Tôi biết rằng cha mẹ Việt Nam yêu thương và quan tâm các bé rất nhiều nhưng thực sự nhiều cha mẹ đã không cho các bé không gian để tự lập.

Hôm nay, một cô bé xinh xắn 3 tuổi chạy lon ton đến phòng khám của tôi xin 1 thanh kẹo vì tôi luôn có đủ các loại kẹo để 1 góc bàn cho các bé. Cô bé rất nhỏ không thể với tới hoặc nhìn thấy những viên kẹo của tôi và mẹ cô liền bỏ vội túi xách xuống sàn nhà và bế bé lên, cô bé nhìn 1 lúc và chọn 1 viên kẹo trên bàn, mặc dù tôi khuyến khích bé lấy thêm nhiều loại khác nữa. 

Lúc ra về tôi bèn hỏi mẹ cô bé: Sao chị không giúp bé lấy 1 viên kẹo sẽ tiện hơn? Mẹ cô bé đáp: "Cháu nó biết sẽ chọn viên nào".

Câu nói này làm tôi suy nghĩ khá nhiều. Trên thực tế sự phát triển não bộ của các bé cần nên có 1 không gian tự lập và sáng tạo riêng của các bé. Tôi biết rằng cha mẹ Việt Nam yêu thương và quan tâm các bé rất nhiều, nhưng thực sự nhiều cha mẹ đã không cho các bé không gian để tự lập. Nhiều cha mẹ đã làm hết mọi thứ cho các bé.

Hãy để trẻ tự chọn chiếc kẹo mà chúng thích!

Dưới đây là những tình huống tôi đã gặp hoặc trò chuyện với 1 số cha mẹ Việt Nam:

Sợ bé cắt thủ công không được thẳng hoặc không đạt điểm cao, cha mẹ cắt dùm luôn cho bé. Như thế là bé mất cơ hội để học được sự thất bại và nỗ lực cố gắng của riêng bé.

Bé thích vẽ cây có chùm lá màu tím (vì bé thích màu tím) nhưng cha mẹ cho rằng lá cây phải màu xanh và yêu cầu bé vẽ màu xanh. Bé đã mất cơ hội để biết rằng bé có thể làm những gì bé yêu thích, đó chính là khơi nguồn của đam mê, sáng tạo và thành công.

Bé thích đi qua vũng nước mưa (rất cạn và nhỏ) nhưng cha mẹ sợ bé bị ướt và cảm lạnh nên đã bế bé đi qua. Bé đã mất cơ hội để hiểu cảm giác tuyệt vời và phấn khích như thế nào khi tự mình đi qua vũng nước dù là vũng nước cạn.

Bé thích cho con mèo nhỏ ăn mẫu thức ăn, cha mẹ sợ bé bị mèo cào và giành lấy thức ăn từ tay bé, thả xuống đất cho con mèo, hi vọng con mèo đi lại và ăn cho bé xem nhưng con mèo không ăn và bỏ đi. Bé đã mất cơ hội để hiểu về bài học giao tiếp con người và động vật, hơn hết là mất lòng tin và yêu thương trên động vật.

Khoa học nói gì về không gian tự lập và sáng tạo của bé?

Giáo sư, Bác sĩ da Rose Florez, ĐH Arizona State, Mỹ nhấn mạnh rằng mọi hoạt động hằng ngày cần để bé có không gian quyết định, tự lập và sáng tạo theo cách riêng của bé. Đây là cách mà não bộ bé hoạt động tốt nhất. 

Gs.da Rose Florez nói thêm, cha mẹ cũng đừng quá thất vọng khi yêu cầu 1 bé 5 tuổi vẽ con chó và bé tô màu đỏ với lí do là bé thích con chó của bé mặc cái đầm màu đỏ giống bé. 

Các liên kết thần kinh trong đại não sẽ có dịp phát triển tạo cho bé nhiều sáng tạo và suy nghĩ khác biệt và thành công hơn các bé chỉ được cha mẹ chỉ và cho những khái niệm rập khuôn, không sáng tạo.

Đừng ngại cho bé đi qua vũng nước mưa cạn, đừng ngại cho bé chơi cát,…

Cha mẹ nên làm gì để giúp trẻ phát triển tính tự lập và sáng tạo?

1. Thay vì cấm đoán bé chơi và chạm mọi thứ cha mẹ nên cho bé trải nghiệm theo cách của bé nhưng vẫn kiểm soát an toàn vòng ngoài.

Ví dụ dẫn bé ra công viên, nơi có nhiều lá cây các loại rơi trên sân, cho bé tìm những loại lá bé thích, tự do lắng nghe bé giải thích tại sao bé thích lá này.

Các bé nhỏ hơn 2 tuổi có thể cho bé chơi các vật dụng như đậy nắp nồi hoặc chồng các ly vào nhau, đừng ngại mấy vật dụng này làm đau bé mà chọn những món đồ chơi đắt tiền. Bé cần hiểu thế giới xung quanh bằng chính trải nghiệm của bé, đồ chơi đắt tiền không phải là thế giới xung quanh của bé.

Có thể dạy bé cách cho cá ăn hoặc cách vuốt ve con chó (tuy nhiên bạn vẫn đảm bảo là kiểm soát tình huống, hồ cá là phải xa tầm với của bé hoặc không gây nguy hiểm như làm bé đuối nước, bạn nên đảm bảo rằng con chó phải nghe lời bạn tuyệt đối). Lưu ý các bé bị dị ứng lông động vật không nên tiếp xúc với động vật.

2. Cho bé tự do chọn điều bé nghĩ, đừng bao giờ nghĩ rằng điều bạn nghĩ là đúng với bé, bé sẽ hoàn toàn nghĩ khác bạn vì cách não bé hoạt động là khác bạn. Não bạn hoạt động dựa trên trải niệm trước đó, bé không có trải niệm trước đó, bé chỉ có sự sáng tạo và yêu thích của bé.

Ví dụ: Hãy cho bé 1 hộp bút màu và các loại giấy có chất liệu khác nhau và cho bé tự vẽ và tô màu theo ý bé. Bé không có trải nghiệm lá cây màu xanh như não của bạn, trừ khi bạn đã chỉ bé thấy lá cây màu xanh lúc đi công viên. Do đó, bé vẽ lá cây màu đen là chuyện không gì bình thường hơn. 

Đơn giản, bạn chỉ nói với bé: ngày mai, bố mẹ sẽ cho con đi công viên để xem lá cây màu gì nhé. Sau khi đi công viên về, bé vẽ chiếc lá màu vàng cam, cũng đừng la bé làm gì. Lắng nghe lí do bé tại sao vẽ vậy, bạn sẽ nghe lời giải thích rất dễ thương là: "Bố chỉ kêu con nhặt những lá rơi trên mặt đất mà lá nào cũng màu vàng cam thôi bố ạ".

3. Hãy cho bé giúp bạn làm một vài việc trong nhà

VD: khuyến khích các bé từ 12 tháng tuổi giúp bạn nhặt đồ chơi bỏ vào giỏ, nhặt vớ cùng loại (từ 18 tháng tuổi) bỏ vào giỏ, giúp bạn nhặt rau xanh, đỏ (bé từ 3 tuổi). Đơn giản là luôn khuyến khích bé làm những điều này khi bé vui muốn giúp bạn.

4. Hãy cho hệ miễn dịch bé hoạt động mạnh mẽ nhất

Ví dụ đừng ngại cho bé đi qua vũng nước mưa cạn, đừng ngại cho bé chơi cát, đừng ngại cho bé chơi bong bóng xà phòng. Đơn giản bạn chỉ cần rửa tay bé thật sạch sau đó là được. Phần còn lại để bé thỏa thích thử sức hệ miễn dịch của bé.

Bác sĩ dinh dưỡng Anh Nguyen(Bệnh viện ĐH Worcester, Anh)

Theo ông Hồ Quốc Dũng, Bí thư Tỉnh ủy Bình Định, việc triển khai xóa nhà tạm, nhà dột nát, hầu hết các địa phương đều làm rất tốt, riêng huyện Vân Canh chưa chủ động thực hiện.

"Phải nói rằng bộ máy của huyện Vân Canh rất yếu, còn tình trạng ỷ lại và cái gì cũng kiến nghị cấp tỉnh. Danh sách nhà tạm, dột nát chốt từ năm 2021, đến nay chưa làm xong, giờ tiếp tục đề nghị tăng thêm 100 trường hợp mới cần hỗ trợ", ông Dũng nói.

Bí thư Tỉnh ủy Bình Định cho biết thêm, sắp tới tỉnh sẽ đề nghị lực lượng quân đội, đoàn thanh niên hỗ trợ huyện Vân Canh để giúp dân xóa nhà tạm, nhà dột nát.

Còn ông Lê Kim Toàn, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy Bình Định kể rằng, trong lần tiếp xúc cử tri mới đây, Đảng ủy, UBND xã Canh Hòa (huyện Vân Canh) đề nghị còn 2 căn nhà của hộ nghèo từ giai đoạn 2021-2023, bây giờ mới làm xong, nhưng không giải ngân được. Giai đoạn này, hộ nghèo nhận hỗ trợ khoảng 40-50 triệu đồng/trường hợp.

"Làm nhà cho 2 hộ nghèo mà từ giai đoạn trước cho đến bây giờ mới xong. Làm còn lâu hơn làm trụ sở Tỉnh ủy", ông Lê Kim Toàn ví von.

Trong khi đó, ông Lê Bá Thành, Bí thư Huyện ủy Vân Canh cho rằng, việc xây dựng nhà ở cho người dân vùng đồng bào dân tộc thiểu số trên địa bàn huyện rất khó khăn.

"Người đồng bào rất ít chú trọng đến nhà ở, thích ở nhà sàn, dù làm nhà xây nhưng vẫn thích ở nhà sàn, nhà lá. Vì vậy, nếu được nhà nước hỗ trợ người dân còn làm, nếu phải vay vốn thì họ rất sợ phải trả nợ…", ông Thành nêu lý do.

Theo ông Phạm Anh Tuấn, Chủ tịch UBND tỉnh Bình Định, từ nay đến năm 2025, toàn tỉnh còn hơn 2.000 căn nhà tạm, nhà dột nát cần phải xây mới và sửa chữa, trong đó xây mới khoảng 1.500 căn. Tỉnh hỗ trợ 60 triệu đồng cho trường hợp xây mới, 30 triệu đồng cho sửa chữa.

"Tuy nhiên, 60 triệu đồng hỗ trợ để xây mới chắc chắn không làm được, bắt buộc phải có vốn đối ứng thêm từ bà con hoặc vay mượn. Hiện nay, các địa phương đã phân loại, gia đình nào có nguồn lực bổ sung thì xây mới, còn nhà nào không có thì chính quyền sẽ kêu gọi xã hội hóa để góp thêm.

Bởi vì, thực tế có trường hợp người nghèo đến mức không thể xây mới được, mà vay không ai cho vay", ông Phạm Anh Tuấn lý giải.

Tuy vậy, căn cứ theo số liệu phân tích từ Cơ quan An toàn Giao thông Quốc gia Mỹ (NTSB) với các vụ tai nạn hàng không dành cho máy bay thương mại từ năm 1971 cho thấy, có sự liên quan giữa tỷ lệ thương vong và sống sót với vị trí ghế ngồi. Hành khách ngồi gần đuôi máy bay chiếm gần 40% khả năng tồn tại so với những người ngồi phía trước.

Theo kết quả nghiên cứu, 3 hàng ghế phía sau cùng của máy bay là vị trí ngồi có tỷ lệ sống sót cao nhất (Ảnh: Pinterest).

Những chiếc ghế ở phía sau máy bay thường không được du khách ưa thích vì vài lý do. Một trong số đó là phải đợi rất lâu để xuống máy bay. Nhưng mạng lưới An toàn Hàng không phân tích từ 65 vụ rơi máy bay nhận thấy, đây là nơi an toàn nhất trong số hơn 50% vụ tai nạn, dựa trên tỷ lệ sống sót.

Cụ thể, những chỗ ngồi giữa máy bay có tỷ lệ tử vong cao nhất với 39% và 38% với các ghế phía trước. Ghế ngồi sau có tỷ lệ tử vong thấp hơn, vào khoảng 32%.

Một phân tích thứ 2 vào năm 2015 cũng cho thấy kết quả tương tự. Nhóm nghiên cứu thu hẹp phạm vi nghiên cứu của họ xuống còn 17 vụ tai nạn trong năm 1985 có những ca tử vong và cả người sống sót và có sẵn danh sách xếp hạng ghế ngồi.  

Đặc biệt, tỷ lệ thương vong thấp nhất rơi vào 3 hàng ghế cuối của máy bay. Vị trí kém an toàn nhất là ghế gần lối đi ở khu vực giữa hai cánh với tỷ lệ thương vong lên tới 44 %. Do vậy, nhiều người còn gọi đây là "chiếc ghế giữa đáng sợ nhất".

Vậy cơ hội nào có thể sống sót nếu máy bay gặp nạn?

Các chuyên gia đến từ Đại học Greenwich (Anh) đã nghiên cứu dựa trên 2.000 người may mắn sống sót từ 105 vụ tai nạn máy bay trên toàn cầu. Kết quả cho thấy, một phần ba nạn nhân thiệt mạng chủ yếu do ngạt khói và cháy.

Khi sự cố xảy ra, hành khách cần lắng nghe chỉ dẫn từ tiếp viên (Ảnh: Daily).

Năm 1985, chiếc Boeing 737 bị cháy trên đường băng tại sân bay Manchester (Anh) khiến 55 hành khách tử vong. Sau sự cố này, tất cả các máy bay phải trải qua thử nghiệm về sơ tán hành khách, đảm bảo tất cả mọi người có thể thoát ra khỏi cabin trong vòng 90 giây với một nửa số cửa thoát hiểm.

Nhiều người nghĩ rằng lửa là nguyên nhân chính khiến tai nạn máy bay gây chết người. Thực tế, khói còn nguy hiểm hơn nhiều. Chỉ cần hít phải khói trong giây lát cũng có thể khiến hành khách bất tỉnh thậm chí tử vong. Trong tình huống khẩn cấp, hành khách phải làm ướt khăn hoặc mảnh vải lót trên ghế máy bay để che mũi, miệng.

Một trong những việc tối kỵ khi tai nạn xảy ra đó là cố cầm theo tài sản. Nên nhớ, việc mang theo tư trang, đồ có giá trị sẽ làm bạn và người khác chậm khi thoát ra ngoài. Cần để hai tay không vướng bận mới gạt bỏ chướng ngại vật khi chạy hoặc che mũi miệng tránh bị ngạt.

Trong nhiều vụ tai nạn máy bay thảm khốc, hành khách không còn cơ hội sống dù ngồi ở vị trí nào (Ảnh: Quora).

Các chuyên gia ước tính, hi vọng sống sót trong một vụ tai nạn máy bay thường chỉ kéo dài tối đa 2 phút. Bởi vậy, hành khách cần lắng nghe theo chỉ dẫn của tiếp viên tới cửa thoát hiểm nhanh nhất, thoát ra ngoài trong thời gian ít nhất.

Tuy nhiên trên thực tế, trong nhiều vụ tai nạn hàng không thảm khốc, phần lớn hành khách trên máy bay không còn cơ hội sống. Đó là lý do các chuyên gia khẳng định "không có chỗ ngồi nào an toàn tuyệt đối". Mọi kết quả nghiên cứu chỉ mang tính chất tương đối.

Theo Dân trí

May mắn thoát tai nạn máy bay ở Trung Quốc nhờ đổi vé phút chót

Hai hành khách Trung Quốc tiết lộ đã thoát khỏi vụ tai nạn trên chuyến bay số hiệu MU5735 của hãng hàng không China Eastern, do những thay đổi trong kế hoạch bay vào phút chót.