Tiến sĩ Lê Văn Duyệt, Trưởng Labo sinh học phân tử, Bệnh viện Bệnh nhiệt đới Trung ương cho hay, hiện chưa có nghiên cứu khoa học nào giải thích đầy đủ về cơ chế tái dương nCoV bởi đây là virus rất mới.

Tuy nhiên, có một số phân tích mà các nhà chuyên môn thường đưa ra để lý giải cho vấn đề này. Thứ nhất, bản chất của phương pháp xét nghiệm RT-PCR chỉ lấy 1 đoạn mồi để phát hiện gen của virus SARS-CoV-2. Độ nhạy của RT-PCR rất cao trong khi xét nghiệm này chỉ phát hiện mật mã di truyền của virus chứ không thể phát hiện toàn bộ con virus.

Như vậy, giả thuyết đặt ra là các test dương tính đã phát hiện những phần, mảnh của ARN của virus, có thể coi là xác virus trong quá trình cơ thể thải loại.

Về mặt thực hành, kết quả xét nghiệm còn phụ thuộc rất nhiều vào công tác lấy mẫu. Quy định hiện nay về mẫu xét nghiệm là lấy 2 loại mẫu gộp chung lại, gồm dịch hầu họng và dịch tỵ hầu.

Với dịch hầu họng, kỹ thuật viên phải quét được vùng amidan ở phía dưới họng, nếu chỉ quét ở vòm họng thì mẫu sẽ không chính xác. Tương tự, để lấy dịch tỵ hầu, cần đưa ống chọc sâu vào mũi với chiều dài khoảng 8 đến 10cm, gần với mang tai. Nếu chọc quá nông hoặc đưa chệch hướng sẽ không thể lấy được bệnh phẩm. Như vậy, nếu việc lấy bệnh phẩm sai cách, kết quả xét nghiệm chắc chắn sẽ âm tính.

Thông thường, những trường hợp đặc biệt, có nghi ngờ tái dương sau thời gian dài âm tính, kỹ thuật viên sẽ phải thực hiện xét nghiệm lại nhiều lần, thậm chí gửi mẫu đi kiểm tra chéo với nơi khác trước khi khẳng định kết quả.

Tiến sĩ Duyệt thông tin, trên thực tiễn, các ca tái dương có tổn thương phổi và biểu hiện lâm sàng rất mờ nhạt, thậm chí không có. Khi làm xét nghiệm, các chuyên gia phát hiện ngưỡng virus ở những người này cũng rất thấp. Bởi vậy, nguy cơ lây lan mầm bệnh ở những đối tượng này không cao.

Đoàn công dân Việt về từ Guinea Xích Đạo tại Bệnh viện Bệnh nhiệt đới Trung ương chiều 29/7 - Ảnh: Lê Anh Dũng

Tiến sĩ, bác sĩ Trần Văn Giang, Phó trưởng Khoa Virus-Ký sinh trùng nhấn mạnh thêm, việc tái dương có thể được phát hiện ở giai đoạn bệnh nhân đang trong bệnh viện, cũng có thể ở thời điểm bệnh nhân đã được về cách ly dưới sự theo dõi của y tế địa phương.

“Tuy nhiên, người dân không cần quá lo lắng bởi mỗi đợt xuất viện, các bác sĩ sẽ có danh sách gửi CDC địa phương để tiếp tục giám sát chặt chẽ và làm xét nghiệm cho những trường hợp hợp này”, bác sĩ Giang cho hay.

Nguyễn Liên

Bức vẽ đặc biệt giúp người Việt ở Guinea Xích Đạo được về nước

2 ngày trước thời điểm về Việt Nam, bệnh tình của anh Đăng vẫn khá nặng, bác sĩ địa phương từ chối cho ra viện. Không thể diễn tả mong muốn do bất đồng ngôn ngữ, anh vội vờ lấy 1 tờ giấy và chiếc bút…

DrAid™ là phần mềm AI đầu tiên tại Việt Nam do Công ty VinBrain (Tập đoàn Vingroup) phát triển từ năm 2019 nhằm hỗ trợ chẩn đoán các bệnh về phổi, tim và xương dựa trên X-quang; và đang được triển khai tại 12 bệnh viện, 1 phòng khám và 1 hệ thống xe chụp X-quang lưu động tại Hà Nội và một số tỉnh lân cận.

Trước diễn biến phức tạp của dịch Covid-19, Công ty VinBrain đã chủ động liên kết và đồng chủ nhiệm với Cục Công nghệ Thông tin (CNTT - Bộ Y tế) thực hiện đề tài “Nghiên cứu ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) để sử dụng hình ảnh X-quang phổi trong hỗ trợ chẩn đoán Covid-19 tại Việt Nam” nhằm tích hợp thêm chức năng hỗ trợ đánh giá tiên lượng bệnh nhân phục vụ điều trị Covid-19 vào DrAid™.

Ngày 18/8/2020, đề tài đã được Hội đồng Khoa học Công nghệ Bộ Y tế đánh giá và nghiệm thu với kết luận “có giá trị thực tiễn trong việc hỗ trợ đánh giá tiên lượng bệnh nhân phục vụ điều trị Covid-19 tại các bệnh viện và cơ sở y tế tại Việt Nam”.

Như vậy, phần mềm DrAid™ ngoài khả năng hỗ trợ các bác sỹ chẩn đoán 12 dấu hiệu: Không có bất thường, Bóng tim to, Mờ khoảng chứa khí, Tổn thương đông đặc, Khối/Nốt trên phổi, Tràn dịch màng phổi, Tràn khí màng phổi, Gãy xương, Thiết bị y tế, Xơ hoá, Các vấn đề khác với màng phổi, Các dấu hiệu bất thường khác - DrAid™ có thêm khả năng phát hiện các dấu hiệu bất thường cùng khoanh vùng tổn thương phổi liên quan đến bệnh Covid-19 trên phim X-quang ngực thẳng. 

GS.TS Nguyễn Thanh Long, Quyền Bộ trưởng Bộ Y tế tiếp nhận phần mềm DrAid ™ hỗ trợ đánh giá tiên lượng COVID-19 do Tập đoàn Vingroup trao tặng

Phát biểu tại lễ chuyển giao phần mềm DrAid™, GS.TS Nguyễn Thanh Long, Quyền Bộ trưởng Bộ Y tế nhấn mạnh, Tập đoàn Vingroup là một trong những tập đoàn đi đầu hỗ trợ ngành y tế và Bộ Y tế trong nhiều hoạt động trong phòng chống dịch Covid-19.

Quyền Bộ trưởng cũng đánh giá cao Vingroup đã có sự phối hợp chặt chẽ với Bộ Y tế, đặc biệt ở đây là Cục Công nghệ thông tin, để triển khai ứng dụng AI trong vấn đề chuẩn đoán và tiên lượng Covid-19. Đây là bước đi rất có ý nghĩa, và rất mong tới đây hai cơ quan tiếp tục triển khai những bệnh như nang phổi, viêm phổi người già, bệnh về tim, về xương... sử dụng được AI để giúp cho các bác sĩ, nhất là các bác sĩ ở cơ sở. Phần mềm ứng dụng AI trong chẩn đoán, tiêu lượng điều trị Covid-19 này cần áp dụng cho tất cả các cơ sở y tế trên toàn quốc và về sau này, sẽ lọc dần các dữ liệu, đưa AI áp dụng cho những ứng dụng khác nữa

Ông Nguyễn Việt Quang, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Giám đốc Tập đoàn Vingroup cho biết, “Tiếp theo việc làm chủ công nghệ sản xuất máy thở, nghiên cứu và phát triển thành công bộ kit xét nghiệm virus SARS CoV-2, phần mềm DrAid™ là sản phẩm y tế công nghệ cao, ứng dụng trí tuệ nhân tạo nhằm hỗ trợ kịp thời trong phát hiện và điều trị bệnh nhân Covid-19. Điều này không chỉ thể hiện tâm huyết đóng góp cho xã hội của Vingroup mà còn khẳng định chiến lược phát triển công nghiệp, công nghệ cao đúng đắn của Tập đoàn”.

Hiện công ty VinBrain đã sẵn sàng nhân lực, tài lực cho việc triển khai trực tiếp DrAid™ tới tất cả các bệnh viện/cơ sở y tế trên cả nước, trong đó ưu tiên trước cho “tâm dịch” Đà Nẵng và một số tỉnh miền Trung. Hoạt động triển khai bao gồm cài đặt, hướng dẫn các bệnh viện sử dụng và ứng dụng phần mềm để hỗ trợ công tác phòng chống, điều trị Covid-19.

Minh Tuấn