Mercedes GLC 300 đang đi bỗng chết máy giữa đường, hãng đòi bổ máy

Ở chợ, sân bay hay ở nước ngoài, tôi liên tục gặp các mẹ trẻ Việt Nam nói với con bằng giọng vút lên, đôi mắt trợn tròn, ngón tay chỉ thẳng mặt con. Cách nói với con như với quân thù, liên tục trách móc, lên án, dọa nạt. Sao thời nay rồi vẫn còn những bà mẹ như thế?...”.

Chia sẻ của thầy Quang nhận được sự quan tâm của đông đảo phụ huynh và gợi ra nhiều vấn đề đáng bàn. Báo VietNamNet đã có cuộc trò chuyện với anh về chủ đề này.

Anh Nguyễn Đức Quang và các học trò. Ảnh: Nhân vật cung cấp

Quát mắng khiến trẻ giảm sút lòng tự tôn

Vì sao chúng ta phải tránh quát tháo, cao giọng với con trẻ? Lý do trước tiên là điều này sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến chính chúng ta. Khi cha mẹ quát tháo hay bực tức với trẻ, chính bản thân cha mẹ sẽ chịu hậu quả trước (ảnh hưởng đến cảm xúc, công việc, sức khỏe và các mối quan hệ khác).

Thứ hai, một đứa trẻ bị quát tháo, bị tiếp nhận cảm xúc tiêu cực từ ngày này sang ngày khác sẽ cảm thấy giá trị bản thân thấp, lòng tự tôn cũng bị giảm sút. Trẻ sẽ không nhận thức được giá trị bản thân và không được tôn trọng cũng như tôn trọng người khác, rất khó để phát triển tích cực.

Lý do thứ ba, những hành vi này của cha mẹ có tính luân hồi. Khi đứa trẻ lớn lên và trở thành bố mẹ, ký ức đó sẽ lặp lại với các con của chúng một cách tự nhiên. Khi trẻ trưởng thành và đi làm, chúng cũng sẽ cư xử theo cách mà chúng đã từng được cư xử với mọi người xung quanh.

Cách thay đổi sâu sắc nhất: Làm cho trẻ hiểu

Sẽ có những ý kiến phản biện tôi rằng dù biết những hệ quả của việc quát, mắng trẻ nhưng cha mẹ vẫn phải chấp nhận để trẻ biết con đang phạm lỗi và cần phải thay đổi.

Tuy nhiên, theo tôi, có nhiều cách để giúp một đứa trẻ thay đổi - con đường an toàn và bền vững nhất chính là làm cho con hiểu.

Với trẻ em, chúng ta cần xác định rõ rằng mọi hành động, biện pháp của cha mẹ phải dựa trên nền tảng của sự yêu thương. Khi trẻ cảm nhận được tình yêu thương từ phía cha mẹ, sự thay đổi ấy mới thực sự xảy ra. Còn không, đó chỉ là thay đổi hình thức, không phải thay đổi tận gốc.

Trẻ sợ cha mẹ đánh mắng, dọa nạt, quát tháo nên phải thay đổi trước mặt cha mẹ, còn đằng sau thì khác. Hoặc trẻ luôn phải cố gắng thay đổi nhưng không hiểu vì sao phải thay đổi, những đứa trẻ ấy cũng không hạnh phúc.

Hãy làm cho trẻ hiểu bằng cách trò chuyện với con. Nếu cái gì vượt sức hiểu của con, chúng ta phải kiên trì chờ đợi đến lúc nào trẻ đủ khả năng hiểu. Trong lúc con chưa thể hiểu được, chúng ta phải tạo điều kiện cho con trải nghiệm thực tế để con hiểu dần dần.

Ngoài ra, sự thay đổi nhờ khen thưởng, cổ vũ cũng không phải là thay đổi bền vững, không phải thay đổi từ bên trong. Lúc ấy, trẻ chỉ thay đổi vì thích phần thưởng, thích khen, thích cổ vũ. Nhưng khi món quà ấy, lời khen ngợi dần trở nên không còn hứng thú, trẻ lại quay lại như ban đầu. Vì thế tặng quà, cổ vũ hay khen thưởng cũng không tạo ra sự thay đổi sâu sắc ở một đứa trẻ.

Một số người sẽ phản biện rằng nếu không khen, không chê, không quát mắng, không thưởng làm sao dạy được con? Và rõ ràng là mỗi khi người lớn quát mắng, cao giọng với con trẻ đều mang lại hiệu quả hơn.

Tôi đồng ý rằng rất nhiều người đã thay đổi nhờ bố mẹ quát tháo, phạt, đánh mắng nhưng người con ấy sẽ không có một thứ khó có thể mua được, đó là tuổi thơ hạnh phúc. Tất nhiên, dù có cố gắng đến mấy chúng ta vẫn có nguy cơ làm cho đứa trẻ tổn thương vào một thời điểm nào đó trong cuộc đời bởi vì chẳng có ai hoàn hảo và cuộc sống thì rất phức tạp.

Chẳng cha mẹ hay thầy cô nào có thể như một vị Phật được. Cũng có lúc chúng ta không thể kiềm chế hoặc cố gắng kiềm chế nhưng không thành côngi. Nhưng nếu cha mẹ và thầy cô có ý thức tránh làm tổn thương con, chúng ta sẽ làm giảm được những vết sẹo trong tuổi thơ của con trẻ. 

Anh Nguyễn Đức Quang và các học trò cùng nhau làm vườn. Ảnh: Nhân vật cung cấp

Các bước giao tiếp hiệu quả với con

Vậy làm thế nào để tránh việc gây cho trẻ những tổn thương về mặt ngôn từ và thái độ? Theo tôi, cần có những nguyên tắc trong giao tiếp với trẻ. Đầu tiên là chúng ta phải làm bạn thân với trẻ để tạo ra đủ niềm tin và tình yêu.

Nếu cha mẹ không trở thành bạn, trẻ sẽ sống với cha mẹ bằng nhiều bộ mặt khác nhau. Như vậy, mối quan hệ không dựa trên niềm tin, sự trung thực, sẽ dẫn đến sự không bền vững. Trẻ chỉ cần mất lòng tin vào cha mẹ một lần sẽ rất khó để xây dựng lại.

Nếu đã là bạn của nhau sẽ không có chuyện dọa, đánh, quát nhau hay treo phần thưởng. Tình bạn trước tiên phải dựa trên sự chân thành. Ngoài ra, bản thân tôi luôn tuân theo một số bước như sau để tránh quát tháo, đe dọa và cao giọng với trẻ.

Đầu tiên, khi cha mẹ phát hiện ra điều gì đó không đồng thuận với con, ví dụ như con đánh vỡ bát đĩa, không chịu ăn rau, không chịu học bài… trước tiên hãy ghi nhận và gọi tên ra điều mà mình không hài lòng với con và muốn con thay đổi.

Nhiều người không gọi tên được vấn đề ra, mà nói chuyện, mắng mỏ con rất chung chung. Thậm chí có cha mẹ còn khái quát luôn là: “Con hư lắm!” chứ không chỉ ra chính xác điều đó là gì. Nói chung chung sẽ khiến trẻ không nể phục cha mẹ.

Bước thứ hai, bố mẹ phải "hít thở ba lần, uốn lưỡi bảy lần" trước khi nói chuyện với con. Chúng ta phải kiểm soát sự tức giận, sau đó kiên nhẫn chờ đợi thời điểm phù hợp để nói chuyện với con. Cha mẹ cũng nên nghe con phản biện, ghi nhận và lắng nghe bằng cái tâm từ bi, không phán xét.

Bước thứ ba là thoả thuận với con, tiến đến sự thống nhất hành động để thay đổi giữa 2 bên. Thỏa thuận là con cũng phải đạt được điều con mong muốn chứ không phải ép con thực hiện việc cha mẹ mong muốn.

Bước thứ tư, chúng ta cần theo dõi, giám sát, đánh giá việc thực hiện thoả thuận với con để biến sự thay đổi ấy của con thành thói quen. Tất cả thói quen tốt sẽ tạo thành phẩm chất đạo đức tốt. Như vậy, trong 4 bước này chúng ta không cần tới dọa nạt, vũ lực hay cổ vũ khen thưởng; chỉ cần nói chuyện, lắng nghe và cùng thay đổi hành động với con.

Tôi từng đi các tỉnh quan sát các ông bố bà mẹ dạy con, nói chuyện với con, tôi thấy rất xót xa cho những đứa trẻ được đối xử thiếu tôn trọng. Tôi nghĩ rất cần những khoá học làm cha mẹ.

Mặc dù không phải tất cả người đã học đều làm được việc không quát mắng, dọa nạt con trẻ nhưng sự thay đổi về nhận thức là rất quan trọng.

Xem thêm video: Học hỏi bí kíp dạy con của gia đình Beckham

Nguyễn Thảo(ghi)

Vợ chồng tỷ phú Bill Gates dạy con sống khiêm tốn

Mặc dù sở hữu khối tài sản lớn thứ 4 thế giới, vợ chồng Bill Gates và các con vẫn rửa bát, làm việc nhà cùng nhau để thắt chặt tình cảm gia đình.

Từ ngày con trai bỏ đi, mỗi bữa cơm, vợ chồng bà Huề đều lấy dư một cái bát, đôi đũa cho anh Hùng. Nhiều người nói với bà rằng, anh Hùng chắc đã chết ở đâu đó. Nhưng người mẹ này không tin. Bà hi vọng rằng, con mình vẫn khỏe mạnh, sống hạnh phúc.

Bà trồng một vườn chè, một cây mít bên nhà để mong con có thể về ăn, một phần cho nguôi nỗi nhớ. “Vì nhà tôi đói, nó mới bỏ nhà đi làm ăn. Tôi làm sao có thể trách con được”, bà Huề nói trong nước mắt.

Khi con trai bỏ đi, bà Huề trồng một cây mít, một vườn chè để mong con về ăn, uống nước chè xanh. Ảnh: Cắt từ video.

Mưu sinh nơi đất khách quê người

Người bạn đi cùng anh Hùng nhảy tàu không may bị té, phải ở lại. Một mình lên tàu đến mảnh đất mơ ước mưu sinh, anh không có “một xu dính túi”. “Quê tôi khi đó nghèo quá, quanh năm mưa bão, nắng “cháy da cháy thịt”. Nghe người ta nói, đi Bình Thuận làm ăn tốt sẽ nhanh giàu, tôi muốn đến dù không biết tỉnh này nằm ở đâu”, anh Hùng nhớ lại.

Ngồi tàu đến ga Mương Mán (xã Mương Mán, huyện Hàm Thuận Nam, Bình Thuận) thấy người ta xuống, anh Hùng cũng xuống theo. Từ địa điểm này, cậu bé 14 tuổi đi lang thang tìm việc làm với cái bụng rỗng. May mắn, anh được vợ chồng anh Nguyễn Quang Sáu, ở huyện Hàm Thuận Bắc, cưu mang.

Chị Đông ngồi bên động viên chồng. Ảnh: Cắt từ video.

Những năm sau đó, anh đi chăn bò, nhổ cỏ, làm rẫy... kiếm sống. Những khi nhớ nhà, nhớ bố mẹ, anh chỉ biết ngồi một mình ngoài đồng khóc. “Đã bỏ nhà đi làm ăn rồi thì khi nào làm nhiều tiền mới về”, anh Hùng lau nước mắt tự động viên mình.

Thấy chàng thanh niên hiền lành, chịu khó làm ăn, bố mẹ chị Nguyễn Thị Đông quyết định gả con gái cho. 

Chị Đông kể, ban đầu mới gặp anh, chị không có thiện cảm. “Anh ấy không cha mẹ, người thân nên tôi ngại”, chị Đông nhớ lại. Đến khi chị bị đau ruột thừa, phải mổ cấp cứu, anh luôn tục trực ở bên chăm sóc, lo lắng, chị nhận ra mình phải làm vợ, làm bạn và là gia đình của anh.

Anh Hùng dự tính, khi có nhiều tiền sẽ về quê tìm bố mẹ xin lỗi, sau đó vào lại Bình Thuận đưa vợ con về thăm ông bà. Ảnh: Cắt từ video.

Sau đám cưới, vợ chồng anh sinh lần lượt 5 người con. Chị Đông cho biết, anh Hùng là người sống tình cảm, luôn yêu thương, lo lắng cho vợ con nhưng không bao giờ kể về bố mẹ, anh chị em ruột. Nhiều lần, chị muốn hỏi chuyện nhưng sợ anh buồn. Âm thầm theo dõi, chị mới biết anh có bố tên Sáng, mẹ tên Huề, hai em tên Thúy và Đạt. 

Một lần, hai vợ chồng vợ xem thông tin bão lũ trên tivi, trong đó có tỉnh Nghệ An, Tĩnh, anh Hùng nói: “Quê anh đó”. Ngày hôm sau, chị gọi cho chương trìnhNhư chưa hề có cuộc chi ly nhờ tìm gia đình cho anh. Chị còn dặn người của chương trình giữ bí mật chuyện này để anh không buồn.

Lời xin lỗi trong nước mắt

Nhà báo Thu Uyên cho biết, từ những thông tin chị Đông cung cấp, ban tổ chức chương trình liên hệ với công an tỉnh Nghệ An, Hà Tĩnh nhờ giúp đỡ. Nhờ có sự hỗ trợ của công an địa phương, người của chương trình cũng tìm được nhà bà Huề, có con trai bỏ đi từ năm 1988.

Cây mít bà Huề trồng 30 năm trước giờ đã cao lớn, năm nào trái cũng nhiều.

Mấy chục năm qua, người mẹ ấy vẫn mong ngóng con từng ngày. Bà Huề kể, 10 năm trước, ông Giáo bị bệnh đã qua đời. Người con gái đi lấy chồng xa. Cậu con trai út cũng vào miền Nam làm việc, đã lâu không về nhà. Một mình bà sống cô đơn trong căn nhà ba gian rộng rãi.

“Ngày 26-27 Tết, nhà người ta con về sum họp, nhà tôi vô cùng vắng vẻ. Lúc đó, tôi ngồi khóc, khấn nhờ tổ tiên, ông bà, cha mẹ cho con về để tôi gặp một lát. Vườn chè, cây mít đã lớn”, giọng người mẹ ba con nức nghẹn.

Ở Bình Thuận, xem đoạn video của mẹ, nước mắt anh Hùng rưng rưng. Anh nói: "Tôi tính, khi làm có tiền sẽ về quê tìm bố mẹ, nói lời xin lỗi. Sau đó, tôi vào lại Bình Thuận đưa vợ con về thăm ông bà"

Nụ cười hạnh phúc của bà Huề khi nghe tin đã tìm được con trai. Ảnh: Cắt từ video.

Khi nghe tin tìm được anh Hùng, bà Huề không giấu được niềm vui. Người mẹ ấy thắp hương báo cho người chồng đã khuất, cho ông bà tổ tiên rồi pha ấm nước chè xanh mời hàng xóm khi họ đến nhà chúc mừng. "Giờ gặp được con thì trước tiên, mẹ ôm khóc đã", giọng người mẹ 77 tuổi hạnh phúc.

Được sự giúp đỡ của chương trình Như chưa hề có cuộc chia ly, bà Huề vào Bình Thuận gặp vợ chồng con trai và 5 cháu nội. Gặp mẹ sau mấy chục năm xa cách, anh Hùng nắm chặt tay bà nấc lên từng tiếng: "Con xin lỗi mẹ". Bà Huề nói: "Con về thắp hương cho bố, ông bà tổ tiên. Sau đó, nơi nào làm ăn được thì con đi. Con đi làm ăn, mẹ không trách con".

Ngồi bên cạnh, chị Đông xin mẹ chồng tha lỗi cho người bạn đời. Sau đó, chị cùng chồng đưa các con về Hà Tĩnh thăm lại quê hương. 

Xem thêm video: Xót xa phút cụ ông Tây Ninh tiễn biệt bạn đời: Hẹn kiếp sau lại làm vợ chồng. 

Tú Anh

Con gái tìm lại cha mẹ ruột sau 50 năm

Được cho đi làm con nuôi từ khi lọt lòng, Laura Mabry vẫn quyết tâm tìm lại song thân và giúp họ tái hợp sau hơn nửa thế kỷ xa cách.