Đỉnh điểm là khi đến nhà Tùng, mọi người đều nhìn tôi với ánh mắt như nhìn tội phạm, làm điều gì đó đáng hổ thẹn. Mẹ Tùng thái độ không ưa tôi ra mặt, tôi chào hỏi bà coi như không nghe thấy, ngoảnh mặt đi chỗ khác. Em gái Tùng nhìn tôi từ đầu đến chân rồi quay ngoắt ra ngoài xầm xì to nhỏ với những người khác. Tôi rất đau lòng về thái độ của nhà chồng và buồn vì hành động của người tôi sắp sửa gọi là mẹ. Trong bữa cơm, bà thậm chí còn nói bóng gió xa xôi về câu chuyện của cô con dâu nhà hàng xóm rằng, có bầu trước rồi về bị cả họ nói rằng con gái bây giờ dễ dãi, chẳng biết cái thai đó là của ai, nhỡ đâu lại là của người nào đó. Điều làm tôi thất vọng nhất lại chính là Tùng, anh không nói được một câu bênh vực tôi. Chuyện có thai đâu phải ý muốn của tôi, chẳng nhẽ tôi tự làm mình có thai được. Tôi cũng không hề có ý định “trói” Tùng vì thực sự anh cũng chẳng có gì để tôi phải “trói”, muốn hình thức không có hình thức, muốn tiền cũng chả có tiền, tôi không hiểu tại sao mọi người là có thể nói rằng tôi muốn "troi

Khi về đến nhà mình, tôi suy nghĩ rất nhiều. Từ việc thu nhập của Tùng gần như chỉ đủ cho bản thân anh, giờ đây nếu cưới về, cõng thêm một mẹ một con, cuộc sống càng khó khăn hơn nữa. Chưa kể chi phí sinh đẻ, chi phí tham khám sẽ ngốn rất nhiều tiền trong khi Tùng chưa có tích lũy. Lan man, tôi nghĩ đến chuyện sẽ phải chung sống thế nào với gia đình chồng vốn đã khinh thường tôi ra mặt, mẹ chồng vốn đã khó chịu vì phải cưới gấp, lại gánh thêm cái nợ con dâu không có việc làm nên có lẽ sẽ lấy tôi ra làm cái cớ xả bực trong lòng… Hàng trăm thứ tiêu cực cứ đảo qua đảo lại trong đầu tôi. Thực sự giờ đây tôi muốn buông xuôi tất cả, không muốn cưới xin, không muốn sinh đẻ gì nữa… Tôi có nên nhắm mắt đưa chân vào nhà chồng hay bỏ đi cái thai làm lại cuộc đời mới?

Cụ thể, sau khi nhận được lời mời kết bạn trên Facebook vào tháng 8/2020 từ một người đàn ông tên Tony, bà Kleinert bắt đầu tương tác với người này qua một ứng dụng khác.

Tony cho biết anh ta đang làm việc tại Iraq theo hợp đồng với Liên Hợp Quốc. Sau khi được yêu cầu, Kleinert đã gửi cho người đàn ông và các con nhiều thẻ quà tặng.

Hai người lên kế hoạch gặp nhau ở Philadelphia vào tháng 12 nhưng Tony không xuất hiện. Sau đó, một người gọi điện thoại cho Kleinert, tự xưng là luật sư của Tony và nói thân chủ của mình cần 20.000 USD để nộp tiền tại ngoại.

Nhiều nạn nhân lớn tuổi bị kẻ lừa đảo tiếp cận trên mạng xã hội, ứng dụng hẹn hò. Ảnh: SCMP.

"Luật sư đó bảo tôi làm bất cứ điều gì có thể: thế chấp nhà, mượn gia đình. Tôi không thể làm vậy. Cuối cùng, tôi cũng gom đủ con số đó cho anh ấy từ tiền an sinh xã hội và lương hưu, bản thân tôi phải sống nhờ thẻ tín dụng".

Sau đó, Kleinert biết được những bức ảnh Tony gửi hóa ra là của một bác sĩ ở Tây Ban Nha. Theo bà, "có nhiều người đã trải qua điều tương tự nhưng không dám nói ra vì xấu hổ".

Trong 3 năm qua, các vụ lừa tình tiếp tục gia tăng, là loại chiếm tỷ lệ lớn nhất trong các loại lừa đảo được báo cáo cho Ủy ban Thương mại Liên bang Mỹ (FTC).

FTC cho biết những tội phạm dạng này thường sử dụng các ứng dụng hẹn hò và mạng xã hội để tiếp cận nạn nhân. Tỷ lệ nạn nhân tăng ở tất cả nhóm tuổi với số tiền bị lừa lên tới 304 triệu USD trong năm 2020, tăng 50% so với năm 2019.

Trong năm 2020, những kẻ lừa đảo đã chiếm đoạt hơn 139 triệu USD từ những người lớn tuổi (60 tuổi trở lên). Con số này cao hơn 65% so với năm 2019, khi số tiền bị lừa được báo cáo là gần 84 triệu USD, theo báo cáo vừa công bố của FTC.

Chiêu thức

Trong số tất cả loại hình lừa đảo FTC theo dõi, lừa tình là loại hình khiến những người ở độ tuổi 60-79 bị thiệt hại nhiều nhất; những người từ 70 tuổi trở lên ghi nhận mức thiệt hại trung bình cao nhất là 9.475 USD.

Trong đại dịch, cơ hội cho những kẻ lừa đảo tăng lên khi nhóm người lớn tuổi dành nhiều thời gian hơn cho mạng xã hội.

"Không phải lúc nào họ cũng tìm kiếm tình yêu. Đôi lúc, kẻ lừa đảo tiếp cận nạn nhân bằng một lời mời kết bạn hoặc tin nhắn. Chúng rất tinh vi, vì vậy mọi người không cần phải xấu hổ khi chuyện xảy ra.

Chúng biết mình đang làm gì, cần kể câu chuyện gì, phát triển mối quan hệ ra sao và lấy tiền của mọi người. Có thể nạn nhân không nghĩ mình bị lừa bởi vào thời điểm đó, kẻ lừa đảo được họ xem như một người bản thân quen biết", Patti Poss, luật sư phòng bảo vệ người tiêu dùng của FTC, nói.

Kẻ lừa đảo từ từ xây dựng lòng tin, tình cảm với nạn nhân trước khi hỏi mượn tiền. Ảnh: Shutterstock.

Những kẻ lừa tình thường tạo hồ sơ giả trên các trang web và ứng dụng hẹn hò như Ashley Madison, Grindr, Match, Tinder hay Instagram, Facebook. Hiệp hội những người về hưu ở Mỹ (AARP) còn ghi nhận trường hợp một cụ bà 75 tuổi bị kẻ lừa đảo gặp trong trò chơi Words With Friends chiếm đoạt khoảng 137.000 USD.

Một số dấu hiệu nhận biết kẻ lừa đảo thường là sống ở nước ngoài, đang làm việc trên một giàn khoan dầu, trong quân đội hay bác sĩ của tổ chức quốc tế. Kẻ lừa đảo cũng sẽ muốn kết nối với nạn nhân qua các kênh khác, như email, điện thoại hoặc tin nhắn nhưng không nhất thiết muốn gặp trực tiếp.

Mục đích cuối cùng của kẻ lừa đảo là tiền. Sau khi xây dựng lòng tin với nạn nhân, chúng có thể nhờ nạn nhân giúp đỡ về tiền bạc để lo liệu trường hợp khẩn cấp như đi lại, chăm sóc y tế hoặc việc khác. Việc nhận tiền có thể qua chuyển khoản ngân hàng hoặc tiền điện tử.

Nhiều nạn nhân cho biết nhiều kẻ lừa đảo đã dùng dịch bệnh làm cái cớ mượn tiền hoặc giải thích cho việc không thể gặp mặt, theo FTC. Những nạn nhân lớn tuổi báo cáo đã bị chiếm đoạt 10,5 triệu USD trong các vụ lừa đảo liên quan đến Covid-19.

Theo Zing

Chiêu trò lừa tình kiểu 'chăn lợn' ở Trung Quốc

Thủ phạm thường xây dựng mối quan hệ tình cảm hoặc đối tác tin cậy với nạn nhân trong nhiều tháng, chờ ngày vay mượn tiền, rủ đầu tư rồi biến mất.

Những giấc mơ về nhau càng thêm rõ nét, dù chỉ nhìn thấy ảnh của nhau trên mạng. Những nỗi nhớ về nhau không còn vu vơ. Từ câu chào tạm biệt “hôn môi xa”, theo ngày tháng, thật tự nhiên, biến thành biểu tượng nháy mắt, trái tim, nụ hôn và rồi được thay thế bằng những câu yêu thương chất ngất mà hai người trong cuộc không còn kiểm soát được khao khát muốn nhìn thấy con người bằng xương bằng thịt của nhau nữa. Đôi khi đang trò chuyện, chị chỉ muốn tắt máy, phóng xe đến một quán cà phê nào đó để gặp anh. Và chị biết ẩn sau những con chữ cuồn cuộn dâng trào kia, anh cũng có một ước muốn như thế.

Thật bất ngờ khi cô bạn thân của chị cũng đang có những... lăn tăn trên mạng. Cô bạn kết nối được với “người xưa” qua mạng xã hội, nên chẳng mấy chốc mà tình cũ không rủ cũng đến. Từ lúc biết đang đồng cảnh ngộ, cả hai thường xuyên cập nhật tin tức của nhau, thậm thụt khuyên nhủ nhau: “Nên dừng lại!”. Hai người phụ nữ ngoài ba mươi ấy hiểu rõ đó chỉ là chút lãng mạn, thêm lá thêm hoa cho cuộc hôn nhân đang dần trở nên nhàm chán của họ, nhưng không ai đủ can đảm để khước từ những khao khát sâu kín...

Dịp cuối năm, chồng cô bạn có chuyến công tác dài ngày nên bạn nghĩ kế gửi con về ngoại và bay ra thành phố biển, nơi người xưa của bạn đang sống. Cùng thời điểm, anh báo với chị sẽ đi dự Festival ở đó để thỏa sở thích nhiếp ảnh của mình. Bạn và chị bàn với nhau sẽ đi cùng như trong một chuyến du lịch bình thường để che mắt gia đình. Ra tới nơi, họ sẽ xé lẻ để cùng với “người tình trên mạng” của mình biến những ngọt ngào, say đắm bấy lâu trên thế giới ảo thành sự thật.

Đêm trước ngày hẹn, con của chị bất ngờ bị sốt cao. Thế là chỉ mình bạn chị âm thầm thực hiện “kế hoạch”. Ngày cô bạn trở về, chị nôn nóng dò hỏi về niềm hạnh phúc vụng trộm của bạn. Sau một lúc tránh né, bạn chua chát nói: “Biết vậy thà không gặp còn hơn”. Hóa ra người xưa đã trở thành người đàn ông bụng phệ, đầu hói chứ không phong độ ngời ngời như trên hình. Cô bạn không thể chấp nhận thái độ vồ vập của người ấy. Ê chề hơn, còn phải chứng kiến cảnh người ấy hộc tốc chạy vào toilet khách sạn để lập cập trả lời điện thoại vợ liên tục gọi đến... Nghe bạn kết luận: “Chỉ nên trên mạng vậy thôi chứ đừng nên... trên giường” mà lòng dạ chị rối bời. Từ hôm chị không… trốn được để đi dự Festival với anh, có vẻ anh buồn nên lơi dần những câu mời mọc.

Mấy ngày sau, khi chị vẫn còn đang tự hỏi mình nên làm gì, mãi chỉ là “trên mạng” hay nên gặp một lần rồi vỡ mộng và “chia tay sớm bớt đau khổ”, thì chị nhận được cuộc gọi hốt hoảng của bạn. Bạn kể vừa phát hiện chồng bạn đang “nuôi” tình ảo: “Khi mình... hoa lá cành trên mạng với người này, trớ trêu thay, chồng mình cũng hoa lá cành trên mạng với người khác!” Câu nói rút ra từ sự lẫn lộn giữa thế giới ảo và đời thực của người bạn thân, âm vang mãi trong chị, khi chị lặng lẽ nhìn lại những kỉ niệm với anh lần cuối cùng rồi quyết định sẽ khóa luôn Facebook...

Thiết bị theo dõi đường huyết liên tục đầu tiên trên thế giới được chấp thuận hơn 20 năm trước, mở cơ hội để mọi người kiểm soát bệnh tiểu đường.

Đẩy mạnh giải pháp theo dõi đường huyết liên tục, FPT đặt mục tiêu xây dựng hệ sinh thái chăm sóc sức khỏe toàn diện tại nhà, dựa trên tiêu chí RIA gồm: dữ liệu sức khỏe của người dùng theo thời gian thực (Real-time), dữ liệu phản ánh rõ tình trạng sức khỏe (Insightful) và đề xuất giải pháp cải thiện (Actionable).

"Nút thắt" trong quá trình học hỏi của AI

Giáo sư Leslie Valliant khẳng định vai trò của nhà toán học Alan Turing, người đặt nền móng cho khoa học máy tính với luận điểm rằng mọi tính toán của não người đều có thể được mô phỏng bởi máy móc.

Trí tuệ nhân tạo (AI) trong những năm qua đã phát triển vượt bậc, đạt được những tiến bộ đáng kể, từ nhận diện hình ảnh đến dịch ngôn ngữ.

Tuy nhiên, theo Giáo sư Leslie, AI vẫn chưa thể thực hiện được việc "giáo dục" theo nghĩa tổng quát. Giáo dục chính là yếu tố khác biệt cốt lõi của con người so với các loài khác, khả năng này bao gồm ba thành phần chính:

Học từ kinh nghiệm:Con người có thể nhận biết và tổng quát hóa từ các ví dụ cụ thể, máy học có thể học tương tự điều này.

Áp dụng kiến thức được học tập:Không chỉ ghi nhớ thông tin, con người còn suy luận và sáng tạo.

Học qua giảng dạy:Đây là yếu tố mà AI hiện nay chưa thể đạt tới, vì máy móc thiếu khả năng hiểu và áp dụng tri thức một cách linh hoạt.

Bổ sung ý kiến, Giáo sư Soumitra Dutta mô tả sự phát triển của các mô hình ngôn ngữ lớn (LLMs) như một cuộc cách mạng trong giáo dục, tương tự như việc chuyển đổi từ xe ngựa kéo sang ô tô trong lịch sử. Các ứng dụng như Khan Amigo của Khan Academy đã chứng minh AI có thể hướng dẫn học sinh hiệu quả.

Ví dụ như việc ứng dụng Khan Amigo không đưa ra câu trả lời trực tiếp; thay vào đó, ứng dụng hướng dẫn người học thông qua quá trình tư duy.

"Nếu bạn hỏi "6 chia 2 bằng bao nhiêu?", ứng dụng sẽ không trả lời ngay là 3. Thay vào đó, Khan Amigo sẽ hướng dẫn bạn suy nghĩ về phép chia, về các nguyên tắc toán học, giống như cách một người thầy thực sự làm", Giáo sư Soumitra giải thích. 

Ông cũng đưa ra lời cảnh báo, dù AI đang tiệm cận độ phức tạp của não người, nhưng ngay cả chúng ta còn chưa thực sự hiểu hết về cách mà não bộ và trí thông minh của con người hoạt động, sự phát triển của các mô hình ngôn ngữ lớn đang gặp phải một thách thức.

Để AI đạt được "khả năng giáo dục", chúng ta cần một bước đột phá trong việc định nghĩa và mô phỏng trí thông minh, đồng thời sự phát triển của công cụ mạnh mẽ và sự hiểu biết sâu sắc về bản chất nhận thức của con người.

Cần một Việt Nam táo bạo theo lối riêng

Giáo sư Soumitra nhận định, với dân số trẻ và tốc độ tăng trưởng nhanh, Việt Nam có những cơ hội lớn để ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong giáo dục.

"Hãy mạnh dạn, táo bạo và tham vọng. Đừng coi Harvard hay Oxford là hình mẫu trong tất cả mọi thứ. Hãy học hỏi một phần phù hợp và sáng tạo mô hình giáo dục riêng.

Các sáng kiến đột phá thường đến từ những trường đại học ít danh tiếng hơn, như Southern New Hampshire University hay Western Governors University tại Mỹ, thay vì từ các trường top đầu", Giáo sư Soumitra cho biết.

AI có thể thay đổi căn bản mô hình giáo dục đại học tại Việt Nam, thay vì chỉ đào tạo 30.000 sinh viên, một trường đại học có thể sử dụng hỗ trợ viên AI để mở rộng quy mô lên đến hàng triệu sinh viên, như cách Khan Academy đã làm.

Đây không chỉ là cơ hội đổi mới mô hình mà còn thúc đẩy sự phát triển kinh tế và xã hội của cả quốc gia.

Tuy nhiên, Việt Nam cũng không thể tránh khỏi những rào cản và thách thức, Giáo sư Leslie cảnh báo: "Hiệu quả của AI phụ thuộc hoàn toàn vào cách nó được đào tạo. Nếu thiếu kiểm soát, AI có thể mang lại rủi ro lớn".

Theo Giáo sư Soumitra, việc áp dụng đổi mới đột phá như AI đòi hỏi sự thay đổi từ gốc rễ văn hóa giáo dục, đây là điều vốn không dễ dàng.

Nhìn chung, trong tương lai, cả hai giáo sư đều đồng ý rằng sự phát triển của AI có thể vượt xa dự đoán hiện tại. Việt Nam cần tiếp cận AI với tư duy cởi mở, coi đây không chỉ là công cụ mà còn là động lực thúc đẩy đổi mới.

Giáo sư Leslie chia sẻ, "Con người không mạnh nhất, cũng không nhanh nhất, nhưng nhờ khả năng học hỏi và sáng tạo, chúng ta đã xây dựng nên nhiều nền văn minh không đối thủ".

Nếu AI có thể đạt được khả năng giáo dục như con người, nhân loại sẽ bước vào một kỷ nguyên mới, nơi cơ hội và thách thức đan xen.