ra toàn bộ hệ thống mail của công ty, tạo cơ hội cho hacker theo dõi luồng mail, giả mạo email nhân viên của công ty và thay đổi thông tin tài khoản ngân hàng, sau đó tiến hành các giao dịch chuyển tiền với đối tác quốc tế. Sau hai ngày đình trệ trong việc chuyển giao dịch vụ, công ty mới phát hiện ra thông tin tài khoản giao dịch của hãng và đối tác đã bị thay thế, gây thiệt hại hàng tỷ đồng. 

Câu chuyện về doanh nghiệp của chị H chỉ là một trong số rất nhiều doanh nghiệp đã và đang chịu những mất mát, rủi ro tài chính và vận hành doanh nghiệp do hệ thống bảo mật thông tin email của đơn vị còn nhiều sơ hở.

Bên cạnh các chiêu thức giả mạo danh tính nhân viên công ty, thông tin giao dịch, tài khoản ngân hàng, nhiều virus, phần mềm độc hại như Bitlocker, CryptoLocker… đã mã hóa toàn bộ tài liệu và yêu cầu người dùng phải trả tiền chuộc để giải mã file. Ngoài rủi ro tài chính trước mắt, các doanh nghiệp có nguy cơ đối mặt với việc mất mát dữ liệu vĩnh viễn hoặc tồi tệ hơn là vào tay đối thủ cạnh tranh. Mức độ nguy hiểm càng nghiêm trọng nếu nạn nhân là các tổ chức, định chế tài chính, cơ quan Nhà nước và dữ liệu bị hacker thâu tóm thuộc loại thông tin tối ưu quan trọng, nhạy cảm và tuyệt mật.

Thẩm định dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều BLHS 2015

Thông tin từ Cổng thông tin điện tử Bộ Tư pháp cho hay, giữa tháng 8/2016, Bộ trưởng Bộ Tư pháp đã ký Quyết định 1720 thành lập Hội đồng thẩm định dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của BLHS. Hội đồng thẩm định do Thứ trưởng Bộ Tư pháp Phan Chí Hiếu làm Chủ tịch; thành viên Hội đồng gồm các chuyên gia, nhà khoa học trong lĩnh vực pháp luật hình sự, các nhà quản lý đại diện cho một số cơ quan, tổ chức có liên quan.

Trước đó, như ICTnews đã thông tin, Bộ Tư pháp - cơ quan chủ trì xây dựng dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của BLHS số 100/2015/QH13 đã xây dựng xong dự thảo Luật này và đăng tải trên Cổng thông tin điện tử của Bộ (moj.gov.vn) để lấy ý kiến của các cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp nhằm tiếp tục hoàn thiện trước khi trình Chính phủ xem xét, cho ý kiến tại phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 8/2016. Theo Nghị quyết 144 của Quốc hội khóa XIII, dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của BLHS  dự kiến sẽ được được trình Quốc hội khóa XIV cho ý kiến tại kỳ họp thứ 2. Cổng thông tin điện tử Bộ Tư pháp nêu rõ, thời hạn lấy ý kiến đóng góp cho dự thảo Luật này sẽ kết thúc vào ngày 1/9 tới.

Cũng theo Cổng thông tin điện tử Bộ Tư pháp, ngày 18/8 vừa qua, Bộ Tư pháp đã tổ chức cuộc họp Hội đồng thẩm định dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của BLHS. Tại cuộc họp này, các thành viên Hội đồng thẩm định đều nhất trí về sự cần thiết phải ban hành Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của BLHS để khắc phục những sai sót của BLHS số 100/2015/QH13; bảo đảm tính thống nhất, tính khả thi của BLHS; đồng thời góp phần đấu tranh phòng, chống tội phạm và bảo đảm tốt hơn quyền của người phạm tội. Việc ban hành Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của BLHS cũng nhằm thực hiện ý kiến chỉ đạo của Bộ Chính trị và Nghị quyết số 144 ngày 29/6/2016 của Quốc hội khóa XIII.

Bên cạnh đó, Hội đồng thẩm định cũng đánh giá cao sự chuẩn bị của cơ quan chủ trì soạn thảo. Với phạm vi của một dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều và với thời gian hạn hẹp phải bảo đảm tiến độ trình Quốc hội dự án Luật này vào kỳ họp thứ hai (tháng 10/2016), Hội đồng thẩm định nhất trí với quan điểm: dự thảo Luật chủ yếu tập trung sửa đổi, bổ sung những điều khoản của BLHS có lỗi kỹ thuật không thể giải thích hoặc thống nhất hướng dẫn và nếu không sửa sẽ ảnh hưởng đến việc áp dụng thống nhất pháp luật, không sửa đổi các chính sách lớn đã được Quốc hội khóa XIII thông qua, không ảnh hưởng đến các luật khác đang lùi hiệu lực thi hành theo Nghị quyết 144 của Quốc hội khóa XIII.

Ngoài ra, nội dung của BLHS có liên quan mật thiết với các Bộ luật tố tụng hình sự năm 2015, Luật tổ chức cơ quan điều tra hình sự, Luật thi hành tạm giữ, tạm giam (Bộ luật tố tụng hình sự năm 2015 có hơn 40 điều viện dẫn các điều khoản của BLHS 2015; Luật tổ chức cơ quan điều tra hình sự có trên 50 điều viện dẫn các điều khoản của BLHS 2015); do đó với phạm vi sửa đổi, bổ sung như trên sẽ bảo đảm việc sửa đổi BLHS không làm ảnh hưởng đến việc thi hành các Luật đang lùi hiệu lực cùng BLHS.

Đáng chú ý, riêng với việc sửa đổi Điều 292 của BLHS 2015 quy định “Tội cung cấp dịch vụ trái phép trên mạng máy tính, mạng viễn thông”, Hội đồng thẩm định dự án Luật vẫn còn 2 loại ý kiến.

Trong đó, đa số ý kiến thành viên Hội đồng thẩm định nhất trí với việc sửa đổi Điều 292 BLHS 2015 theo hướng thu hẹp phạm vi xử lý hình sự về tội danh này. Cụ thể là, thu hẹp phạm vi chịu trách nhiệm hình sự bằng cách nâng cao mức định lượng thu lợi bất chính từ 50 triệu đồng lên 100 triệu đồng; bỏ dấu hiệu định lượng doanh thu tại các cấu thành định tội và định khung tăng nặng để đảm bảo tính thống nhất của BLHS không xem xét xử lý dựa trên dấu hiệu doanh thu của cá nhân, tổ chức; bỏ điểm e khoản 1 Điều 292 để giới hạn phạm vi áp dụng của điều luật.

Theo Phó Giám đốc Sở TT-TT Đà Nẵng Nguyễn Đăng Trường, hầu hết các cơ quan báo chí đều tuân thủ các quy định pháp luật khi đặt tòa soạn, đăng ký văn phòng đại diện và cử phóng viên thường trú hoạt động tác nghiệp ở Đà Nẵng. Tuy nhiên vẫn còn khoảng 20% (22/109) cơ quan báo chí chưa tuân thủ đúng quy định về điều kiện hoạt động báo chí trên địa bàn.

Ông Nguyễn Đăng Trường nhận định, trong 8 tháng đầu năm 2016, báo chí trên địa bàn Đà Nẵng cơ bản thực hiện tốt chức năng định hướng dư luận, tạo sự đồng thuận xã hội, góp phần đưa hình ảnh và thông tin của TP đến với công chúng nhanh nhạy, hiệu quả. Đồng thời thể hiện vai trò là kênh phản biện xã hội, phát hiện những tồn tại, hạn chế, chủ động đưa ra những thông tin dự báo, đề xuất... góp phần vào công tác chỉ đạo, điều hành thực hiện nhiệm vụ của các cơ quan, đơn vị.

Tuy nhiên, theo ông Nguyễn Đăng Trường, một số tác phẩm báo chí vẫn còn mắc lỗi đặt tít, đăng tải thông tin chưa được kiểm chứng, thông tin thiếu khách quan, vi phạm các quy định về hoạt động báo chí. Vẫn còn tình trạng lợi dụng danh nghĩa hoạt động báo chí để nhũng nhiễu các cơ quan, đơn vị, gây bức xúc trong dư luận. Ngược lại, một số cơ quan, đơn vị vẫn còn tình trạng chưa chủ động cung cấp hoặc chậm cung cấp thông tin cho báo chí khi có yêu cầu.

Trong khi đó, như ông Nguyễn Đăng Trường thừa nhận, công tác quản lý tuy có cố gắng theo dõi, hướng dẫn, nhắc nhở nhưng chưa kiên quyết trong việc xử lý những hạn chế, sai phạm trong việc thành lập và hoạt động của các văn phòng đại diện, phóng viên thường trú. Công tác tham mưu cho UBND TP trong việc tổ chức phát ngôn và cung cấp thông tin cho báo chí tuy có nhiều giải pháp mạnh mẽ, đạt được những hiệu quả nhất định nhưng tiến độ và hiệu quả vẫn còn hạn chế nhiều mặt so với yêu cầu.