Về mục tiêu tổng quát, Đề án nêu rõ, Trung tâm dữ liệu quốc gia khi đưa vào hoạt động sẽ là tiền đề thúc đẩy quá trình phát triển và đẩy mạnh khai thác các cơ sở dữ liệu quốc gia phục vụ phát triển kinh tế xã hội; góp phần thực hiện mục tiêu nâng tầm chiến lược phát triển kinh tế số của Việt Nam theo kịp các quốc gia trên thế giới, bảo đảm điều kiện cho Việt Nam phát triển và hòa nhập với nền kinh tế số của thế giới.

Phát triển kho dữ liệu tổng hợp với dữ liệu gắn với con người và các dữ liệu tổng hợp từ các cơ sở dữ liệu quốc gia sẽ là trụ cột dữ liệu chính để tạo nền tảng cho phát triển Chính phủ số, thúc đẩy kinh tế số và hình thành xã hội số.

Hình thành các hệ thống dữ liệu tin cậy, ổn định của Nhà nước và doanh nghiệp từ đó triển khai các giải pháp kết nối để chia sẻ, sử dụng lại và phát triển các mô hình, ứng dụng phân tích dữ liệu chuyên sâu để tạo ra nhiều giá trị mới, sản phẩm dịch vụ mới và động lực mới cho phát triển kinh tế - xã hội trong giai đoạn chuyển đổi số của Việt Nam.

Cung cấp hạ tầng phục vụ xây dựng các cơ sở dữ liệu quốc gia và hình thành kho thông tin định danh số cho cho công dân, tổ chức trong thực hiện các thủ tục hành chính, kết hợp cùng việc tích hợp đồng bộ, liên thông giữa các cơ sở dữ liệu quốc gia khác sẽ giúp phát triển Chính phủ số và cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính không còn phù hợp, gia tăng sự hài lòng của người dân với hoạt động của các cơ quan quản lý nhà nước. Hỗ trợ công tác chỉ đạo, điều hành, hoạch định chính sách của Chính phủ và các bộ, ngành, địa phương trên nền tảng dữ liệu số.

Đồng thời, thúc đẩy các giao dịch thương mại trên môi trường số được thường xuyên, liên tục, an toàn và minh bạch hơn. Hình thành và từng bước mở rộng kho dữ liệu về con người để người dân, doanh nghiệp khai thác, sử dụng phục vụ sáng tạo, triển khai các ngành nghề, lĩnh vực kinh doanh mới góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế số và xây dựng xã hội số.

Chính phủ cũng chỉ rõ các mục tiêu cụ thể mà Trung tâm dữ liệu quốc gia cần đạt được về dữ liệu, quy hoạch kiến trúc dữ liệu, phân tích và khai thác dữ liệu; hạ tầng, thiết bị CNTT; cải cách, cắt giảm thủ tục hành chính; phát triển chính phủ điện tử; phát triển kinh tế xã hội.

Trong đó, về dữ liệu, mục tiêu đặt ra là hoàn thành xây dựng và đưa vào khai thác kho dữ liệu tổng hợp, triển khai ngay việc tổng hợp dữ liệu liên quan đến công dân Việt Nam và người nước ngoài sinh sống, có hoạt động tại Việt Nam làm tiền đề phát triển các cơ sở dữ liệu quốc gia phục vụ đảm bảo an ninh quốc gia, phát triển kinh tế xã hội. Việc này sẽ được hoàn thành cơ bản vào năm 2025.

Đến hết năm 2025, hoàn thành cơ bản xây dựng, đưa vào khai thác kho dữ liệu tổng hợp được đồng bộ từ các cơ sở dữ liệu quốc gia và phối hợp khai thác với kho dữ liệu về con người.

Từ năm 2026, triển khai việc phân tích dữ liệu chuyên sâu hỗ trợ công tác xây dựng chính sách, quy hoạch chiến lược phát triển quốc gia; đồng thời tạo điều kiện phát triển nhiều sản phẩm, dịch vụ mới trên nền các dữ liệu số được khai thác từ các kho dữ liệu dùng chung và kho dữ liệu mở, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội.

Người dân, doanh nghiệp được khai thác dữ liệu từ Trung tâm dữ liệu quốc gia

Để hiện thực hóa các mục tiêu đề ra, tại Đề án, Chính phủ đã xác định 3 nhóm nhiệm vụ cần hoàn thành gồm xây dựng và hoàn thiện cơ sở pháp lý; xây dựng, vận hành trung tâm; đảm bảo các điều kiện quản lý, vận hành trung tâm, trong đó có giao rõ đơn vị chủ trì và thời gian thực hiện từng nhiệm vụ.

Sáu nhóm giải pháp sẽ được tập trung triển khai thời gian tới gồm có: Cơ chế, chính sách; bảo đảm nhân lực; khoa học và công nghệ; huy động vốn và phân bổ đầu tư; bảo đảm kết nối mạng truyền dẫn thông suốt giữa Trung tâm dữ liệu quốc gia và các bộ, ngành và địa phương; hợp tác quốc tế.

Nhằm bảo đảm hiệu quả của Đề án Trung tâm dữ liệu quốc gia, quá trình thực hiện được chia thành 3 giai đoạn triển khai cụ thể, gồm giai đoạn xây dựng cơ sở (từ năm 2023 đến năm 2025), giai đoạn mở rộng (từ năm 2026 đến hết năm 2028) và giai đoạn phát triển (từ năm 2029 đến hết năm 2030).

Đề án cũng quy định, đối tượng sử dụng dịch vụ của Trung tâm dữ liệu quốc gia gồm các bộ, ban, ngành, địa phương, tổ chức chính trị - xã hội và người dân, doanh nghiệp.

Theo đó, với các bộ, ban, ngành, địa phương, tổ chức chính trị - xã hội, những hệ thống sử dụng hạ tầng nhà trạm, hạ tầng CNTT tại vùng dùng chung của Trung tâm dữ liệu quốc gia gồm: Kho dữ liệu dùng chung, kho dữ liệu mở được đồng bộ từ kho dữ liệu tổng hợp tại vùng chuyên dụng; các hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia; các hệ thống của cơ quan, tổ chức khối Đảng, Quốc hội, tổ chức chính trị - xã hội; các hệ thống của cơ quan, đơn vị, tổ chức thuộc cơ quan nhà nước có nhu cầu sử dụng hạ tầng nhà trạm, hạ tầng CNTT tại trung tâm.

Người dân và doanh nghiệp thực hiện cung cấp và khai thác dữ liệu thông tin của mình và dữ liệu trong kho dữ liệu mở tại vùng dùng chung của Trung tâm dữ liệu quốc gia theo quy định của pháp luật.

Starlink ‘bá chủ’ bầu trời gây nhiều lo ngại

Đề văn khác lạ này được đưa ra thảo luận trên một diễn đàn học văn và thu hút hàng nghìn bình luận của các thầy cô và học sinh.

Theo thông tin trên đề, đây là đề thi để chọn đội tuyển thi học sinh giỏi quốc gia năm 2018 môn Ngữ văn của Sở GD-ĐT Bắc Giang. 

Bài thi vừa được tổ chức vào ngày 17/9 với thời lượng 180 phút cho 2 câu hỏi.

Câu 1 (8 điểm) là câu hỏi khá lạ và khiến nhiều người bối rối. 

Đề thi học sinh giỏi của tỉnh Bắc Giang

Đề bài yêu cầu: “Hãy viết bài văn nghị luận trình bày quan điểm của anh/chị về vấn đề được gợi ý từ bức ảnh trên”. Phía trên yêu cầu này là một bức ảnh vẽ một chiếc thuyền giấy có chằng buộc phía dưới một bóng điện sáng.

Chia sẻ với Vietnamnet, một lãnh đạo Sở GD-ĐT Bắc Giang cho biết, đề thi tuyển chọn đội tuyển thi học sinh giỏi quốc gia môn Ngữ văn năm nay được giao cho Trường THPT Chuyên Bắc Giang phụ trách ra đề và tổ chức. 

Liên hệ với trường này, cô giáo Phạm Thị Thanh Bình - tổ trưởng tổ Ngữ văn, cũng là một trong những thành viên của tổ ra đề - cho biết đây đúng là đề thi để tuyển chọn ra đội tuyển đi thi học sinh giỏi quốc gia môn Ngữ văn của tỉnh Bắc Giang.

Cô Bình cho biết, đây là "dạng đề mở" - mở ở cả việc để cho học sinh lựa chọn nội dung bàn luận và mở cả ở việc lựa chọn phạm vi tư liệu, dẫn chứng trong đời sống, trong văn học, và nhiều lĩnh vực khác để đưa vào bài viết của mình.

“Mong muốn và mục đích của những người ra đề là muốn học sinh có khả năng quan sát, phân tích, kết nối chi tiết để tìm ra vấn đề có giá trị nhất, gắn với đời sống thực tiễn xã hội để bàn luận”.

Cô Bình chia sẻ, khi quyết định ra đề bài này, tổ ra đề cũng đã lường trước được việc sẽ gây khó khăn cho người chấm. 

Mặc dù, trong đáp án của đề thi cũng có đề xuất một số hướng giải quyết đề bài, tuy nhiên “chúng tôi xác định nếu đã là đề mở thì đáp án cũng phải mở. Chúng tôi đã trao đổi với các giáo viên chấm bài rằng, khi có những ý tưởng hoàn toàn mới, không hề trùng khớp với đáp án nhưng nếu học sinh lập luận logic chặt chẽ, có dẫn chứng thỏa đáng thì vẫn chấp nhận câu trả lời của các em. Mục đích hướng đến của chúng tôi là học sinh có khả năng tư duy, lập luận vấn đề, có khả năng liên tưởng một hình ảnh với thực tiễn xã hội”.

Được biết, kỳ thi này có 25 em tham gia và sẽ chọn ra 10 em vào đội tuyển thi học sinh giỏi quốc gia môn Ngữ văn năm nay của tỉnh Bắc Giang.

Ngay sau khi đề thi được đăng tải, có không ít thầy cô trong nghề ngạc nhiên, ủng hộ lẫn phản đối về sự "cách tân" này. 

Các ý kiến phản đối cho rằng, đề thi đã lạm dụng "kênh hình ảnh" không cần thiết. Có người so sánh đề thi như trò chơi "đuổi hình bắt chữ".

Trao đổi với VietNamNet, một giảng viên sư phạm cho hay:  "Vì photocopy nên dữ liệu gốc bị tẩy sạch, rất khó cho học sinh và cả những người có chuyên môn bàn luận. Về nguyên tắc, khi bàn về một tác phẩm hội họa hay nhiếp ảnh, người ta phải được xem bản gốc. Ý tưởng trong tranh hay ảnh chụp không phải như trong văn chương, nó toát ra từ bố cục, đường nét, màu sắc".

Cô Hoàng Vân, giáo viên văn một trường chuyên nhìn nhận: "Tôi cũng chưa hiểu hết dụng ý của người ra đề. Đề mở khác với đề mơ hồ. Nếu đưa ra một bức tranh có tính khơi gợi thì sẽ có giá trị văn chương".

Còn ở phía người đọc, nhiều giả thuyết khác nhau cũng được đưa ra cho bức ảnh. 

Trong số gần 1.000 lượt bình luận có những ý tưởng khá phong phú.

Bạn La Bá Hiền lập luận: 

“Theo mình nghĩ, bức hình này là mô phỏng cho thực trạng xã hội hiện nay. Con thuyền phía trên đại diện cho sản phẩm được tạo ra cho mọi người sử dụng (con thuyền tương đương với sự di chuyển), bóng đèn đại diện cho sự sáng tạo, nghiên cứu, những nhà sản xuất. Hằng ngày, chúng ta đã sử dụng những công cụ rất hữu dụng được tạo ra như: xe máy, laptop, TV, máy bay, máy cày, máy xay... nhưng chúng ta đâu biết rằng để có được những thứ đó thì phải cần một quá trình miệt mài, chăm chỉ của những chất xám sáng tạo. Một sản phẩm tạo ra, cung cầu luôn song song, nhưng chúng ta liệu có quan tâm "cung" là ai?”, “cung" như thế nào?” hay chỉ bỏ tiền ra mua một sản phẩm, lên mạng nghe một bài nhạc du dương mà không biết tác giả là ai? Bóng đèn - những người sáng tạo thầm lặng ấy, nếu không có họ thì xã hội này không phát triển, đó là sự ràng buộc nhất định (sợi dây buộc chặt giữa chiếc thuyền và bóng đèn). Muốn xã hội phát triển thì phải cần sự sáng tạo, nhưng để sáng tạo này phát huy một cách tốt nhất thì chúng ta phải quan tâm họ, phải biết được những gì họ đang làm và đang cống hiến”.

Nhìn ở một góc độ khác, bạn Nguyễn Đức Cường cho rằng thông điệp của bức ảnh này như sau: 

"Con người ai cũng có ưu nhược điểm, khả năng tiềm ẩn, óc sáng tạo, tài năng… Khi chúng ta cứ sống mãi ở mức an toàn, cứ bám mãi vào cái phao, không dám liều lĩnh, không dám đối mặt với thử thách thì mãi mãi chúng ta sẽ không bao giờ thấy được bản lĩnh, khả năng tiềm ẩn, ánh sáng của bản thân. Ánh sáng đó sẽ mãi lấp dưới cái bóng an phận của ta và chẳng thể nào sáng lên được”.

Trong khi đó, bạn Nguyễn Hoàng Tuấn Kiệt thì cho rằng, thật ra chúng ta đang bị đánh lạc hướng bởi sự chìm nổi của thuyền và bóng đèn. 

Tuấn Kiệt cho rằng đó không phải là ý nghĩa mà tác giả gửi gắm:

“Các bạc còn nhớ nguyên lý tảng băng trôi không? Thật ra chúng ta có thể xem bóng đèn là sáng tạo, trí thông minh bản năng, bẩm sinh của con người. Còn con thuyền giấy thể hiện cho giáo dục, sự học hỏi, trau dồi. Bóng đèn thì nằm dưới mặt nước, không xác định được phương hướng dù có nổi cũng chỉ nổi lờ đờ một cách vô định hướng. Con thuyền là phần nổi có thể định hướng, có thể đón gió, có thể đi đến nơi mình muốn. Nhưng ngược lại bóng đèn không bao giờ ướt, còn thuyền giấy thì dễ ướt và rách, vì vậy cần kết hợp cả hai để có thể vừa không bị sóng gió dập vùi, vừa có thể đi đến đích”.

“Nghĩa rộng của bức ảnh này là: trí thông minh, sự sáng tạo, cố gắng, nỗ lực của con người như là phần chìm, như ngọc chưa mài, sẽ không thể phát huy tác dụng, thể hiện được năng lực, mà cần phải học tập, nghiên cứu trau dồi, gọt giũa thì mới thành công”.

• Nguyễn Thảo