Chủ đề của cuộc thi năm nay gắn với kỷ niệm 150 năm thành lập Liên minh Bưu chính Thế giới (1874-2024).

Trong suy nghĩ của nhiều người, viết code là công việc nhàm chán. Tuy nhiên, khi đối mặt với các dòng mã, Quán Thành cảm thấy hứng thú. "Mỗi ngày, em thường dành 4-5 tiếng viết mã. Em luôn tối ưu hóa mã sau khi giải quyết vấn đề, nghĩa là tìm ra giải pháp tối ưu chỉ làm 1 lần", nam sinh cho hay.

Khi được hỏi kế hoạch tương lai, ngoài tham dự Olympic Tin học quốc tế 2024, nam sinh cho biết sẽ tập trung chuẩn bị cho kỳ thi tài năng trẻ của Đại học Thanh Hoa. Mục tiêu năm mới Quán Thành hướng đến là đỗ vào Chương trình tài năng trẻ Khoa học máy tính Yao (thuộc Đại học Thanh Hoa). 

Chương trình Yao do Nhà Khoa học máy tính Andrew Yao (Diêu Kỳ Trí) - người đầu tiên ở Trung Quốc nhận được Giải thưởng Turing thành lập (Turing là giải thưởng do Hiệp hội Khoa học máy tính Association for Computing Machinery trao cho các cá nhân hoặc tập thể có đóng góp quan trọng trong ngành). 

Nhắc đến sự phát triển nhanh chóng của khoa học và công nghệ hiện nay, nam sinh bộc bạch: "Điều này, truyền cảm hứng mạnh mẽ cho em, không ngừng đổi mới và xây dựng các thuật toán nhanh và tốt hơn. Em hy vọng tương lai có thể áp dụng kiến thức chuyên môn học được trong lĩnh vực khoa học máy tính để đóng góp cho quê hương".

"Em tin rằng những đổi mới của ngành công nghiệp máy tính và sự phát triển của các phần mềm hiện nay, chắc chắn mang lại lợi ích cho nhân loại", Quán Thành chia sẻ thêm. 

Nói về Quán Thành, thầy Lý Ngạn - giáo viên chủ nhiệm của nam sinh tâm sự: "Thành là học sinh xuất sắc, những nỗ lực của em được mọi người ghi nhận. Mặc dù đủ điều kiện xét tuyển thẳng vào Đại học Thanh Hoa nhưng em chưa bao giờ tự hào về tài năng của bản thân. Thay vào đó, Thành luôn chăm chỉ và tự giác, cố gắng hoàn thành mọi việc không ỷ lại".

Không chỉ học hành chăm chỉ, đạt nhiều thành tích tốt, Quán Thành luôn dành thời gian tham gia các hoạt động ngoại khoá của trường, lớp. "Khi biết trường tổ chức một số kỳ thi hoặc các hoạt động ngoại khoá, Thành tích cực đăng ký làm tình nguyện viên", thầy Lý Ngạn chia sẻ thêm. 

Ngoài đam mê Tin học, nam sinh còn đầu tư vào sở thích như: Vượt qua 9 cấp độ chuyên gia trò Sudoku, trình độ chơi piano đạt cấp 10. Tham gia chương trình Siêu trí tuệ Trung Quốc, nam sinh lọt vào top 100 cả nước. Về thể thao, Quán Thành thích chơi bóng đá, cầu lông, bơi lội,...

Trong năm 2023, Quán Thành còn giành giải Nhất tỉnh Giang Tô trong Cuộc thi sáng tác Khoa học viễn tưởng Quốc gia lần 9 dành cho học sinh trung học. Chia sẻ với truyền thông, nam sinh cho biết hứng thú với khoa học viễn tưởng sau khi đọc xong tiểu thuyết Tam thể của tác giả Lưu Từ Hân (Three body - Cixin Liu). 

Theo QQ News

Thành công của Tào Nguyên ở Mỹ được nhiều người kỳ vọng sẽ về nước để cống hiến. Tuy nhiên, nhà Vật lý Tăng Trường An - giáo sư hướng dẫn Tào Nguyên tại Đại học Khoa học và Công nghệ Trung Quốc, lại cho rằng, nên ở lại Mỹ để tiếp tục nghiên cứu. Vì tại đây, Tào Nguyễn dễ dàng gặp được người giỏi hơn để cộng tác. 

Tào Nguyên (SN 1996) xuất thân trong gia đình nông dân ở Thành Đô (Tứ Xuyên, Trung Quốc). Từ nhỏ, anh bộc lộ rõ sự thông minh, 3 tuổi biết đọc và viết được nhiều chữ Hán. 11 tuổi, thần đồng Vật lý Trung Quốc được tuyển vào Trường Trung học Thực nghiệm Diệu Hoa (Thâm Quyến). 

3 năm sau, Tào Nguyên tham gia kỳ thi tuyển sinh đại học đạt 669/750 điểm và đỗ vào lớp 'ưu tú Vật lý' của Đại học Khoa học và Công nghệ Trung Quốc. Năm 2012, anh được cử đi học tại Đại học Michigan với tư cách là sinh viên trao đổi. Tháng 6/2013, Tào Nguyên trở thành thực tập sinh nghiên cứu tại Đại học Oxford trong 2 tháng. 

Tốt nghiệp đại học năm 2014, anh đến Viện Công nghệ Massachusetts (MIT) học thạc sĩ và tham gia nhóm nghiên cứu của giáo sư Pablo Jarillo-Herrero. Tại đây, anh có niềm hứng thú đặc biệt với các thiết bị công nghệ hiện đại và dành nhiều thời gian trong phòng thí nghiệm. Năm 2016, anh nhận bằng thạc sĩ của MIT. Sau đó, anh tiếp tục học lên tiến sĩ và tốt nghiệp vào năm 2020. 

Từ năm 2021 đến nay, Tào Nguyên là nghiên cứu viên tại Đại học Harvard (Mỹ). Lĩnh vực anh nghiên cứu là vật liệu 2 chiều, truyền điện ở nhiệt độ thấp, quang tử nano, siêu vật liệu và một số lĩnh vực khác. Tháng 7/2024, Tào Nguyên gia nhập Đại học California (Berkeley, Mỹ) với tư cách là giảng viên. 

Đội tuyển có tổng cộng 234 học sinh ở 12 bộ môn. Kết quả, học sinh Hà Nội đạt 184 giải với 12 đội tuyển (với 14 giải Nhất - số giải Nhất cao nhất từ trước tới nay, 61 giải Nhì, 54 giải Ba và 55 giải Khuyến khích), đạt tỷ lệ 78,63% học sinh đạt giải, tăng 2% (tăng 43 giải) so với năm học 2022-2023.

Trong đó, Trường THPT Chuyên Hà Nội - Amsterdam có 105 học sinh đạt giải, Trường THPT Chuyên Nguyễn Huệ có 39 học sinh đạt giải, Trường THPT Chu Văn An có 29 học sinh đạt giải; Trường THPT Sơn Tây có 6; các trường THPT không chuyên hầu hết mỗi trường có 1 học sinh đạt giải.

Sở GD-ĐT Hà Nội cũng đặc biệt tuyên dương đội tuyển bộ môn Tiếng Anh với 6 giải Nhất và 100% thành viên đội tuyển đều đạt giải.

Đội tuyển môn Hóa học cũng có 2 giải Nhất và 100% thành viên đều đạt giải.

Bất ngờ rất lớn năm nay là đội tuyển môn Tiếng Pháp với 1 giải Nhất và tất cả 20 thành viên đều đạt giải.

Ông Trần Thế Cương, Giám đốc Sở GD-ĐT Hà Nội, bày tỏ sự vui mừng khi tại kỳ thi chọn học sinh giỏi quốc gia năm nay, Hà Nội có nhiều học sinh đến từ nhiều trường THPT nhất từ trước tới nay và không chỉ dừng ở các trường chuyên mà đã có học sinh ở các trường không chuyên.

Về các nhà trường, ngoài các trường chuyên và có lớp chuyên, năm nay, điểm rất đáng chú ý là Trường THPT Phùng Khắc Khoan - Thạch Thất có 1 học sinh đạt giải Nhì môn Vật lý; hay trường ở vùng khó khăn, với điểm đầu vào lớp 10 bao giờ cũng thấp nhất TP và phải tuyển sinh tràn toàn thành phố là THPT Minh Quang - có 1 học sinh đạt giải Ba môn Địa lý.

"Điều đó chứng tỏ công tác giáo dục mũi nhọn của TP đã được lan tỏa rộng khắp, được các trường trên địa bàn quan tâm, chú trọng. Đây cũng chính là mục tiêu hướng đến của ngành giáo dục đào tạo Hà Nội", ông Cương nói.

Năm nay, số học sinh của Hà Nội lọt tiếp vào vòng 2 để chọn các đội tuyển dự thi Olympic quốc tế là 15 em.

"Đối với các em học sinh, tôi tin tưởng rằng kết quả hôm nay là bước khởi đầu, là nền tảng, hành trang cho con đường học tập và lao động của tương lai các em. Song chúng ta không hài lòng với kết quả này, đây mới chỉ là kết quả bước đầu, tương lai phía trước còn rất rộng mở. Vì vậy, tôi rất mong các em tận tâm, tận lực, quyết tâm trong học tập, cho mình những hành trang để vững bước vào cuộc sống sau này", ông Cương cho biết.

Học trường điểm đầu vào top dưới, nam sinh bất ngờ giành giải HSG quốc gia

Tôi hỏi thêm, sao anh thấy vở kịch hay, mà hồi nãy không thấy anh vỗ tay. Anh trả lời một cách hồn nhiên, “đã có người khác vỗ rồi, mình không vỗ cũng được”. Có lẽ hầu hết mọi người trong khán phòng hôm đó đều nghĩ như vậy, nên đã không có đủ những tràng pháo tay mà các nghệ sĩ xứng đáng được nhận.

Câu nói buột miệng của anh ấy: “Đã có người khác vỗ rồi, mình không vỗ cũng được” đã thực sự thức tỉnh tôi. Suy rộng ra, vậy ai sẽ thay đổi đất nước này, ai sẽ làm cho đất nước này hùng cường? Nếu ai cũng nghĩ rằng, đã có ai đó làm rồi thì sẽ không có ai làm cả và đất nước đó sẽ nghèo bền vững. Ai sẽ làm công ty này hùng mạnh? Nếu ai trong công ty cũng nghĩ là đã có người khác làm rồi tôi không làm cũng được thì có thể công ty sẽ phá sản. Ai sẽ làm cho gia đình này hạnh phúc? Nếu ai trong gia đình đó cũng nghĩ rằng, đã có ai đó làm rồi thì gia đình đó khó mà đầm ấm được…

Như vậy, trong mọi việc và mọi nơi, nếu tư duy “đã có người khác làm rồi, mình không làm cũng được” ngự trị và phổ biến thì sẽ hủy hoại quốc gia, tổ chức, gia đình và bản thân. Để tránh được điều này, chúng ta sẽ có thể điều chỉnh tư duy một chút, đó là, mình cứ tập trung vào công việc và bổn phận của mình, còn người khác có làm hay không, đó là việc của họ; mình hãy hành xử dựa trên lương tri và tiếng lòng của mình trước đã! Chẳng hạn, mình thấy kịch hay thì cứ vỗ tay, còn người khác có vỗ tay hay không thì đó là việc của họ; mình thấy cái gì nên làm, cần làm, phải làm và có thể làm thì cứ làm, còn người khác có làm hay không, đó là việc của họ, và đó cũng là cách nghĩ của con người độc lập và tự do.

Đôi khi ta quá quan tâm đến việc của người khác, nhưng lại chưa đủ quan tâm vào việc của mình. Chẳng hạn, nhiều ông chồng thỉnh thoảng vẫn thắc mắc là vì sao vợ không thương mình? Trong khi việc của chồng là thương vợ và cố gắng xứng đáng để được vợ thương, còn vợ có thương mình hay không, đó là việc của vợ. Và ngược lại, việc của vợ là thương chồng và cố gắng xứng đáng để được chồng thương, còn chồng có thương mình hay không, đó là việc của chồng. Khi cả hai vợ chồng đều thực sự nghĩ và sống như vậy thì chắc hẳn gia đình sẽ hạnh phúc hơn.

Tôi rất tâm đắc câu nói của nhà hiền triết Mahatma Gandhi, “Chính bạn phải là sự thay đổi mà bạn muốn nhìn thấy trong cuộc đời này”. Cho nên, thay đổi phải bắt đầu từ “tôi”, thay đổi đến từ “tôi”.

Với tư duy này, nếu hỏi rằng, ai sẽ thay đổi đất nước này, ai sẽ làm cho đất nước này hùng cường thì câu trả lời là “tôi” và ai cũng có thể là “tôi”.

Tôi sẽ làm cho đất nước này phát triển bằng cách làm cho tôi phát triển, bởi lẽ, khi tôi làm cho tôi sáng ra thì sẽ bớt cho đất nước một một người tăm tối, khi tôi trở thành một người tử tế thì sẽ bớt cho đất nước một kẻ không ra gì… Có lẽ không có cống hiến nào cho đất nước, cho cuộc đời này lớn hơn là trở thành một người tử tế. Vì khi mình là người thực sự tử tế thì làm gì cũng tử tế, bất kể là làm ăn, làm việc, làm nghề, làm dân, làm cha/mẹ, làm vợ/chồng, làm dâu/rể, làm con cái, làm bạn bè…

Đó cũng là lý do mà trong cuốn sách “Đúng Việc - Một góc nhìn về câu chuyện khai minh” (NXB Tri Thức, 2015), tôi có đặt ra bốn tiền đề.

Quốc gia: Một quốc gia sẽ thịnh vượng và văn minh khi phần lớn người dân trong quốc gia đó đều làm đúng và làm tốt công việc của mình.

Tổ chức: Một tổ chức sẽ hùng mạnh khi phần lớn những thành viên trong tổ chức đó đều làm đúng và làm tốt công việc của mình.

Gia đình: Một gia đình sẽ hạnh phúc trọn vẹn khi tất cả các thành viên trong gia đình đó đều làm đúng và làm tốt công việc của mình.

Cá nhân: Một con người chỉ có thể thành công bền vững và hạnh phúc đích thực khi và chỉ khi người đó làm đúng và làm tốt tất cả công việc của mình.

Vậy, “việc” là việc gì? và thế nào là “đúng”?

Hành trình đi tìm lời đáp cho hai câu hỏi này cũng là hành trình đi tìm chân lý, đi tìm bản chất và chân giá trị của mọi thứ. Đó cũng là hành trình khai minh của muôn người và muôn đời.

Thực ra, công việc của bất kỳ ai trong đời cũng bao gồm Làm người, Làm dân và Làm nghề (làm nghề trong công sở và làm nghề trong gia đình). Lựa chọn “đúng việc” hay “sai việc” của mỗi người trong từng công việc ấy sẽ làm nên con người và cuộc đời của họ, cũng như làm nên gia đình, tổ chức và xã hội mà họ đang sống.

Bởi lẽ, con người thì khác với muông thú, cỏ cây và máy móc, con người tự do thì khác với con người nô lệ, con người công cụ, con người phận vị, con người hoang dã; công dân thì khác với thần dân hay nô dân; người thầy thì khác với thợ dạy hay máy dạy; trí thức thì khác với trí nô; nhà văn thì khác với bồi bút; nhà quản trị thì khác với kẻ cai trị; lãnh đạo thì khác với cầm quyền; doanh nhân thì khác với trọc phú hay con buôn…

Nhưng làm sao lựa chọn nếu không hề biết đến sự tồn tại của những lựa chọn đó, không rõ đâu là sự khác biệt giữa chúng và đâu là “mình” giữa những lựa chọn đó? Làm sao có thể làm đúng khi chưa biết đâu là cái đúng? Làm sao “làm ra chính mình” hay “được là chính mình” khi chưa biết đâu là mình?... Hành trình “tôi đi tìm tôi” đó cũng chính là hành trình khai minh của mỗi người, mỗi nhà, mỗi tổ chức và mỗi xứ sở.

Lâu nay nhiều người vẫn than thở là xã hội, thế giới và thời cuộc bây giờ có quá nhiều điều khiến chúng ta phải trăn trở. Vậy căn nguyên của những gì đang diễn ra trong xã hội, căn nguyên của những vấn đề mà con người ngày nay đang gặp phải là gì và do đâu?

Tôi cho rằng, những thực trạng mà chúng ta đang nhìn thấy ngày nay của con người, của gia đình, của tổ chức, của xã hội bắt nguồn sâu xa từ việc có quá nhiều thứ chưa được trả lại bản chất và chân giá trị của nó, cũng như có quá nhiều người chưa hiểu đúng và làm tốt những “công việc” của mình.

Do vậy, để con người và gia đình hạnh phúc, để tổ chức thành công và quốc gia hùng cường thì hãy bắt đầu từ chuyện bàn về “đúng việc” và “sai việc”, cũng như cần tư duy lại, định nghĩa lại mọi thứ và tìm về chân giá trị của mọi vấn đề.

Chẳng hạn “làm nghề” thì bao gồm trong công sở và làm nghề trong gia đình. “Làm nghề” trong công sở chính là làm bác sĩ, kỹ sư, giám đốc, kế toán, bảo vệ, thư ký, công nhân… Còn “làm nghề” trong gia đình chính là làm cha/mẹ, vợ/chồng, làm con cái, làm ông/bà, dâu/rể, làm anh, chị, em… Nghĩa là, cha có việc của cha, mẹ có việc của mẹ, vợ có việc của vợ, chồng có việc của chồng, con cái ông bà nói chung mỗi người sẽ có bổn phận riêng của mình trong gia đình, chỉ cần một thành viên trong gia đình làm không đúng hoặc làm không tốt công việc hay bổn phận của mình thôi thì gia đình khó có hạnh phúc trọn vẹn.

Nghề làm cha mẹ ngày nay cũng vô cùng thách thức, làm cha mẹ giúp con có khả năng tự lực khai phóng, giúp con khai mở tâm trí và giải phóng tiềm năng để con trở thành con người tự do, công dân trách nhiệm và chuyên gia ưu tú, thì khác với việc thao túng con để biến con cái trở thành người mà cha mẹ muốn (nhưng không chắc đó là tố chất, tiềm năng và ước nguyện của con). Cha mẹ muốn dạy con thành người thì trước hết phải xem “con người” lớn hơn “con mình”. Vì chỉ khi xem con cái là con người mới có thể giúp con khai tâm và mở trí để phát huy tiềm năng và hiện thực ước nguyện tốt lành của con, còn khi xem con cái chỉ là “con mình” thì rất dễ biến con thành công cụ, thành tài sản hay thành vật trang sức của gia đình.

Riêng đối với doanh nhân thì “đúng việc” của doanh nhân là gì? Là làm kinh doanh đúng nghĩa và làm lãnh đạo đúng nghĩa? Vậy làm kinh doanh là làm gì? Tôi cho rằng, “kinh doanh làm kiếm tiền bằng cách phụng sự xã hội thông qua các sản phẩm dịch vụ tốt lành”. Không có doanh nghiệp nào lại không bán cái gì đó, và cái mà doanh nghiệp bán phải tốt lành mới là kinh doanh, còn nếu không tốt lành thì không phải là kinh doanh, mà chỉ là đội lốt kinh doanh mà thôi.

Còn làm lãnh đạo là làm gì? Lãnh đạo khai phóng là ai? Trước khi nói về lãnh đạo khai phóng thì trước hết hãy nói về con người tự do. Con người tự do đích thực sẽ không đi theo lãnh đạo, mà chỉ đi theo “lá cờ” đúng đắn mà lãnh đạo phất lên. Còn lãnh đạo khai phóng là người có khả năng dẫn dắt thành công những con người tự do để cùng nhau đạt được tầm nhìn và mục tiêu chung.

Như vậy, khi tập trung làm đúng và làm tốt công việc của mình (làm người, làm dân và làm nghề) cũng chính là cách tốt nhất để phát triển bản thân, đồng thời góp phần phát triển gia đình, tổ chức và đất nước. Có thể ta không thay đổi được hướng gió, nhưng ta có thể điều chỉnh được cánh buồm, vì cánh buồm nằm trong tay ta và thuyền vẫn có thể đi ngược gió. Khi nhiều người nghĩ như vậy và làm như vậy thì đất nước nhất định sẽ đổi thay và phát triển. Thay đổi đến từ “Tôi”, chính “Tôi” là sẽ người thay đổi đất nước!