Nhận định, soi kèo Panama vs Mexico, 08h30 ngày 24/3: Mexico đăng quang

LTS:Cục Dân số (Bộ Y tế) cho biết theo số liệu ước tính, tổng tỷ suất sinh năm nay của Việt Nam là 1,95 con/phụ nữ, tiếp tục giảm so với năm 2022 (2,01 con/phụ nữ) và ở dưới mức sinh thay thế. Nếu mức sinh tiếp tục giảm, theo dự báo của Liên Hợp Quốc, năm 2500 dân số Việt Nam chỉ còn 3,6 triệu người. Đến năm 2700, Việt Nam chỉ còn vài chục nghìn người.

Tuy nhiên, áp lực chi tiêu, đặc biệt ở các thành phố, khiến nhiều gia đình "nhụt chí" sinh thêm con thứ hai. Đã qua rồi cái thời "trời sinh voi, trời sinh cỏ". Nuôi con càng ngày càng trở nên vất vả hơn vì có rất nhiều khoản phải chi tiêu. Mời bạn đọc cùng chia sẻ quan điểm về vấn đề này với chúng tôi. 
Bài viết xin vui lòng gửi về hòm thư:bandoisong@vietnamnet.vn.

Thú thực, vợ chồng tôi chả dư giả gì. Thu nhập hàng tháng của cả hai dưới 20 triệu. Lúc trước, chưa có con cái, mẹ chồng lại sống một mình dưới quê, từng ấy tiền sinh hoạt ở thành phố là tạm ổn. Đấy là vợ chồng tôi không phải đi thuê nhà. Nhà này là bố mẹ tôi cho hai vợ chồng.  

Nhưng từ khi có con, chi tiêu tăng vọt. Nào là sữa, bột, thức ăn dặm… cái gì cũng tốn tiền. Thi thoảng con ốm, sốt, đưa đi viện thăm khám mà xót hết cả ruột. Sau được bạn bè mách, tôi mua bảo hiểm cho con nên cũng đỡ được chút. Hết thời gian nghỉ, tôi phải đi làm lại. Mẹ đẻ của tôi còn kinh doanh, nên không giúp tôi trông con được. Để bớt khoản tiền thuê ô sin, chồng tôi về quê thuyết phục mẹ chồng lên ở cùng.

Con được 2 tuổi, tôi cho đi nhà trẻ để bé có bạn chơi. Khổ cái là xung quanh khu này không có nhà trẻ nào giá rẻ, nên sau cùng, vợ chồng tôi quyết định chọn một cơ sở tầm trung, nhưng cũng tốn mỗi tháng 7 triệu. Mẹ chồng thấy các con vất vả, nên đưa cho tôi hết lương hưu của bà, khoảng 2 triệu. Mẹ đẻ thi thoảng sang thăm cũng cho tôi vài đồng để cải thiện bữa ăn.

Lúc trước, hễ cuối tuần, mẹ chồng tôi lại về quê để mua rau quả, thịt thà mang lên cho tiết kiệm. Quê chồng cách khoảng 30km, nhưng mẹ chồng lớn tuổi nên sau vài lần tôi đề nghị bà không đi lại như thế nữa. Nói dại, chẳng may bà có làm sao thì vừa khổ bà vừa khổ con. Tiết kiệm được vài đồng, thuốc men còn tốn kém hơn. Anh chị em chồng ở xa nên cơ bản cũng không thể nhờ vả được gì.

Gần đây mẹ chồng vài lần nhắc khéo vợ chồng tôi còn trẻ, nên sinh thêm con. Chồng tôi có khá đông anh chị em, nhưng anh cả mất khi chưa lập gia đình nên gánh nặng nối dõi tông đường được trao lại cho chồng tôi. Anh ấy thú thực là không quan tâm chuyện này, nhưng cũng thương mẹ nên đôi lần ướm hỏi tôi xem thế nào. Anh ấy muốn cho tôi quyền quyết định nên sinh con nữa hay không.

Không phải là tôi không quan tâm tới cảm xúc và suy nghĩ của mẹ chồng. Được ăn học tử tế nên tôi cũng thừa hiểu có con sớm sẽ tốt cho cả con và mẹ. Nhưng có điều, với mức thu nhập như thế này ở thành phố, tôi sợ không đủ tiền nuôi thêm con. Mà chắc gì tôi đã sinh được con trai, biết đâu lại "vịt giời" thì sao. Nếu vẫn "vịt giời", không lẽ tôi lại tiếp tục phải đẻ thêm đứa thứ ba, thứ tư…

Tôi đã suy nghĩ nhiều ngày nay mà mãi chưa quyết được. Sáng qua, tôi quyết định nói thật với mẹ chồng tất cả những nỗi lo của mình. Nghe xong, mẹ chồng buồn buồn bảo: “Con cứ quyết định, mẹ luôn mong có đứa cháu trai để nối dõi tông đường. Hai em trai của chồng con đều sinh con gái, hoàn cảnh lại khó khăn nên chả trông mong gì hơn, nhưng mẹ cũng không ép vợ chồng con”.

Nghe mẹ chồng nói, tôi thấy thương bà quá. Bà rất hiểu và cảm thông cho điều kiện của vợ chồng tôi. Hai cậu em chồng tôi đều có 2 con gái, gia cảnh cũng bình thường, giờ bảo sinh thêm thì đúng là "cạp đất mà ăn". Nói gì thì nói, nhà tôi vẫn khá khẩm hơn. Tôi không muốn mẹ chồng buồn, cũng muốn gánh vác cái nghiệp “nối dõi tông đường”, nhưng tôi vẫn chưa thoát được sự ám ảnh khi nghĩ tới chuyện sinh con thứ hai thì "cạp đất mà ăn". Càng nghĩ tôi lại càng cảm thấy đau đầu.

Các anh chị cho tôi lời khuyên với, tôi nên làm gì bây giờ?

Độc giả Ngọc Lan

Tôi mệt mỏi khi bị nhiều người hỏi bao giờ sinh con thứ hai

Chuyện sinh con thứ hai chúng tôi chưa tính vì có rất nhiều lý do.

Thời gian qua, hiện tượng “du học không trở về” hoặc người tài không chọn môi trường làm việc trong nước đã khiến dư luận chú ý. Theo một số nhà khoa học, có người đang âm thầm trở về. Cũng có những người lựa chọn ở lại sau khi xem xét những yếu tố quan trọng để phát triển nghề nghiệp.

GS.TSKH Lê Tuấn Hoa, Viện trưởng Viện Toán học, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam:“Nhiều người giỏi vẫn về nhưng không “đánh bóng” tên tuổi”.

GS.TSKH Lê Tuấn Hoa (ảnh Tiền phong)

Gần đây, nhiều người hay thảo luận và cho rằng nhân tài biến đi đâu. Thực tế, có nhiều bạn trẻ có những công trình rất xuất sắc, một số người ở lại nhưng có người đã và đang trở về. Tuy nhiên, vốn những người làm khoa học rất khiêm tốn nên nhiều người cho rằng họ đi đâu.

Tôi lấy thí dụ vừa qua, Viện Toán học đã quyết định trao giải thưởng (2 năm một lần) cho một nhà khoa học trẻ vừa về nước được 2 năm nay và hiện đang công tác tại TP Hồ Chí Minh. Anh này có một công trình được đăng tại một trong hai tạp chí đầu ngành của thế giới.

Tôi còn nhớ, trừ một số GS hoạt động ở nước ngoài và mấy chục năm trước có GS Nguyễn Hữu Anh cũng được đăng tải khi ông ấy đang công tác tại Viện Nghiên cứu cao cấp của Brighton, việc một nhà khoa học trẻ trong nước có công trình tại tạp chí uy tín này, đến bây giờ chưa từng xảy ra.

Mặc dù vậy, chúng tôi không bao giờ gọi đó là nhân tài. Chúng tôi coi đó là những người giỏi và họ thực sự đang háo hức trở về nước.

Đặc biệt, quan điểm của chúng tôi đưa ra là, các GS đầu ngành có thể không trở về nước hẳn cả năm vì như thế sẽ rất phí phạm. Người ta có thể về vài tháng hoặc vài tuần là những sự cống hiến quý giá không thể tính toán.

Chẳng hạn, GS Vũ Hà Văn, từ khi thành lập Viện Toán đến nay, năm nào ông ấy cũng về. Là một trong những nhà Toán học xuất sắc, là ngôi sao sáng và cộng sự của nhiều người đầu ngành trong Toán học nhưng năm nào trở về nước, ông cũng tham gia giảng bài. Và còn rất nhiều GS có uy tín khác đều âm thầm quay về cống hiến như thế.

Tôi nghĩ, chúng ta thực sự đã lôi cuốn được những người giỏi trở về, hoặc thậm chí cả khi đang hoạt động ở nước ngoài, đội ngũ đó vẫn quan tâm đến sự phát triển của Toán học trong nước nói riêng và khoa học nói chung. Đấy là những đóng góp quý giá không thể tính toán được.

Theo cá nhân tôi, nhiều người rất giỏi nhưng họ chỉ lặng lẽ làm công tác nghiên cứu, không đánh bóng tên tuổi và im lìm đâu đó, nhiều khi tìm thông tin không dễ. Vì thế, nếu chỉ nhìn nhận một vài hiện tượng để đánh giá người tài không trở về là chưa chính xác".

GS Chu Hảo, nguyên Thứ trưởng Bộ Khoa học & Công nghệ:“Chính sách thu hút người tài còn nhiều bất cập”

GS Chu Hảo

Nói chung chính sách đào tạo, tuyển chọn và sử dụng người có tài ở nước ta trong mấy chục năm gần đây chưa tốt và hiệu quả kém. Nhiều chính sách sai, chẳng hạn: Phân biệt thành phần xuất thân; Dựa vào lý lịch, cơ cấu, tuổi tác, vùng miền...là chính. Có một số chính sách đúng nhưng không đi vào cuộc sống hoặc thực hiện sai, chẳng hạn: Nâng đỡ cán bộ trẻ, đối xử với các ý kiến phản biện của trí thức v.v...

Đặc biệt là chính sách thu hút người tài đang học tập và làm việc ở nước ngoài về tham gia xây dựng và bảo vệ đất nước còn nhiều bất cập. Hầu hết người tài trong các lĩnh vực không cần lắm những ưu đãi đặc biệt về điều kiện sống, mà đòi hỏi một sự tôn trọng thật sự và môi trường nghiên cứu, kinh doanh, làm việc thuận lợi. Đó là tự do học thuật, bình đẳng trong kinh doanh và thông thoáng gọn nhẹ trong các thủ tục hành chính- những điều chúng ta còn thiếu, hoặc chỉ dừng lại ở các khẩu hiệu chính trị. Cơ chế " con ông cháu cha " có ảnh hưởng nhưng không đáng ngại đối với những người thực tài.

Tôi tin tưởng rằng, khi nào người tài ở trong nước thực sự được trọng dụng thì những người ưu tú ở nước ngoài sẽ lần lượt trở về. Ai chưa về có nghĩa là hiệu quả tổng hợp các cố gắng của họ ở nước ngoài cao hơn hẳn khi về làm việc trong nước. Trong trường hợp ấy, nên khuyến khích họ yên tâm cống hiến ở nước ngoài, thế giới " phẳng "rồi mà và yêu nước cũng có nhiều cách khác nhau".

TS Đặng Đình Tới, Chủ nhiệm Khối chuyên Lý, Phó Hiệu trưởng Trường chuyên KHTN (ĐHQG Hà Nội):“Không ai muốn bỏ quê hương để ra đi”.

Nói về những nhân tài xuất thân từ Trường chuyên Khoa học tự nhiên (KHTN), tôi thấy có người đi nhưng cũng có người trở về chứ không phải tất cả đều ở lại nước ngoài.

Tôi nghĩ, ở đâu có điều kiện làm việc thì đều tốt cho các em. Có những em tài năng, đoạt giải HCV, HCB môn này nhưng một số năm sau, các em không theo ngành đó nữa, đó là tùy thuộc lựa chọn của mỗi người.

Còn để đánh giá năng lực của một người từ khi trưởng thành đến lúc đủ điều kiện để trở về, tôi nghĩ tùy vào khả năng làm việc của mỗi người. Nếu về một nơi mà không được trọng dụng, cho dù có ở cả đời cũng không phát huy được hết năng lực.

Về cơ chế để thu hút người tài hiện nay ra sao, tôi nghĩ phụ thuộc vào việc hoạch định chính sách chứ không phụ thuộc vào bản thân nhà khoa học. Qua gặp gỡ và qua thư từ với các em, tôi đã nhận ra: Được cống hiến cho đất nước cho quê hương thì chẳng cũng muốn. Không ai muốn bỏ quê hương để ra đi. Vấn đề là ở đâu người ta có thể phát triển được năng lực lại là chuyện khác.

Qua những lần trò chuyện, tôi hiểu tâm nguyện của các em: Muốn phục vụ quê hương đất nước nhưng để lựa chọn, rõ ràng họ lựa chọn cái tốt hơn.

(Theo Mỹ Hà/ Dân Trí)

Xem thêm:

Đầu tháng 6, Sheryl Sandberg, Giám đốc vận hành của Meta, đã thông báo sẽ rời khỏi công ty này sau 14 năm làm việc. Quyết định này đã gây nhiều xôn xao trong giới công nghệ vì bà vốn được đánh giá là người có quyền lực thứ hai tại tập đoàn, chỉ sau Mark Zuckerberg.

Nói về lý do từ chức, Sandberg cho biết công việc tại Meta đã khiến bà không có thời gian dành cho những vấn đề xã hội và bây giờ đã đến lúc bà viết tiếp chương mới của cuộc đời mình. Nữ giám đốc chia sẻ sẽ tập trung vào các hoạt động từ thiện, thúc đẩy bình đẳng và những vấn đề của phụ nữ sau khi nghỉ việc.

Tuy nhiên, Wall Street Journal mới đây đã chỉ ra nguyên nhân thật sự đằng sau sự kiện này không hề đơn giản.

Không muốn làm “bia đỡ đạn” cho Mark Zuckerberg

Khi chia sẻ với bạn bè và đồng nghiệp, Sandberg cho biết bà đã kiệt sức khi phải làm “bình phong” chịu trận cho mọi tranh cãi liên quan đến Meta. Nữ COO cũng không hứng thú với kế hoạch xây dựng metaverse của Mark Zuckerberg vì đây không phải là thế mạnh liên quan đến mảng quảng cáo của bà.

Song, theo Wall Street Journal, Sandberg đã phải đối mặt với một cuộc điều tra liên quan đến việc lợi dụng nguồn lực của tập đoàn cho mục đích cá nhân trong nhiều năm qua. Hàng loạt nhân viên từng làm việc cho bà, từ tổ chức "Dấn thân" (Lean In) đến cuốn sách Phương án B (Option B), đều được yêu cầu tham gia cuộc điều tra. Trong đó, bà còn bị nghi ngờ vì đã sử dụng tài nguyên của công ty để lên kế hoạch tổ chức đám cưới của mình.

Sheryl Sandberg từng nói gia nhập Facebook là vinh dự và đặc ân của bà. Ảnh: Co Roll Call.

Tuy nhiên, một nguồn tin thân cận với Sandberg nói rằng cuộc điều tra này không hề liên quan đến nguyên nhân khiến bà rời khỏi Meta. “Bà ấy chưa bao giờ lợi dụng nguồn lực của Meta để tổ chức đám cưới cho riêng mình”, đại diện của cựu Giám đốc vận hành Meta khẳng định.

Hiện vẫn chưa rõ điều gì đã khiến Sandberg bị vướng vào cuộc điều tra này. Một vài người trong công ty cho rằng những tin đồn xấu đã vây lấy bà trong một thời gian dài. Quyền lực của bà tại tập đoàn cũng suy giảm suốt những năm gần đây, khiến nhiều người chỉ trích về phong cách lãnh đạo của bà.

Lợi dụng nguồn lực công ty để làm lợi cá nhân

Theo Wall Street Journal, Sheryl Sandberg là một trong những lãnh đạo cấp cao thường xuyên lợi dụng nguồn lực của công ty để trục lợi cá nhân. Meta cũng nhiều lần công khai cảnh cáo Zuckerberg và Sandberg về vấn đề này. Nhưng nữ COO vẫn bỏ ngoài tai và gọi riêng một nhóm nhân viên của Facebook sang hỗ trợ cho cuốn sách Phương án B của mình.

Bà bị nghi ngờ thường xuyên lợi dụng nhân viên Facebook để phục vụ việc riêng của mình. Ảnh: Reuters.

Cụ thể, Sandberg từng gửi lời cảm ơn đến các nhân viên Facebook vì đã làm việc với bà xuyên suốt chuỗi sự kiện quảng bá và phát hành sách Phương án B. Theo Wall Street Journal, nhân sự của tập đoàn cũng thường xuyên hỗ trợ bà với tổ chức "Dấn thân" và việc gia đình. Người quen của nữ COO cho rằng điều này sẽ giúp công việc diễn ra hiệu quả và trơn tru hơn.

Các thành viên của hội đồng quản trị Meta cũng từng tỏ ra khó chịu khi Sandberg lợi dụng chức vụ của mình để cấm một tờ báo tại Anh không được đăng bài về bạn trai cũ CEO Bobby Kotick của Activision Blizzard.

Phản hồi về vấn đề này, đại diện của Meta “Sheryl Sandberg chưa bao giờ dùng mối quan hệ giữa Facebook với MailOnline để đe dọa ban biên tập của tờ báo”. Kotick cũng cho biết lý do tờ Daily Mail không đưa tin xấu về ông nữa đơn giản là vì tin tức đó là sai sự thật.

Đặc quyền của giới lãnh đạo Meta

Một số người cho rằng nếu tin đồn này là thật, bà có thể sẽ phải trả tiền cho Meta vì đã sử dụng nguồn lực trái phép cho mục đích cá nhân. Một vài người khác lại lo ngại bà sẽ bị Ủy ban Chứng khoán và Sàn giao dịch Mỹ (SEC) “sờ gáy”.

Sheryl Sandberg và Mark Zuckerberg là 2 nhân vật cấp cao thường xuyên lợi dụng nguồn lực của công ty cho việc riêng của mình. Ảnh: Getty Images.

Theo David Larcker, giáo sư tại Stanford Graduate School of Business, mỗi công ty lại có những đặc quyền riêng dành cho lãnh đạo như sử dụng phi cơ riêng, thuê bảo vệ, hội phí đặc biệt… Những đãi ngộ này sẽ giúp các tập đoàn có lợi thế trong việc thu hút nhân tài. Tuy nhiên, việc sử dụng nhân sự của công ty cho việc tư rất ít khi được chấp nhận.

Ngoài Sandberg, Mark Zuckerberg và nhiều lãnh đạo cấp cao của Facebook cũng thường xuyên lợi dụng việc công vào việc tư như thuê máy bay riêng, chiếm dụng thời gian của nhân viên.

Năm 2021, Facebook đã chi 9 triệu USD để thuê bảo vệ quanh khu vực nhà ở và các chuyến bay, 2,3 triệu USD để thuê phi cơ riêng cho Sandberg. Cùng lúc đó, hãng công nghệ cũng bỏ ra 15,2 triệu USD để bảo vệ Mark Zuckerberg và 1,6 triệu USD cho chuyên cơ của ông.

Nhưng điều không thể phủ nhận là sự an toàn và danh tiếng của họ liên quan mật thiết đến thành công của Meta.

(Theo Zing)

Meta cân nhắc dừng thỏa thuận trả phí cho các bên xuất bản tin tức để toàn tâm phát triển vũ trụ ảo

Nếu Meta dừng trả phí cho bên xuất bản tin tức, các đơn vị báo chí sẽ thâm hụt hàng chục triệu USD doanh thu.