Sự đồng hành đáng trân trọng

- Từ cuối tháng 1, Bộ KH&CN đã khẩn trương xác định các hướng nghiên cứu và xét duyệt tài trợ kinh phí cho các nhiệm vụ KH&CN cấp quốc gia nhằm phục vụ cấp bách công tác phòng, chống dịch Covid-19. Vì sao Bộ đã có động thái nhanh chóng này trước cả khi WHO tuyên bố dịch bệnh này là tình trạng y tế công cộng khẩn cấp gây quan ngại quốc tế (sáng 31/1/2020)?

Ngay từ khi xuất hiện bệnh viêm đường hô hấp cấp do chủng mới của virus Corona (Covid-19) ở Trung Quốc, đặc biệt từ khi có bệnh nhân đầu tiên ở Việt Nam, Bộ KH&CN đã thường xuyên cập nhật thông tin tình hình dịch bệnh ở trong nước và trên thế giới.

Ngay sau kỳ nghỉ Tết nguyên đán, tức chiều ngày 30/01/2020 (mùng 6 Tết), Bộ KH&CN đã tổ chức buổi họp với các chuyên gia, các nhà khoa học hàng đầu và khẩn trương tiến hành các thủ tục theo quy trình rút gọn để phê duyệt 4 nhiệm vụ KH&CN cấp Quốc gia. Trong số này, có 2 nhiệm vụ nghiên cứu sản xuất test kit phát hiện chủng mới của virus Corona (Covid-19): một nhiệm vụ nghiên cứu về dịch tễ học, virus học và một nhiệm vụ nghiên cứu về phác đồ điều trị.

Đây là những nội dung rất quan trọng, góp phần phát hiện, chẩn đoán, điều trị, xác định được bản đồ dịch tễ học, nguồn lây truyền, yếu tố nguy cơ… của bệnh. Đặc biệt, nội dung nghiên cứu nuôi cấy, phân lập virus sẽ là tiền đề cho việc nghiên cứu sản xuất thuốc, vaccine, sinh phẩm.

- Ý tưởng đồng hành giữa Bộ KH&CN và Quỹ đổi mới sáng tạo Vingroup trong việc đồng tài trợ nhiệm vụ khoa học và công nghệ cấp quốc gia “Nghiên cứu đặc điểm dịch tễ học và virus của bệnh viêm đường hô hấp cấp do chủng mới của virus Corona (Covid-19) tại Việt Nam” đã được bắt đầu như thế nào, thưa ông?

Trong thời gian qua, nguồn lực từ doanh nghiệp đóng vai trò quan trọng trong thực hiện các nhiệm vụ KH&CN cấp quốc gia. Tuy nhiên, cách làm là các doanh nghiệp bỏ vốn đối ứng cùng ngân sách Nhà nước để triển khai thực hiện nhiệm vụ. Các kết quả nghiên cứu sẽ góp phần nâng cao năng lực KH&CN, đổi mới sáng tạo quốc gia nhưng cũng tạo ra các giá trị gia tăng cho chính bản thân doanh nghiệp tham gia góp vốn.

Riêng đối với hoạt động đồng tài trợ mới đây giữa Bộ KH&CN và Quỹ đổi mới sáng tạo của Vingroup (VINIF), đây là lần đầu tiên việc đồng tài trợ không gắn với quyền lợi trực tiếp của doanh nghiệp mà là giải quyết yêu cầu cấp bách của xã hội.

Trong bối cảnh này, sự tham gia đóng góp, đồng tài trợ kịp thời của Quỹ VINIF là rất đáng trân trọng. Đây là một ví dụ điển hình cho thấy hệ sinh thái về KH&CN và đổi mới sáng tạo của Việt Nam đã mở rộng với sự tham gia của các đơn vị nghiên cứu tư nhân, tài trợ của các doanh nghiệp. Điều đó cho thấy tinh thần trách nhiệm ngày càng cao của doanh nghiệp trong việc chung tay giải quyết các các vấn đề chung của xã hội.

Sự kiện chung tay của Vingroup với nền khoa học Việt Nam được cho là ví dụ điển hình cho thấy hệ sinh thái về khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo của Việt Nam đã mở rộng.

Khuyến khích mở rộng mô hình

- Ông có thể cho biết, sự khác biệt về quy chế tài chính giữa khối nhà nước và doanh nghiệp tư nhân đã được dung hòa ra sao để đi đến sự thống nhất, đặc biệt là trong một thời gian gấp rút như vậy?

Để dung hòa sự khác biệt đó, lãnh đạo Bộ KH&CN đã chỉ đạo phải tạo cơ chế thông thoáng tối đa cho các nhà khoa học theo tinh thần “phòng chống dịch bệnh trong trường hợp cấp bách” dù sử dụng bất kỳ nguồn kinh phí nào, không được tạo thêm rào cản khi triển khai thực hiện nhiệm vụ. Đồng quan điểm, Quỹ VINIF  đã không đặt ra bất cứ một yêu cầu nào đối với cơ quan nhận tài trợ và đồng ý cho cơ quan nhận tài trợ được hưởng cơ chế khoán đến sản phẩm cuối cùng.

- Ông có tin rằng mô hình hợp tác này tới đây sẽ trở nên phổ biến hơn với sự chung tay vào cuộc của các doanh nghiệp khác?

Cùng với sự phát triển, vai trò của doanh nghiệp trong triển khai thực hiện các nhiệm vụ KH&CN sẽ ngày càng quan trọng và tiến tới là vai trò chủ chốt. Từ mô hình hợp tác với Quỹ VINIF, chúng tôi sẽ đúc rút kinh nghiệm để mở rộng, khuyến khích các hoạt động tương tự trong thời gian tới.

Hiện nay, Bộ KH&CN đã trình Thủ tướng Chính phủ đề án huy động nguồn lực xã hội đầu tư cho khoa học và công nghệ. Đây là minh chứng quan trọng cho chủ trương, định hướng của Chính phủ và Bộ KH&CN về tăng cường nguồn lực đầu tư cho hoạt động khoa học công nghệ trong điều kiện hạn hẹp của ngân sách nhà nước.

- Xin cảm ơn ông! 

Minh Tuấn

Chia sẻ quan điểm ở góc độ của chuyên gia đã có gần 20 năm hoạt động trong lĩnh vực CNTT, ông Nguyễn Thế Trung, thành viên Tổ công tác giúp việc Ủy ban quốc gia về Chính phủ điện tử nhận định, chọn Chính phủ điện tử là khâu đột phá là một lựa chọn đúng đắn và khả thi.

Tuy nhiên, theo báo cáo Chỉ số phát triển Chính phủ điện tử của Liên hợp quốc, Việt Nam hiện đang đứng thứ 88/193 trên thế giới; đứng thứ 6/11 tại khu vực ASEAN, sau Singapore, Malaysia, Philippines, Thái Lan và Brunei.

Nghị quyết 52 ngày 27/9/2019 của Bộ Chính trị về một số chủ trương, chính sách chủ động tham gia cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư đã đặt ra mục tiêu đến năm 2025 Việt Nam sẽ nằm trong nhóm 4 nước dẫn đầu ASEAN về xếp hạng chính phủ điện tử theo đánh giá của Liên hợp quốc. Theo chuyên gia Nguyễn Thế Trung, để đạt được mục tiêu trên, vượt qua 2 quốc gia khác cũng khá mạnh trong khu vực ASEAN, Việt Nam cần tìm ra công thức để không tiến tuần tự mà phát triển đột phá.

“Tôi cho rằng, có thể tổng kết một công thức về thành công của “Chính phủ điện tử = Cải cách quản trị công x Chuyển đổi số”. Tôi đề nghị đây là phép nhân, không phải phép cộng”, ông Trung đề xuất.

Tại sao “Chính phủ điện tử = Cải cách quản trị công x Chuyển đổi số”?

Lý giải rõ hơn đề xuất trên, chuyên gia Nguyễn Thế Trung cho biết, theo tổng kết về quá trình của những nước có khoảng 20 năm triển khai Chính phủ điện tử, các rào cản đối với việc người dân tham gia sử dụng Chính phủ điện tử ban đầu có thể gắn với vấn đề công nghệ nhưng sau đó đa phần sẽ là các vấn đề quản trị công.

“Giai đoạn bắt đầu triển khai Chính phủ điện tử, người ta nói đến triển khai dịch vụ công trực tuyến thế nào, văn bản số ra sao? Nhưng sau đó, khi thấy rằng người dân không vào sử dụng dịch vụ, người ta nhận thấy rằng vai trò của quản trị công rất quan trọng. Khi người dân tin tưởng rằng các giải pháp công nghệ có thể mang lại những lợi ích cho họ thì lúc đó tính sử dụng trong Chính phủ điện tử sẽ tăng lên một cách đột biến. Vì thế, việc người dân có dùng hay không các dịch vụ Chính phủ điện tử là vấn đề của quản trị công”, ông Trung phân tích.

Cũng theo phân tích của chuyên gia Nguyễn Thế Trung, ngược lại, tổng kết kinh nghiệm quốc tế cũng cho thấy, xét về hiệu quả đầu tư cho Chính phủ điện tử, nếu như bước đầu vấn đề quản trị công rất quan trọng, thì về lâu dài vấn đề công nghệ lại là yếu tố quyết định.

“Bởi lẽ, nếu chúng ta không có sự định hình về công nghệ nền tảng ngay từ ban đầu, để tình trạng “trăm hoa đua nở”, sử dụng các công nghệ hoặc bị khóa bởi nhà cung cấp hoặc những công nghệ không cập nhật, không thể liên thông với nhau thì sau này chính vấn đề chi phí cho Chính phủ điện tử sẽ làm cho chúng ta không phát triển được Chính phủ điện tử như chúng ta mong muốn. Cho nên, nếu như một trong hai vế - quản trị công hay chuyển đổi số, càng thấp thì Chính phủ điện tử sẽ càng thấp. Và nếu một trong hai vế này bằng 0 thì đương nhiên kết quả cũng sẽ bằng 0”, ông Trung giải thích thêm.

Mặt khác, các chỉ tiêu phát triển Chính phủ điện tử của Liên hiệp quốc cũng dựa trên 3 yếu tố gồm dịch vụ công trực tuyến; hạ tầng CNTT-TT và chỉ số nguồn nhân lực. Phân tích kỹ hơn, có thể thấy rằng trong mỗi chỉ số này đều hàm chứa chất lượng quản trị công và ứng dụng CNTT, chuyển đổi số.

Minh chứng cho quan điểm của mình, chuyên gia Nguyễn Thế Trung viện dẫn, kết quả nghiên cứu 20 năm về Chính phủ điện tử tại các nước cho thấy mô hình trưởng thành của Chính phủ điện tử có sự đồng hành từ phía quản trị công và phía CNTT.

 
“Chúng ta có thể thấy sự tương đồng với các giai đoạn phát triển tại Việt Nam. Trong đó, mô hình trưởng thành này cũng cho chúng ta đích đến rõ ràng của giai đoạn thứ tư, đó là phía Quản trị công cần đẩy mạnh liên thông nghiệp vụ và giảm khoảng cách số, còn phía CNTT cần tạo ra sự chuyển đổi (hay còn gọi là chuyển đổi số)”, ông Trung nêu.

Cần có chiến lược tổng thể phát triển Chính phủ điện tử đến 2030

Cũng trong tham luận tại hội nghị trực tuyến của Ủy ban quốc gia về Chính phủ điện tử, chuyên gia Nguyễn Thế Trung đã chỉ ra hai điểm nghẽn cần chú ý trong xây dựng Chính phủ điện tử.

Cụ thể, theo ông, quản trị công yêu cầu năng lực quản lý trọn vòng đời và hướng tới mục đích chứ không chỉ là các mục tiêu cụ thể, điều này đạt được bằng việc liên tục bảo đảm chất lượng và đo lường tiến độ, điều này chỉ làm được với việc quản trị dựa trên dữ liệu.

Vì thế, để Chính phủ điện tử phát triển mạnh hơn trong giai đoạn tới, bộ phận quản lý Cải cách hành chính ngoài việc tiếp tục đơn giản hóa các thủ tục hành chính cần phải đưa ra cách làm mới sử dụng dữ liệu để theo dõi, đánh giá, đo lường và chủ động điều hành tại các cấp chính quyền.

Cùng với đó, chuyển đổi số cần nhìn toàn Chính phủ như một tổ chức thống nhất và chuyển đổi hướng tới nhu cầu của người dùng (doanh nghiệp, người dân, công chức). Do đó, đơn vị phụ trách CNTT phải có khả năng xây dựng và vận hành nền tảng Chính phủ điện tử, quản lý tập trung các dự án đầu tư cho các nền tảng này và tạo hệ sinh thái để các cấp Chính quyền phát triển các dịch vụ ứng dụng theo nhu cầu của họ.

Vị chuyên gia này cũng nêu khuyến nghị, để chuẩn bị cho giai đoạn tiếp theo khi chuyển sang Kiến tạo và bền vững, Việt Nam cần có một chiến lược Chính phủ điện tử hướng tới 2030 đi kèm với một kiến trúc tổng thể thực hiện và một đầu mối quản lý chương trình tổng thể: “Chiến lược này cần thể hiện rõ phép nhân giữa Cải cách quản trị công và Chuyển đổi số sẽ xảy ra ở giai đoạn này để chúng ta có thể đột phá về các chỉ tiêu”.

Đồng thời, Việt Nam cũng cần một đề án tổng thể triển khai Chính phủ điện tử giai đoạn 2021-2023 trong đó gắn kết giữa Cải cách quản trị công và Chuyển đổi số. Đề án này đưa ra cách làm cụ thể và nguồn lực tương ứng để triển khai các nền tảng Chính phủ điện tử song song với các công cụ hỗ trợ quản trị công như báo cáo, phân tích, quản lý tiến độ, quản lý rủi ro, quản lý chất lượng...

“Chúng tôi đề xuất Văn phòng Chính phủ vẫn là vai trò rất quan trọng để tập trung đưa ra những phương thức hoạt động mới của cơ quan nhà nước khi các giao dịch được số hóa và cho phép ra quyết định dựa trên dữ liệu. Bộ TT&TT là cơ quan giữ vai trò điều phối các hệ thống thông tin đã có để xây dựng nền tảng CPĐT thống nhất cho phép triển khai kết hợp tập trung – phân tán”, ông Trung khuyến nghị.

Vân Anh 

Các nhà nghiên cứu phát hiện hơn một nửa đàn ông và 1/3 phụ nữ có độ tuổi trên 70 cho biết họ vẫn duy trì lịch “yêu”. Ảnh: Internet

Khi càng lớn tuổi, phụ nữ đề cao “chất lượng” hơn là “số lượng”. Do đó mặc dù lịch “yêu” của phụ nữ thưa hơn nhưng mức độ hài lòng lại cao hơn đàn ông. Các nhà nghiên cứu cho rằng điều này có thể là do những người phụ nữ khi lớn tuổi họ chấp nhận một sự thật rằng đời sống tình dục sẽ không được như xưa.

David Lee, một thành viên trong nhóm nghiên cứu cho biết: “Chúng tôi hy vọng những phát hiện này sẽ giúp cho nhiều người thay đổi quan điểm sai lầm hoặc định kiến đối với đời sống tình dục của những người lớn tuổi”.

Nghiên cứu được đăng trên tạp chí Archives of Sexual Behavior của Đức còn cho thấy những người Anh không thấy ngại khi thảo luận về vấn đề tình dục. Chỉ dưới 3% số người tham gia từ chối trả lời trực tiếp những câu hỏi liên quan đến chủ đề này.

Đây là lần đầu tiên những người có độ tuổi trên 80 tham gia nghiên cứu cho thấy sức khỏe tình dục là một vấn đề rất được quan tâm hiện nay đặc biệt là đối với người lớn tuổi.

 - Con số thống kê cho thấy, các cầu thủ MU khá lười di chuyển trên sân so với những đội còn lại ở Premier League.

MU đang rơi vào cuộc khủng hoảng nghiêm trọng. Ba thất bại bẽ bàng. Ngôi sao đắt nhất Thế giới chơi mờ nhạt. Và giờ, những con số thống kê chỉ ra rằng, các thành viên MU chưa thực sự cố gắng.

Sau 5 vòng đấu ở Ngoại hạng Anh, khoảng cách di chuyển của các thành viên Quỷ đỏ hiện đang thấp nhất trong số 20 đội bóng tham dự, với 526,6 km.

Quãng đường di chuyển của cầu thủ MU thấp nhất Premier League

So sánh với Liverpool, đội bóng đang dẫn đầu về quãng đường di chuyển trên sân của các cầu thủ 581,6 km, đội bóng của Mourinho kém đối thủ gần 60 km.

Tất nhiên, trong lối chơi mà ông thầy người Bồ Đào Nha áp dụng cho MU, họ không đá pressing, liên tục đuổi theo trái bóng, giống cách mà Jurgen Klopp luôn thúc giục các học trò đẩy nhanh cường độ thi đấu.

Nhưng việc các thành viên Quỷ đỏ lười di chuyển, không mạnh dạn tranh cướp bóng sẽ phần nào ảnh hưởng tiêu cực đến lối đá chung.

Thực tế, trong giai đoạn David Moyes và Van Gaal dẫn dắt Quỷ đỏ, MU thường thi đấu chậm, tạo cảm giác nhàm chán cho người xem, trái hẳn với sự cống hiến, giàu cảm xúc và hừng hực khí thế như thời Sir Alex Ferguson.

Trong một vài cuộc chạm trán gần đây, Quỷ đỏ có phần lép vế trước Man City, Feyenoord hay Watford. Họ cho phép Man "xanh" kiểm soát thế trận, buông lỏng tuyến giữa và để đối thủ có quá nhiều không gian cũng như thời gian xử lý bóng.

Ở chuyến làm khách trên sân Vicarage Road cuối tuần qua, MU dù lực lượng nhỉnh hơn nhưng cũng không thể lái thế trận theo hướng có lợi cho mình. Họ thường rơi vào thế bị động, ban chuyền cẩu thả và thiếu cả sự nhiệt huyết.

* T.A

Là độc cô cầu bại ở Ligue và thường xuyên lọt sâu tại Champions League những năm gần đây nhưng thời điểm hiện tại, PSG đang đánh mất mình, khi hai trận liền không biết đến mùi chiến thắng ở giải VĐ Pháp.

PSG đang mất phong độ

Thầy trò Unai Emery bước vào lượt trận đầu tiên vòng bảng Champions League với rất nhiều nỗi lo và cả sự hoài nghi. Rõ ràng, sự ra đi của chủ công Ibrahimovic ảnh hưởng rất lớn với nhà ĐKVĐ Ligue 1.

Thêm nữa, hàng loạt biến động về nhân sự khiến PSG đang mất phương hướng, chỉ giành được 7 điểm sau 4 vòng đấu. Tiếp Arsenal đêm nay, họ còn không có sự phục vụ của hàng loạt trụ cột như Aurier hay Pastore vì chấn thương.

Chính vì lẽ đó, nhà cái châu Á mở kèo ban đầu PSG chấp 3/4 (0: 3/4), nhưng càng sát giờ thi đấu, kèo chính tụt xuống chỉ còn chấp 1/2.

Biến động giá tiền Arsenal giảm dần cho thấy, nhà cái đánh giá khá cao khả năng đoàn quân HLV Arsene Wenger có thể kiếm được ít nhất một điểm trên sân Công viên các Hoàng tử.

Thực tế, HLV Wenger rất chú trọng chuyến làm khách ở Paris đêm nay. Cuối tuần trước, "giáo sư" cất cả Giroud lẫn Alexis Sanchez trên băng ghế dự bị (gặp Southampton) để dành sức cho trận đánh này.

Phong độ của Arsenal gần đây cũng khá ấn tượng, sau trận thua vỡ mặt trước Liverpool ngày ra quân. Thêm nữa, đại diện nước Anh cũng vừa có thêm 2 sự bổ sung chất lượng là Mustafi và Lucas Perez trong ngày cuối cùng phiên chợ hè.

Arsenal hành quân sang đất Pháp với sự tự tin cao

Thế nên, các Pháo thủ sang Pháp với sự tự tin và hưng phấn cao. Không những vậy, con số thống kê trong quá khứ cũng ủng hộ Arsenal.

Ở 3 lần chạm trán PSG trước đây, các Pháo thủ thắng hai và hòa một trận. Qua 10 chuyến làm khách trên đất Pháp, Arsenal cũng chơi rất tốt, thắng 8, hòa 1 và chỉ thua duy nhất một lần.

Mọi thứ đang quay lưng với PSG, nên người chơi có thể an tâm trao gửi niềm tin cho đoàn quân HLV Wenger.

Đội hình dự kiến:

Hôm nay, Jose Mourinho cùng các học trò sẽ tiếp đón nhà ĐKVĐ Leicester với hy vọng, cắt đứt chuỗi hai trận thua liên tiếp ở sân chơi Ngoại hạng.

HLV Mourinho tự bảo vệ quyết định chỉ trích học trò

Sau thất bại trước Watford cuối tuần trước, Mourinho đã nêu đích danh Luke Shaw mắc sai lầm nghiêm trọng dẫn đến bàn thua thứ hai của Quỷ đỏ. Cựu HLV Chelsea cho rằng, các học trò cần phải học cách chấp nhận lời chỉ trích, bởi nó cần thiết cho sự phát triển đội bóng.

"Đó là một quá trình học hỏi. Khi mắc sai lầm, đặc biệt là những lỗi cá nhân, bạn có thể tự rút ra kinh nghiệm cho bản thân.

Mỗi đội bóng trong tuần đều có kế hoạch riêng cho từng trận. Nhưng có lúc chỉ cách 3 ngày chúng tôi đá liên tục hai trận. Là cầu thủ, cần phải cố gắng thích nghi hoàn cảnh.

Các thành viên thường tìm kiếm sợi dây liên kết giữa tấn công và phòng ngự. Trong trận đấu, chỉ cần mắc một sai lầm cá nhân, có thể phải trả cái giá rất đắt. Điều này đã xảy ra với MU.

Chúng tôi bị trừng phạt vì những lỗi khác nhau, không thể kiểm soát. Nói vậy để thấy, những lời nhắc nhở mang tính thiết thực, giúp họ nỗ lực hơn nữa trong thi đấu."

Sự phê phán là một phần của phát triển, sẽ giúp mọi người học cách thích nghi với những lời chỉ trích."

Nói về trưởng hợp của Rooney, Mourinho cũng rất thẳng thắn: "Wayne là đội trưởng MU. Các cầu thủ tin tưởng cậu ấy và Rooney đại diện cho CLB với tư cách cá nhân.

Nhưng trong bóng đá, tất cả mọi người đều như nhau. Nếu Rooney ngồi dự bị là cần thiết, anh ta sẽ phải ngồi dự bị."

* T.A