Tất cả chúng ta được sinh ra và tồn tại trong thế giới này để phụng sự từ những điều rất ư nhỏ bé. Nó không quan trọng như ta tưởng. Những thi đua, giải thưởng "nhà nghiên cứu được trích dẫn nhiều nhất" trong giới khoa học chúng tôi hay chức danh của ai dù nghe khá "kêu" chỉ có nghĩa nhỏ nhoi trong một lĩnh vực nhất định. Song điều đó dễ làm cho người ta ảo tưởng rằng mình là người quan trọng hơn số đông. Tôi nghĩ tâm lý đó có phần tự huyễn hoặc.

Thế giới này quá rộng lớn và càng ngày càng lớn hơn, tuyệt đại đa số chúng ta không có vai trò gì quá quan trọng đối với người khác. Nếu một mai chúng ta mất đi, người khác vẫn sống. Không chúng ta làm, thì có người khác làm, y như sếp tôi nói. Không nên tự xem mình quá quan trọng, càng không nên xem mình quan trọng hơn người khác.

Tư duy "tôi và chúng ta" này cũng có thể áp dụng để nhìn nhận việc phòng chống dịch bệnh ở quy mô cá nhân và cộng đồng.

Giáo sư Goeffrey Rose từ đầu thập niên 1980 đã nêu "Tiên đề Rose". Ông quan sát và phân tích rằng những biện pháp y tế công cộng có thể không đem lại lợi ích rõ ràng cho một cá nhân nhưng lại có hiệu quả rất lớn trong cộng đồng. Ví dụ, nếu mỗi chúng ta tìm cách giảm cholesterol dù chỉ 5% - mức rất thấp, lợi ích phòng chống bệnh tim mạch cho cá nhân ta sẽ không cao, nhưng lại giúp giảm rất lớn số ca bệnh trong cả nước. Đó là nghịch lý ít người nhận ra.

Lý do: đa số người mắc bệnh tim mạch thuộc nhóm có nồng độ cholesterol bình thường chứ không phải ở nhóm có cholesterol cao. Thử tưởng tượng, cộng đồng có 100 người có nồng độ cholesterol cao và 900 người có cholesterol bình thường. Giả định rằng nguy cơ mắc bệnh tim mạch ở nhóm cholesterol cao là 10% và nhóm cholesterol bình thường là 5%. Số người mắc bệnh tim mạch ở nhóm cholesterol cao là 10, nhưng ở nhóm cholesterol bình thường là 45. Như vậy, đa số người mắc bệnh tim mạch có cholesterol bình thường. Do đó, nếu can thiệp vào nhóm người cholesterol cao thì chỉ giảm một số ít ca bệnh. Chiến lược y tế hữu hiệu là giảm cholesterol cho cả hai nhóm có cholesterol cao và thấp.

Đây chính là một nghịch lý trong y tế công cộng mà tôi thử dựa vào đó trả lời câu hỏi quan trọng hiện nay: vaccine Covid-19 có phải cây đũa thần với mỗi chúng ta không?

Các tình nguyện viên tại Việt Nam và hơn 100 ngàn tình nguyện viên trên thế giới đã tiêm thử vaccine. Nhiều người đang nghĩ rằng những ai đã tiêm vaccine này sẽ miễn nhiễm với đại dịch.

Nhưng không hẳn thế. Khi xem xét các nghiên cứu khoa học về ba vaccine Pfizer, Moderna và Oxford đã công bố quốc tế trên tạp chí y khoa uy tín The Lancet, Nature và New England Journal of Medicine, tôi thấy rằng tiêm vaccine có thể chẳng đem lại lợi ích nhiều cho một cá nhân, nhưng có lợi lớn cho cộng đồng.

Dữ liệu nghiên cứu cho thấy trong số 1.000 người không tiêm vaccine, có 17 người bị nhiễm. Nhưng nếu 1.000 người này được tiêm vaccine, số người bị nhiễm giảm xuống còn 5 người. Nói cách khác, nguy cơ nhiễm ở nhóm được tiêm vaccine thấp hơn nhóm không được tiêm.

Nếu bạn đi tiêm vacccine và hỏi bác sĩ: "tôi sẽ không bị nhiễm chứ"? Bác sĩ trả lời rằng, "tôi không dám nói bạn không bị nhiễm, tôi chỉ dám nói xác suất bạn bị nhiễm thấp hơn người không tiêm vaccine".

Và bác sĩ giải thích thêm, trong 1.000 người được tiêm vaccine sẽ có 5 người bị nhiễm, 995 người không bị. Nhưng dù được tiêm vaccine rồi, bạn vẫn có thể thuộc số 5 người bị nhiễm này. Lý do: không bao giờ có vaccine bảo vệ 100%.

Nhưng nếu 1.000 người này gồm cả bạn không được tiêm, sẽ có 17 người bị nhiễm. Việc bạn sẽ nằm trong số 17 người bị nhiễm hay 983 người không bị nhiễm tùy thuộc sự "may mắn" của bạn, không bác sĩ nào trả lời được.

Dù bạn có được tiêm hay không được tiêm vaccine, bạn vẫn có thể bị nhiễm hay miễn nhiễm Covid-19. Chỉ khác là: bạn nằm trong nhóm 5 người hoặc 17 người có thể bị nhiễm hay trong số đông còn lại (995 người và 983 người) của cộng đồng 1.000 người kia. Nhưng tôi không bao giờ dám nói trước bạn thuộc số ít bị nhiễm hay số đông miễn nhiễm.

Chắc bạn sẽ hoang mang. Nhưng, không có điều gì chắc chắn trong y khoa. Và hiệu quả vaccine là ở đó: giảm nguy cơ bị nhiễm trong một cộng đồng.

Số ca nhiễm bệnh giảm từ 17 người xuống còn 5 người, nếu 1.000 người đều được tiêm vaccine, có thể coi là "không hề lớn". Nó cũng không biến khả năng nhiễm bệnh của bạn còn 0% vì vaccine không bảo vệ tuyệt đối. Nhưng, cả cộng đồng tiêm vaccine thì sẽ tạo ra hiệu ứng cực kỳ lớn. Nó có nghĩa là: tuyệt đại đa số dân, gồm người tiêm và không tiêm vaccine, ít bị nhiễm hơn.

Và có thể hiểu thêm: khi bạn tình nguyện tiêm hay bạn được tiêm vaccine có nghĩa là bạn đã làm một việc tích cực cho xã hội, vì bạn giúp giảm dịch bệnh trong cộng đồng. Nó giống như khi bạn giảm tốc độ lái xe, cá nhân bạn chẳng hưởng lợi gì nhiều, thậm chí về nhà trễ hơn một chút, song bạn đang giúp cộng đồng giảm tai nạn giao thông. Một người tuân thủ tốc độ khi tham gia giao thông thì với cá nhân anh ta, xác suất bị tai nạn chỉ giảm một chút - anh ta vẫn bình an như mọi ngày. Nhưng khi người lái xe toàn thành phố cùng giảm tốc độ hôm đó, thì giá trị vô cùng, có thể không có tai nạn giao thông.

Tiêm vaccine có ý nghĩa tương tự: giúp cộng đồng hơn là giúp cho cá nhân.

Đây chính là một nghịch lý trong y tế công cộng theo "Tiên đề Rose", dù vaccine là tin mừng cho loài người. Vì thế, tới đây, nếu bạn được chọn tiêm vaccine hay không, cũng đừng lấy chuyện đó làm bức xúc. Bởi thực ra bạn cũng không "bị thiệt" nhiều so với người khác.

Mấy tuần nay tôi đọc cuốn sách về nhà vật lý lừng danh Richard Feynman và thích lắm. Một trong những câu tôi thích: nguyên tắc đầu tiên là bạn không được tự huyễn hoặc mình, vì bạn là người dễ huyễn hoặc nhất. Tôi thấy trong đại dịch, câu này cũng rất đúng, theo nghĩa, không nên quá đề cao một việc đơn lẻ hay ai đó, bởi mọi thành qủa đều nhờ sự góp công của hơn một cá thể. Và càng không tự đánh giá mình quá quan trọng hơn người khác.

Có thể quan điểm này "khó lọt tai", song lý thuyết "Bàn tay vô hình" của Adam Smith đã cho rằng tất cả chúng ta làm việc đầu tiên là vì lợi ích của chính bản thân ta. Ta lao động trước hết là vì có thu nhập để tồn tại, qua đó đóng góp cho xã hội. Nên, thay vì hỏi "có biết tôi là ai không", "tôi phải được gì", hãy hỏi "ta đã phụng sự gì cho mình và cho đời?".

Nguyễn Văn Tuấn

Dự kiến mẫu xe này sẽ được bán tại Việt Nam với 2 phiên bản, chỉ khác nhau ở các tính năng hỗ trợ lái nâng cao (ADAS) và một số trang bị tiện nghi như cửa sổ trời, ghế chỉnh điện... Cả hai phiên bản cùng sử dụng động cơ xăng tăng áp 1.5L, cho công suất 145 mã lực và mô-men xoắn cực đại 210Nm, kết hợp với hộp số tự động vô cấp CVT và hệ dẫn động cầu trước. 

Mới đây, hãng đã chia sẻ hình ảnh lô xe Omoda C5 đầu tiên được xuất khẩu từ Indonesia sang Việt Nam. Tuy nhiên từ năm 2026, xe thuộc thương hiệu này sẽ được lắp ráp ở Việt Nam, tại nhà máy đang được xây dựng ở Thái Bình với công suất thiết kế lên tới 200.000 xe/năm.

Jaecoo J7

Thương hiệu này là "anh em" cùng nhà Chery với Omoda. Và cũng giống như Omoda C5, mẫu Jaecoo J7 đã được tổ chức lái thử ở Việt Nam từ đầu năm nay nhưng giờ mới có kế hoạch chính thức ra mắt.

Có kích thước tương đương Omoda C5, nhưng mẫu Jaecoo J7 sở hữu thiết kế vuông vức, bề thế và cao cấp hơn.

Hiện vẫn chưa rõ nhà phân phối sẽ lựa chọn đưa cấu hình động cơ nào cho mẫu J7 bán tại Việt Nam. Ở Trung Quốc, mẫu SUV này có cả bản máy xăng và hybrid sạc điện (plug-in hybrid hay PHEV).

Động cơ xăng 1.6L tăng áp có công suất tối đa 197 mã lực và mô-men xoắn cực đại 290Nm, được kết hợp với hộp số 7 cấp ly hợp kép.

Trong khi đó, bản PHEV kết hợp động cơ xăng TGDi 1.5L với một mô-tơ điện lắp ở cầu trước, cho công suất 347 mã lực và mô-men xoắn cực đại 525Nm. Theo công bố của nhà sản xuất, xe có phạm vi hoạt động kết hợp lên đến 1.200km/lần nạp nhiên liệu và sạc pin.

Khi về Việt Nam, Omoda C5 và Jaecoo J7 sẽ phải cạnh tranh với rất nhiều xe ở phân khúc SUV cỡ B/B+ như Honda HR-V, Kia Seltos, Mitsubishi Xforce, Hyundai Creta, Toyota Yaris Cross, Toyota Corolla Cross, hay Mazda CX-3.

MG G50

Dù trong danh mục sản phẩm hiện tại ở Việt Nam có một số mẫu xe điện, nhưng trên thực tế, MG vẫn đang trung thành xe xăng. Có thể thấy rõ điều đó tại gian trưng bày của hãng tại Triển lãm Ô tô Việt Nam (VMS) 2024 vừa qua.

Trong 10 mẫu xe mà thương hiệu ô tô Trung Quốc này mang tới sự kiện, 6 mẫu xe xăng vẫn là chủ lực, còn 4 mẫu xe điện về cơ bản chỉ mang tính xây dựng hình ảnh, phủ kín dải sản phẩm cho hãng tại thị trường Việt Nam.

Đáng chú ý trong dàn xe xăng của MG tại VMS 2025 là mẫu G50. Xe được định vị ở phân khúc MPV, dự kiến chính thức ra mắt thị trường Việt Nam vào cuối năm nay, cạnh tranh cùng phân khúc với Toyota Innova Cross, Hyundai Custin, hay "đồng hương" GAC M6.

MG G50 có kích thước dài x rộng x cao lần lượt là 4.825 x 1.825 x 1.800 mm, với chiều dài cơ sở 2.800 mm, tương đồng với Toyota Innova Cross (4.755 x 1.845 x 1.790 mm). Theo thông tin từ nhà sản xuất, G50 sẽ có 2 cấu hình chỗ ngồi là 7 ghế (2+2+3) hoặc 8 ghế (2+3+3).

Xe sử dụng động cơ xăng 1.5L tăng áp, sản sinh công suất tối đa 168 mã lực, và mô-men xoắn cực đại 285Nm, kết hợp với hộp số sàn 6 cấp hoặc tự động 7 cấp ly hợp kép ướt, tùy phiên bản.

Phiên bản xuất hiện tại VMS 2024 vừa qua có tên là Luxury, được trang bị đèn LED cả trước và sau, mâm hợp kim 17 inch, nội thất có màn hình đa thông tin dạng kỹ thuật số, màn hình giải trí 12,3 inch đặt nổi, điều hòa tự động, phanh tay điện tử và một số cổng sạc.

Tuy nhiên, MG G50 không có hệ thống an toàn chủ động (ADAS) như các đối thủ cùng phân khúc. 

Theo một số nguồn tin của phóng viên báo Dân trí,MG G50 sẽ ra mắt trong tháng 12, có thể được chốt giá quanh mức 500-600 triệu đồng, chỉ ngang một mẫu MPV cỡ nhỏ như Mitsubishi Xpander (560-658 triệu đồng).

Haval Jolion

Thông tin về mẫu xe này lần đầu xuất hiện vào đầu năm 2024 nhưng mãi chưa ra mắt. Giờ đây, một số đại lý đã bắt đầu nhận cọc, nên có thể xe sẽ được giới thiệu trong tháng 11.

Haval Jolion sẽ cạnh tranh cùng phân khúc crossover cỡ B+ với Toyota Corolla Cross và Mazda CX-30, thậm chí có thể đe dọa thị phần của các mẫu SUV hạng B như Mitsubishi Xforce hay Hyundai Creta.

Theo chia sẻ của đại diện hãng, mẫu xe này sẽ được phân phối với với 2 phiên bản; trong đó, biến thể tiêu chuẩn dự kiến có giá dưới 700 triệu đồng.

Cả hai bản đều sử dụng hệ truyền động hybrid kết hợp động cơ xăng tăng áp 1.6L với mô-tơ điện, hộp số tự động ly hợp kép 7 cấp và hệ dẫn động cầu trước. Cấu hình này tạo ra tổng công suất tối đa 190 mã lực và mô-men xoắn cực đại đạt 375Nm.

Dongfeng Mage và Huge 

Thương hiệu xe du lịch Dongfeng đang chuẩn bị trở lại thị trường Việt Nam thông qua một đối tác mới, giới thiệu 4 mẫu xe trong tháng 11, trong đó có Mage và Huge là SUV sử dụng công nghệ hybrid.

Mẫu Dongfeng Mage thuộc phân khúc SUV cỡ C, cạnh tranh với Mazda CX-5 và Ford Territory. Dự kiến xe sẽ có cả bản máy xăng và hybrid, nhưng thông số chi tiết chưa được công bố.

Trong khi đó, Dongfeng Huge thuộc phân khúc SUV cỡ D, cạnh tranh với Ford Everest và Hyundai Santa Fe, chỉ có trang bị động cơ hybrid.

Theo công bố của nhà sản xuất, hệ thống hybrid của mẫu Dongfeng Huge có công suất tối đa 241 mã lực và mô-men xoắn cực đại 540Nm. 

BYD bán xe hybrid sạc điện

Sau khi đã giới thiệu loạt xe thuần điện, thương hiệu ô tô lớn nhất Trung Quốc này chuẩn bị đưa xe hybrid sạc điện (PHEV) về Việt Nam nhằm thích nghi với nhu cầu đa dạng của khách Việt. 

Theo tiết lộ của đại diện BYD tại Việt Nam, nếu mọi việc thuận lợi, xe hybrid sạc điện của hãng sẽ chính thức ra mắt thị trường trong tháng 12.

Các dòng xe sử dụng nền tảng hybrid sạc điện DM-i 5.0 như Sealion 6 DM-i (hay Song Plus DM) và Seal 5 đang được BYD làm thủ tục để đưa về bán tại Việt Nam.

PHEV được xem như bước đệm hoàn hảo nhất trước khi ngành công nghiệp ô tô chuyển hẳn sang xe thuần điện. Công nghệ này là lựa chọn phù hợp đối với những người muốn trải nghiệm xe điện nhưng vẫn còn e ngại về hạ tầng sạc công cộng.

Nền tảng hybrid sạc điện DM-i 5.0 được giới thiệu là có khả năng mang đến cho các xe như Sealion 6 DM-i khả năng di chuyển quãng đường lên tới 120km hoàn toàn bằng điện.

Trước đây, chạy tempo là bài tập ưa thích cho những người muốn cải thiện thành tích 10 km hoặc bán marathon. Theo đó, runner chạy với tốc độ tempo (khoảng 75% đến 85% khả năng tối đa khi quãng đường 5 km) trong một khoảng cách hoặc thời gian đã định, đồng thời tăng dần khối lượng mỗi tuần khi thể lực được cải thiện. Các buổi chạy tempo được thiết kế để cải thiện sức bền và tăng quãng đường chạy, giúp cơ thể thích nghi với việc chạy nhanh hơn trong thời gian dài hơn.

Dung mạo của "cậu bé đẹp trai nhất thế giới".

William Franklyn-Miller (sinh năm 2004) từng khiến cả thế giới phát sốt khi xuất hiện trên truyền thông cách đây 3 năm. Với vẻ đẹp tuấn tú, đôi mắt xanh, mũi cao và vành môi hờ hững, gương mặt của cậu bé được đánh giá là chuẩn từng mi-li-mét. Cũng nhờ vẻ đẹp trai hiếm có này mà Miller nhanh chóng được mệnh danh là “Cậu bé đẹp trai nhất thế giới”.

Gương mặt được đánh giá là cực phẩm, hoàn hảo từng đường nét của Miller.

Hiện tại, ở tuổi 16 Miller đã có nhiều sự thay đổi, trổ mã và ra dáng thanh niên thực thụ. Nhờ gây được chú ý, cậu bé ngày nào giờ đã trở thành một người mẫu đắt show và là gương mặt đại diện cho nhiều nhãn hàng. Ngoài ra, cậu cũng góp mặt trong nhiều bộ phim như:  Arrow, Four Kids and It, Neighbors,...

Miller được khen ngày càng đẹp trai và ra dáng đàn ông.

Cận cảnh gương mặt được cho là không góc chết của "cậu bé đẹp trai nhất thế giới".

Nhờ độ đẹp trai của mình, cậu bé có 1,3 triệu lượt theo dõi trên trang cá nhân, không thua kém tài tử Hollywood nào.

Ngoài đẹp trai, William Franklyn-Miller còn được đánh giá là có gu ăn mặc cực kỳ sành điệu, cuốn hút.

Đó cũng là lý do cậu trở thành mẫu trẻ được yêu thích của nhiều nhãn hàng, tạp chí thời trang.

Thần thái của chàng trai sinh năm 2004 cũng thuộc không phải dạng vừa.

Midu lên tiếng về chàng trai bị mẹ bạn gái chê tơi tả trên truyền hình

 Nữ diễn viên sinh năm 1989 chia sẻ, quan điểm chọn đàn ông 'trưởng thành và công việc ổn định' của nhiều bạn gái đã vô tình gây áp lực cho nam giới trong quá trình tìm hiểu, hẹn hò.

Tác giả, nhà báo Huỳnh Dũng Nhân giao lưu cùng bạn đọc

Buổi lễ được nhà xuất bản Tổng Hợp TPHCM tổ chức trong không khí thân mật và ấm áp tình bằng hữu tại Trung Tâm Báo Chí TP.HCM.

Ấn phẩm "Chúng tôi, một thời mũ rơm mũ cối" được xuất bản đúng vào dịp sinh nhật thứ 65 của tác giả. Đây là tập hồi ký ghi lại những chặng đường của tác giả vốn là người Bến Tre sinh ra trên đất Bắc. Suốt 65 năm đó vui có buồn có, lúc gian nan có lúc vinh hoa cũng có đã làm nên sự nghiệp của một Huỳnh Dũng Nhân, cây bút phóng sự nổi tiếng của nhiều tờ báo lớn như Nhân Dân, Lao Động, Tuổi Trẻ v.v...

Tác phầm "Chúng tôi, một thời mũ rơm mũ cối"

Nhiều câu chuyện rất cảm động, nhiều nhạc phẩm đi vào lòng người đã được những người cùng thời với ông thể hiện lại. Tất cả đều đau đáu về một thời xa xưa nơi đã từng trải qua thời mũ rơm và mũ cối.

Xin được chúc mừng nhà báo Huỳnh Dũng Nhân và mong anh được tiếp tục hành trình sáng tác nhằm phục vụ bạn đọc gần xa.

Trần Chánh Nghĩa