Để làm điều này, Genetica đã ứng dụng công nghệ Blockchain nhằm mã hóa dữ liệu. Startup này sau đó phát hành GeneNFT (một dạng chứng chỉ số về bộ gene) nhằm trao cho mọi người quyền kiểm soát dữ liệu di truyền của chính họ.

Lúc này, GeneNFT phát huy vai trò của một loại tài sản kỹ thuật số đại diện cho dữ liệu gene của một cá nhân. Đây chính là lời giải cho câu chuyện minh bạch trong việc sử dụng dữ liệu gene vốn gây nhiều tranh cãi trong cộng đồng khoa học.

Công nghệ Blockchain cũng đã được ứng dụng vào trong lĩnh vực định danh số tại Việt Nam. Một trong những startup thành công nhất trong mô hình này là Jupviec - nền tảng chuyên cung cấp dịch vụ giúp việc nhà theo giờ. 

Nhằm nâng cao giá trị và thu nhập cho người lao động, Jupviec đã tích hợp công nghệ Blockchain vào hệ thống. Mỗi người lao động tại đây sẽ có một bản CV điện tử. Trên bản CV này, thông tin cá nhân, kinh nghiệm, lịch sử làm việc của họ sẽ được lưu trữ và không thể thay đổi nhờ công nghệ Blockchain. 

Quá trình lao động của người giúp việc sẽ được xác nhận trong một chứng chỉ đào tạo số. Đây là bằng chứng xác thực cho những kiến thức, kỹ năng nghiệp vụ mà họ đã được đào tạo. 

Những bằng chứng này gắn liền với định danh số của người lao động. Người dùng ứng dụng Jupviec có thể xem hồ sơ của ứng viên và lấy đó làm cơ sở để đánh giá mức độ tin cậy cũng như kỹ năng, trình độ nhằm đưa ra quyết định chọn thuê. 

Với người lao động, cơ hội nhận được việc làm của họ sẽ cao hơn nhờ hồ sơ minh bạch. Họ cũng có thể nhận được tiền công cao hơn dựa trên số lượng giờ làm việc, bằng cấp, chứng chỉ, kỹ năng đã tích luỹ, cộng với những đánh giá trước đó từ phía khách hàng. 

Trái với góc nhìn một chiều của nhiều người khi gắn liền Blockchain với tiền mã hóa, Blockchain là công nghệ lưu trữ, quản lý các hồ sơ giá trị và giao dịch bằng các chuỗi khối được liên kết với nhau và mở rộng theo thời gian. 

Câu chuyện của Genetica và Jupviec là những minh chứng cho tính ứng dụng của công nghệ Blockchain trong thực tế cuộc sống tại Việt Nam. Công nghệ này chính là giải pháp cho những bài toán về quản trị dữ liệu một cách toàn vẹn, minh bạch, có độ tin cậy cao và hiệu quả. 

Với sự xuất hiện của ngày một nhiều các startup Make in Việt Nam, công nghệ Blockchain sẽ còn được ứng dụng rộng rãi ở nhiều ngành nghề, lĩnh vực như nông nghiệp, y tế, bán lẻ,... trong thời gian tới. 

Trọng Đạt

Tuy vậy, nếu căn cứ theo dự thảo Đề án mới được Trung tâm Quản lý giao thông công cộng thành phố Hà Nội (Tramoc) báo cáo lên Sở Giao thông vận tải Hà Nội, tôi cho rằng vẫn còn nhiều điểm chưa thực sự thấu đáo, phù hợp, khiến cho dư luận không khỏi băn khoăn về tính khả thi của Đề án.

Trước hết, theo tôi, đối tượng áp dụng thu phí của Đề án chưa thực sự thuyết phục rằng, liệu khi triển khai có giúp giảm ùn tắc giao thông trong nội đô.

Cụ thể, theo đề xuất của Tramoc, các phương tiện ô tô cá nhân từ ngoại thành vào nội đô Hà Nội là đối tượng thu phí. Tuy nhiên, cá nhân tôi cho rằng thành phố vẫn cần có nghiên cứu để biết có phải lượng xe cá nhân từ ngoại thành Hà Nội là nguyên nhân chính gây ùn tắc hay không?

Bởi lẽ, vấn đề gây ùn tắc có thể nằm ở chính quy hoạch hạ tầng của Hà Nội không đáp ứng được nhu cầu của nội đô. Đó là chưa kể đến việc người lao động có những việc cấp thiết phải vào thành phố, họ sẽ sẵn sàng đóng phí để vào, khi đó mục tiêu giảm phát thải không đạt và mục tiêu giảm ùn tắc cũng không được giải quyết.

Mặt khác, với đề xuất của Tramoc, số lượng trạm thu phí phương tiện có thể tăng đến 100 trạm. Đây là điểm cho thấy mạng lưới giao thông nội đô Hà Nội rất phức tạp và thiếu quy hoạch, dẫn đến phải bố trí quá nhiều trạm thu phí làm tăng chi phí đầu tư ban đầu, đồng thời giảm đi tính hiệu quả của biện pháp thu phí.

Do vậy, Thành phố cần tính toán thật kỹ nguồn thu và chi phí đầu tư, cũng như mức độ ảnh hưởng tới phát triển kinh tế. Và liệu khi áp dụng biện pháp này, có xảy ra tình trạng người dân bị “phí chồng phí”, vì hiện nay phí môi trường đã được đánh trên xăng dầu.

Bên cạnh đó, bãi đỗ xe tại các cửa ngõ của nội thành Hà Nội hiện nay ra sao cũng là một vấn đề thành phố cần quan tâm, khi tính toán áp dụng giải pháp thu phí phương tiện vào nội đô. 

Bởi lẽ, mục tiêu của Đề án là giảm phương tiện giao thông ngoại thành vào nội đô nhằm giảm ùn tắc, thế nhưng việc quy hoạch các bãi đỗ xe, để xe ngoại tỉnh có thể gửi xe cá nhân, trước khi tham gia vào mạng lưới giao thông công cộng trong nội thành hiện đang rất khó. Nếu không sắp xếp được bãi xe để người dân có thể gửi xe cá nhân và tham gia giao thông đô thị, thì gần như việc giảm ùn tắc sẽ khó khả thi.

Ngoài ra, mức phí thế nào cho phù hợp cũng là vấn đề Hà Nội cần cân nhắc, tính toán kỹ lưỡng. Nếu mức phí thu lớn ảnh hưởng tới việc chi trả của người dân, còn mức phí thu nhỏ sẽ không đủ chi phí vận hành mạng lưới hàng trăm điểm thu phí. Không những thế, theo tôi, nếu tính cả phí gửi xe tại ngoại thành, phí tham gia mạng lưới giao thông công cộng có thể còn lớn hơn cả phí giảm ùn tắc mà Đề án đề xuất. 

Đưa thêm công nghệ vào hỗ trợ quản lý phương tiện 

Để có thể giải quyết tối ưu bài toán ùn tắc giao thông nội đô và giảm phát thải môi trường ở Hà Nội nói riêng và các đô thị khác nói chung, chúng ta cần thực hiện đồng bộ nhiều biện pháp, từ quy hoạch đô thị, phát triển hạ tầng giao thông, mạng lưới các phương tiện giao thông công cộng, phương tiện sử dụng năng lượng sạch, cũng như cần thực hiện phân luồng, phân tuyến khoa học. Tiếp sau đó mới đến việc thu phí với các phương tiện vào nội thành, tùy theo nguy cơ phát thải và gây ùn tắc khác nhau mà có mức phí khác nhau.

Cụ thể, thành phố cần phải cải tiến mạng lưới giao thông đô thị, phân bổ luồng tuyến phù hợp và kết hợp với quy hoạch xây dựng khu dân cư để tối ưu mạng lưới giao thông.

Cùng với đó, cần khuyến khích chuyển đổi từ phương tiện tham gia giao thông sử dụng năng lượng sạch để giảm phát thải; nâng cao chất lượng của phương tiện và chất lượng phục vụ của mạng lưới giao thông công cộng như xe bus, tàu điện, BRT.

Đặc biệt, các siêu đô thị như Hà Nội nhất thiết phải đẩy mạnh đưa công nghệ vào để hỗ trợ quản lý các phương tiện, hệ thống giao thông một cách thông minh, đồng thời tận dụng những hạ tầng đã được trang bị thay vì đầu tư mới tránh lãng phí. 

Ví dụ như, hiện nay mỗi phương tiện ô tô đã được dán thẻ thu phí không dừng, nếu triển khai việc định danh điện tử các phương tiện thì cần tích hợp luôn vào thẻ thu phí không dừng, thay vì phát sinh ra những loại thẻ mới.

Ứng dụng các hệ thống camera dùng công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) cũng là biện pháp thành phố nên cân nhắc triển khai. Với việc ứng dụng các hệ thống camera AI, thành phố sẽ có thể đo đếm được lưu lượng người tham gia giao thông để cảnh báo và dự báo ùn tắc, giúp cho người dân có thể tránh được những cung đường có nguy cơ ùn tắc. Ngoài ra, những số liệu thống kê từ các hệ thống này có thể giúp cho các nhà hoạch định chính sách và các nhà quy hoạch đô thị tham khảo để đưa ra giải pháp phù hợp.

Phan Bá Mạnh, Tổng giám đốc Công ty AN VUI

Số thương vụ của các Shark còn lại lần lượt là Shark Liên (9 thương vụ), Shark Bình (7 thương vụ), Shark Hưng (6 thương vụ), Shark Erik Johnsson (3 thương vụ), Shark Phú (2 thương vụ), Shark Linh (2 thương vụ) và Shark Louis Nguyễn (1 thương vụ). 

Thống kê của ban tổ chức cũng cho thấy, Shark Tank mùa 5 chứng kiến sự gia tăng đột biến của các startup công nghệ. Trong đó, xuất hiện nhiều mô hình kinh doanh mới, có tiềm năng tăng trưởng cao với những giải pháp sáng tạo, hữu ích cho thị trường. 

Có thể kể tới giải pháp vật liệu tự nhiên ứng dụng ngoài trời của e-Timber, vòng bi cổ xe và bộ giảm xóc xe máy của nhà sáng chế Nguyễn Vĩnh Sơn, cánh tay robot công nghiệp Delta X của IMWI, giải pháp công nghệ nhà module AMD, nước từ trường…

Sau khi lên sóng Shark Tank, nhiều startup công nghệ cũng ghi nhận sự tăng trưởng vượt bậc, đáng kể nhất là trường hợp của Velasboost. Startup chuyên sản xuất phụ kiện điện thoại Make in Việt Nam đã bán ra 22.000 sản phẩm, doanh thu tăng trưởng 280%, lượng truy cập website tăng 320% so với cùng kỳ. 

Startup EM & AI cũng đã tăng gấp 3 số lượng khách hàng, số lượng cuộc gọi từ Voicebot AI và doanh thu. Đây là startup phát triển công nghệ ứng dụng AI xử lý ngôn ngữ tự nhiên tiếng Việt, một “bộ não” giúp trợ lý ảo hiểu được ý định, sắc thái khách hàng qua lời nói.

Một hiện tượng đáng chú ý khác là startup quản gia công nghệ AirCity. Sau khi lên sóng, startup này đã có lượng truy cập website tăng 11 lần, số lượt like fanpage tăng 5 lần, lượt tìm kiếm trên Facebook, Google tăng 20 lần.

Sự tăng trưởng mạnh mẽ của nhiều startup Việt hậu chương trình là minh chứng cho giá trị mà Shark Tank Việt Nam mang lại đối với các công ty khởi nghiệp, đặc biệt là khởi nghiệp công nghệ. 

Shark Tank Việt Nam mùa 5 khép lại trên sóng truyền hình nhưng các hoạt động hỗ trợ startup Việt vẫn sẽ tiếp tục được triển khai. Theo dự kiến, vào tháng 11 tới, Shark Tank Forum – sự kiện thường niên lớn nhất của Shark Tank Việt Nam sẽ được tổ chức nhằm kết nối nhà đầu tư trong nước, quốc tế với các doanh nghiệp Việt.

Trọng Đạt