Nhưng chẳng bao lâu sau đó, Orlik lui về sống ẩn dật sau khi vỡ mộng với thế giới nghệ thuật ngày càng bị thương mại hóa. Theo Guardian, ông thất vọng về lòng tham của những người buôn tranh khi chiếm phần lớn tiền bán tác phẩm, nghệ sĩ chỉ được nhận rất ít. 

Suốt nhiều thập kỷ, Orlik sống và sáng tác trong một căn hộ của hiệp hội nhà ở. Khắp nơi là những bản vẽ, bức tranh cuộn tròn xếp chồng lên nhau. Nhưng số lượng tác phẩm của họa sĩ 77 tuổi hiện sống ở Swindon thực tế còn nhiều hơn thế. Khi Orlik nằm viện vào năm 2022, căn hộ ông ở đã bị tịch thu. Đồ đạc trong nhà bị dọn sạch nhưng ông không biết chuyển đi đâu. 78 bức tranh đã biến mất tới tận bây giờ. 

Sau hơn 40 năm, gần đây họa sĩ người Anh thu hút sự chú ý trở lại với triển lãm mang tên Vũ trụ của những giấc mơtại London. Khi tiếp cận những bức vẽ huyền ảo của Orlik, nhiều nhà môi giới nghệ thuật đã bày tỏ sự xúc động. 

"Tôi đã có 38 năm sự nghiệp trong giới nghệ thuật và tôi cảm thấy những tác phẩm này thật đặc biệt", Grant Ford - chủ gallery tại Marlborough, đánh giá. Vị chuyên gia nổi tiếng cũng cho rằng Orlik là một trong những nghệ sĩ vĩ đại nhất của nước Anh. 

Sinh ra tại Đức, Orlik đến Anh cùng cha mẹ vào năm 1948, sống ở nhiều trại tái định cư khác nhau cho đến khi họ chuyển tới Swindon. Ông từng theo học trường Nghệ thuật Swindon và Trường Nghệ thuật Cheltenham.

Hiện họa sĩ sống trong ngôi nhà của người mẹ quá cố, sức khỏe suy giảm, nói khó và không thể cầm cọ vẽ sau lần đột quỵ. 

Điều may mắn hiếm hoi là Orlik vẫn còn những tác phẩm trong căn nhà của mẹ. Một người bạn thuở ấu thơ là Jan Pietruska đã gửi các tác phẩm của họa sĩ tới triển lãm ở London và Wiltshire. 

Tại London, sáng tác của Orlik được nhiều người ưa chuộng, sẵn sàng mua trước khi trưng bày trước công chúng với mức giá từ 6.500 USD tới 50.000 USD. Tổng số 30 tác phẩm đem về hơn 500.000 USD. 

Triển lãm thứ hai tại The Little Gallery ở Wiltshire cũng thu hút những người sẵn sàng trả hàng chục nghìn USD để mua tranh. 

Trong số người hâm mộ cuồng nhiệt của Orlik có James Clifford - người điều hành 1 công ty logistic. Khi đọc được thông tin về họa sĩ, anh đã tới tận phòng trưng bày và thuyết phục người quản lý cho vào xem tranh trước giờ mở cửa. 

Mặc dù đến sớm, James thấy tầng trệt của phòng trưng bày đã có "một biển chấm đỏ" bên cạnh các bức tranh. Đó là dấu hiệu tác phẩm đã có người mua. 

"Tôi sững sờ ngay khi nhìn thấy bức đầu tiên. Tôi nghĩ rằng đây là một trong những tác phẩm độc đáo nhất mà tôi từng thấy", James nói. Anh quyết tâm sở hữu một bức cho riêng mình vì vậy đã mua ngay không hề đắn đo. 

Tác phẩm của Orlik khiến người xem nghĩ tới khoa học viễn tưởng bởi ông luôn có hứng thú sâu sắc với vật lý. Các khối hình được tạo nên từ những nét vẽ siêu mảnh. Để tạo hiệu ứng này, đôi khi ông dùng cọ vẽ chỉ có một vài sợi khiến quá trình sáng tác rất tốn thời gian.   

Ông Pietruska vui mừng vì cuối cùng tài năng của bạn mình cũng được công nhận: "Ông ấy đã vẽ rất đẹp. Tôi vui khi đã khám phá ra những điều này".

Hiện 78 tác phẩm mất tích của Orlik đang được truy tìm. 

Tài năng đáng ngưỡng mộ của nam hoạ sĩ là triệu phú vì tranh vẽ người như ảnh chụp

Những người muôn năm “chưa” cũ (60 chân dung văn nghệ sĩ Việt Nam một thời)của Trần Thị Trường là tập hợp 60 gương mặt của nền văn hóa nghệ thuật Việt Nam mà tác giả có dịp gặp gỡ, trò chuyện và thưởng thức các tác phẩm của họ.

Đọc 60 chân dung văn học này, độc giả sẽ biết được rõ về hơn về nghệ sĩ (sống, làm việc, yêu thương, thành công hay thất bại), đồng thời hình dung được môi trường sống của văn nghệ sĩ trong một giai đoạn lịch sử của đất nước.

60 chân dung trong cuốn sách, có người đã rời cõi tạm, có người tác giả vẫn gặp gỡ hằng ngày. Bà viết những gì biết về họ, cả những điều riêng tư nhất.

Nguyễn Bính - Hồn dân tộc sáng bừng trên giấy điệpcủa tác giả Nguyễn Sĩ Đại gồm 8 phần, là các bài tiểu luận, phê bình nghiên cứu về cuộc đời, sự nghiệp và tác phẩm của nhà thơ Nguyễn Bính. Tác giả đi sâu, phân tích về thi pháp, sự trong trẻo, bình dị, tính cách khẳng khái và sự độc đáo trong thơ Nguyễn Bính.

Tâm trạng Tương An quận vương qua thi ca của ông(tác giả Nguyễn Khuê), giới thiệu với độc giả đầy đủ hơn một thi tài lỗi lạc gần như bị bỏ quên. Tác giả đã có công sưu tầm nhiều tài liệu quý về tiểu sử cùng thi văn của Tương An.

Người viết xây dựng lại một cách rõ ràng thân thế Tương An, phân tích tinh tế tâm trạng thi nhân, đi tìm những nguyên nhân sâu xa, cắt nghĩa tâm trạng ấy. 

Tổng tập Nhà văn Quân độilà bộ sách đồ sộ khoảng 3.000 trang với 5 tập, bao gồm kỷ yếu và tác phẩm của 366 nhà văn, nhà thơ, nhà lý luận phê bình, dịch giả tiêu biểu trong đội ngũ nhà văn chiến sĩ của cả nước.

Tác phẩm văn học được viết ra bởi người lính được tuyển lựa trong bộ sách góp phần nâng cánh cho tâm hồn những người cầm súng trong chiến tranh, gieo vào họ tình yêu quê hương đất nước, tinh thần nhân đạo và sự chính nghĩa, củng cố nghị lực sống, chiến đấu vì ngày mai tươi sáng. Những tác phẩm văn học được tuyển chọn ấy cũng đã góp phần tôn vinh phẩm chất cao quý của bộ đội Cụ Hồ.

Tiếng gọi của dân càycủa tác giả Khachik Dashtents (Nguyễn Văn Chiến, Nguyễn Ngọc Hùng, Lê Đức Mẫn, Trần Bích Thư dịch) là cuốn sách miêu tả thảm kịch của người Armenia miền Tây trong Chiến tranh thế giới thứ nhất. Tác phẩm phản ánh những quan điểm lịch sử và nghệ thuật nhất định của nhà văn tài ba người Armenia. 

Chảo lửa bất tử (Hồi ký chiến trường)của giả Võ Quang Tiến là câu chuyện về những tháng năm chiến đấu và hy sinh anh dũng của những người lính Cụ Hồ trên chiến trường Quảng Nam - Đà Nẵng. Tác giả Võ Quang Tiến - một trong số những người còn được trở về từ “chảo lửa” khốc liệt ấy - đã cầm bút ghi lại thời khắc không bao giờ quên trong cuộc đời ông và đồng đội.

Viết về thời chiến, có ca ngợi, có niềm vui nhưng hơn hết, cuốn sách là câu chuyện thật được viết bởi một người lính, chứa nỗi đau và nỗi nhớ của một người bước ra từ ngọn lửa đạn bom.

Sách Tết - Hợp tuyển văn thơ nhạc họa chủ đề mùa xuân và ngày tết Giáp Thìn 2024 của Hồ Anh Thái gồm 5 phần: Khúc dạo đầu của mùa xuân, Văn, Thơ, Nhạc, và Họa. Qua 5 phần nội dung, bạn đọc sẽ lần lượt đi qua những cung bậc cảm xúc khác nhau đầy thú vị.

Người đọc sẽ gặp lại những cái tên đã trở nên quen thuộc trong giới văn chương: Nguyễn Thị Thu Huệ, Ma Văn Kháng, Hồ Anh Thái, Phan Thị Vàng Anh... cả những người mới hơn nhưng ít nhiều ghi dấu ấn trong lòng bạn đọc như Huỳnh Trọng Khang, Hiền Trang... 

Tại hội nghị, Trưởng đại diện Văn phòng UNESCO tại Hà Nội, ông Michael Croft cho biết, văn phòng đang gặp khó khăn về tài chính, hiện không có ngân sách hay nhân sự cho các mảng thông tin truyền thông cũng như khoa học tự nhiên và xã hội. Tuy nhiên, ông tin tưởng rằng, với sự hỗ trợ của Ủy ban Quốc gia UNESCO Việt Nam, các tiểu ban và cơ quan bộ, ban, ngành có liên quan của Việt Nam, Văn phòng tại Hà Nội có thể vượt qua những khó khăn của mình.

Thực tế, trong bối cảnh hết sức khó khăn của UNESCO, hợp tác giữa tổ chức này với UBQG UNESCO Việt Nam lại được mở rộng và đi vào thực chất hơn.

Theo báo cáo của Uỷ ban UNESCO Việt Nam, năm 2018 là một năm vô cùng thách thức với Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên Hợp Quốc vì khó khăn tài chính khi Mỹ và Israel chính thức rút khỏi tổ chức này cũng như việc thay đổi Tổng giám đốc UNESCO.

Tuy có những khó khăn nhưng theo ông Michael Croft Văn phòng UNESCO tại Hà Nội lại khá hài lòng với công tác của mình năm 2018 và đã "gieo nhiều hạt giống để những bông hoa có thể nở ra trong năm 2019".

Dù còn nhiều khó khăn nhưng năm 2018, văn phòng UNESCO tại Hà Nội đã cùng phía Việt Nam gieo hạt giống để những bông hoa nở rộ trong năm 2019

Hoạt động của UBQG UNESCO Việt Nam năm 2018

Tích cực, chủ động và thể hiện vai trò, trách nhiệm tại diễn đàn UNESCO, đóng góp vào công việc chung thông qua các vị trí Việt Nam đang là thành viên. Việt Nam đang đảm nhiệm hiệu quả vai trò thành viên Hội đồng chấp hành UNESCO nhiệm kỳ 2015 – 2019.

Việt Nam tiếp tục có đại diện đảm nhiệm một số vị trí quan trọng tại các tổ chức chuyên môn của UNESCO như Phó chủ tịch Chương trình Ký ức Thế giới khu vực Châu Á – Thái Bình Dương; Phó Chủ tịch Chương trình Hải dương học Châu Á – Thái Bình Dương, Chủ tịch Hội đồng Hải dương học khu vực Tây Á – Thái Bình Dương.

Bên cạnh đó, Việt Nam có các chuyên gia là thành viên của các cơ chế như Ban Tư vấn Ủy ban Liên Chính phủ Công ước 2003, Ban tư vấn của Mạng lưới Công viên Địa chất Toàn cầu và mạng lưới Công viên Địa chất khu vực Châu Á – Thái Bình Dương, Hội đồng điều phối quốc tế của Chương trình Con người và Sinh quyển MAB ICC… Do đó, tiếng nói và vai trò của Việt Nam ngày càng được các nước thành viên UNESCO coi trọng.

Đưa quan hệ Việt Nam - UNESCO đi vào chiều sâu, ổn định và bền vững, tranh thủ sự hỗ trợ của UNESCO trên các lĩnh vực ta có lợi ích và đang thúc đẩy, tận dụng tri thức của UNESCO để xây dựng các chính sách.

Các bộ, ngành, địa phương ngày càng chú trọng quản lý hiệu quả các di sản được UNESCO công nhận; phát huy các giá trị di sản để phát triển bền vững, gắn mục tiêu phát triển với việc bảo tồn bản sắc văn hóa, môi trường, phát huy vai trò cộng đồng.

Một trong các trọng tâm công tác năm 2018 của UBQG là phát huy vai trò của Việt Nam tại diễn đàn UNESCO, qua đó thúc đẩy và bảo vệ các lợi ích quốc gia trong các lĩnh vực khác nhau, trong đó có các vấn đề liên quan đến dân chủ, nhân quyền và chủ quyền, nhất là các vấn đề liên quan đến Biển Đông.

Chủ tịch UBQG UNESCO Việt Nam, Thứ trưởng Ngoại giao Lê Hoài Trung cho biết, ngay từ đầu năm 2018, Văn phòng UNESCO tại Hà Nội đã xây dựng một chiến lược hợp tác với Việt Nam, trong đó nhất trí với UBQG UNESCO Việt Nam phát huy thêm những thế mạnh khác của UNESCO, bên cạnh văn hóa, di sản là giáo dục và khoa học tự nhiên cũng như khoa học xã hội.

Trong lĩnh vực giáo dục, năm qua, Văn phòng UNESCO đã cùng Bộ Giáo dục và Đào tạo thực hiện Dự án xây dựng bộ chỉ số đánh giá về giáo dục của Việt Nam theo tiêu chuẩn quốc tế.

Đối với lĩnh vực khoa học tự nhiên, Văn phòng UNESCO tại Hà Nội và UBQG UNESCO Việt Nam đã đẩy mạnh hợp tác hải dương học thông qua việc đăng cai tổ chức 2 hội thảo về Quản lý không gian Biển cấp quốc gia và Quốc tế.

Việc thúc đẩy hợp tác trong lĩnh vực này sẽ đóng góp vào việc xây dựng và triển khai Chiến lược biển của Việt Nam, thực hiện ý kiến chỉ đạo của Hội nghị Trung ương 8 khóa XII về phát triển kinh tế biển theo phương châm “giàu lên từ biển, dựa vào biển, hướng ra biển”.

Bên cạnh đó cũng không thể không nhắc tới những thành tựu trong lĩnh vực di sản khi trong năm 2018, UNESCO đã công nhận 2 danh hiệu: “Công viên địa chất toàn cầu Non nước Cao Bằng” và “Di sản tư liệu thuộc chương trình Ký ức Thế giới khu vực Châu Á – Thái Bình Dương” đối với bộ sách ngoại giao cổ “Hoàng hoa sứ trình đồ”.

Năm 2018, UNESCO đã công nhận 2 danh hiệu: “Công viên địa chất toàn cầu Non nước Cao Bằng” và “Di sản tư liệu thuộc chương trình Ký ức Thế giới khu vực Châu Á – Thái Bình Dương” đối với bộ sách ngoại giao cổ “Hoàng hoa sứ trình đồ”.

Có thể nói, năm 2018 đánh dấu những hợp tác giữa UNESCO và Việt Nam toàn diện và bắt đầu cân bằng hơn trên cả 3 trụ cột văn hóa, giáo dục và khoa học.

Các danh hiệu của UNESCO đã và đang trở thành nguồn lực cho phát triển kinh tế xã hội một cách bền vững, vừa tạo thương hiệu, sức hút cho địa phương, vừa bảo vệ được các giá trị về văn hóa, thiên nhiên, đa dạng sinh học.

Các địa phương có di sản phải chủ động

Tuy nhiên, Chủ tịch UBQG UNESCO Lê Hoài Trung cho rằng, Việt Nam vẫn chưa phát huy hết được ý nghĩa của các khu dự trữ sinh quyển. “Phát huy tốt nhất hiện nay chỉ có Cù lao Chàm và khu Cần Giờ trong khi hiện nay chúng ta có đến 9 khu dự trữ sinh quyển” – Thứ trưởng Lê Hoài Trung nêu rõ.

“Langbiang của Lâm Đồng là khu mới nhất nhưng việc phát huy ý nghĩa của nó trong nghiên cứu khoa học, hợp tác quốc tế, bảo vệ môi trường và tài nguyên là điều cần đào sâu suy nghĩ thêm”. Cũng như vậy, Thứ trưởng Lê Hoài Trung cho rằng, Việt Nam cần phải thực hiện tốt hơn các khuyến nghị của UNESCO đối với các di sản đã được công nhận, ví dụ như Thành nhà Hồ.

“Không chỉ ở Việt Nam mà nước nào cũng chứng kiến những mâu thuẫn giữa phát triển và bảo tồn văn hóa, vậy thì phải bảo vệ di sản như thế nào là điều mà Văn phòng UNESCO tại Hà Nội cần quan tâm thêm, chia sẻ các cách mà nước khác đã làm” – Thứ trưởng Lê Hoài Trung nhấn mạnh.

“Thế mạnh của UNESCO chủ yếu là ý tưởng và sự phối hợp với quốc gia, còn tiền của bản thân UNESCO rất hạn chế và ngày càng hạn chế. Muốn tranh thủ được thế mạnh của UNESCO là phải tranh thủ được ý tưởng và kinh nghiệm cả họ”.

Theo Chủ tịch UBQG UNESCO Việt Nam, cách làm tốt nhất là các địa phương có di sản phải chủ động đề xuất, chủ trì thúc đẩy và cũng là chủ đầu tư cho các di sản đó còn UBQG hay Văn phòng UNESCO chỉ hỗ trợ về mặt chuyên môn, cố vấn, có như vậy mới huy động được nguồn vốn của địa phương và bản thân địa phương đó mới có ý thức chịu trách nhiệm.

Tình Lê